Sieci komputerowe cz.2

1. Moduł 3
Zasady projektowania sieci
1. Po co projektować
2. Elementy niezbędne każdego projektu

2. 2
1. Po co projektować
W wielu przypadkach niestety to zagadnienie staje się przyczyną do zaniedbań
i nieporozumień. Często słyszy się opinię, że przy tak małych sieciach, szkoda zawracać
sobie głowę projektami, tylko trzeba brać się do układania skrętek. Nic bardziej mylne-
go. Projektowanie, które jest etapem planowania, pozwala nam odpowiedzieć sobie
i innym użytkownikom przyszłej sieci na kilka ważnych pytań. Po co będziemy budowali
tą sieć? Komu ona jest potrzebna i jakie ma spełniać wymagania? Czy przewidujemy jej
rozbudowę w przyszłości, czy już teraz wiemy, że projekt będzie zamknięty? Te i wiele
tego typu pytań postawionych przed podłączeniem pierwszej skrętki pozwoli określić
pewne ramy, w jakich będziemy się poruszać. Zaplanowanie i oszacowanie kosztów
i terminów wykonania dostarczy inwestorowi informacje dotyczące planowanego czasu
i nakładach, jakie będzie musiał ponieść. Wiedząc, że sieć będzie kosztowała X zł podej-
mie decyzję o jej realizacji lub zmianie postawionych wcześniej wymagań. Projekt, na
podstawie którego będzie w przyszłości realizowana inwestycja, będzie dla nas zbiorem
wytycznych do realizacji. Dla inwestora jest to potwierdzenie spełnienia jego wymagań
zebranych na etapie zbierania założeń do projektu.
2. Elementy niezbędne każdego projektu
Zanim rozpoczniemy jakikolwiek projekt, musimy zacząć od analizy biznesowych
potrzeb zamawiającego. To określenie potrzeb klienta jest dla nas kluczowym wyznacz-
nikiem tego, co będziemy robili w najbliższym czasie. Od jakości naszej komunikacji
z klientem i precyzyjnego określenia jego potrzeb zależy, czy w czasie projektowania nie
będziesz musiał zmieniać całej koncepcji sieci. Zbierając informacje o potrzebach inwe-
stora należy napisać specyfikację wymagań. Dokument ten powinien zawierać wszystkie
wymagania dotyczące projektu oraz poczynione wstępne założenia. Dobrą praktyką jest
spisać ten dokument w możliwie prosty sposób. Im łatwiej będzie go zrozumieć, tym
mniejsze prawdopodobieństwo, że w trakcie projektowania pojawią się zmiany założeń
wynikające z niezrozumienia. Stwórzmy przykładowe założenia dla sieci komputerowej
w pracowni informatycznej:
Wymaganie:
 sieć nauczyciela musi być tak przystosowana, aby mogło z niej korzystać 19 użyt-
kowników (18 uczniów + nauczyciel).
Założenia:
 każdy użytkownik będzie dysponował jedną stacją roboczą,
 każda stacja robocza będzie posiadała jedną kartę sieciową przewodową z jed-
nym interfejsem,
 do wszystkich interfejsów zostanie doprowadzone okablowanie spełniające wy-
magania dla sieci 1Gb/s,
 na każdym stanowisku okablowanie zostanie zakończone w gniazdku podtynko-
wym,
 okablowanie wszystkich stanowisk będzie się zbiegało w szafie teleinformatycz-
nej na zapleczu, zakończone patch panelem 24 portowym,
 elementem spinającym sieć będzie dedykowany switch z możliwością wydziela-
nia sieci wirtualnych VLAN.

3. 3
Wymagania przygotowane w ten sposób dostarczają nam bazę do rozważań na
temat sposobu wykonania tak zdefiniowanej sieci. Po pisemnym określeniu potrzeb,
informujemy wszystkie zainteresowane osoby o postawionych wymaganiach. Nawet
uczestnictwo w dyskusjach nad tym dokumentem nie wyklucza błędnej interpretacji
niektórych założeń, dlatego warto, aby przeczytały go jeszcze raz, zanim przystąpimy do
dalszej pracy. Od jakości tego dokumentu często będzie zależała jakość projektu. Wy-
tyczne w nim zawarte będą też często tarczą dla projektanta, któremu inwestor po pół
roku będzie udowadniał, że podczas ustalania zamówienia mówił o 22, a nie 19 portach
abonenckich. Zakładając, że ten ważny etap mamy za sobą, a nasza specyfikacja wyma-
gań spełnia wszystkich oczekiwania, przechodzimy do kolejnego etapu. Po zapoznaniu
się z oczekiwaniami, staramy się zbudować listę niezbędnych czynników, które dopro-
wadzą nas do ich realizacji. Wybieramy:
 topologię przyszłej sieci i protokoły komunikacyjne, jakimi będziemy się w niej
posługiwać;
 elementy okablowania, gniazda, patch panele, przewody, szafy teleinformatycz-
ne;
 urządzenia sieciowe niezbędne do połączenia użytkowników;
 jeżeli wchodzi to w zakres naszego projektu również sprzęt komputerowy
i oprogramowanie;
 sposób połączenia z innymi sieciami (w tym z Internetem);
 poziom bezpieczeństwa, jaki musi spełnić nasza sieć.
Po określeniu powyższych elementów możemy przystąpić do analizy infrastruk-
tury technicznej i dokumentacji budynku, w którym ma powstać sieć. Prace projektowe,
oprócz dokumentacji budynku, często wymagają wizji lokalnej. To podczas wizyty na
miejscu inwestycji możemy dowiedzieć się wielu rzeczy, których nie widać na planie
budynku. Podczas analizy możliwości w miejscu planowanej inwestycji dobrze jest spo-
rządzić dokumentację fotograficzną. Ustalenia poczynione z przedstawicielem inwestora
powinny znaleźć odzwierciedlenie w sporządzonej na miejscu notatce, podpisanej przez
osoby wykonujące wizję lokalną. Ten dokument często staje się dowodem rzutującym na
decyzje podjęte przez inwestora. Po rozpoznaniu miejsca planowanej sieci i obszarów
potencjalnych problemów, przystępujemy do zebrania całej dotychczasowej dokumen-
tacji. Po dokładnej analizie wszystkich dotychczasowych ustaleń rozpoczynamy od spo-
rządzenia schematu logicznego sieci. Będzie on informował nas o wszystkich połącze-
niach w naszej sieci, ukazując logiczną strukturę połączeń bez zachowania topologiczne-
go układu elementów, zgodnie z planem budynku. Nie jest błędem grupowanie elemen-
tów znajdujących się w jednym pomieszczeniu lub pomieszczeniach sąsiednich. Ideą
schematu logicznego jest jednak pokazanie zamysłu, co do metodologii łączenia urzą-
dzeń, tworzenia podsieci, zarządzania siecią przez wydzielone obwody itp. Za przykład
schematu sieci niech nam posłużą rysunki 3.1 i 3.2. Celowo pokazane są dwa zupełnie
inne schematy, których twórcy kierowali się innymi założeniami. Zarówno w jednym,
jaki i drugim przypadku schematy są poprawne pod względem logicznym i na ich pod-
stawie można wnioskować o metodologii połączeń i koncepcji zawartej przez twórcę tej
sieci. Rysunek 3.1 to zdecydowanie większy projekt, na którym warto zwrócić uwagę na
prezentowanie trzech warstw sieci. Występuje tu tzw. warstwa rdzeniowa,
w której znajduje się punkt przyłączenia z siecią WAN. W kolejnej warstwie zbudowano
pętlę dystrybucyjną, gdzie przy pomocy trzech routerów realizowane jest dostarczanie
usług na najniższy poziom. Zrealizowanie połączeń protekcyjnych podwyższa bezpie-

4. 4
czeństwo sieci i zapewnia wyższy poziom usług. Na końcu łańcucha znajduje się war-
stwa dostępowa, na której pracują dedykowane switche dla każdej grupy roboczej.
Rysunek 3.1 Schemat logiczny przykładowej sieci
Źródło: http://praktyka.hostklub.pl/files/Schemat.JPG
Rysunek 3.2 Schemat logiczny przykładowej sieci 2
Źródło: http://www.nesso.info/images/sieci.jpg

5. 5
Druga sieć jest zdecydowanie prostsza. Dostęp do sieci WAN został zrealizowany
przy pomocy routera, który dla podwyższenia bezpieczeństwa został poprzedzony fire-
wall’em. Obsługę dostarczania usług w sieci wykonują dwa switche połączone w topolo-
gii rozszerzonej gwiazdy oraz access point świadczący usługę dostępu dla urządzeń mo-
bilnych.
Prezentacja powyższych schematów ma przede wszystkim za zadanie ukazanie
idei projektowania struktur logicznych, często mylonych z projektami wykonawczymi –
budowlanymi. Najpierw mamy wiedzieć, co z czym chcemy połączyć, a później będziemy
się zastanawiali, jak i którędy. Kolejny ważny etap za nami. Wiemy już, co potrzebuje
klient. Określiliśmy podstawowe założenia, jak i z czego chcemy wykonać jego przyszłą
sieć. Narysowaliśmy, co z czym w przyszłości chcemy połączyć. Możemy więc rozpocząć
jeden z kluczowych etapów: projekt wykonawczy – budowlany. Na planie budynku na-
nosimy przebiegi planowanych instalacji oraz punktów zakończeń sieciowych. Jeżeli to
możliwe, nanosimy wszelkie niezbędne uwagi dla wykonawcy, jednak w sposób nieza-
mazujący rysunku. Wszystko, czego nie uda się zawrzeć na schemacie opiszecie w pro-
jekcie. Jak taki schemat może wyglądać? Oto przykład:
Rysunek 3.3 Schemat wykonawczy - budowlany
Źródło:
http://pldocs.docdat.com/pars_docs/refs/189/188791/188791_html_2c94a1d6.jpg
Na prezentowanym schemacie kolory żółty i fioletowy oznaczają gniazda siecio-
we przeznaczone dla komputerów i telefonów VoIP. Linie zielone i czerwone oznaczają

6. 6
przebiegi instalacji kablowych wykonanych odpowiednio w korytach plastikowych lub
w suficie podwieszanym. Rysunek jest czytelny, z zachowaniem proporcji. Pomieszcze-
nia, do których prowadzona jest sieć są oznakowane, co ułatwi wykonawcy zorientować
się w topologii budynku. Wszystkie uwagi dotyczące metodologii wykonania sieci należy
zawrzeć w części opisowej. Wskazówki oraz życzenia inwestora, co do sposobu i umiej-
scowienia elementów sieci, należy szczególnie uwypuklić, aby osoby wykonujące zwró-
ciły uwagę na te newralgiczne punkty.
Po opisaniu technologii wykonania sieci można przejść do sporządzenia kosztory-
su. Podczas procesu inwestycyjnego najczęściej mamy do czynienia z trzema rodzajami
kosztorysów. Pierwszy to kosztorys ofertowy. Budowany jest na podstawie ogólnych
założeń, z określeniem szacunkowym kosztów robocizny oraz sprzętu, który należy za-
kupić. Po przystąpieniu do projektowania pojawia się kosztorys wykonawczy, stworzo-
ny na podstawie bardziej szczegółowych danych dotyczących zakresu prac niezbędnych
do wybudowania sieci oraz materiałów koniecznych do wbudowania. Nie jest to jeszcze
kosztorys końcowy, ale jego precyzja jest zdecydowanie wyższa niż kosztorysu oferto-
wego. I wreszcie trzeci kosztorys powykonawczy. Do planów i założeń projektowych
dochodzą zakresy prac dodatkowych nieprzewidzianych w projekcie. W czasie inwesty-
cji często pojawiają się jakieś nieprzewidziane sytuacje, które wymagają dodatkowych
nakładów materiałowych i roboczych. To ten kosztorys po zakończeniu inwestycji osta-
tecznie określi koszty, jakie musiały zostać poniesione, żeby zrealizować planowaną
sieć.
Zwieńczeniem procesu projektowo-budowlanego jest stworzenie dokumentacji
powykonawczej. To w tym dokumencie zostaną zawarte wszystkie informacje o wyko-
nanej sieci, łącznie ze zmianami powstałymi w trakcie realizacji. Z tej dokumentacji
przyszli użytkownicy mają wyczytać wszystkie informacje na temat topologii, oznacze-
nia, adresacji, zastosowanych materiałów, rozwiązań itp. Jeżeli w przyszłości zapadnie
decyzja o rozbudowie lub przebudowie wykonanej sieci, to kolejny projektant rozpocz-
nie od zbadania sytuacji zastanej na podstawie właśnie tego dokumentu. Informowanie
o podjętych działaniach jest niestety zmorą wielu informatyków. Tworzone rozwiązania,
często tymczasowe, pozostają elementem sieci na dłuższy czas bez żadnego śladu
w schemacie sieci. Naprawa po awarii, zmiana topologii sieci wynikającej z adaptacji
nowych pomieszczeń, dołożenie kolejnego serwera – te i inne sytuacje wymagają pozo-
stawienia śladu dla innych w dokumentacji sieci. Dobrze napisana dokumentacja pozwa-
la oszczędzić nam stresu, czasu i pieniędzy. Podczas gdy większość informatyków prze-
chwala się swoimi działaniami, nieliczna grupa tworzy solidną dokumentację. Ci nieza-
stąpieni fachowcy często okazują się zastępowani, a twórcy dokumentacji robią dalej
swoje.
a. Oglądamy gotowy projekt
Aby bliżej zapoznać się z procesem tworzenia projektu sieci, przejrzyjmy wspól-
nie przykładowe rozwiązanie. W załączonym dokumencie znajduje się projekt sieci wy-
konany podczas kursu Akademii Cisco. Już w spisie treści możemy przyjrzeć się elemen-
tom, jakie będą wchodziły w skład projektu. Część pierwsza to podstawy opracowania
dokumentacji i lokalizacja. W części drugiej projektant odnosi się do norm i standardów,
według których będzie wykonywana projektowana sieć. Opisuje zalecane technologie
oraz sprzęt zastosowany do budowy tej sieci. Trzeci rozdział to projekt logiczny i fizycz-
ny sieci, propozycja adresacji i przyłączenia Internetu. W tej części pojawił się też ważny

7. 7
punkt dotyczący propozycji oznakowania sieci. Jeżeli w budynku znajduje się już sieć
komputerowa, starajmy się zastosować jednolity system oznakowania. W przypadku,
kiedy nasza sieć będzie tą pierwszą – zaproponujmy prosty, czytelny system, który bę-
dzie można w przyszłości rozwijać. Przejdźmy teraz do nieco bardziej szczegółowego
omówienia poszczególnych punktów projektu.
Część 1
Wyznacza cel, do którego dążymy tworząc niniejszy projekt. Określa bazę na-
szych działań w postaci zlecenia inwestora. Nakreśla wstępne ustalenia, oczekiwania
oraz ograniczenia, stawiane przez przyszłego właściciela sieci. Odniesienie się do norm,
w ramach których będziemy się poruszać, daje nam podstawę do stosowania ograniczeń
z nich wynikających. Ostatnim elementem tego prostego, ale ważnego wstępu jest okre-
ślenie miejsca inwestycji. Niby banalny, ale ważny element szczególnie, gdy poruszamy
się po większym terenie. Przykład: projektant sieci otrzymał do przejrzenia projekt, któ-
ry dotyczył fragmentu jednego z budynków przy ulicy Upalnej 2. Kiedy pojawił się pod
wskazanym adresem, była tam stara fabryka na 20 hektarach, z ok. 30 budynkami. Dla-
tego też warto doprecyzowywać miejsce inwestycji.
Część 2
Tu pojawia nam się opis tego, co będziemy wykonywać. Ktoś zapyta: „Co to bele-
trystyka?”. Schematy niestety nie dają wykonawcy tyle wiedzy, ile byśmy chcieli przeka-
zać. W wielu wypadkach projektant i wykonawca nie widzą się na oczy. To skąd ten
człowiek z wiertarką i w kombinezonie ma wiedzieć, co autor miał na myśli? Po prostu
weźmie projekt i poczyta. Dzisiaj do wykonania jest sieć, w której pojawi się okablowa-
nie zgodne z normą. Autor projektu zakłada pewne zalecenia dotyczące punktów dys-
trybucyjnych, sposobu instalacji okablowania oraz montażu uziemienia. Określa sposób
zakańczania kabli w gniazdach RJ45 z zastosowaniem opisanej sekwencji kolorystycz-
nej. W celu weryfikacji poprawności wykonanych prac zaleca wykonanie pomiarów te-
stowych i certyfikacyjnych, z wykorzystaniem odpowiedniego oprzyrządowania.
W ostatniej części tego rozdziału opisuje zastosowane elementy wykorzystane w budo-
wanej sieci. Skupia się nie tylko na elementach aktywnych, ale opisuje również pasywne
zakończenia sieci, szafę dystrybucyjną i pozostałe drobniejsze dodatki. Wskazanie wy-
konawcy elementów, jakie będą wykorzystane do budowy, pozwoli lepiej przygotować
się do montażu określonego typu osprzętu.
Część 3
Zawiera wskazówki dotyczące topologii logicznej i sposobu montażu fizycznego
okablowania. Pierwszy schemat przedstawia sposób wykonania połączeń między ele-
mentami sieci. Informacja, który switch, do którego komputera, gdzie jest przypięty rou-
ter, a gdzie access pointy. Nie jest błędem wskazanie już na tym schemacie położenia
elementów w określonych pomieszczeniach, np. switch – pokój 312. Pomocne może
okazać się również opisanie portów, szczególnie na urządzeniach wieloportowych. Ko-
lejny podpunkt to opis adresacji IP, po którym autor przechodzi do wytycznych odno-
śnie instalacji okablowania poziomego. Załączony schemat precyzyjnie określa trasy
prowadzenia kabli nałożone na rysunek budynku. Wskazane są też lokalizacje punktów
dostępowych oraz miejsca zmiany położenia okablowania (zejście z sufitu do podłogi).
Projektant odnosi się do sposobu instalacji Centralnego Punktu Dystrybucyjnego oraz
metody podłączenia całej sieci do Internetu. Przedstawienie propozycji oznakowania

8. 8
oraz opis metodologii tworzenia oznaczeń pozwoli w przyszłości łatwiej zarządzać sie-
cią. W przypadku rozbudowy pozwoli zachować ciągłość logiczną oznaczeń. Ostatni etap
wykonania sieci to pomiary, dla których została wykonana stosowna tabela. Świadczyć
one będą o osiągnięciu założonych celów oraz będą punktem odniesienia dla przyszłych
pomiarów kontrolnych. Ostatnia strona projektu to zestawienie niezbędnych materia-
łów do wykonania projektu. Lista przedstawia ilościowo poszczególne pozycje materia-
łowe, nie odnosząc się do ich cen, które znajdą się w osobnym dokumencie, jakim jest
kosztorys.
Rozdzielenie części technicznej od finansowej jest dobra praktyką. Zmiany w pro-
jekcie technicznym nie zawsze odbijają się na części finansowej przedsięwzięcia. Patrząc
z drugiej strony, zmiana kursów walut też nie wpływa na ilość użytych materiałów.
W ten sposób doszliśmy do końca naszego projektu. Jak mogliśmy się przekonać, nie
zawsze precyzyjne schematy są wystarczające do poprawnego wykonania sieci. Część
opisowa zawierająca często dosyć oczywiste kwestie jest niezbędna, żeby uniknąć nie-
jednoznaczności w interpretacji założonych celów. Jeżeli projektant założył zastosowa-
nie konkretnego rozwiązania musi jednoznacznie przekazać to wykonawcy. Zwróćmy
uwagę na jeszcze jeden istotny element rzeczywistości projektowej. W dzisiejszych rea-
liach rynkowych, często projekt trafia do realizacji po jakimś czasie od sporządzenia. Nie
jest rzadkością, że leży na półce kilka miesięcy. Jeżeli autor precyzyjnie nie określi, co
i jak należy zrobić w momencie realizacji, może nie pamiętać przyczyn zastosowania
takiego rozwiązania.
b. Identyfikujemy wykorzystane komponenty
Prawidłowe wykonywanie projektów związane jest z bezbłędnym identyfikowa-
niem komponentów, z jakich składają się dzisiejsze sieci. Nie ma możliwości technicznej
przedstawienia tu ich wszystkich. Wspomnimy o najważniejszych, bez których trudno
wykonać dziś nawet najprostszą sieć. Rozpocznijmy od miejsca centralnego naszej sieci,
tzw. punktu dystrybucyjnego. Wyznaczyliśmy w naszym budynku pomieszczenie, gdzie
zbiegać się będzie nasze okablowanie. Jego zakończeniem najczęściej będzie patch-
panel, czyli zespół gniazd RJ45 umieszczonych we wspólnej obudowie listwowej.
Rysunek 3.4Patch panel 24 porty RJ45 UTP Kat.6
Źródło: http://www.patchcord.pl/prod_images/a-lan-patch-panel-z-podpora-kat-
6-utp-pelny-24p-lsa-481.jpg

9. 9
Element ten jest przystosowany do montażu w szafach rack 19 cali lub szafkach
naściennych o zachowanych parametrach rozstawu mocowań. Wygląd takich szaf pre-
zentują dwa kolejne rysunki.
Rysunek 3.5 Szafa teleinformatyczna
19 cali 24U
Źródło:
http://www.fcnet.pl/_var/gfx/270faf3
3bba266e88e5f5dec774c4d51.jpg
Rysunek 3.6 Szafka naścienna 19 cali 4U
Źródło:
http://www.eltrox.pl/zdjecia/szafy/szaf
a_rackowa_19_cali_4U_mini.jpg
Wprowadzone okablowanie do takiej obudowy nie tylko daje możliwość zamo-
cowania gniazd końcowych, ale również zwiększyć bezpieczeństwo sieci przez ograni-
czenie dostępu fizycznego. Szafa będzie też miejscem instalacji innych elementów sie-
ciowych, takich jak switche czy routery oraz dbające o ich ciągłość pracy zasilacze awa-
ryjne. Wszystkie te elementy będą połączone okablowaniem typu patchcord, które dla
estetyki warto prowadzić z wykorzystaniem odpowiednich elementów porządkujących.
Kolejne rysunki przybliżą nam wygląd tego typu elementów.
Rysunek 3.7 Switch modułowy 19 cali
Źródło: http://www.besd.nl/cmdata/images/Producten/eks-Engel/eks-Engel_19-
inch_rack_ethernet_switches/productLarge/DragonLine_4-Slot_Front.jpg

10. 10
Rysunek 3.8 Router w obudowie 19 cali
Źródło: http://www.hsupashop.nl/images/PepLink-Balance-580.jpg
Rysunek 3.9 UPS 19 cali z dodatkową baterią akumulatorów
Źródło: http://i01.i.aliimg.com/img/pb/260/910/332/332910260_490.jpg
Rysunek 3.10 Listwa prowadząca do okablowania patchcord 19 cali
Źródło: http://www.fca.com.pl/img/media/_PRP-19-1U%20-
%20wyposa%C5%BCenie%20szaf%20SPS%20N%20i%20OSZB_out_1.jpg

11. 11
Te poglądowe propozycje pozwoliły nam zorientować się w możliwym wyglądzie
urządzeń wypełniających szafy teleinformatyczne. Nie są to wszystkie możliwe elementy
do zamontowania w szafie. Zabrakło nam oprzyrządowania do kabli światłowodowych,
ale te elementy poznamy bliżej pochylając się nad problematyką torów optycznych i ich
zakańczania. Do prawidłowego wykonania sieci miedzianej niezbędne jest wykonanie
gniazda przy stanowisku komputerowym. W dostępnych aktualnie rozwiązaniach przo-
dują dwie szkoły. Gniazda modułowe, składające się z kilku elementów, których prze-
znaczenie określa wkładka z odpowiednim gniazdem. Taki typ rozwiązania pojawił się
w omawianym projekcie. Drugi rodzaj to gotowe gniazda jedno- lub dwuportowe do
montażu natynkowego lub podtynkowego. Instalacja okablowania w większości gniazd
odbywa się przy pomocy noża krosowego w standardzie LSA Plus lub podobnym.
Rysunek 3.11 Gniazdo natynkowe RJ45
Źródło: http://www.skretka.pl/pics/AL_PUSZKA_5E_1055_4c6459980bf19.jpg

12. 12
Rysunek 3.12 Nóż krosowy LSA Plus - KRONE
Źródło:
http://www.conrad.de/medias/global/ce/8000_8999/8100/8120/8121/812171_
BB_00_FB.EPS_1000.jpg
Wymienione elementy są składową większości powstających sieci komputero-
wych. Projektowanie nowych instalacji polega na komponowaniu infrastruktury z tego
typu elementów. Firmy dostarczające osprzęt teleinformatyczny produkują coraz to
nowsze rozwiązania, jednak pewne standardowe rozwiązania od kilku lat pozostają nie-
zmienne.
c. Identyfikujemy wykonane prace
Żadna sieć nie powstanie bez udziału ludzi, którzy ją wykonają. Projekt musi za-
wierać wytyczne do wykonania okablowania i posadowienia elementów sieci zgodnie
z zamysłem projektanta. Czynności pracowników muszą być jasno określone. Jeżeli bu-
dujemy sieć natynkową w korytach PCV, to wytyczne dla pracownika powinny być typu:
Okablowanie zostanie wykonane w korytach natynkowych PCV o wymiarach x/y. Montaż
koryt wykonać stosując kołki mocujące 8x40 w odstępach nie większych niż 50cm. Wszyst-
kie załamania korytowania wykonać pod kątem prostym stosując podcięcie części we-
wnętrznej pod kątem 45 stopni (patrz rysunek). Podczas montażu zachować należytą este-
tykę. Koniecznie usunąć wszystkie ostre krawędzie z koryt, zarówno po stronie zewnętrz-
nej, jak i wewnętrznej. W razie konieczności koryta, po zakończonym montażu, oczyścić
z kurzu i brudu.
Tak określone wymagania dla montera wyraźnie wytyczają mu parametry wyko-
nania korytowania. Wie, że zleceniodawca może sprawdzić odległości mocowań, techni-
ki połączeń na zakrętach. Podczas odbioru prac zwracał będzie również uwagę na este-
tykę ogólną po wykonanej pracy. Montaż to nie tylko systemy mocowań, ale też wyko-
nanie połączeń na końcach sieci. Od ich jakości zależało będzie bezawaryjne działanie
sieci. Etap końcowy to testowanie i pomiary kontrolne, które mogą wykazać niejedno-

13. 13
rodność wykonanych prac. W przypadku wystąpienia problemów z okablowaniem, na-
leży bezwzględnie usunąć wszelkie usterki przed pomiarami końcowymi. Zbyt duże roz-
bieżności w pomiarach podobnego okablowania mogą świadczyć o niedokładności wy-
konania zakończeń. Te i inne prace, które projektant przewidzi do wykonania, powinny
być możliwie jednoznacznie opisane. Pozostawienie niedomówień, nawet w kwestiach
oczywistych, pozwala na niejednoznaczną interpretację, co może spowodować obniże-
nie jakości prac. W takim przypadku inwestor może mieć słuszne pretensje do projek-
tanta, że nie określił techniki wykonania określonych prac. Podsumowując nasz kolejny
rozdział, wyliczmy jeszcze raz niezbędne etapy w projektowaniu i wykonywaniu sieci:
1. Zebranie informacji od inwestora. Określenie celów biznesowych.
2. Stworzenie specyfikacji wymagań.
3. Określenie topologii sieci, elementów niezbędnych do wykonania, technologii łą-
czenia z innymi sieciami.
4. Zebranie wiadomości o miejscu projektowania z planów budowlanych i wizji lo-
kalnej. Sporządzenie stosownej notatki z ustaleń.
5. Stworzenie projektu logicznego sieci.
6. Stworzenie projektu wykonawczego sieci.
7. Zamknięcie schematów z opisami w dokumentację projektową.
8. Stworzenie kosztorysu wykonawczego.
9. Nadzór nad prowadzeniem prac.
10. Korekta kosztów – kosztorys powykonawczy.
11. Stworzenie i dostarczenie inwestorowi dokumentacji powykonawczej.
Bibliografia:
1. Halska B., P. Bensel P. Kwalifikacja E.13. Projektowanie lokalnych sieci kompute-
rowych i administrowanie sieciami. Podręcznik do nauki zawodu technik informa-
tyk. Część 2. Helion, Gliwice 2013.
2. Pawlak R. Okablowanie strukturalne sieci – Teoria i praktyka. Helion, Gliwice
2011.