รายวิชาเพิ่มเติมค่ะ

1. หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 พัฒนาการอาเซียน
รายวิชา บทบาทอาเซียนในสังคมโลก (ส 23203)
ระดับมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559
ครูผู้สอน นางสาววิภาดา ต๊ะวงศ์
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
โรงเรียนเทศบาล ๑ กิตติขจร สังกัดเทศบาลเมืองตาก จังหวัดตาก

2. ยุคก่อนกฎบัตรอาเซียน
(พ.ศ. 2510-2550 หรือ ค.ศ. 1967-2007)
 สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (Association of
Southeast Asian Nations) หรือ ASEAN
จัดตั้งขึ้นตามปฏิญญาอาเซียน (ปฏิญญากรุงเทพฯ) ลงนามที่ประเทศ
ไทยณ พระราชวังสราญรมย์ เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2510
โดยมีสาระสาคัญ คือ การส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศสมาชิก
อาเซียนด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม วิทยาศาสตร์
การเกษตร อุตสาหกรรม คมนาคม รวมทั้งยกระดับรายได้ความเป็นอยู่ของ
ประชาชน

3.  โดยมีสมาชิกก่อตั้ง 5 ประเทศ ได้แก่ อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และไทย
ผู้นาของประเทศผู้ก่อตั้งอาเซียน ที่ร่วมลงปฏิญญาอาเซียน
- สาธารณรัฐอินโดนีเซีย นายอาดัม มาลิก (รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศ)
- ประเทศมาเลเซีย ตุน อับดุล ราชัก บิน ฮุสเซน (รองนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี
กลาโหมและรัฐมนตรีกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ)
- สาธารณรัฐฟิลิปปินส์ นายนาซิโซ รามอส (รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศ)
- สาธารณรัฐสิงคโปร์ นายเอส ราชารัตนัม (รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศ)
- ประเทศไทย พันเอก (พิเศษ) ถนัด คอมันตร์ (รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศ)

5.  ต่อมา ได้มีประเทศอื่นๆ เข้าเป็นสมาชิกอาเซียนในปีต่อๆ มา ดังนี้
- บรูไนดารุสซาลาม เป็นสมาชิกเมื่อ ๘ มกราคม ๒๕๒๗
- สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม เป็นสมาชิกเมื่อ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๓๙
- สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เป็นสมาชิกเมื่อ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๔๐
- สหภาพพม่า เป็นสมาชิกเมื่อ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๔๐
- ราชอาณาจักรกัมพูชา เป็นสมาชิกเมื่อ ๓๐ เมษายน ๒๕๔๒

6.  อาเซียนได้พัฒนาความร่วมมือแบบคู่เจรจากับประเทศ/กลุ่มประเทศต่างๆ ได้แก่
ออสเตรเลีย (2520) นิวซีแลนด์ (2521) ญี่ปุ่น (2523) แคนาดา (2523)
สหรัฐฯ (2523) ประชาคมยุโรป (2523) สาธารณรัฐเกาหลี (2534) จีน
(2534) รัสเซีย (2534) อินเดีย (2535)
 มีการประชุมสุดยอดกับผู้นา จีน ญี่ปุ่น สาธารณรัฐเกาหลี ซึ่งเรียกว่าอาเซียนบวกสาม
 การประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก (East Asia Summit-EAS) เป็น
ประจาทุกปี

7. พัฒนาการที่สาคัญของอาเซียนด้านการเมืองและความมั่นคง
 การจัดทาสนธิสัญญามิตรภาพและความร่วมมือในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (Treaty
of Amity and Cooperation in Southeast Asia)
 การออกเอกสาร Zone of Peace, Freedom and
Neutrality (ZOPFAN)
 สนธิสัญญาเขตปลอดอาวุธนิวเคลียร์ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (Treaty on
the Southeast Asia Nuclear Weapon-Free
Zone
 การประชุมอาเซียนว่าด้วยความร่วมมือด้านความมั่นคงในภูมิภาคเอเชีย-
แปซิฟิก (ASEAN Regional Forum)
 ความร่วมมือเพื่อแก้ไขปัญหาที่กระทบเสถียรภาพในภูมิภาค เช่น สงครามในกัมพูชา การ
ผลักดันให้มีพัฒนาการทางการเมืองในพม่า และความร่วมมือด้านการต่อต้านการก่อการ
ร้าย เป็นต้น

8. พัฒนาการสาคัญของอาเซียนด้านเศรษฐกิจ
 การจัดทาเขตการค้าเสรีอาเซียน (ASEAN Free Trade Area:
AFTA ซึ่งเป็นข้อเสนอของไทย) เขตการลงทุนอาเซียน (ASEAN
Investment Area: AIA) ที่เป็นรากฐานในการพัฒนาไปสู่ประชาคม
เศรษฐกิจอาเซียน
 การส่งเสริมการลดช่องว่างด้านการพัฒนาระหว่างประเทศสมาชิก (Initiative
on ASEAN Integration: IAI)

9. พัฒนาการด้านสังคมและวัฒนธรรม
 การสร้างอาเซียนปลอดยาเสพติด
 ความร่วมมือด้านการศึกษา/ ไทยเป็นที่ตั้ง ASEAN University
Network
 ความร่วมมือด้านการจัดการโรคระบาด เช่น การจัดประชุมสุดยอดอาเซียน+3 เรื่อง
SARS ที่กรุงเทพฯ
 ความร่วมมือด้านสิ่งแวดล้อม

10. ยุคหลังกฎบัตร (พ.ศ. 2551-ปั จจุบัน หรือ ค.ศ. 2008-ปั จจุบัน)
 กระแสโลกาภิวัตน์ และความเปลี่ยนแปลงในบริบทการเมือง เศรษฐกิจ และสังคมในภูมิภาค
และโลก บทบาทของประเทศในภูมิภาค เช่น จีน อินเดีย การรวมตัวทางเศรษฐกิจใน
ภูมิภาคและอนุภูมิภาคต่างๆ รวมทั้งปัญหาความมั่นคงในรูปแบบใหม่ๆ ทาให้อาเซียนต้อง
ปรับตัวให้เข้ากับ
 ที่ประชุมสุดยอดอาเซียนที่บาหลีปี 2546 (ค.ศ. 2003) จึงได้แสดงเจตนารมณ์ให้
สร้างประชาคมอาเซียนในปี 2563 (ค.ศ. 2020) ประกอบด้วย 3 เสาหลัก คือ
การเมืองและความมั่นคง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม และจัดทากฎบัตรอาเซียน
เพื่อให้อาเซียนเป็น rules-based organization
 โดยต่อมาในการประชุมสุดยอดอาเซียนที่เซบู ปี 2550 (ค.ศ. 2007) ผู้นาเห็นชอบ
ให้ปรับเป้าหมายการเป็นประชาคมอาเซียนเร่งขึ้นอีก 5 ปี เป็นปี 2558 (ค.ศ. 2015)

11.  กฎบัตรอาเซียนมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม 2551 (ค.ศ. 2008)
เปรียบเสมือนธรรมนูญอาเซียนที่ให้นิติฐานะแก่อาเซียนและเป็นกรอบการดาเนินการ
ตามกฎหมายสาหรับประเทศสมาชิกอาเซียนทั้ง 10 ประเทศ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ
เพิ่มประสิทธิภาพในการดาเนินการให้แก่อาเซียน และเป็นพื้นฐานในการสร้างประชาคม
อาเซียนที่มีกฎเกณฑ์กติกาที่ชัดเจนและมีประชาชนเป็นศูนย์กลาง (people-
centred ASEAN)

12.  ประชุมสุดยอดอาเซียน ที่ชะอา-หัวหิน เมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2552 ได้ลงนาม
ปฏิญญา ชะอา หัวหิน ว่าด้วยแผนงานจัดตั้งประชาคมอาเซียน (ค.ศ. 2009-
2015) ซึ่งประกอบด้วย แผนงานจัดตั้งประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน
ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนและประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน และแผนงาน
ยุทธศาสตร์เรื่องความริเริ่มเพื่อการรวมตัวของอาเซียนระยะที่ 2 (ค.ศ.2009-
2015)