2. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
2
FOMENTAR A AUTONOMÍA DOS NENOS E NENAS
É certo que os vosos fillos e fillas son aínda pequenos/as e
precisan da vosa axuda, pero hai moitas cousas que poden ir
facendo para reforzar a súa autonomía.
Ser autónomo para un neno/a é moi importante, xa que van
desenvolvendo áreas tan importantes como a capacidade de
desprazarse só por diferentes espazos, resolver pequenos problemas por si mesmo, aumenta a súa
capacidade de prestar atención ás cousas e aprendelas máis rápido, fórmase unha boa autoestima
ó sentirse capaz de facer cousas por si mesmo/a e desenvolve a súa capacidade de afrontar a
frustración, de forma que a resposta cando as cousas non saen ben non sexa entristecerse e
enfadarse.
¿COMO PODEMOS AXUDAR A QUE A NOSA FILLA OU FILLO SEXA MÁIS AUTÓNOMO?
A autonomía adquírese pouco a pouco, a medida que vai crecendo e se vai desenvolvendo. Como
pais e nais pódese favorecer a autonomía a través de:
ASIGNADE OBRIGAS. Debedes evitar facerlles todo porque é
máis rápido e sinxelo. As obrigas e tarefas axudan a
desenvolver o sentimento de responsabilidade.
ESIXIDE DENTRO DAS SÚAS POSIBILIDADES. Tendo presente
que as esixencias deben facerse con afecto pero con
convicción.
PERMITIDE QUE AFRONTE RETOS. Deixando que o neno ou nena se enfronte pouco a pouco
a novos retos, como atar os zapatos, usar o cóitelo e o garfo, … Podemos axudalos
recoñecendo a dificultade e animándoos, por exemplo, “… é complicado utilizar as dúas
mans á vez para usar os cubertos”. Tamén lles podemos dar consellos sobre cómo poden
facelo “… é complicado, pero ás veces funciona pinchar forte co garfo para que o filete no
saia disparado”
PERMITIDE QUE SE EQUIVOQUE. Para logo ofrecerlle estratexias de solución. Así o neno/a
aprende a tolerar a frustración e a asumir as consecuencias dos seus actos.
3. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
3
ESTABLECEDE LÍMITES E NORMAS E APLICÁDEAS DE FORMA COHERENTE. Debe evitarse
castigar ante o incumprimento dunha norma unhas veces si e outras non, porque pode
xerar confusión e o neno/a non saberá nunca o que se espera del. Deben aprender que as
normas están para cumprirse. É preciso que as persoas adultas que conviven co neno/a
(pais, avós,..) acorden o que se lle permite, en caso contrario favorécese o incumprimento
da norma coa excuso de “O avó déixame…!”.
FIXADE RUTINAS. Establecendo rutinas o máis regulares posibles (de comida, de sono, de
hixiene, de xogo,…) o neno/a pode precedir o que que ten que facer a continuación, é dicir,
axúdanlle a estructurar o tempo. Ademais, as rutinas proporcionan orde, seguridade e
confianza.
FELICITÁDEO POLO SEUS LOGROS. É moi importante reforzar os seus logros, outorgándolle
importancia ás cousas que xa é capaz de facer por si mesmo/a.
Os vosos fillos e fillas poden ir aprendendo hábitos de autonomía relativos a:
Hixiene
Antes e despois das comidas e despois do xogo o neno/a debe
acostumarse a lavar as mans con auga e xabón, aclaralas con auga e
secalas.
Debe saber que detrás de cada comida hai que lavar os dentes.
O neno ou nena pode participar no baño baixo a dirección do adulto, por
exemplo, enxabonando as zonas ás que accede máis fácilmente.
Vestido
Debe ser capaz de vestirse e desvestirse, aínda que pode ter dificultades con
algunhas prendas ou para atar os zapatos.
Alimentación
É importante que coma só e empregando a culler e o garfo.
Despois de comer é positivo que axude a recoller a mesa.
Colaboración
no fogar
O neno ou nena debe responsabilizarse de recoller os seus xoguetes cada
día despois do tempo para o xogo.
4. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
4
A IMPORTANCIA DO ALMORZO
Durante o sono, aínda que pareza mentira, os nenos e nenas consumen enerxía, por exemplo, coa
respiración. A primeira hora da mañá o organismo leva entre 10 e
12 horas sen recibir ningún alimento. Isto supón unha baixada do
nivel de glucosa, o que dificulta o axeitado funcionamento do
cerebro, polo que descende o rendemento escolar, afectando
sobre todo á capacidade de expresarse, de memoria e de
resolución de problemas, así como a capacidade para
concentrarse. Non almorzar é coma facer un longo camiño no
coche sen apenas gasolina
Un almorzo equilibrado contribúe a un reparto máis armónico das calorías, previndo así os
problemas de obesidade infantil.
O almorzo dun neno debe ser variado e equilibrado; debe conter como mínimo: unha porción de
lácteos (leite ou iogur), unha de pan ou cereais e unha de froita.
É importante fomentar o almorzo como un momento de encontro familiar no que o voso fillo ou
filla se sinta relaxada/o.
5. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
5
DIFICULTADES NA LECTOESCRITURA
QUE PODEN FACER OS PAIS/NAIS PARA AXUDAR AOS SEUS FILLOS E FILLAS?
Como pais temos que deixarlle moi claro ao noso
fillo ou filla que pode ter éxito e animalo, para que poña
da súa parte o esforzo necesario para superar as
dificultades.
Se os pais/nais tamén tiveron problemas coa
lectura sería bo que compartisen co seu fillo/a os
problemas que sufriron, para que non se sinta “diferente”.
É totalmente inaxeitado comparalo con algún
irmán ou compañeiro/a sen problemas.
É importante desenvolver a autoestima a todos os
niveis, en especial cando se sente decaído ou fracasado. É
fundamental avalialo polo seu propio nivel, esforzo e
rendemento.
QUE ACTIVIDADES PODEMOS FACER?
REALIZAR ACTIVIDADES VERBAIS PARA DESENVOLVER A CONCIENCIA FONOLÓXICA:
Elixir unha letra do abecedario e buscar obxectos
que empecen por esa letra.
Inventar rimas co nome do neno/a e dos
membros da familia, amigos/as, etc.
Facer o son dunha letra e pedirlle que intente
atopar esa letra nun conto ou no xornal.
Lerémoslle a palabra que ten esa letra.
Describir obxectos usando palabras que comecen
co mesmo son, por exemplo: “casa cadrada”.
Ler co neno/a unha historia que rime e deixar
que vaia completando as palabras que riman.
Xogar as palabras encadeadas. O primeiro xogador/a di unha palabra, por exemplo
PLANTA, o outro xogador/a debe dicir outra palabras que empece pola sílaba final, por
exemplo neste caso TAZA.
6. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
6
DESENVOLVER A MEMORIA, ATENCIÓN E VOCABULARIO CON ACTIVIDADES COMO:
Aprender o seu número de teléfono e dalgún amigo/a.
Localizar no súper o que se vai comprar e collelo.
Xogar con crebacabezas, barallas de familias, animais, etc.
Aprender os días da semana, os meses do ano,…
Observar durante un tempo unha foto e preguntarlle que cousas había.
Ensinarlles cancións de corro, adiviñas, refráns, …
Describirlle un obxecto da casa e que adiviñe cal é.
Ler xuntos unha historia e falar sobre ela. Facerlle preguntas para ver de qué se acorda.
Aproveitar calquera tipo de saídas para explicarlle o que vemos.
Non todos os nenos e nenas teñen o mesmo ritmo, é importante que cada un acade os seus
obxectivos de acordo a madurez que vai adquirindo. Non debemos perder a paciencia, nin atosigar
ao neno ou nena.
Hai que propiciar o desenvolvemento dunha relación positiva co texto escrito, asociando a lectura
con situacións pracenteiras: manipulación de libros, audición de lecturas antes de durmir, etc.
Temos que ser un exemplo e demostrarlle a utilidade
da lectura, por exemplo lendo no xornal a qué hora
empeza un programa de televisión que queremos ver,
consultando un catálogo de xoguetes, vendo a data do
seu cumpleanos no calendario, lendo unha receita do
seu postre favorito, escribindo notas para facer a
compra, etc. O neno ou nena comezará a achegarse á
lectura sobre todo cando ve ler aos máis próximos.
7. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
7
COMO FAVORECER A LECTURA?
A influenza da familia é decisiva para fomentar lectores/as que
desenvolvan a práctica da lectura ao longo de toda a súa vida e non
só durante o período escolar. Vós, pais e nais, xogades un papel moi
importante no desenvolvemento dos vosos fillos e fillas.
Por todo isto, indicámosvos uns poucos consellos para seguir cos
nenos e nenas na casa e que axudan a aumentar o hábito e o interese pola lectura:
Buscade un tempo e un lugar para ler todos os días cos nenos e nenas, sen que a lectura
teña relación coas tarefas escolares.
O exemplo é importante. Os nenos e nenas imitan o que ven. Vervos ler un xornal, unha
revista ou un libro, demostraralles que para vós, ler é gratificante.
Lede xuntos/as, sobre todo nas primeiras etapas nas que os nenos e nenas non son lectores
autónomos. Sentade preto e lede para eles ou para elas.
Facede da lectura un tempo divertido. Cando os nenos e nenas son pequenos/as podedes
lerlles as historias xogando coa voz ou entoando poemas ou cancións.
Calquera motivo pode ser bo para ler: unha
excursión, facer un postre ou coñecer as regras dun
xogo. As guías, os receitarios, os xornais, as
instrucións ou a publicidade axudan ao neno e á
nena a comprobar que ler é importante para
calquera actividade.
Preguntade ao neno ou á nena polas súas
lecturas. Se vos interesades polos libros que len,
podedes axudarlles a ser lectores activos/as.
Reservade tempos de lectura na casa. Incorporádeos ás rutinas de cada día. Facede
imprescindible este hábito, axudará aos nenos e ás nenas a valorar os momentos de lectura.
Cando os nenos e as nenas xa saiban ler seguide compartindo a lectura en familia.
Gústalles escoitar historias lidas en voz alta a calquera idade e seguen necesitando do noso
estímulo.
8. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
8
COMO AXUDAR A ESTUDAR AO TEU FILLO/A
LUGAR DE ESTUDO E OS DEBERES
Proporcionádelle un espazo tranquilo, un sitio no que se concentre ben e sen interrupcións.
Coidade o ambiente: ventilación, boa iluminación, cadeira e mesa confortables, etc.
Mentres fai os deberes ou estuda ten que desconectar o móbil. Tampouco debe usar o correo,
é preferible que dedique un tempo fixo a conectarse cos amigos e
amigas, para que non lle roube tempo ao seu estudo.
Axudádelle a confeccionar un horario de estudo persoal.
Se ten varias tarefas, é recomendable que empece pola que ten
unha dificultade media, seguir pola que máis costa (cando se rende
máis) e rematar pola máis sinxela, cando xa está máis cansado/a.
Recordádelle que faga descansos de 10 minutos cada hora de
estudo para despexar a mente. Senón van acumulando cansazo e diminúe notablemente o
seu nivel de rendemento. Durante o descanso hai que evitar que faga unha actividade que lle
guste especialmente (por exemplo, ver a televisión) xa que lle custaría moito volver
novamente ao traballo.
Se durante o tempo de estudo se atopa
moi cansado/a e rende pouco é preferible parar,
aínda que non cumprira co tempo de estudo
diario. Se máis tarde se atopa máis fresco
poderá continuar, senón ao día seguinte
dedicaralle un pouco máis de tempo ás tarefas
escolares.
Debe estudar sempre durante o día,
cando a mente está máis despexada. Non é
lóxico estudar pola noite cando a mente rende menos e ao día seguinte o neno/a estará
esgotado/a. Hai que elixir as horas nas que se rende máis. Por exemplo, hai que evitar que
sexa inmediatamente despois de comer (é recomendable un breve repouso) nin moi tarde.
9. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
9
Tamén é bo planificar a fin de semana: o sábado pode ser o mellor día para traballar,
deixando o venres para descansar (trala semana de estudo) e o domingo para estar máis
relaxado/a.
Reservar para despois do estudo unha actividade agradable. Por exemplo, merendar.
É preferible que faga as tarefas diariamente aínda que
sexan para dentro de varios días. Así axuda a ir asimilando o
que se vai explicando na clase e esixe levar a materia ao día.
Debemos preocuparnos porque despois corrixa os deberes na
clase.
Interesádevos polos seus deberes, polo que fixeron na
clase, que aprenderon, etc.
Proporcionádelle libros de texto, materiais ou lecturas complementarias. Descubride cómo
aprende mellor, se por experiencias práctica, por medio de escoitar e mirar, ... para poder
axudarlle en función dos seus puntos fortes.
Non lle fagades os deberes. Eles e elas precisan facer os seus deberes por si mesmos para que
aprendan de forma efectiva. O que si podedes facer é revisar o traballo.
Eloxiade os esforzos e os logros, antes que os resultados. É moi importante estimular o bo
traballo que fixeran, xa que responden mellor ante os eloxios que ante as críticas. Sen
embargo, se traballou por debaixo do que debera, tamén lle podemos ofrecer unha crítica
construtiva. Non debedes criticalo como persoa, só corrixirlle os seus erros. Tampouco é
axeitado comparalo/a cos demais compañeiros/as ou coas irmás ou irmáns.
OS HÁBITOS DE SONO E OS ESTUDOS
As horas de sono son sagradas, cando o alumno/a vai acumulando cansazo o rendemento
intelectual redúcese considerablemente.
Durante o curso é bo realizar a actividades complementarias (deportes, idiomas, música,…) e
non estar centrado exclusivamente nos estudos. Permítelles desconectar e axúdalle a ter a
mente máis fresca para cando toque traballar.
10. C.P.I. UXÍONOVONEIRA
Estrada Cervantes s/n
27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)
982870633// 982 870634 / 982870635
cpi.uxio.novoneira@edu.xunta.es
http://edu.xunta.es/centros/cpiuxionovoneira
10
OS EXAMES
Recordádelle que lea primeiro as preguntas e que
pregunte ao mestre ou mestra se ten algunha dúbida.
Lembrádelle que lle pode dar máis seguridade durante o
exame empezar polas preguntas que sabe mellor.
Establecede unha relación de traballo positiva co
profesorado. Por medio da comunicación regular
intercambiade información sobre o progreso do neno ou
nena na casa e na escola.