aaaa

1. 1. Cách thức ra quyết định cá nhân
Nguyên lý 1: Con người đối mặt với sự đánh đổi
Để có được một thứ ưa thích, chúng ta thường phải từ bỏ một thứ khác mà mình cũng ưa thích.
Ra quyết định đòi hỏi phải đánh đổi mục tiêu này để đạt được một mục tiêu khác.
VD: Để tăng thêm mỗi giờ học, phải từ bỏ một giờ mà lẽ ra có thể có được giấc ngủ trưa ngắn,
xem TV hoặc đi làm thêm.
Một sự đánh đổi mà xã hội đối mặt là giữa bình đẳng và hiệu quả. Hiệu quả chỉ việc xã hội
nhận được lợi ích cao nhất từ các nguồn lực khan hiếm. Bình đẳng chỉ lợi ích thu được từ các
nguồn lực khan hiếm đó được phân chia một cách đồng đều giữa các thành viên của xã hội.
Nguyên lý 2: Chi phí của một thứ là cái mà bạn từ bỏ để có được nó
Vì con người đối mặt với sự đánh đổi, nên việc ra quyết định đòi hỏi phải so sánh chi phí và
lợi ích của các phương án hành động khác nhau.
Chi phí cơ hội: tất cả những thứ phải mất đi để có được một thứ gì đó.
VD: Chi phí cơ hội của việc đi học đại học là đi làm kiếm tiền.
Nguyên lý 3: Con người duy lý suy nghĩ tại điểm cận biên
Người duy lý: người hành động một cách tốt nhất những gì họ có thể để đạt được mục tiêu.
Thay đổi cận biên chỉ những điều chỉnh nhỏ so với kế hoạch hành động hiện tại.
Những người duy lý - thường đưa ra quyết định bằng cách so sánh lợi ích cận biên và chi phí
cận biên. Quyết định khi lợi ích cận biên > chi phí cận biên.

2. Nguyên lý 4: Con người phản ứng với các động cơ khuyến khích
Động cơ khuyến khích là một yếu tố nào đó thôi thúc cá nhân hành động, chẳng hạn như khả
năng bị trừng phạt hoặc được khen thưởng.
VD: Một mức giá cao hơn trên thị trường khuyến khích người mua tiêu dùng ít hơn và khuyến
khích người bán sản xuất nhiều hơn.
2. Cách thức con người tương tác với nhau
Nguyên lý 5: Thương mại có thể làm cho mọi người đều được lợi
Thương mại giữa hai nước có thể làm cả hai bên cùng được lợi.
Thương mại cho phép mỗi người chuyên môn hóa vào một lĩnh vực mà mình làm tốt nhất.
Thông qua hoạt động thương mại, con người có thể mua được những hàng hóa và dịch vụ đa
dạng hơn với chi phí thấp hơn.
VD: Việt Nam xuất khẩu gạo và nhập khẩu những thiết bị điện tử.
Nguyên lý 6: Thị trường thường là một phương thức tốt để tổ chức hoạt động kinh tế
Nền kinh tế thị trường: nền kinh tế phân bổ các nguồn lực thông qua các quyết định phi tập
trung của doanh nghiệp và hộ gia đình trong quá trình tương tác trên các thị trường hàng hóa
và dịch vụ.
Giá cả là công cụ mà qua đó bàn tay vô hình điều khiển các hoạt động kinh tế. Vì hộ gia đình
và doanh nghiệp nhìn vào giá cả khi đưa ra quyết định mua và bán cái gì, cho phép tối đa hóa
lợi ích xã hội.

3. Nguyên lý 7: Đôi khi chính phủ có thể cải thiện được kết cục thị trường
Nền kinh tế thị trường cần các quy định pháp lý bảo vệ quyền sở hữu để các cá nhân có thể sở
hữu và kiểm soát các nguồn lực khan hiếm.
Có hai nguyên nhân chủ yếu để chính phủ can thiệp vào nền kinh tế và thay đổi sự phân bổ
các nguồn lực là: thúc đẩy sự hiệu quả hay là thúc đầy sự bình đẳng.
Thất bại thị trường để chỉ tình huống mà thị trường tự nó thất bại trong việc phân bổ nguồn
lực một cách hiệu quả:
Ngoại tác là ảnh hưởng do hành động của một người tạo ra đối với phúc lợi của người ngoài
cuộc. VD: ô nhiễm môi trường
Quyền lực thị trường chỉ khả năng của một chủ thể kinh tế có ảnh hưởng đáng kể lên giá cả
thị trường. VD: các nhà sản xuất độc quyền giá hàng hóa
3. Sự vận hành của nền kinh tế
Nguyên lý 8: Mức sống của một nước phụ thuộc vào năng lực sản xuất hàng hoá và dịch
vụ của nước đó
Năng suất lạo động của các quốc gia - tức số lượng hàng hóa được làm ra trong một giờ lao
động của một công nhân.
Những quốc gia sản xuất được lượng hàng hóa và dịch vụ lớn hơn, người dân được hưởng
mức sống cao; còn ở các quốc gia có năng suất kém hơn, người dân phải chịu cuộc sống nghèo
nàn.
Tốc độ tăng năng suất quyết định tốc độ tăng thu nhập bình quân của quốc gia.
Để nâng cao mức sống, tăng năng suất lao động bằng cách đảm bảo cho công nhân được đào
tạo tốt, có đủ các công cụ cần thiết để sản xuất và được tiếp cận những công nghệ tốt.

4. Nguyên lý 9: Giá cả tăng khi chính phủ in quá nhiều tiền
Lạm phát - tức sự gia tăng của mức giá chung trong nền kinh tế.
Lạm phát trầm trọng hoặc kéo dài do sự gia tăng của lượng tiền. Khi chính phủ tạo ra một
lượng lớn tiền, giá trị của tiền giảm.
Nguyên lý 10: Xã hội đối mặt với sự đánh đổi ngắn hạn giữa lạm phát và thất nghiệp
Những tác động ngắn hạn của việc bơm tiền như sau:
• Tăng số lượng tiền trong nền kinh tế sẽ kích thích mức tổng chi tiêu và do đó kích thích cầu
hàng hóa và dịch vụ.
• Cầu cao hơn buộc các công ty tăng giá của họ, cầu cao cũng khuyến khích họ thuê thêm lao
động nhiều hơn và sản xuất nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn.
• Thuê lao động nhiều hơn có nghĩa là tỷ lệ thất nghiệp thấp hơn.
 Nhưng giảm thất nghiệp đồng nghĩa với việc lạm phát khi tăng số lượng tiền.