tntomo

0
BỘ VĂN HOÁ, THỂ THAO VÀ DU LỊCH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HOÁ TP. HỒ CHÍ MINH
TIỂU LUẬN
HỌC PHẦN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
TÊN ĐỀ TÀI:
Tư tường Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng.
Học tập tư tưởng và làm theo tấm gương Hồ Chí Minh
trong giai đoạn hiện nay.
Người thực hiện: Trương Trung Tín
Lớp: D21LTQLVH
MSSV: D21.LTQL32
GVHD: Lê Bá Vương
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2021

1
MỤC LỤC
Lời mở đầu 2
Phần mở đầu 3
Phần nội dung 4
Chương 1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng 4
1. Quan điểm Hồ Chí Minh về vai trò và sức mạnh của đạo đức cách mạng 4
1.1 Đạo đức là gốc, là nền tảng tinh thần của xã hội, của người cách mạng 4
1.2 Đạo đức là nhân tố tạo nên sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội 6
2. Quan điểm Hồ Chí Minh về những chuẩn mực của đạo đức cách mạng 7
2.1 Trung với nước, hiếu với dân 7
2.2 Cần kiệm liêm chính, chí công vô tư 11
2.3 Thương yêu con người, sống có tình nghĩa 11
2.4 Tinh thần quốc tế trong sáng 11
3. Quan điểm Hồ Chí Minh về những nguyên tắc xây dựng đạo đức cách mạng 12
3.1 Nói đi đôi với làm, nêu gương đạo đức 12
3.2 Xây đi đôi với chống 13
3.3 Tu dưỡng đạo đức suốt đời 13
Chương 2. Học tập tư tưởng và làm theo tấm gương Hồ Chí Minh
trong giai đoạn hiện nay
14
1. Kết quả đạt được 15
2. Những mặt chưa đạt được, còn tồn tại hạn chế 18
3. Phương hướng phấn đấu, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, lối sống của bản thân
theo gương Chủ tịch Hồ Chí Minh
19
Phần kết luận 24
Tài liệu tham khảo 27

2
LỜI MỞ ĐẦU
Lời đầu tiên em xin chân thành cảm ơn thầy Lê Bá Vương đã hướng dẫn tận
tình và tạo ra nhiều không khí vui tươi để em cùng các bạn có nhựng buổi học sinh
động.
Nói về đề tài, cụ thể về đạo đức cách mạng, Hồ Chí Minh đã nói: "Đạo đức đó
không phải là đạo đức thủ cựu. Nó là đạo đức mới. Đạo đức vĩ đại, nó không vì danh
vọng của cá nhân, mà vì lợi ích chung của Đảng, của dân tộc, của loài người". Và
theo cách diễn đạt bình dị của Người: Đạo đức như gốc của cây, ngọn nguồn của
sông suối, sức mạnh của con người, sức có mạnh mới gánh được nặng, và đi được
xa. Ngay trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Đảng ta tiến hành sự
nghiệp vĩ đại giải phóng và thống nhất đất nước, Người đã khái quát và cảnh báo:
"Một dân tộc, một Đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn
lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi,
nếu lòng dạ không còn trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân". Người cũng
thường xuyên nhấn mạnh: "Đảng phải là đạo đức, là văn minh", cán bộ, đảng viên
có đạo đức cách mạng phải vừa hồng vừa chuyên, hội tụ đủ đức tài, đức là gốc; phải
có sự trung với nước, và hiếu với dân. Cả cuộc đời của mình, Người đã tự thực hiện
một cách hoàn chỉnh, trọn vẹn những tư tưởng và khát vọng đạo đức cách mạng;
Người vừa là nhà lý luận đạo đức cách mạng, vừa là một tấm gương đạo đức trong
sáng gần gũi và tinh hoa nhất.
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống tư tưởng rộng lớn và bao quát mà Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã xây dựng nên trong suốt cuộc đời và sự nghiệp của mình. Vậy
nên, với những giới hạn về kiến thức và thời gian, trong quá trình tìm hiểu em không
tránh khỏi thiếu sót, mong thầy thông cảm bỏ qua và góp ý thêm để em hoàn thiện
hơn những kiến thức của mình.

3
PHẦN MỞ ĐẦU
1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng.
Học tập tư tưởng và làm theo tấm gương của Người trong giai đoạn hiện nay.
2. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
Những tài liệu lịch sử cụ thể cùng hệ thống tư liệu về tư tưởng Hồ Chí Minh.

4
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẠO ĐỨC CÁCH
MẠNG
1. Vai trò và sức mạnh của đạo đức cách mạng:
1.1Đạo đức là gốc, là nền tảng tinh thần của xã hội, của người cách mạng
Người coi đạo đức là nguồn nuôi dưỡng và phát triển con người, như gốc của cây,
như ngọn nguồn của sông suối. Cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù
có tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân. Người từng nói “Cũng như sông
thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có
gốc thì cây héo. Vì muốn giải phóng cho dân tộc, giải phóng cho loài người là một
công việc to tát, mà tự mình không có đạo đức, không có căn bản, tự mình đã hủ hóa,
xấu xa thì còn làm nổi việc gì”1
.
Đạo đức là sức mạnh của con người. Làm cách mạng là một việc lớn nên càng phải
có sức mạnh. Người viết: “Làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là
một sự nghiệp vẻ vang, nhưng nó cũng là một nhiệm vụ rất nặng nề, một cuộc đấu
tranh rất phức tạp, lâu dài, gian khổ. Sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được
xa. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được
nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”.
Theo Hồ Chí Minh, có đạo đức cách mạng thì gặp khó khăn, gian khổ, thất bại, cũng
không sợ sệt, rụt rè, lùi bước. Khi cần, thì sẵn sàng hi sinh cả tính mạng của mình
cũng không tiếc. Có đạo đức cách mạng thì gặp thuận lợi và thành công vẫn giữ vững
tinh thần gian khổ, chất phác khiêm tốn, “lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”, lo hoàn
thành nhiệm vụ cho tốt chứ không kèn cựa về mặt hưởng thụ; không công thần, không
quan liêu, không kiêu ngạo, không hủ hóa. Hồ Chí Minh chỉ rõ "tuy năng lực và công
việc của mỗi người khác nhau, người làm việc to, người làm việc nhỏ; nhưng ai giữ
được đạo đức đều là người cao thượng”.
1
Mạch Quang Thắng – Chủ biên (2021) Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh dành cho bậc đại học hệ không
chuyên ngành Lý luận chính trị, Hà Nội, tr.126

5
Trên cơ sở xác định vai trò to lớn của đạo đức cách mạng, Người yêu cầu mỗi cán bộ
đảng viên phải không ngừng tu dưỡng rèn luyện phẩm chất đạo đức. Theo Người,
yêu cầu đạo đức người cán bộ cần có là trung với nước, hiếu với dân; cần, kiệm, liêm,
chính, chí công vô tư; thương yêu con người, sống có tình nghĩa; tinh thần quốc tế
trong sáng. Người đặc biệt nhấn mạnh: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng
viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thực sự cần, kiệm, liêm,
chính, chí công, vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người
lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân... Đảng cần phải chăm lo giáo
dục đạo đức cách mạng cho đoàn viên và thanh niên, đào tạo họ thành những người
thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên”.
Vai trò của đạo đức còn thể hiện là thước đo lòng cao thượng của con người.Trong
bài Đạo đức cách mạng (1955), Hồ Chí Minh viết: “Tuy năng lực và công việc của
mỗi người khác nhau, người làm việc to, người làm việc nhỏ; nhưng ai giữ được đạo
đức đều là người cao thượng” . Thực hành tốt đạo đức cá nhân không chỉ có tác dụng
tôn vinh nâng cao giá trị của mình mà còn tạo ra sức mạnh nội sinh giúp ta vượt qua
mọi thử thách2
.
Hồ Chí Minh hết sức quan tâm giáo dục toàn diện cho các em học sinh, sinh viên cả
“Đức, Trí, Thể, Mỹ”. Trong đó, đức là gốc, là trước hết; tài là cực kỳ quan trọng,
không có tài thì không xây dựng, phát triển được đất nước. Đức bao gồm nếp ăn ở,
sinh hoạt hằng ngày, trước hết là với gia đình, anh em, bạn bè, rộng ra là với quốc
gia, dân tộc; học để làm việc, làm người, làm cán bộ3
.
Đạo đức là một đặc trưng cơ bản của xã hội xã hội chủ nghĩa, là sức mạnh trong sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, liên quan đến sự thành bại của cách mạng. Xác
định được vai trò to lớn của tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, Đảng ta đã chủ trương
đẩy mạnh cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, làm
cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhận thức ngày càng sâu sắc những nội dung cơ
2
Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 7, Nxb CTQG, Hà Nội.1996, tr.480, 64.
3
chuyên ngành Lý luận chính trị, Hà Nội, tr.128.

6
bản và giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; làm cho tư
tưởng, đạo đức, phong cách của người thật sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc
của đời sống xã hội, xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát
triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, vì Mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân
chủ, công bằng, văn minh4
.
1.2 Đạo đức là nhân tố tạo nên sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội
Hồ Chí Minh cho rằng, sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội chưa phải là ở mức sống
vật chất dồi dào, ở tư tưởng được tự do, giải phóng, mà trước hết là ở những giá trị
đạo đức cao đẹp, ở phẩm chất của những người cộng sản ưu tú, bằng tấm gương sống
và hành động của mình, chiến đấu cho lý tưởng xã hội chủ nghĩa thành hiện thực.
Trong Bài xây dựng những con người của chủ nghĩa xã hội (1961), Người viết: “Nhà
nước ta ngày nay là của tất cả những người lao động. Vậy công nhân, nông dân, trí
thức cách mạng cần nhận rõ rằng: Hiện nay, nhân dân lao động ta là những người làm
chủ nước ta, chứ không phải là những người làm thuê cho giai cấp bóc lột như thời
cũ nữa. Chúng ta có quyền và có đủ điều kiện để tự tay mình xây dựng đời sống tự
do, hạnh phúc cho mình. Nhân dân lao động là những người chủ tập thể của tất cả
những của cải vật chất và văn hóa, đều bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ. Bởi vậy
mọi người đều phải thấm nhuần sâu sắc tư tưởng “mình vì mọi người, mọi người vì
mình”” . Người nói rõ: “Giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo. Khác hẳn với trước
kia, công nhân bây giờ là người chủ đất nước, chủ xã hội, chủ cuộc sống. Bởi vậy
mọi người đều phải thấm nhuần sâu sắc ý thức làm chủ tập thể và đạo đức cách mạng
“mình vì mọi người”5
.
Hồ Chí Minh quan niệm, phong trào cộng sản công nhân quốc tế trở thành lực lượng
quyết định vận mệnh của loài người không chỉ do chiến lược và sách lược thiên tài
của cách mạng vô sản, mà còn do phẩm chất đạo đức cao quý làm cho chủ nghĩa cộng
sản trở thành một sức mạnh vô địch.
4
5
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.14, tr.400,tr500

7
Hồ Chí Minh tượng trưng cho tinh hoa của dân tộc Việt Nam, cho ý chí kiên cường,
bất khuất của nhân dân Việt Nam suốt hàng nghìn năm lịch sử. Tấm gương đạo đức
và nhân cách cao đẹp của Hồ Chí Minh có sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với nhân dân
Việt Nam và nhân dân thế giới. Tấm gương sáng của Người từ lâu đã là nguồn cổ vũ
động viên tinh thần quan trọng đối với nhân dân Việt Nam và nhân loại tiến bộ đoàn
kết đấu tranh vì mục tiêu hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về những chuẩn mực đạo đức cách mạng:
2.1 Trung với nước, hiếu với dân
Xét về mối quan hệ của đạo đức thì Bác Hồ đặt ưu tiên hàng đầu cho mối quan hệ
giữa dân với nước, giữa nhân dân với tổ quốc. Đây là mối quan hệ chi phối tất cả các
mối quan hệ khác. Chính vì vậy, Bác Hồ đặt phẩm chất trung với nước, hiếu với dân
là phẩm chất hàng đầu của người đảng viên. Trung hiếu là khái niệm thuộc đạo đức
truyền thống nhưng được Bác Hồ vận dụng theo quan điểm mới phù hợp với hoàn
cảnh mới của lịch sử6
.
Theo quan điểm Bác Hồ, “trung với nước, hiếu với dân” có mối quan hệ gắn bó chặt
chẽ với nhau. Vì “dân là dân của nước, nước là nước của dân”. Nghĩa là nhân dân là
chủ của đất nước. Còn theo quan điểm của đạo đức phong kiến, coi nước là của vua,
vua là người quyết định tất cả, còn dân chỉ có nhiệm vụ làm tôi trung theo quan điểm
“Quân xử thần tử thần bất tử bất trung” (Vua xử tôi phải chết thì tôi phải chết, không
tuântheo lệnh vua là tôi không trung thành). Rõ ràng, quan điểm của Bác hoàn toàn
khác hẳn với quan niệm của đạo đức phong kiến. Bác Hồ chỉ rõ: “Trung là trung với
tổ quốc, hiếu là hiếu với nhân dân”. Và cũng chính Người là biểu tượng cao đẹp thể
hiện phẩm chất này. Suốt cuộc đời vì dân, vì nước. Đến khi chuẩn bị vĩnh biệt thế
giới này Bác cũng tính toán sao cho khỏi tốn kém thì giờ và tiền bạc của nhân dân
đối với việc riêng của mình. Bác khẳng định: “Bất kỳ bao giờ, bất kỳ ở đâu, tôi cũng
chỉ theo đuổi một mục đích là làm cho ích nước, lợi dân”.
6
chuyên ngành Lý luận chính trị, Hà Nội, tr.128-129.

8
Còn “hiếu với dân” được Bác cụ thể hóa bằng chủ trương “Đảng và Chính phủ là đày
tớ của nhân dân”, “chính quyền phải có trách nhiệm lo cho dân: Làm cho dân có ăn,
làm cho dân có mặc, làm cho dân có chỗ ở, làm cho dân có học hành”. Bác còn chỉ
rõ: “Chính sách của Đảng và Chính phủ phải hết sức chăm nom đến đời sống của
nhân dân. Nếu dân đói, Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân rét là Đảng và Chính phủ
có lỗi; nếu dân dốt, Đảng và chính phủ có lỗi; nếu dân ốm là Đảng ta và Chính phủ
có lỗi. Vì vậy, cán bộ Đảng và chính quyền từ trên xuống dưới, đều phải hết sức quan
tâm đến đời sống của nhân dân”. Bác dạy rằng cán bộ các cấp đều là “công bộc của
dân, nghĩa là gánh vác việc chung cho dân”. Và, “việc gì có lợi cho dân ta phải hết
sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh”. Phải yêu kính nhân dân. Phải thật
sự tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân. Tuyệt đối không được lên mặt “quan cách
mạng” ra lệnh ra oai” . Phẩm chất trung với nước, hiếu với dân được coi là hạt nhân
cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh.
2.2 Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư
Đức tính “cần, kiệm, liêm, chính” theo Hồ Chí Minh là nền tảng của đời sống mới, là
phẩm chất hàng đầu của đạo đức cách mạng. Đây là những đức tính mà bản thân mỗi
cán bộ, đảng viên lấy đó để điều chỉnh, soi rọi, thực hiện trong mọi hoạt động. Cần
kiệm, liêm, chính - cũng là phẩm chất của đạo đức truyền thống, nhưng được Bác Hồ
đưa vào những nội dung theo yêu cầu mới, khác cơ bản về đối tượng thực hiện. Trong
chế độ phong kiến cũng nêu những khái niệm cần, kiệm, liêm, chính, nhưng họ bắt
nhân dân thực hiện để phục vụ cho quyền lợi của họ, chứ giai cấp phong kiến không
bao giờ thực hiện. Còn đối với Bác Hồ, đề ra cần, kiệm, liêm, chính là bắt buộc cán
bộ, đảng viên phải làm gương thực hiện để nhân dân noi theo, đem lợi ích cho dân,
cho nước7
.
Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Bọn phong kiến ngày xưa nêu ra cần, kiệm, liêm, chính, nhưng
không bao giờ làm mà lại bắt nhân dân phải tuân theo để phụng sự quyền lợi cho
chúng. Ngày nay ta đề ra cần, kiệm, liêm, chính cho cán bộ thực hiện làm gương cho
nhân dân theo để lợi cho nước cho dân” . Với ý nghĩa như vậy, cần, kiệm, liêm, chính,
7

9
chí công vô tư cũng là một biểu hiện cụ thể của phẩm chất “trung với nước, hiếu với
dân”.
Bác coi bốn đức tính “cần, kiệm, liêm, chính” là những đức tính của người cán bộ
cách mạng, như trời có bốn mùa, đất có bốn phương. Bác viết:“Trời có bốn mùa:
Xuân, Hạ, Thu, Đông. Đất có bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc. Người có bốn đức:
Cần, kiệm. liêm, chính. Thiếu một mùa thì không thành trời. Thiếu một phương thì
không thành đất. Thiếu một đức thì không thành người".Sau đó, Bác còn viết bốn bài
báo đăng trên báo Cứu quốc giải thích rõ nội hàm bốn đức tính này.
Trước hết, nói về Cần: “Cần tức là siêng năng, chăm chỉ, cố gắng dẻo dai”. “Muốn
cho chữ Cần có nhiều kết quả hơn, thì phải có kế hoạch cho mọi công việc”. Cần tức
là lao động cần cù, siêng năng; lao động có kế hoạch, sáng tạo, có năng suất cao; lao
động với tinh thần tự lực cánh sinh, không lười biếng. Phải thấy rõ, “Lao động là
nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống, nguồn hạnh phúc của chúng ta”. Nhưng không
phải quá trớn, phải biết nuôi dưỡng tinh thần và sức lực để làm việc cho lâu dài. Bác
cho rằng “lười biếng là kẻ địch của cần”, vì vậy, lười biếng cũng là kẻ địch của dân
tộc.8
Nói về Kiệm: Là tiết kiệm, không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi”. Kiệm tức
là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thì giờ, tiết kiệm tiền của của dân, của nước, của
bản thân mình; không phô trương hình thức, không liên hoan chè chén lu bù. “Tiết
kiệm không phải là bủn xỉn. Khi không nên tiêu xài thì một đồng xu cũng không nên
tiêu. Khi có việc đáng làm, việc ích lợi cho đồng bào, cho Tổ quốc, thì dù bao nhiêu
công, tốn bao nhiêu của, cũng vui lòng. Như thế mới đúng là kiệm. Việc đáng tiêu
mà không tiêu, là bủn xỉn, chứ không phải là kiệm. Tiết kiệm phải kiên quyết không
xa xỉ” .“Cần với kiệm, phải đi đôi với nhau, như hai chân của con người”.
8
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.6, tr.232.
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011,t.7, tr.220.

10
Còn Liêm “là trong sạch, không tham lam” ; là liêm khiết, “luôn luôn tôn trọng giữ
gìn của công, của dân”, “Liêm là không tham địa vị. Không tham tiền tài. Không
tham sung sướng. Không ham người tâng bốc mình. Vì vậy mà quang minh chính
đại, không bao giờ hủ hóa. Chỉ có một thứ ham là ham học, ham làm, ham tiến bộ” .
“Chữ Liêm phải đi đôi với chữ Kiệm. Cũng như chữ Kiệm phải đi với chữ Cần. Có
Kiệm mới Liêm được”9
.
Nói về chính, Bác viết: “Một người phải cần, kiệm, nhưng còn phải chính mới là
người hoàn toàn. Trên quả đất có hàng muôn triệu người sống, số người ấy có thể
chia thành hai hạng: Người thiện và người ác. Trong xã hội, tuy có trăm công, nghìn
việc, song, những công việc ấy có thể chia làm hai thứ: việc chính và việc tà. Chính
còn có nghĩa là ngay thẳng, không tà, là đúng đắn, chính trực. Đối với mình không tự
cao, tự đại; đối với người không nịnh trên, khinh dưới, không dối trá, lừa lọc, luôn
giữ thái độ chân thành khiêm tốn, đoàn kết. Đối với việc thì để công lên trên lên trước
việc tư. Được giao nhiệm vụ gì quyết làm cho kỳ được “việc thiện dù nhỏ mấy cũng
làm, việc ác thì dù nhỏ mấy cũng phải tránh”. Theo Bác Hồ thì, cần, kiệm, liêm, chính
là những đức tính không thể thiếu đối với cán bộ, đảng viên. Bởi vì “cán bộ các cơ
quan, đoàn thể; cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ, có quyền
mà thiếu lương tâm là có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút”. “Những người trong các
công sở đều có nhiều hoặc ít quyền hành. Nếu không giữ được cần, kiệm, liêm, chính
thì dễ trở nên tai hại, biến thành sâu mọt của dân”. Cần, kiệm, liêm, chính là thước
đo văn minh, tiến bộ của một dân tộc. “Một dân tộc biết cần, kiệm, liêm là một dân
tộc văn minh, tiến bộ”.
“Chí công vô tư” là công bằng, công tâm, dân chủ, không thiên vị, biết “lo trước thiên
hạ, vui sau thiên hạ”, là nêu cao tinh thần chủ nghĩa tập thẻ, loại bỏ chủ nghĩa cá nhân.
Hồ Chí Minh quan niệm: “Một dân tộc biết cần, kiệm, biết liêm, là một dân tộc giàu
về vật chất, mạnh về tinh thần, là một dân tộc văn minh tiến bộ”. Cần, kiệm, liêm,
9
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011,t.7, tr.220.

11
chính còn là nền tảng của đời sống mới, của các phong trào thi đua yêu nước. Để trở
thành người có phẩm chất đạo đức tốt, phải hội đủ các yếu tố cần, kiệm, liêm, chính.
Hồ Chí Minh coi cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức tính cơ bản của con người, giống
như bốn mùa của trời, bốn phương của đất; “Thiếu một đức, thì không thành người”.
2.3 Thương yêu con người, sống có tình có nghĩa
Thương yêu con người, sống có nghĩa tình. Yêu thương, nghĩa tình là những phẩm
chất đạo đức cao đẹp của người cộng sản, đó là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta
mấy ngàn đời nay. Người làm cách mạng trước hết phải có lòng thương người bởi
mục đích cuối cùng của cách mạng là giải phóng con người, giải phóng giai cấp, dân
tộc chính từ lòng yêu nước thương dân đã thúc đẩy con người đến với cách mạng.10
Người chiến sĩ cách mạng phải yêu thương nhân dân lao động, yêu gia đình, bạn bè,
đồng đội, đồng chí, nói rộng ra là yêu đồng bào, yêu quê hương đất nước; khoan dung,
nhân ái, chan hòa, thậm chí với cả kẻ thù, những người lầm đường lạc lối“Lấy chí
nhân thay cường bạo”. Người từng dạy: “Hiểu chủ nghĩa Mác – Lênin là phải sống
với nhau có tình, có nghĩa. Nếu thuộc bao nhiêu sách mà sống không có tình, có nghĩa
thì sao gọi là hiểu chủ nghĩa Mác – Lênin được”. Trong Di chúc Người căn dặn “Phải
có tình đồng chí thương yêu lẫn nhau”.
2.4 Tinh thần quốc tế trong sáng
Chủ nghĩa quốc tế là một phẩm chất cao đẹp của đạo đức cộng sản quốc tế, nó khác
với chủ nghĩa đế quốc đó là thứ “tinh thần” mua bán, vay nợ, ràng buộc phụ thuộc
nhau, ở người cộng sản tinh thần quốc tế đó là “Giúp bạn là giúp mình”, là nghĩa tình
keo sơn, sống chết có nhau. Người đã từng nói: “Tôi sung sướng hơn nữa vì từ nay
chẳng những là toàn dân Việt Nam đại đoàn kết, mà toàn dân hai nước anh em là Cao
Miên và Ai Lao cũng đi đến đại đoàn kết... Thế là dân tộc Việt Nam đại đoàn kết, dân
tộc Miên đại đoàn kết, dân tộc Lào đại đoàn kết. Chúng ta nhất định đi đến Việt -
10
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự Thật, H, 2011, t.6, tr.129.

12
Miên - Lào đại đoàn kết” . Đó là sự tôn trọng, hiểu biết, thương yêu và đoàn kết với
giai cấp vô sản toàn thế giới, với tất cả các dân tộc và nhân dân các nước với nhân
loại yêu hòa bình, chống lại mọi sự chia rẽ, hận thù, bất công, chủ nghĩa nước lơn,
chủ nghĩa phân biệt chủng tộc… vì một nền hòa bình, tự do cho cả nhân loại.
Những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng là những tư tưởng
kế thừa và phát huy những giá trị cao đẹp của dân tộc và nhân loại, của chủ nghĩa
Mác – Lênin,... Tư tưởng và đạo đức của Người là tấm gương sáng để chúng ta đời
đời noi theo, xây dựng một nền văn hóa, con người của xã hội mới văn minh – đạo
đức của người cách mạng vô sản11
.
3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về những nguyên tắc xây dựng đạo đức cách
mạng:
3.1 Nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức
Nói đi đôi với làm, nêu gương tốt làm việc tốt. Đây không chỉ là nguyên tắc rèn luyện
mà còn là sự phân biệt giữa đạo đức cách mạng và phi đạo đức cách mạng. Chúng ta
biết, nói mà không làm là đặc tính của giai cấp bóc lột, cho nên, lời nói phải đi đôi
với việc làm và phải thực hiện việc làm gương - đó là đạo đức của người cách mạng.
Bác từng nói: "Một tấm gương sống còn có giá trị hơn 100 bài diễn văn tuyên truyền",
"trước mắt quần chúng, không phải cứ viết lên trán hai chữ cộng sản mà ta được họ
yêu quý. Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách đạo đức". Muốn hướng
dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước. Hô hào dân tiết
kiệm, mình phải tiết kiệm trước đã.” Cho nên, đảng viên phải làm gương mọi mặt cho
quần chúng noi theo. Thực hiện đúng lời dạy của Bác “Đảng viên đi trước, làng nước
theo sau”. Việc làm gương phải thực hiện ở mọi nơi, mọi việc, phải quán triệt trong
toàn Đảng và toàn hệ thống chính trị, từ cán bộ cấp Trung ương đến tận cơ sở.
Bác Hồ kính yêu là tấm gương nói đi đôi với làm. Cho nên, ở người có sức thuyết
phục lớn, có một sức hút mãnh liệt làm cho cả dân tộc, các giai tầng xã hội, các thế
hệ người Việt Nam đều tin tưởng, kính phục, yêu quý và đi theo lời kêu gọi của người.
11
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.12, tr.670

13
Các vị lãnh tụ cộng sản và nhân dân yêu chuộng hoà bình trên thế giới cũng kính yêu
người.
3.2 Xây đi đôi với chống
Đồng thời với việc giáo dục, xây dựng, rèn luyện đạo đức cách mạng phải đi đôi với
đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, chống những hành vi phi đạo đức.
Việc xây dựng đạo đức cách mạng không phải dễ dàng, bởi ai lại không thích quyền
lực, ai thấy vàng, tiền bạc, nhà cao cửa rộng lại không ham, cho nên đấu tranh để
thắng những ham muốn của bản thân mình là một cuộc đấu tranh gay go và phức tạp.
Nhưng nếu chúng ta kiên quyết thì sẽ thành công. Hơn nữa, trong Đảng, trong mỗi
con người vì những lý do khác nhau, nên không phải mọi người đều tốt. Bác Hồ chỉ
rõ những kẻ địch cần chống trước hết là chống thói quen và truyền thống lạc hậu; và
đặc bịêt là chống chủ nghĩa cá nhân đang ẩn chứa trong mỗi con người, khi có điều
kiện tác động nó sẽ phát triển. Cho nên, Bác yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên "trước
hết phải đánh thắng lòng tà là kẻ thù trong mình". Và phải phê phán đấu tranh loại bỏ
hàng trăm thứ bệnh do chủ nghĩa cá nhân gây ra vì nó là vật cản nguy hiểm cho việc
xây dựng đạo đức cách mạng. Tuyên truyền, vận động hình thành phong trào quần
chúng rộng rãi đấu tranh cho sự lành mạnh, trong sạch về đạo đức, phải chú trọng kết
hợp giáo dục đạo đức với tăng cường tính nghiêm minh của pháp luật. Cho nên, chúng
ta chống là nhằm để xây dựng, đi liền với xây và lấy xây làm chính, lấy gương tốt để
giáo dục và xây dựng đạo đức cách mạng cho mỗi người và đạo đức trong Đảng12
.
3.3 Tu dưỡng đạo đức suốt đời
Bác đã chỉ rõ: "Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do quá trình
đấu tranh rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng
mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong".
Việc tu dưỡng đạo đức cách mạng phải trên tinh thần tự giác, tự nguyện, dựa vào
lương tâm của mỗi người và sự đóng góp xây dựng của tập thể của quần chúng. Người
12
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.8, tr.300-301.

14
khẳng định, đã là người thì ai cũng có chỗ hay, chỗ dở, chỗ xấu, chỗ tốt, ai cũng có
thiện, có ác ở trong mình. Nhưng tốt, xấu, hiền, dữ, thiện, ác đều lệ thuộc vào sự giáo
dục và rèn luyện mà nên. Cho nên, vấn đề là chúng ta phải biết và dám dũng cảm
nhìn thẳng vào sự thật bản thân con người mình và dựa vào tập thể để thấy cái tốt, cái
hay để phát huy, cái xấu, cái ác để khắc phục. Đã là con người thì khó tránh khỏi vấp
phải khuyết điểm, sai lầm. Vấn đề là phải dũng cảm nhìn nhận sai lầm, khuyết điểm
để sửa chữa, khắc phục. Và, việc tu dưỡng đạo đức cách mạng phải gắn liền với thực
tiễn hoạt động cách mạng, phải bền bỉ, ở mọi lúc, mọi nơi, mọi hoàn cảnh. Bác đã
viết “tư tưởng cộng sản với tư tưởng cá nhân ví như lúa với cỏ dại. Lúa phải chăm
bón rất khó nhọc thì mới tốt được. Còn cỏ dại không cần chăm sóc cũng mọc lên lu
bù. Tư tưởng cộng sản phải rèn luyện mới có được. Còn tư tưởng cá nhân thì cũng
như cỏ dại, sinh sôi, nảy nở rất dễ. Vì vậy gột rửa chủ nghĩa cá nhân ví như rửa mặt
thì phải rửa hàng ngày”13
.
Cho nên, xây dựng, rèn luyện tu dưỡng đạo đức cách mạng và chống chủ nghĩa cá
nhân là phải được tiến hành đồng thời, thường xuyên, bền bỉ, suốt đời trong quá trình
hoạt động cách mạng.
Vì những điều Bác dạy, không phải chỉ có vĩ nhân hay lãnh tụ mới thực hiện được,
mà mọi người đều thực hiện được vì đó là những điều rất bình dị trong cuộc sống của
mỗi người.
13
http://dangbo.tnut.edu.vn/tin-tuc/2014-12-19/nguyen-tac-xay-dung-va-tu-duong-dao-duc-cach-mang-
dt104.html

15
CHƯƠNG 2. HỌC TẬP TƯ TƯỞNG VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG CỦA
HỒ CHÍ MINH TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Hồ Chí Minh, người hùng vĩ đại của cách mạng Việt Nam, linh hồn của khối đại đoàn
kết dân tộc, không chỉ để lại cho dân tộc ta một sự nghiệp cách mạng to lớn mà còn
để lại toàn Đảng, toàn dân một di sản tinh thần vô giá, đó là tư tưởng Hồ Chí Minh.
Trong di sản ấy, tư tưởng về đạo đức luôn có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc.
Cùng với Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trở thành nền tảng tư tưởng
của Đảng ta, là ngọn cờ dẫn dắt dân tộc Việt Nam đi tới thắng lợi, trước đây, hiện nay
cũng như sau này.
Trong bất cứ một lĩnh vực nào của đời sống xã hội, bất cứ một hoạt động nào của tổ
chức hay cá nhân một người, đạo đức con người cũng thể hiện vai trò quan trọng của
nó. Khi đạo đức suy thoái, xã hội không thể phát triển bền vững. Trên các chặng
đường cách mạng vừa qua, đặc biệt là trong thời kỳ tiến hành công cuộc đổi mới đất
nước, Đảng ta đã có sự đổi mới trong tư duy, không ngừng nâng cao năng lực lãnh
đạo, sức chiến đấu, bản lĩnh chính trị, trí tuệ để đủ sức tiếp tục gánh vác trọng trách
là Đảng cầm quyền. Sự nghiệp đổi mới đất nước đã và đang đặt ra những yêu cầu
ngày càng cao đối với sự hình thành và phát triển những phẩm chất đạo đức tốt đẹp
của con người Việt Nam, đồng thời tạo ra những thuận lợi và những thử thách mới
đối với mỗi chúng ta trong lĩnh vực đạo đức. Hơn lúc nào hết, hiện nay toàn Đảng,
toàn dân ta đang quan tâm đến vấn đề đạo đức, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện những
chuẩn mực đạo đức đúng đắn, tiến bộ; đẩy mạnh giáo dục, rèn luyện và tăng cường
quản lý đạo đức trong Đảng và trong nhân dân14
.
1. Kết quả đạt được
Trong bối cảnh hiện nay, thế giới đang trải qua những biến động to lớn, tiếp tục có
những diễn biến vô cùng phức tạp, khó dự báo. Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn
14
Nông Đức Mạnh, "Phát huy truyền thống vẻ vang của Đảng, không ngừng học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ ChíMinh", Báo Nhân dân,3/2/2007, tr.4.

16
là xu thế lớn trên toàn cầu, song vấn đề cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung
đột cục bộ vẫn diễn ra dưới nhiều hình thức, gay go hơn, quyết liệt hơn, làm gia tăng
rủi ro đối với kinh tế, chính trị và an ninh quốc tế. Sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế,
đời sống xã hội tuy đã được cải thiện rất nhiều. Nhưng song song với nó là những tác
hại vô hình nhưng lại để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng đối với cuộc sống của con
người. Đó chính là thực trạng suy giảm môi trường sống, môi trường tự nhiên và huy
cơ bệnh dịch diễn ra ngày càng khó lương hơn.
Sau 46 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.
Thế, lực và sức mạnh tổng hợp của quốc gia ngày càng được nâng cao. “Đất nước ta
chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Tình
hình quốc tế và trong nước với những thuận lợi, thời cơ đan xen những khó khăn,
thách thức, đặt ra nhiều vấn đề mới, cấp bách, nặng nề hơn đối với sự nghiệp xây
dựng, bảo vệ Tổ quốc. “Bốn nguy cơ mà Đảng đã chỉ ra vẫn còn tồn tại, có mặt gay
gắt hơn; các mối đe dọa độc lập, chủ quyền, lợi ích chiến lược của đất nước... tình
trạng suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; sự chống, phá quyết
liệt của các thế lực thù địch, các tổ chức phản động...”. Điều này đặt ra yêu cầu toàn
Đảng cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, có quyết tâm chính trị cao, chủ động ứng
phó kịp thời với mọi tình huống, tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi
mới, gia tăng tiềm lực mọi mặt của quốc gia, đưa đất nước vững bước tiến lên. Trong
đó, cần đặc biệt coi trọng, đẩy mạnh hơn công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, để
Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh, lãnh đạo đất nước phát triển nhanh, bền
vững15
.
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng cũng khẳng định: Kiên quyết, kiên trì thực hiện
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI, Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa
XII về xây dựng Đảng gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh bằng các giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt, đồng bộ để ngăn
chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện
15
đạo đức Hồ ChíMinh", Báo Nhân dân,3/2/2007, tr.4.tr6
Quydutudanang.org.vn/
thanhuytphcm.vn/

17
“tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Thực hiện nghiêm tự phê bình và phê
bình từ Trung ương đến chi bộ; cấp ủy cấp trên chủ động gợi ý kiểm điểm đối với tập
thể, cá nhân ở những nơi có vấn đề phức tạp, có biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”,
“tự chuyển hóa”; coi trọng kiểm tra việc khắc phục hạn chế, khuyết điểm.
Hưởng ứng lời kêu gọi của Ðảng, Nhà nước, Chính phủ, hàng trăm nghìn cá nhân, tổ
chức, doanh nghiệp, dù bị ảnh hưởng không nhỏ bởi dịch bệnh, nhưng vẫn sẵn sàng
ủng hộ hàng nghìn tỷ đồng đóng góp vào Quỹ vaccine phòng chống COVID-19.
Không chỉ ở trong nước, đông đảo người Việt Nam ở nước ngoài cũng luôn hướng
về Tổ quốc, sẵn sàng góp sức, chung tay cùng quê hương đối phó với dịch bệnh.
Trên tuyến đầu, hàng chục nghìn cán bộ, nhân viên y tế, các chiến sĩ quân đội không
quản khó khăn, nguy hiểm đi vào những vùng tâm dịch để cứu, chữa cho người dân,
tiêu biểu như: hơn 200 cán bộ y tế tỉnh Quảng Ninh lên đường giúp Bắc Giang chống
dịch; Bộ Y tế đã cử hơn 400 nhân lực y tế khác để hỗ trợ Bắc Giang triển khai tiêm
chủng và lấy mẫu xét nghiệm... Ở cơ sở, lực lượng công an cùng hệ thống chính trị
tăng cường chốt chặn kiểm soát vùng dịch, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng,
chống dịch16
.
Có thể thấy rằng với tinh thần “chống dịch như chống giặc”, Đảng, Chính phủ Việt
Nam đã sớm kêu gọi nhân dân quyết liệt, đoàn kết một lòng, tạo nên sức mạnh tập
thể, quyết tâm cùng nhau đẩy lùi dịch bệnh. Từ đó, đã huy động được sức mạnh hưởng
ứng, chung tay của mỗi người dân, mỗi cá nhân trong phòng, chống dịch. Chúng ta
càng thấy ý nghĩa sâu sắc và giá trị nhân văn lớn lao từ những quyết sách của Đảng
và Chính phủ, từ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của các bộ, ngành chức năng
và nhân dân… Trong khó khăn, thử thách, những phẩm chất tốt đẹp của người Việt
càng tỏa sáng hơn bao giờ hết. Và những phẩm chất ấy sẽ càng củng cố quyết tâm
của chúng ta chiến đấu chiến thắng đại dịch. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại cho
Đảng ta, nhân dân ta di sản vô cùng quý giá. Đó là thời đại Hồ Chí Minh; là tư tưởng,
16
thanhuytphcm.vn/

18
đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. “Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã
sinh ra Hồ Chủ tịch, người anh hùng dân tộc vĩ đại, và chính Người đã làm rạng rỡ
dân tộc ta, nhân dân ta và non sông đất nước ta”.
2. Những mặt chưa làm được hoặc còn tồn tại, hạn chế
Theo Ban Tuyên giáo Trung ương, một trong những hạn chế, khuyết điểm trong quá
trình triển khai Chỉ thị 05 là một số cấp ủy vẫn còn lúng túng. Việc xây dựng kế
hoạch, hướng dẫn của một số cấp ủy mặc dù kịp thời, khá đầy đủ nhưng vẫn còn
chung chung, nặng tính hình thức. Sự chủ động, sáng tạo của các cấp ủy còn ít, dẫn
đến việc triển khai Chỉ thị 05 chưa thật sự phù hợp với điều kiện, đặc thù của địa
phương, đơn vị. Một số ban, bộ, ngành, tổ chức chính trị-xã hội ở Trung ương chưa
thật sự quan tâm chỉ đạo học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức của cơ quan mình và chưa hướng
dẫn, kiểm tra, đôn đốc, phối hợp thực hiện theo ngành dọc; có nơi còn khoán trắng
cho văn phòng cấp ủy, cho cán bộ chuyên trách nên kết quả rất hạn chế. Nhiều địa
phương, đơn vị lúng túng trong việc xây dựng kế hoạch học tập và làm theo Bác Hồ
của tập thể và cá nhân; công tác tuyên truyền, giáo dục mặc dù đã được các cấp ủy
quan tâm hơn nhưng chưa thường xuyên, chưa liên tục. Nội dung, hình thức tuyên
truyền chưa thật phong phú, chưa phù hợp, nhất là vùng đồng bào có đạo, vùng đồng
bào dân tộc thiểu số, trong thanh thiếu niên, công nhân ở các khu công nghiệp, thanh
niên ở nông thôn; trong các trường đại học, cao đẳng, dạy nghề, trường phổ thông17
.
“Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”
(sau đây gọi tắt là Chỉ thị số 05)
Việc nêu gương của cán bộ chủ chốt, người đứng đầu và việc thể hiện sự gương mẫu
của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có vai trò hết sức quan trọng.
Tuy nhiên, vấn đề này chưa được thực hiện tốt ở nhiều địa phương, đơn vị. Đồng chí
Mai Văn Ninh-Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng, việc xây dựng kế
17
thanhuytphcm.vn/
www.tapchicongsan.org.vn/

19
hoạch làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của các cấp ủy, tổ chức
đảng, của bí thư cấp ủy, người đứng đầu một số địa phương, đơn vị còn lúng túng,
chậm so với yêu cầu đề ra; tính tiên phong gương mẫu, tinh thần tự giác của nhiều
cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức còn hạn chế. Trong khi đó, vẫn còn những
biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lãng phí, xa dân, dân chủ hình thức, đoàn kết xuôi
chiều, còn nhiều sai phạm trong quản lý đất đai, đầu tư, tài chính, trong công tác cán
bộ, làm giảm niềm tin của quần chúng nhân dân vào các chủ trương, chính sách của
Đảng và Nhà nước, trái với yêu cầu của Chỉ thị 05.
Trong việc đấu tranh phê bình và tự phê bình đôi lúc còn rụt rè, còn cả nể trong việc
đánh giá xếp loại18
.
Việc nắm bắt thông tin, ứng dụng những tiến bộ của khoa học công nghệ vào công
việc chuyên môn làm việc còn chưa khoa học, chưa hệ thống.
Tinh thần làm việc đôi lúc chưa thật sự sâu sát, tỉ mỉ. Làm việc còn nhiều lúc hình
thức chưa lắng nghe ý kiến góp ý của đồng nghiệp.
3. Phương hướng phấn đấu, rèn luyện tu dưỡng đạo đức lối sống của bản thân
theo gương chủ tịch Hồ Chí Minh
Trên tinh thần phát huy những kết quả đã đạt được, những kinh nghiệm trong tổ chức
thực hiện những chỉ thị mới trong thời gian qua, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân
ta tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo Bác. Thúc đẩy, tạo chuyển biến mạnh
mẽ từ “học tập” sang “làm theo” Bác, làm cho tư tưởng, đạo đức, phong cách của
Người thực sự thấm sâu vào đời sống xã hội, trở thành lối sống, nếp nghĩ, cách làm
của từng cán bộ, đảng viên và người dân. Từ đó, nâng cao tinh thần yêu nước, ý chí
tự cường dân tộc, khát vọng cống hiến, phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của
các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần thực hiện thắng
18
thanhuytphcm.vn/
https://luathoangphi.vn/lien-he-ban-than-ve-dao-duc-cach-mang

20
lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Trong thời gian tới, cần tập trung làm tốt ba
vấn đề: “Học tập, làm theo Bác và nêu gương của cán bộ, đảng viên”, thực hiện có
hiệu quả những nhiệm vụ, phương hướng trọng tâm sau:
Thứ nhất, tiếp tục nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về nội dung, ý nghĩa
của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; làm cho toàn Đảng, toàn quân, toàn
dân ta nhận thức ngày càng sâu sắc hơn những giá trị to lớn trong tư tưởng của Người;
làm cho tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người thật sự trở thành nền tảng tinh
thần vững chắc, cội nguồn sức mạnh của đời sống xã hội, xây dựng văn hóa, con
người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc,
vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh19
.
Thứ hai, kết hợp chặt chẽ giữa “học tập” với “làm theo” Bác trong thực hiện nhiệm
vụ chính trị của từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Tăng cường công tác lãnh đạo,
chỉ đạo, tạo sự thống nhất ý chí và hành động trong các cấp ủy, nhất là trách nhiệm
của người đứng đầu về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 05. Tiếp tục cụ
thể hóa các nội dung, nhiệm vụ của Chỉ thị số 05 thành chương trình hành động, xác
định đúng và trúng các khâu đột phá, những vấn đề nổi cộm, giải quyết dứt điểm các
vấn đề tồn đọng, gây bức xúc trong dư luận, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ kinh
tế - xã hội “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh” (sau đây gọi tắt là Chỉ thị số 05)
Thứ ba, đề cao việc phát huy vai trò, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên,
nhất là người đứng đầu, trước hết là các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban
Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, cán bộ có chức vụ càng cao càng
phải gương mẫu, nhằm khẳng định vai trò lãnh đạo, tính tiên phong, gương mẫu “trên
trước, dưới sau”, “đảng viên đi trước, làng nước theo sau” của cán bộ, đảng viên.
Gắn trách nhiệm nêu gương trong việc học tập và làm theo Bác với các phong trào
19
thanhuytphcm.vn/

21
thi đua, cuộc vận động của các cấp, các ngành, nhằm khơi dậy tinh thần cống hiến,
khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong toàn Đảng, toàn xã hội.
Thứ tư, nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các chuẩn mực đạo đức cách mạng phù hợp
với điều kiện mới, làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự giác tu dưỡng, rèn luyện. Đẩy
mạnh giáo dục đạo đức cách mạng, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thấy rõ bổn phận
và trách nhiệm của mình, nêu cao bản lĩnh chính trị, đấu tranh có hiệu quả với mọi
biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, bệnh quan liêu, cơ hội, cục bộ, bè phái, lợi ích
nhóm, mất đoàn kết nội bộ, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, nâng cao ý thức
tu dưỡng, “nói đi đôi với làm”, “rèn luyện suốt đời”, thường xuyên “tự soi”, “tự sửa”.
Thứ năm, đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương pháp, hình thức học tập, tuyên truyền
về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong cán bộ, đảng viên, nhân dân,
nhất là thế hệ trẻ, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Đẩy mạnh việc phát
hiện, bồi dưỡng, biểu dương, tuyên truyền, nhân rộng các tấm gương, điển hình tiên
tiến trong học tập và làm theo Bác. Tạo sức lan tỏa, tác động, làm cho việc “học tập”
có bước chuyển hóa tích cực sang “làm theo”, đưa việc “làm theo” Bác mỗi ngày
của cán bộ, đảng viên từ những việc làm nhỏ, gắn với trách nhiệm, đạo đức công vụ
ngày càng đi vào nền nếp, từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả20
.
Thứ sáu, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng việc nghiên cứu, vận dụng và phát
triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, theo hướng khoa học, sáng tạo,
hiện đại và gắn lý luận với thực tiễn, phù hợp với từng đối tượng. Tập trung nghiên
cứu, xác định và triển khai xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn
mực con người gắn với giữ gìn, phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam trong thời kỳ
mới. Xây dựng và thực hiện các chuẩn mực văn hóa trong lãnh đạo, quản lý. Khuyến
20
thanhuytphcm.vn/

22
khích sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về học tập và làm
theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Thứ bảy, nâng cao tính khoa học, tính chiến đấu trong đấu tranh phản bác các quan
điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; chủ động thông tin kịp thời, chính xác, khách
quan, đúng định hướng trong phòng, chống “diễn biến hòa bình”, loại bỏ các thông
tin xấu, độc trên in-tơ-nét, mạng xã hội, để cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức
đúng đắn, tích cực tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, làm cho tư tưởng
tiến bộ thấm sâu vào đời sống xã hội, có tác dụng uốn nắn những tư tưởng, biểu hiện
lệch lạc, bồi đắp thế giới quan, phương pháp luận và niềm tin khoa học trong mỗi
cán bộ, đảng viên và nhân dân, củng cố sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và sự
đồng thuận trong xã hội21
.
Thứ tám, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chỉ thị số 05 gắn
với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) nhằm cảnh tỉnh, cảnh báo,
phát hiện từ sớm, kịp thời ngăn chặn vi phạm kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà
nước, bảo đảm cho việc học tập và làm theo Bác được thực hiện nghiêm túc, hiệu
quả, thực chất. Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc
Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, báo chí và nhân dân đối với việc thực hiện
quy định về nêu gương. Lấy kết quả công việc, sự hài lòng và tín nhiệm của nhân
dân làm tiêu chí đánh giá chất lượng của tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên. Kiên quyết
xử lý theo đúng quy định đối với những cán bộ, đảng viên vi phạm. Kịp thời biểu
dương những điển hình tiên tiến, những tấm gương sáng về đạo đức, lối sống.
Thế hệ trẻ chúng em hôm nay được sống trong hòa bình, độc lập, tự do, thống nhất
nhưng luôn suy nghĩ, trăn trở với trách nhiệm của mình trước những thời cơ và thuận
lợi với thử thách và khó khăn đang đặt ra cho sự phát triển đi lên của đất nước. Câu
hỏi đặt ra là: mỗi đoàn viên thanh niên chúng ta hôm nay làm gì và làm như thế nào
21
Đ.C.S.V.N. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb Chính trị quốc gia, H. 2006, 48.
thanhuytphcm.vn/

23
để “Nâng cao ý thức trách nhiệm, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân
dân”? Qua đó, phát huy được truyền thống cao đẹp, sự kỳ vọng tin tưởng của Đảng,
của Bác Hồ và của nhân dân, để xứng đáng là lớp người kế thừa xuất sắc nhiệm vụ
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, khẳng định vai trò xung
kích của tuổi trẻ trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa22
.
Đối với bản thân em học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
về “Nâng cao ý thức trách nhiệm, hết lòng hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân
dân” là cơ sở để hoàn thiện bản thân, vì đạo đức của mỗi người không tự nhiên xuất
hiện, mà do mỗi người tự học tập, tu dưỡng và rèn luyện trong hoạt động thực tiễn
và tiếp thu sự giáo dục, quản lý của tổ chức, tập thể, cộng đồng, gia đình và xã hội.
Vì vậy, để giữ gìn và phát huy những giá trị cao đẹp đó, đòi hỏi mỗi người phải
thường xuyên học tập, tu dưỡng, rèn luyện, tự hoàn thiện bản thân mình. Mọi sự
buông thả, thiếu tự giác học tập, rèn luyện, tu dưỡng, xa rời sự quản lý, giáo dục của
tập thể, cộng đồng, đoàn thể và gia đình và xã hội là con đường dẫn tới hư hỏng, tự
đánh mất chính bản thân mình. Chính vì vậy bản thân cần phải nhận thức đầy đủ vị
trí của vấn đề đạo đức, thường xuyên tự giác, nỗ lực học tập, rèn luyện, tu dưỡng
theo gương Bác Hồ vĩ đại.
Tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là tài sản quý giá mà Bác đã để lại cho chúng ta
có sức lan tỏa lớn trong xã hội, trong mọi tầng lớp nhân dân. Em hy vọng rằng, việc
học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh sẽ trở thành động lực để thôi
thúc, khai thác những tiềm năng trong mỗi cá nhân, ý thức trách nhiệm, tinh thần
sáng tạo, vượt khó vươn lên của mỗi con người và qua đó chúng ta sẽ vượt qua những
khó khăn, biến khó khăn thành những thuận lợi để đạt được những điều mà mình
mong muốn.
22
https://www.ddif.com.vn/hoc-tap-va-lam-theo-tam-guong-dao-duc-phong-cach-ho-chi-minh-trong-giai-
doan-hien-nay/

24
KẾT LUẬN
Hồ Chí Minh đi vào cõi vĩnh hằng, đã hơn l/3 thế kỷ nay. Sự nghiệp đổi mới theo
định hướng xã hội chủ nghĩa do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã gần 20 năm, tính
từ Đại hội VI (12 /l986) đến nay. Khoảng thời gian đó đã đủ để sinh thành một thế
hệ. Người đã đi xa nhưng ai cũng cảm thấy như Người vẫn ở bên cạnh chúng ta, cổ
vũ khuyến khích những việc làm tốt, nhắc nhở giúp đỡ chúng ta những yếu kém, hạn
chế, sửa chữa những khuyết điểm sai lầm để tiến bộ trưởng thành.
Trong thời kỳ phát triển mới hiện nay của cách mạng Việt Nam, Đảng ta đã xác định.
Phát triển kinh tế là trọng tâm, xây dựng Đảng là then chốt, xây dựng nền văn hoá
Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, làm cho văn hoá trở thành nền tảng tinh
thần của xã hội. Bất cứ một lĩnh vực nào của đời sống xã hội, bất cứ một hoạt động
nào của tổ chức và cá nhân một người, đạo đức cũng thể hiện vai trò quan trọng của
nó.
Thiếu vắng hoặc yếu kém về đạo đức, con người không có nhân tính đầy đủ, không
phát triển được nhân tính để thành người và làm người23
.
Suy thoái đạo đức, xã hội không thể phát triển bền vững trên tất cả các lĩnh vực từ
kinh tế đến chính trị, văn hoá và xã hội.
Trong hệ thống các động lực phát triển xã hội, đạo đức là một động lực tinh thần
không thể thiếu. Chúng ta đang đấu tranh quyết liệt chống quan liêu tham nhũng như
một trọng bệnh, như một quốc nạn để đảm bảo môi trường xã hội - nhân văn lành
mạnh cho sự phát triển kinh tế, ổn định chính trị và đồng thuận xã hội.
23

25
Tình hình đó đòi hỏi phải chú trọng xây dựng đạo đức xã hội và giáo dục tu dưỡng
đạo đức cá nhân. Vào lúc này, thực hành đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá
nhân, noi theo tấm gương sáng đạo đức Hồ Chí Minh trở nên vô cùng cấp thiết, bức
xúc. Đó còn là vấn đề cơ bản, lâu dài đối với sự phát triển, hiện đại hoá xã hội ở nước
ta.Trước hết đó là thực hành đạo đức cách mạng trong Đảng, từ cán bộ đảng viên đến
các tổ chức đảng24
.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại cho Đảng ta, nhân dân ta di sản vô cùng quý giá. Đó
là thời đại Hồ Chí Minh; là tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. “Dân tộc ta,
nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch, người anh hùng dân tộc vĩ
đại, và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta và non sông đất nước ta”.
Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Người mãi là biểu tượng cách mạng,
ngọn hải đăng dẫn đường cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc, mãi là tấm gương
sáng ngời cho lớp lớp các thế hệ người Việt Nam tiếp nối, noi theo. Không ngừng
học tập, rèn luyện theo Người đã, đang và luôn là tiêu chí, thước đo, phương châm
hành động và biện pháp công tác của các cán bộ, đảng viên, được coi là động lực, cội
nguồn sức mạnh để toàn Đảng nỗ lực vượt qua các khó khăn, thách thức, đáp ứng yêu
cầu cách mạng trong giai đoạn mới25
.
24
đạo đức Hồ Chí Minh", Báo Nhân dân, 3/2/2007, tr.4.

26
Bác Hồ với nữ chiến sĩ thi đua miền Bắc - Tranh của họa sĩ Vương Trình, sáng tác năm 1967

27
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Mạch Quang Thắng – Chủ biên (2021) Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh dành cho
bậc đại học hệ không chuyên ngành Lý luận chính trị, Hà Nội, tr.126, tr 128 tr 130,
tr132.
Hồ Chí Minh: Toàn tập, các tập 4, 5, 10, 15, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011.
Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 5, Nxb CTQG, Hà Nội 1995, tr.252-253, 636. Hồ Chí
Minh, Toàn tập, tập 9, Nxb CTQG, Hà Nội,1996, tr.283, 285.
Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập11, Nxb CTQG, Hà Nội,1996, tr.186. Hồ Chí Minh, Toàn
tập, tập4, Nxb CTQG, Hà Nội, 1995, tr.158.
Nông Đức Mạnh, "Phát huy truyền thống vẻ vang của Đảng, không ngừng học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ ChíMinh", Báo Nhân dân,3/2/2007, tr.4.
Đ.C.S.V.N. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb Chính trị quốc gia,
H. 2006, 48.
Nông Đức Mạnh, "Phát huy truyền thống vẻ vang của Đảng, không ngừng học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", Báo Nhân dân, 3/2/2007, tr.4.
https://www.ddif.com.vn/hoc-tap-va-lam-theo-tam-guong-dao-duc-phong-cach-ho-
chi-minh-trong-giai- doan-hien-nay/
thanhuytphcm.vn/
http://dangbo.tnut.edu.vn/tin-tuc/2014-12-19/nguyen-tac-xay-dung-va-tu-duong-
dao-duc-cach-mang- dt104.html

tntomo

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to tntomo

Similar to tntomo (20)

tntomo