SlideShare a Scribd company logo
1 of 57
Proces
Schematów
Obrazkowych
Instrukcje wsparte
wizualnie
Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autora i Komisja
Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej
zawartość merytoryczną.
Pomoc wizualna na podstawie
scenariusza kompensacyjnego
Proces Schematów
Obrazkowych
Możemy używać metody schematów obrazkowych,
by wesprzeć:
samoobsługę
higienę
prace domowe
przygotowywanie pożywienia
umiejętności techniczne
Samoobsługa
Zalecany komentarz:
1. Biorę koniec prawego rękawa swoją
lewą ręka
2. Wyciągam moją rękę z rękawa
3. Biorę koniec mojego lewego rękawa
swoją prawą ręką
4. Wyciągam rękę z rękawa
5. Zdejmuję sweter przez głowę
Zdejmowanie
swetra
Higiena
Nakładanie kremu
Zalecany komentarz:
1.Biorę krem
2.Otwieram krem
3.Biorę odrobinę kremu
palcem
4.Kładę krem na twarz
5.Rozsmarowuję krem na
twarzy
6.Kładę wieczko z
powrotem na krem
Prace domowePodlewanie kwiatów
Zalecany komentarz:
1.Biorę pustą butelkę
2.Nalewam wody do
zaznaczonej linii
3.Zakręcam kran
4.Podlewam kwiatek
5.Odkładam butelkę na
miejsce
Przygotowywanie posiłku
Pieczenie ciasteczek
Zalecany komentarz:
1.Rozwałkowuję ciasto
2.Wycinam ciastka
3.Kładę ciastka na blachę
4.Wkładam blachę na 10 minut
do pieca
5.Wyciągam blachę z pieca
6.Sklejam dwa ciastka dżemem
7.Wykładam ciastka na talerz
Przygotowywanie gorącego napoju
Zalecane słownictwo:
1.Nalewam wody do czajnika do
zaznaczonej lini
2.Włączam czajnik
3.Wyciągam filiżankę z szafki
4.Wkładam torebkę do filiżanki.
5.Nalewam zagotowanej wody do
filiżanki
6.Czekam 5 minut I wyciągam
torebkę z filiżanki
7.Wsypuję 2 łyżeczki cukru do
herbaty
8.Mieszam herbatę
Umiejętności
techniczne
1.Papier i nożyczki
2.Zaczynam ciąć od
prawego dołu kartki
3.Tnę wzdłuz lini
4.Tnę wzdłuz następnej
linii
5.Kontynuuję, aż wytnę
wszystkie paski
papieru
Proces schematów
obrazkowych
Poziom abstrakcji schematów obrazkowychzalezy od
osoby dla której się go przygotowuje
Można uzyć:
słów
fotografii
obrazków
przedmiotów
BUTY
Proces Schematów Obrazkowych
Cel główny: uniezależnienie od osób trzecich
(włączając także uniezależnienie od pomocy werbalnej)
Główne powody zależności od osób trzecich:
Jednym z powodów są braki w socjalizacji, dzieci z ASD nie są motywowane
przez społeczną akceptacje otoczenia, a naturalny proces „zrobię to sam“ nie
występuje
●Nauka przez nasladowanie jest nienaturalna
Często występują deficyty umiejętności motorycznych potrzebnych do
wyuczenia czynności samoobsługowych
Problemy z przetwarzaniem sensorycznym mogą odgrywać rolę w zachowaniu
Używanie procesu schematów
obrazkowych
Wzmocenie samodzielności jest jedynym sposobem pomocy osobie z
autyzmem w celu jej przyszłego funkcjonowania bez pomocy
dorosłych
Ćwiczenie umiejętności samoobsługowych od najmłodszego wieku
jest najlepszym sposobem przygotowującym do samodzielnego
egzystowania w przyszłości
Przed uczeniem umiejętności należy przeprowadzić analizę
specyficznych zdolności dziecka z autyzmem w celu podjęcia kroków
włączających w proces schematów obrazkowych
Poprzez obserwację identyfikujemy, które postępowanie dziecko zna,
a którego musi się nauczyć, następnie wprowadzamy pomoc wizualną
Używanie procesu schematów
obrazkowych
Obrazujemy etapy, których dziecko nie zna (np.mycie rąk
składa się z ….. etapów, my obrazujemy jedynie 5)
Pomoc wizualna nie jest pomocą stałą. Jeżeli dziecko potrafi
wykonać polecenie bez pomocy wizualnej, stopniowo
zaprzestajemy jej używać
Także, gdy widzimy, ze dziecko potrafi wykonać pewne etapy
procesu bez pomocy wizualnej, eliminujemy te etapy z procesu
Jaki jest cel procesu schematów
obrazkowych
Celem jest, osiągnięcie takiej samodzielności, by osoba z ASD nie
musiała polegać na innych (włączając w to niezależnośc od instrukcji
słownych)
Celem procesu schematów obrazkowych nie jest szczegółowa
wizualizacja procesu lecz maksymalizowanie niezależności w
realizowaniu całego procesu
Proces schematów obrazkowych pomaga kompensować deficyty w
umiejetność wdrażania procesu werbalnego
“Wizualizacja to rzeczywistość.” (Mesibov, 1996)
Jak powinien wyglądać proces?
Forma procesu schematów obrazkowych jest bardzo
zindywidualizowana i zależy od poziomu myślenia abstrakcyjnego i
umiejętności uogólniania
Możemy użyć:
 przedmiotów
 fotografii
 obrazków
 Obrazków wraz tekstem
 tekstu
Ściągam kurtkę z wieszaka Obracam ją guzikami do siebie. Wkładam prawą rękę do prawego rękawa.
Wkładam lewą rękę do lewego rękawa. Zapinam guziki
Fotografie
Zalecany komentarz:
1.Zdejmuję ubrania.
2.Staję pod prysznicem.
3.Odkręcam prysznic.
4.Namydlam ciało.
5.Zmywam mydło.
6.Zakręcam prysznic.
7.Wycieram się ręcznikiem
8.Ubieram ubrania.
Kolorowe
obrazki
Obrazki biało - czarne
SZALIK
KURTKA
CZAPKA
BUTY
RĘKAWICZKI
Planowanie rozwoju umiejętności
samoobsługi i prac technicznych
Kiedy podejmujemy próbę poprawienia
umiejętności określonych sfer samoobsługi używając
procesu schematów obrazkowych, po pierwsze
musimy rozważyć aktualny poziom samodzielności
danej osoby w określonej sferze.
Możemy okreslić (zmierzyć) poziom używając
różnych skali rozwojowych, które pomagają
zidentyfikować poziom u osoby z którą pracujemy.
Ankieta obserwacji samoobsługi
Skala oceniania:
0 – całkowicie nie potrafi
1 – potrafi z pomocą fizyczną I
werbalną
2 – potrafi korzystając z
pomocy fizycznej lub werbalnej
3 – potrafi sporadycznie
korzystając z pomocy
4 – potrafi wykonać czynność
samodzielnie, bez jakiejkolwiek
pomocy
Obserwacja
Skupiamy się na sferze samoobsługi, którą chcemy
usprawnić
Nasza obserwacja musi bazować na strategicznych
punktach:
Które z codziennych aktywności samoobsługowych dana osoba
wykonuje samodzielnie, a w których pomoc jest konieczna
Po zidentyfikowaniu deficytów, ważne jest by wyjaśnić czy
wynikają one z niewystarczających umiejętności lub tez braku
motywacji do wykonania zadania
Czy poziom motoryki małej jest wystarczający, by przeprowadzić
aktywności samoobsługowe bez pomocy (samodzielnie)
Obserwacja
Czy osoba z autyzmem wykonuje czynności po
kolei
Jaki jest poziom naśladowania
Jaki jest poziom komunikacji (werbalny, przy
użyciu gestów lub znaków, przy użyciu fotografii lub
tekstu)
Jaki sposób motywowania w celu uzyskania
samodzielności jest najlepszy
Jakie bodźce są najefektywniejsze
Obserwacja i planowanie
Konieczna jest znajomość dziennej rutyny ucznia
Czy potrafi umyć się/wykąpać samodzielnie
Czy potrafi wymyć zęby, ubrać/rozebrać się, otwierać wieczka
bez pomocy osób trzecich
Czy potrafi jeść, nalać napój do kubka, używać stućców, bez
pomocy osób trzecich
Czy potrafi wykonywać prace w domu bez pomocy
Czy potrafi przyjść do szkoły, zrobić zakupy, zorganizować
sobie czas wolny
Odpowiadając na powyższe pytania bierzemy pod uwagę wiek, poziom
rozwoju, jak również preferencje rodziców
Obserwacja i planowanie
Ważne jest by skupić się na tym, czy obserwowana
osoba ma określone umiejętności pozwalające jej
na zrealizowanie zadania
Czy posiada prawidłowy uścisk dłoni, lub czy też musimy
wpierw skupić się na poprawieniu tej sfery
Inną kluczową sprawą jest motywacja
Czy konieczna jest nauka samodzielności w dziennych
aktywnościach samoobsługowych
Czy możliwe jest zmotywowanie odpowiednimi bodźcami
Z kim może przeprowadzić konkretne zadanie
Metody pracy
Ucząc bardziej skomplikowanych zadań przy
pomocy procesu schematów obrazkowych,
możemy używać następujących metod:
Uczenie po kolei od początku / łańcuch od pierwszego do
ostaniego poziomu
Uczenie od ostatniego poziomu do pierwszego
Demonstracja / modelowanie naśladowania
Fizyczne prowadzenie (pomoc fizyczna)
Wizualizacja (używanie procesu metody obrazkowej) oraz
wzmacnianie
Którą metodę pracy wybrać?
Rozważając odpowiednie metody ćwiczeń, musimy wziąć pod
uwagę główne deficyty charakteryzujące osoby z autyzmem
Problemy z naśladowaniem – używamy fizycznego naprowadzania (fizycznych
wskazówek)
Problemy z modelowaniem społecznym – uzywamy wzorów zachowań
społecznych wraz z wskazówkami fizycznymi w modelowanej sytuacji
Problem z pamięcią sekwencyjną – dzielimy ćwiczenie zgodnie z kolejnością
poszczególnych faz
Problem z orientacją i organizacją/ skupianie się na nieistotnych szczegółach –
kładziemy nacisk na wizualizację ważnych elementów np. Lewa lub prawa strona
ubrania
Problem ze zrozumieniem koncepcji zadania – stosujemy ODWRÓCONĄ
KOLEJNOŚĆ – znaczenie: wykonujemy tyle ostatnich etapów procesu, aż osoba
jest w stanie je zrozumieć
Którą metodę pracy wybrać?
Problem z percepcją czasu, pór roku, pogody. Osoby z ASD
często nie potrafią adekwatnie ocenić jakie ubrania założyć –
zwizualizowana metoda jest wtedy konieczna
Problem z postrzeganiem zasad społecznych i ich
konsekwencji, brak swiadomości odbioru społecznego własnego
wyglądu, stąd częste potrzeganie osób z ASD jako niechlujnych
Problem ze zrozumieniem zasad higieny, zdrowia i
bezpieczeństwa – dlaczego należy myć ręce po wyjściu z toalety
Podstawowe zasady stosowania metody
schematów obrazkowych
Naturalnym jest, że chcemy by osoba z autyzmem była łatwo
przystosowująca się. Naszym celem nie jest nauczenie
automatycznego wykonywania kolejności zadań, ale, jeżeli to
możliwe, wprowadzenie zmian w schemat pracy, tak jak ma to
miejsce w zwycajnym życiu (oczywiście nie jest to możliwe, lub
odpowiednie w stosunku do każdej osoby w każdej sytuacji, zależy
to od poziomu autyzmu)
I w takich przypadkach bardzo pomocne jest włączenie planu
wizualnego zajęć codziennych, tak by po każdym etapie osoba z
ASD mogła sprawdzić jakie jest następne działanie
Podstawowe zasady stosowania metody
schematów obrazkowych
Wizualizacja działań powinna być klarowna i jasno ukazywać:
Które etapy działań są już zakończone
Które są w trakcie wykonywania
Który etap jest etapem kolejnym
Istnieją różne sposoby wizualizowania zgodnie z poziomem rozwoju i umiejętności motorycznych
oraz umiejętności utrzymania uwagi, itp.
Przerzucanie kartki po wykonaniu określonej czynności
Pieczętowanie kartki/obrazka po wykonaniu określonej czynności
Zaznaczenie klamerką lub naklejką
Zaznaczenie krzyżykiem
Odwracanie kartki obrazkiem do dołu
Zabieranie obrazka i wkładanie go do przeznaczonego do tego pojemnika
Podstawowe zasady stosowania metody
schematów obrazkowych
Jeżeli uczeń potrafi wykonać zadanie bez niczyjej
pomocy, zaczynamy usuwać pomoc wizualną.
Jednakże musimy postępować z rozwagą. Jeżeli
usuniemy pomoc wizualną zbyt szybko osoba z ASD
może tego nie zaakceptować
Musimy nauczyć się postrzegać osoby z ASD
takimi jakimi są, a nie takimi jakie chcielibyśmy aby
były
Pomoc wizualna na podstawie
scenariusza kompensacyjnego
Ważne jest by mieć świadomość tego,
że etapy mogą być dowolne
zrearanżowane
pominięte
powtórzone
wtedy gdy zachodzi konieczność
maksymalnej samodzielności i
spontanicznego użytkowania przez
osobę z autyzmem
Ćwiczenia dla osób używającyhc przedmiotów
jako punktu odniesienia
Przykład:
Zadanie: ubieranie kurtki (5 etapów)
Cel główny: ćwicznie umiejętności funkcjonowania w życiu codziennym
Cel szczegółowy: ubieranie kurtki
Poziom: przedmioty stanowiące odniesienie
Metoda:
Modelowanie i pełne wskazówki fizyczne, równoległe nasladowanie
nauczyciela/rodzica, któy modeluje działania używając swojej kurtki zgodnie z
określonymi etapami
Nacisk na doskonalenie każdego etapu
Zdejmuję kurtkę z wieszaka. Obracam ną guzikami do siebie Wkłądam prawą rękę do prawego rękawa
Wkładam lewą rękę do lewego rękawa. Zapinam guziki
Ćwiczenie z użyciem obrazków
Przykład:
Zadanie: ubieranie kurtki (5 etapów)
Cel główny: trenowanie czynności życia codziennego
Cel szczegółowy: ubieranie kurtki
Poziom: obrazki
Metoda:
Kolejność od pierwszego do ostatniego etapu. Kolejność poszczególnych zdjęć: od
lewej do prawej od góry do dołu. Wykonane zadanie jest zaznaczane odwróceniem
obrazka. Wskazówki są udzielane zgodnie z indywidualnymi potrzebami
Ćwiczenie z użyciem słów
Przykład:
Zadanie: ubieranie kurtki (5 etapów)
Cel główny: trenowanie czynności życia codziennego
Cel szczegółowy: ubieranie kurtki
Poziom: słowa
Metoda:
Kolejność od pierwszego do ostatniego z użyciem instrukcji pisanych
podzielonych na poszczególne etapy od lewej do prawej
Wskazówki udzielane są jedynie gdy osoba nie potrafi wykonać
poszczególnego etapu lub prosi o pomoc
Trochę
inspirujących
pomysłów ...
Jak zrobić kulę
Jak ciąć nożyczkami
Jak pieczętować
różnymi kolorami
JAK ZROBIĆ KANAPKĘ
Badanie ucha, nosa i gardła
WYMAZ Z NOSA
ZAŻYWANIE
TABLETEK
Jak narysować rybę
Na sali gimnastycznej: przetaczanie się przez piłkę
Na sali gimnastycznej: ćwiczenia z piłką
Na sali gimnastycznej:
ćwiczenia rozgrzewające
Wycieranie podłogi
Przygotowania Wycieranie
Odkładanie
mopa
W prezentacji użylismy informacji i zdjęć zawartych w:
VIDIEŤ ZNAMENÁ VEDIEŤ – WIDZIEĆ ZNACZY WIEDZIEĆ
KATALÓG DIDAKTICKÝCH POMÔCOK – KATALOG POMOCY DYDAKTYCZNYCH
autorstwa:
Karen Gašparových, Jiřina Kántorová, Zuzana Peťovská,
Andrea Šedibová, Adela Štrpková, Dagmar Šuranová
© Autistické centrum Andreas® n.o., 2010
Dziękuję
za
Uwagę :)

More Related Content

Viewers also liked

Painting a wood - work skills
Painting a wood - work skillsPainting a wood - work skills
Painting a wood - work skillsMonika Smrekova
 
Folding a shirt - Work skill
Folding a shirt - Work skillFolding a shirt - Work skill
Folding a shirt - Work skillMonika Smrekova
 
Planting a flower in a pot - work skills
Planting a flower in a pot - work skillsPlanting a flower in a pot - work skills
Planting a flower in a pot - work skillss_y_l_w_i
 
Making a cup of tea - work skill
Making a cup of tea - work skillMaking a cup of tea - work skill
Making a cup of tea - work skillMonika Smrekova
 
cleaning a table - work skill
 cleaning a table - work skill cleaning a table - work skill
cleaning a table - work skillMonika Smrekova
 
Putting a letter into an evnelope
Putting a letter into an evnelopePutting a letter into an evnelope
Putting a letter into an evnelopeMonika Smrekova
 
Making of orange juice - work skill
Making of orange juice - work skillMaking of orange juice - work skill
Making of orange juice - work skillMonika Smrekova
 
Windows cleaning 2 - cleaning - work skill
Windows cleaning 2 - cleaning - work skillWindows cleaning 2 - cleaning - work skill
Windows cleaning 2 - cleaning - work skillMonika Smrekova
 
Making a sandwich - work skill
Making a sandwich - work skillMaking a sandwich - work skill
Making a sandwich - work skillMonika Smrekova
 
Making a clay badge - work skill
Making a clay badge - work skillMaking a clay badge - work skill
Making a clay badge - work skillMonika Smrekova
 
Galoş Yapma ( Galosh Manufacturing) (Work Skills)
Galoş Yapma ( Galosh Manufacturing) (Work Skills)Galoş Yapma ( Galosh Manufacturing) (Work Skills)
Galoş Yapma ( Galosh Manufacturing) (Work Skills)emreguser
 
Kahve yapma (Making Coffee) (Work Skills)
Kahve yapma (Making Coffee) (Work Skills)Kahve yapma (Making Coffee) (Work Skills)
Kahve yapma (Making Coffee) (Work Skills)emreguser
 
Wrapping a gift - work skill
Wrapping a gift - work skillWrapping a gift - work skill
Wrapping a gift - work skillMonika Smrekova
 
Windows cleaning 3 - putting things away - work skill
Windows cleaning 3 - putting things away - work skillWindows cleaning 3 - putting things away - work skill
Windows cleaning 3 - putting things away - work skillMonika Smrekova
 
Windows cleaning 1 - preparation - work skill
Windows cleaning 1 - preparation - work skillWindows cleaning 1 - preparation - work skill
Windows cleaning 1 - preparation - work skillMonika Smrekova
 
Sliding down the silde - play skill
Sliding down the silde - play skillSliding down the silde - play skill
Sliding down the silde - play skillMonika Smrekova
 

Viewers also liked (16)

Painting a wood - work skills
Painting a wood - work skillsPainting a wood - work skills
Painting a wood - work skills
 
Folding a shirt - Work skill
Folding a shirt - Work skillFolding a shirt - Work skill
Folding a shirt - Work skill
 
Planting a flower in a pot - work skills
Planting a flower in a pot - work skillsPlanting a flower in a pot - work skills
Planting a flower in a pot - work skills
 
Making a cup of tea - work skill
Making a cup of tea - work skillMaking a cup of tea - work skill
Making a cup of tea - work skill
 
cleaning a table - work skill
 cleaning a table - work skill cleaning a table - work skill
cleaning a table - work skill
 
Putting a letter into an evnelope
Putting a letter into an evnelopePutting a letter into an evnelope
Putting a letter into an evnelope
 
Making of orange juice - work skill
Making of orange juice - work skillMaking of orange juice - work skill
Making of orange juice - work skill
 
Windows cleaning 2 - cleaning - work skill
Windows cleaning 2 - cleaning - work skillWindows cleaning 2 - cleaning - work skill
Windows cleaning 2 - cleaning - work skill
 
Making a sandwich - work skill
Making a sandwich - work skillMaking a sandwich - work skill
Making a sandwich - work skill
 
Making a clay badge - work skill
Making a clay badge - work skillMaking a clay badge - work skill
Making a clay badge - work skill
 
Galoş Yapma ( Galosh Manufacturing) (Work Skills)
Galoş Yapma ( Galosh Manufacturing) (Work Skills)Galoş Yapma ( Galosh Manufacturing) (Work Skills)
Galoş Yapma ( Galosh Manufacturing) (Work Skills)
 
Kahve yapma (Making Coffee) (Work Skills)
Kahve yapma (Making Coffee) (Work Skills)Kahve yapma (Making Coffee) (Work Skills)
Kahve yapma (Making Coffee) (Work Skills)
 
Wrapping a gift - work skill
Wrapping a gift - work skillWrapping a gift - work skill
Wrapping a gift - work skill
 
Windows cleaning 3 - putting things away - work skill
Windows cleaning 3 - putting things away - work skillWindows cleaning 3 - putting things away - work skill
Windows cleaning 3 - putting things away - work skill
 
Windows cleaning 1 - preparation - work skill
Windows cleaning 1 - preparation - work skillWindows cleaning 1 - preparation - work skill
Windows cleaning 1 - preparation - work skill
 
Sliding down the silde - play skill
Sliding down the silde - play skillSliding down the silde - play skill
Sliding down the silde - play skill
 

Similar to Proces schematów obrazkowych

Metoda edukacyjna
Metoda edukacyjnaMetoda edukacyjna
Metoda edukacyjnaiwonaz
 
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmiany
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmianyEwaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmiany
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmianyGrupa Trop
 
Prezentacja narzędzia coachingowe
Prezentacja narzędzia coachingowe Prezentacja narzędzia coachingowe
Prezentacja narzędzia coachingowe Ania Rawa
 
Prezentacja narzędzia coachingowe na stronę v02
Prezentacja narzędzia coachingowe na stronę v02Prezentacja narzędzia coachingowe na stronę v02
Prezentacja narzędzia coachingowe na stronę v02Ania Rawa
 
Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma
 Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma  Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma
Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma Darmowe Ebooki
 
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uAsystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uKubaSroka
 
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uAsystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uMateusz Krumpolc
 
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uAsystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uKubaSroka
 
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie ze stresem
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie ze stresemKształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie ze stresem
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie ze stresemSzymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
Jak Skutecznie ZarząDzać Swoim Czasem
Jak Skutecznie ZarząDzać Swoim CzasemJak Skutecznie ZarząDzać Swoim Czasem
Jak Skutecznie ZarząDzać Swoim Czasemmarzen
 

Similar to Proces schematów obrazkowych (20)

Metoda edukacyjna
Metoda edukacyjnaMetoda edukacyjna
Metoda edukacyjna
 
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmiany
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmianyEwaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmiany
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmiany
 
Prezentacja narzędzia coachingowe
Prezentacja narzędzia coachingowe Prezentacja narzędzia coachingowe
Prezentacja narzędzia coachingowe
 
Prezentacja narzędzia coachingowe na stronę v02
Prezentacja narzędzia coachingowe na stronę v02Prezentacja narzędzia coachingowe na stronę v02
Prezentacja narzędzia coachingowe na stronę v02
 
5
55
5
 
8
88
8
 
Lean Management, a miejsce pracy - Manage or Die Collection of Inspiration
Lean Management, a miejsce pracy - Manage or Die Collection of InspirationLean Management, a miejsce pracy - Manage or Die Collection of Inspiration
Lean Management, a miejsce pracy - Manage or Die Collection of Inspiration
 
Wchodzisz czy schodzisz z drabiny? czyli o motywach osiągania sukcesu - Eweli...
Wchodzisz czy schodzisz z drabiny? czyli o motywach osiągania sukcesu - Eweli...Wchodzisz czy schodzisz z drabiny? czyli o motywach osiągania sukcesu - Eweli...
Wchodzisz czy schodzisz z drabiny? czyli o motywach osiągania sukcesu - Eweli...
 
I Kongres TOC - Marta Piernikowska - 06.10.17
I Kongres TOC - Marta Piernikowska - 06.10.17I Kongres TOC - Marta Piernikowska - 06.10.17
I Kongres TOC - Marta Piernikowska - 06.10.17
 
Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma
 Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma  Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma
Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma
 
#Inspiracje
#Inspiracje#Inspiracje
#Inspiracje
 
ZMIANY W KSZTAŁCENIU SPECJALNYM TEORIA I PRAKTYKA
ZMIANY W KSZTAŁCENIU SPECJALNYM TEORIA I PRAKTYKAZMIANY W KSZTAŁCENIU SPECJALNYM TEORIA I PRAKTYKA
ZMIANY W KSZTAŁCENIU SPECJALNYM TEORIA I PRAKTYKA
 
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uAsystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
 
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uAsystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
 
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_uAsystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
Asystent.osoby.niepelnosprawnej 346[02] z1.02_u
 
3
33
3
 
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie ze stresem
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie ze stresemKształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie ze stresem
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i radzenia sobie ze stresem
 
Jak Skutecznie ZarząDzać Swoim Czasem
Jak Skutecznie ZarząDzać Swoim CzasemJak Skutecznie ZarząDzać Swoim Czasem
Jak Skutecznie ZarząDzać Swoim Czasem
 
Rozwój osobisty
Rozwój osobistyRozwój osobisty
Rozwój osobisty
 
6
66
6
 

More from s_y_l_w_i

Geometric figures,traffic lights - academicskills
Geometric figures,traffic lights - academicskillsGeometric figures,traffic lights - academicskills
Geometric figures,traffic lights - academicskillss_y_l_w_i
 
Outline the pictures on the paper - motorskills
Outline the pictures on the paper - motorskillsOutline the pictures on the paper - motorskills
Outline the pictures on the paper - motorskillss_y_l_w_i
 
Memory 3D - academicskills
Memory 3D - academicskillsMemory 3D - academicskills
Memory 3D - academicskillss_y_l_w_i
 
Colors and shapes - academic skills
Colors and shapes - academic skillsColors and shapes - academic skills
Colors and shapes - academic skillss_y_l_w_i
 
Music scale (part4) - academic skills
Music scale (part4) - academic skillsMusic scale (part4) - academic skills
Music scale (part4) - academic skillss_y_l_w_i
 
Sringing the beads - motor skills
Sringing the beads - motor skillsSringing the beads - motor skills
Sringing the beads - motor skillss_y_l_w_i
 
How to do a Snowmen? - Motor skills
How to do a Snowmen? - Motor skillsHow to do a Snowmen? - Motor skills
How to do a Snowmen? - Motor skillss_y_l_w_i
 
Musical Scale (part3) - Academic skills
Musical Scale (part3) - Academic skillsMusical Scale (part3) - Academic skills
Musical Scale (part3) - Academic skillss_y_l_w_i
 
Musical Scale (part2) - Academic skils
Musical Scale (part2) - Academic skilsMusical Scale (part2) - Academic skils
Musical Scale (part2) - Academic skilss_y_l_w_i
 
Musical Scale (part1) - Academic Skills
Musical Scale (part1) - Academic SkillsMusical Scale (part1) - Academic Skills
Musical Scale (part1) - Academic Skillss_y_l_w_i
 
Dessimintion meeting after 2nd Short Term Joint Staff Training in Hartlepool
Dessimintion meeting after 2nd Short Term Joint Staff Training in HartlepoolDessimintion meeting after 2nd Short Term Joint Staff Training in Hartlepool
Dessimintion meeting after 2nd Short Term Joint Staff Training in Hartlepools_y_l_w_i
 
The event Dessimination meeting after 2nd Short Term Joint Staff Meeting-PL
The event Dessimination meeting after 2nd Short Term Joint Staff Meeting-PLThe event Dessimination meeting after 2nd Short Term Joint Staff Meeting-PL
The event Dessimination meeting after 2nd Short Term Joint Staff Meeting-PLs_y_l_w_i
 
Transition of students with mental disabilities to world of work-PL
Transition of students with mental disabilities to world of work-PLTransition of students with mental disabilities to world of work-PL
Transition of students with mental disabilities to world of work-PLs_y_l_w_i
 
My work is my future - 1st questionare
My work is my future - 1st questionareMy work is my future - 1st questionare
My work is my future - 1st questionares_y_l_w_i
 
The article in the local newspaper "Życie Bytomskie"
The article in the local newspaper "Życie Bytomskie" The article in the local newspaper "Życie Bytomskie"
The article in the local newspaper "Życie Bytomskie" s_y_l_w_i
 
Zespół Szkół Specjalnych Nr 3 in Bytom
Zespół Szkół Specjalnych Nr 3 in BytomZespół Szkół Specjalnych Nr 3 in Bytom
Zespół Szkół Specjalnych Nr 3 in Bytoms_y_l_w_i
 
System of education in Poland
System of education in PolandSystem of education in Poland
System of education in Polands_y_l_w_i
 
An article in a local newspaper
An article in a local newspaperAn article in a local newspaper
An article in a local newspapers_y_l_w_i
 
An article in a local newspaper
An article in a local newspaperAn article in a local newspaper
An article in a local newspapers_y_l_w_i
 

More from s_y_l_w_i (20)

Geometric figures,traffic lights - academicskills
Geometric figures,traffic lights - academicskillsGeometric figures,traffic lights - academicskills
Geometric figures,traffic lights - academicskills
 
Outline the pictures on the paper - motorskills
Outline the pictures on the paper - motorskillsOutline the pictures on the paper - motorskills
Outline the pictures on the paper - motorskills
 
Memory 3D - academicskills
Memory 3D - academicskillsMemory 3D - academicskills
Memory 3D - academicskills
 
Colors and shapes - academic skills
Colors and shapes - academic skillsColors and shapes - academic skills
Colors and shapes - academic skills
 
Music scale (part4) - academic skills
Music scale (part4) - academic skillsMusic scale (part4) - academic skills
Music scale (part4) - academic skills
 
Sringing the beads - motor skills
Sringing the beads - motor skillsSringing the beads - motor skills
Sringing the beads - motor skills
 
How to do a Snowmen? - Motor skills
How to do a Snowmen? - Motor skillsHow to do a Snowmen? - Motor skills
How to do a Snowmen? - Motor skills
 
Musical Scale (part3) - Academic skills
Musical Scale (part3) - Academic skillsMusical Scale (part3) - Academic skills
Musical Scale (part3) - Academic skills
 
Musical Scale (part2) - Academic skils
Musical Scale (part2) - Academic skilsMusical Scale (part2) - Academic skils
Musical Scale (part2) - Academic skils
 
Musical Scale (part1) - Academic Skills
Musical Scale (part1) - Academic SkillsMusical Scale (part1) - Academic Skills
Musical Scale (part1) - Academic Skills
 
Evaluation
EvaluationEvaluation
Evaluation
 
Dessimintion meeting after 2nd Short Term Joint Staff Training in Hartlepool
Dessimintion meeting after 2nd Short Term Joint Staff Training in HartlepoolDessimintion meeting after 2nd Short Term Joint Staff Training in Hartlepool
Dessimintion meeting after 2nd Short Term Joint Staff Training in Hartlepool
 
The event Dessimination meeting after 2nd Short Term Joint Staff Meeting-PL
The event Dessimination meeting after 2nd Short Term Joint Staff Meeting-PLThe event Dessimination meeting after 2nd Short Term Joint Staff Meeting-PL
The event Dessimination meeting after 2nd Short Term Joint Staff Meeting-PL
 
Transition of students with mental disabilities to world of work-PL
Transition of students with mental disabilities to world of work-PLTransition of students with mental disabilities to world of work-PL
Transition of students with mental disabilities to world of work-PL
 
My work is my future - 1st questionare
My work is my future - 1st questionareMy work is my future - 1st questionare
My work is my future - 1st questionare
 
The article in the local newspaper "Życie Bytomskie"
The article in the local newspaper "Życie Bytomskie" The article in the local newspaper "Życie Bytomskie"
The article in the local newspaper "Życie Bytomskie"
 
Zespół Szkół Specjalnych Nr 3 in Bytom
Zespół Szkół Specjalnych Nr 3 in BytomZespół Szkół Specjalnych Nr 3 in Bytom
Zespół Szkół Specjalnych Nr 3 in Bytom
 
System of education in Poland
System of education in PolandSystem of education in Poland
System of education in Poland
 
An article in a local newspaper
An article in a local newspaperAn article in a local newspaper
An article in a local newspaper
 
An article in a local newspaper
An article in a local newspaperAn article in a local newspaper
An article in a local newspaper
 

Proces schematów obrazkowych

  • 1. Proces Schematów Obrazkowych Instrukcje wsparte wizualnie Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autora i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawartość merytoryczną.
  • 2. Pomoc wizualna na podstawie scenariusza kompensacyjnego
  • 3. Proces Schematów Obrazkowych Możemy używać metody schematów obrazkowych, by wesprzeć: samoobsługę higienę prace domowe przygotowywanie pożywienia umiejętności techniczne
  • 4. Samoobsługa Zalecany komentarz: 1. Biorę koniec prawego rękawa swoją lewą ręka 2. Wyciągam moją rękę z rękawa 3. Biorę koniec mojego lewego rękawa swoją prawą ręką 4. Wyciągam rękę z rękawa 5. Zdejmuję sweter przez głowę Zdejmowanie swetra
  • 5. Higiena Nakładanie kremu Zalecany komentarz: 1.Biorę krem 2.Otwieram krem 3.Biorę odrobinę kremu palcem 4.Kładę krem na twarz 5.Rozsmarowuję krem na twarzy 6.Kładę wieczko z powrotem na krem
  • 6. Prace domowePodlewanie kwiatów Zalecany komentarz: 1.Biorę pustą butelkę 2.Nalewam wody do zaznaczonej linii 3.Zakręcam kran 4.Podlewam kwiatek 5.Odkładam butelkę na miejsce
  • 7. Przygotowywanie posiłku Pieczenie ciasteczek Zalecany komentarz: 1.Rozwałkowuję ciasto 2.Wycinam ciastka 3.Kładę ciastka na blachę 4.Wkładam blachę na 10 minut do pieca 5.Wyciągam blachę z pieca 6.Sklejam dwa ciastka dżemem 7.Wykładam ciastka na talerz
  • 8. Przygotowywanie gorącego napoju Zalecane słownictwo: 1.Nalewam wody do czajnika do zaznaczonej lini 2.Włączam czajnik 3.Wyciągam filiżankę z szafki 4.Wkładam torebkę do filiżanki. 5.Nalewam zagotowanej wody do filiżanki 6.Czekam 5 minut I wyciągam torebkę z filiżanki 7.Wsypuję 2 łyżeczki cukru do herbaty 8.Mieszam herbatę
  • 9. Umiejętności techniczne 1.Papier i nożyczki 2.Zaczynam ciąć od prawego dołu kartki 3.Tnę wzdłuz lini 4.Tnę wzdłuz następnej linii 5.Kontynuuję, aż wytnę wszystkie paski papieru
  • 10. Proces schematów obrazkowych Poziom abstrakcji schematów obrazkowychzalezy od osoby dla której się go przygotowuje Można uzyć: słów fotografii obrazków przedmiotów
  • 11. BUTY
  • 12. Proces Schematów Obrazkowych Cel główny: uniezależnienie od osób trzecich (włączając także uniezależnienie od pomocy werbalnej) Główne powody zależności od osób trzecich: Jednym z powodów są braki w socjalizacji, dzieci z ASD nie są motywowane przez społeczną akceptacje otoczenia, a naturalny proces „zrobię to sam“ nie występuje ●Nauka przez nasladowanie jest nienaturalna Często występują deficyty umiejętności motorycznych potrzebnych do wyuczenia czynności samoobsługowych Problemy z przetwarzaniem sensorycznym mogą odgrywać rolę w zachowaniu
  • 13. Używanie procesu schematów obrazkowych Wzmocenie samodzielności jest jedynym sposobem pomocy osobie z autyzmem w celu jej przyszłego funkcjonowania bez pomocy dorosłych Ćwiczenie umiejętności samoobsługowych od najmłodszego wieku jest najlepszym sposobem przygotowującym do samodzielnego egzystowania w przyszłości Przed uczeniem umiejętności należy przeprowadzić analizę specyficznych zdolności dziecka z autyzmem w celu podjęcia kroków włączających w proces schematów obrazkowych Poprzez obserwację identyfikujemy, które postępowanie dziecko zna, a którego musi się nauczyć, następnie wprowadzamy pomoc wizualną
  • 14. Używanie procesu schematów obrazkowych Obrazujemy etapy, których dziecko nie zna (np.mycie rąk składa się z ….. etapów, my obrazujemy jedynie 5) Pomoc wizualna nie jest pomocą stałą. Jeżeli dziecko potrafi wykonać polecenie bez pomocy wizualnej, stopniowo zaprzestajemy jej używać Także, gdy widzimy, ze dziecko potrafi wykonać pewne etapy procesu bez pomocy wizualnej, eliminujemy te etapy z procesu
  • 15. Jaki jest cel procesu schematów obrazkowych Celem jest, osiągnięcie takiej samodzielności, by osoba z ASD nie musiała polegać na innych (włączając w to niezależnośc od instrukcji słownych) Celem procesu schematów obrazkowych nie jest szczegółowa wizualizacja procesu lecz maksymalizowanie niezależności w realizowaniu całego procesu Proces schematów obrazkowych pomaga kompensować deficyty w umiejetność wdrażania procesu werbalnego “Wizualizacja to rzeczywistość.” (Mesibov, 1996)
  • 16. Jak powinien wyglądać proces? Forma procesu schematów obrazkowych jest bardzo zindywidualizowana i zależy od poziomu myślenia abstrakcyjnego i umiejętności uogólniania Możemy użyć:  przedmiotów  fotografii  obrazków  Obrazków wraz tekstem  tekstu
  • 17. Ściągam kurtkę z wieszaka Obracam ją guzikami do siebie. Wkładam prawą rękę do prawego rękawa. Wkładam lewą rękę do lewego rękawa. Zapinam guziki Fotografie
  • 18. Zalecany komentarz: 1.Zdejmuję ubrania. 2.Staję pod prysznicem. 3.Odkręcam prysznic. 4.Namydlam ciało. 5.Zmywam mydło. 6.Zakręcam prysznic. 7.Wycieram się ręcznikiem 8.Ubieram ubrania. Kolorowe obrazki
  • 21. Planowanie rozwoju umiejętności samoobsługi i prac technicznych Kiedy podejmujemy próbę poprawienia umiejętności określonych sfer samoobsługi używając procesu schematów obrazkowych, po pierwsze musimy rozważyć aktualny poziom samodzielności danej osoby w określonej sferze. Możemy okreslić (zmierzyć) poziom używając różnych skali rozwojowych, które pomagają zidentyfikować poziom u osoby z którą pracujemy.
  • 22. Ankieta obserwacji samoobsługi Skala oceniania: 0 – całkowicie nie potrafi 1 – potrafi z pomocą fizyczną I werbalną 2 – potrafi korzystając z pomocy fizycznej lub werbalnej 3 – potrafi sporadycznie korzystając z pomocy 4 – potrafi wykonać czynność samodzielnie, bez jakiejkolwiek pomocy
  • 23. Obserwacja Skupiamy się na sferze samoobsługi, którą chcemy usprawnić Nasza obserwacja musi bazować na strategicznych punktach: Które z codziennych aktywności samoobsługowych dana osoba wykonuje samodzielnie, a w których pomoc jest konieczna Po zidentyfikowaniu deficytów, ważne jest by wyjaśnić czy wynikają one z niewystarczających umiejętności lub tez braku motywacji do wykonania zadania Czy poziom motoryki małej jest wystarczający, by przeprowadzić aktywności samoobsługowe bez pomocy (samodzielnie)
  • 24. Obserwacja Czy osoba z autyzmem wykonuje czynności po kolei Jaki jest poziom naśladowania Jaki jest poziom komunikacji (werbalny, przy użyciu gestów lub znaków, przy użyciu fotografii lub tekstu) Jaki sposób motywowania w celu uzyskania samodzielności jest najlepszy Jakie bodźce są najefektywniejsze
  • 25. Obserwacja i planowanie Konieczna jest znajomość dziennej rutyny ucznia Czy potrafi umyć się/wykąpać samodzielnie Czy potrafi wymyć zęby, ubrać/rozebrać się, otwierać wieczka bez pomocy osób trzecich Czy potrafi jeść, nalać napój do kubka, używać stućców, bez pomocy osób trzecich Czy potrafi wykonywać prace w domu bez pomocy Czy potrafi przyjść do szkoły, zrobić zakupy, zorganizować sobie czas wolny Odpowiadając na powyższe pytania bierzemy pod uwagę wiek, poziom rozwoju, jak również preferencje rodziców
  • 26. Obserwacja i planowanie Ważne jest by skupić się na tym, czy obserwowana osoba ma określone umiejętności pozwalające jej na zrealizowanie zadania Czy posiada prawidłowy uścisk dłoni, lub czy też musimy wpierw skupić się na poprawieniu tej sfery Inną kluczową sprawą jest motywacja Czy konieczna jest nauka samodzielności w dziennych aktywnościach samoobsługowych Czy możliwe jest zmotywowanie odpowiednimi bodźcami Z kim może przeprowadzić konkretne zadanie
  • 27. Metody pracy Ucząc bardziej skomplikowanych zadań przy pomocy procesu schematów obrazkowych, możemy używać następujących metod: Uczenie po kolei od początku / łańcuch od pierwszego do ostaniego poziomu Uczenie od ostatniego poziomu do pierwszego Demonstracja / modelowanie naśladowania Fizyczne prowadzenie (pomoc fizyczna) Wizualizacja (używanie procesu metody obrazkowej) oraz wzmacnianie
  • 28. Którą metodę pracy wybrać? Rozważając odpowiednie metody ćwiczeń, musimy wziąć pod uwagę główne deficyty charakteryzujące osoby z autyzmem Problemy z naśladowaniem – używamy fizycznego naprowadzania (fizycznych wskazówek) Problemy z modelowaniem społecznym – uzywamy wzorów zachowań społecznych wraz z wskazówkami fizycznymi w modelowanej sytuacji Problem z pamięcią sekwencyjną – dzielimy ćwiczenie zgodnie z kolejnością poszczególnych faz Problem z orientacją i organizacją/ skupianie się na nieistotnych szczegółach – kładziemy nacisk na wizualizację ważnych elementów np. Lewa lub prawa strona ubrania Problem ze zrozumieniem koncepcji zadania – stosujemy ODWRÓCONĄ KOLEJNOŚĆ – znaczenie: wykonujemy tyle ostatnich etapów procesu, aż osoba jest w stanie je zrozumieć
  • 29. Którą metodę pracy wybrać? Problem z percepcją czasu, pór roku, pogody. Osoby z ASD często nie potrafią adekwatnie ocenić jakie ubrania założyć – zwizualizowana metoda jest wtedy konieczna Problem z postrzeganiem zasad społecznych i ich konsekwencji, brak swiadomości odbioru społecznego własnego wyglądu, stąd częste potrzeganie osób z ASD jako niechlujnych Problem ze zrozumieniem zasad higieny, zdrowia i bezpieczeństwa – dlaczego należy myć ręce po wyjściu z toalety
  • 30. Podstawowe zasady stosowania metody schematów obrazkowych Naturalnym jest, że chcemy by osoba z autyzmem była łatwo przystosowująca się. Naszym celem nie jest nauczenie automatycznego wykonywania kolejności zadań, ale, jeżeli to możliwe, wprowadzenie zmian w schemat pracy, tak jak ma to miejsce w zwycajnym życiu (oczywiście nie jest to możliwe, lub odpowiednie w stosunku do każdej osoby w każdej sytuacji, zależy to od poziomu autyzmu) I w takich przypadkach bardzo pomocne jest włączenie planu wizualnego zajęć codziennych, tak by po każdym etapie osoba z ASD mogła sprawdzić jakie jest następne działanie
  • 31. Podstawowe zasady stosowania metody schematów obrazkowych Wizualizacja działań powinna być klarowna i jasno ukazywać: Które etapy działań są już zakończone Które są w trakcie wykonywania Który etap jest etapem kolejnym Istnieją różne sposoby wizualizowania zgodnie z poziomem rozwoju i umiejętności motorycznych oraz umiejętności utrzymania uwagi, itp. Przerzucanie kartki po wykonaniu określonej czynności Pieczętowanie kartki/obrazka po wykonaniu określonej czynności Zaznaczenie klamerką lub naklejką Zaznaczenie krzyżykiem Odwracanie kartki obrazkiem do dołu Zabieranie obrazka i wkładanie go do przeznaczonego do tego pojemnika
  • 32. Podstawowe zasady stosowania metody schematów obrazkowych Jeżeli uczeń potrafi wykonać zadanie bez niczyjej pomocy, zaczynamy usuwać pomoc wizualną. Jednakże musimy postępować z rozwagą. Jeżeli usuniemy pomoc wizualną zbyt szybko osoba z ASD może tego nie zaakceptować Musimy nauczyć się postrzegać osoby z ASD takimi jakimi są, a nie takimi jakie chcielibyśmy aby były
  • 33. Pomoc wizualna na podstawie scenariusza kompensacyjnego
  • 34. Ważne jest by mieć świadomość tego, że etapy mogą być dowolne zrearanżowane pominięte powtórzone wtedy gdy zachodzi konieczność maksymalnej samodzielności i spontanicznego użytkowania przez osobę z autyzmem
  • 35. Ćwiczenia dla osób używającyhc przedmiotów jako punktu odniesienia Przykład: Zadanie: ubieranie kurtki (5 etapów) Cel główny: ćwicznie umiejętności funkcjonowania w życiu codziennym Cel szczegółowy: ubieranie kurtki Poziom: przedmioty stanowiące odniesienie Metoda: Modelowanie i pełne wskazówki fizyczne, równoległe nasladowanie nauczyciela/rodzica, któy modeluje działania używając swojej kurtki zgodnie z określonymi etapami Nacisk na doskonalenie każdego etapu
  • 36. Zdejmuję kurtkę z wieszaka. Obracam ną guzikami do siebie Wkłądam prawą rękę do prawego rękawa Wkładam lewą rękę do lewego rękawa. Zapinam guziki
  • 37. Ćwiczenie z użyciem obrazków Przykład: Zadanie: ubieranie kurtki (5 etapów) Cel główny: trenowanie czynności życia codziennego Cel szczegółowy: ubieranie kurtki Poziom: obrazki Metoda: Kolejność od pierwszego do ostatniego etapu. Kolejność poszczególnych zdjęć: od lewej do prawej od góry do dołu. Wykonane zadanie jest zaznaczane odwróceniem obrazka. Wskazówki są udzielane zgodnie z indywidualnymi potrzebami
  • 38. Ćwiczenie z użyciem słów Przykład: Zadanie: ubieranie kurtki (5 etapów) Cel główny: trenowanie czynności życia codziennego Cel szczegółowy: ubieranie kurtki Poziom: słowa Metoda: Kolejność od pierwszego do ostatniego z użyciem instrukcji pisanych podzielonych na poszczególne etapy od lewej do prawej Wskazówki udzielane są jedynie gdy osoba nie potrafi wykonać poszczególnego etapu lub prosi o pomoc
  • 42.
  • 45. Badanie ucha, nosa i gardła
  • 49.
  • 50. Na sali gimnastycznej: przetaczanie się przez piłkę
  • 51. Na sali gimnastycznej: ćwiczenia z piłką
  • 54.
  • 55.
  • 56.
  • 57. W prezentacji użylismy informacji i zdjęć zawartych w: VIDIEŤ ZNAMENÁ VEDIEŤ – WIDZIEĆ ZNACZY WIEDZIEĆ KATALÓG DIDAKTICKÝCH POMÔCOK – KATALOG POMOCY DYDAKTYCZNYCH autorstwa: Karen Gašparových, Jiřina Kántorová, Zuzana Peťovská, Andrea Šedibová, Adela Štrpková, Dagmar Šuranová © Autistické centrum Andreas® n.o., 2010 Dziękuję za Uwagę :)