1. Moduł 2
Proces realizacji sieci, charakterystyka istniejącej sieci
1. Cykl realizacji sieci
2. Oferta dla klienta
3. Personel firmy oferującej sieci komputerowe
4. Przygotowanie do projektowania
5. Charakterystyka istniejącej sieci
6. Badanie sieci bezprzewodowej WLAN
7. Dokumentacja istniejącej sieci
8. Bibliografia
2. 2
1. Cykl realizacji sieci.
Świat sieci ewoluuje, sieć to nie tylko proste podłączenie komputerów.
Sieć stała się inteligentna i odgrywa istotną rolę w działalności i poprawie efektywności
firmy. Przedsiębiorcy chcą rozwijać swoje sieci, korzystać z postępu technologii, doda-
wać nowe usługi i zwiększać zakres działania.
Etapy wdrożenia, eksploatacji i optymalizacji sieci.
Fazowy model sieci określa działania niezbędne do pomyślnego wdrożenia i
eksploatacji sieci. To również szczegółowe informacje na temat optymalizacji wydajno-
ści w całym cyklu życia sieci.
Fazowy model cyklu realizacji sieci.
1) Przygotowanie.
2) Planowanie.
3) Projektowanie.
4) Wdrożenie.
5) Działanie.
6) Optymalizacja.
W fazie przygotowania i planowania projektanci sieci i kierownictwo firmy określają
cele biznesowe, wymagania techniczne i ograniczenia.
Zebrane cele i wymagania mają wpływ na decyzje podejmowane w fazie projektowania.
Faza wdrożenia zaczyna się po zatwierdzeniu projektu. Obejmuje ona wstępną integra-
cję nowej konstrukcji z istniejącą siecią.
Podczas fazy obsługi i optymalizacji personel analizuje i monitoruje wydajność sieci.
1.1. Faza przygotowania.
Wstępem do fazy przygotowania jest zazwyczaj wystawienie przez firmę
zapytania ofertowego lub zapytania o cenę. Zapytanie zawiera podstawowe informacje
na temat firmy, istniejącej sieci i opisuje podstawowe wymagania dla nowej sieci.
Faza przygotowania wymaga roboczych spotkań kierownictwa firmy i projektantów
sieci w celu określenia celów biznesowych projektu. Cele te stanowią podstawę dla dzia-
łalności gospodarczej firmy, realizowanych inwestycji, zmiany technologii, likwidacji
barier handlowych.
Najczęściej cele biznesowe dotyczą:
poprawy obsługi klienta,
zmniejszenia kosztów działalności firmy,
wprowadzenia dodatkowych usług i aplikacji sieciowych,
wsparcia rozwoju firmy w zakresie procesów i narzędzi do zarządza-
nia,
wdrożenia zaawansowanych technologii, które wymagają nowych
rozwiązań sieciowych.
1.2. Faza planowania.
W fazie planowania projektant tworzy dokument zawierający wstępne wy-
magania projektowe – stan obecny sieci, oczekiwane cele i stan docelowy sieci.
Wykonuje kompleksowe opracowanie wraz z oceną stanu bieżącego infrastruktury, ce-
lów i stanu docelowego. Identyfikuje zakres prac fizycznych, środowiskowych i modyfi-
kacji elektrycznych. Ocenia zdolność firmy do zarządzania siecią oraz wdrożenia nowych
rozwiązań technologicznych. Wykonawca i klient przypisują osoby odpowiedzialne za
zarządzanie projektem.
3. 3
Plan projektu:
W fazie planowania należy również przygotować plan projektu, który obejmuje:
zadania do wykonania,
terminy i punkty kontrolne realizacji,
zagrożenia i ograniczenia,
obowiązki wykonawcy i klienta,
wymagane zasoby.
Plan musi być realny, mieć pokrycie w zakresie kosztów, dostępnych zasobów terminów
i określonych pierwotnie celów biznesowych.
1.3. Faza projektowania.
W fazie projektowania projektant wykorzystuje wstępne wymagania
określone podczas fazy planowania. Na podstawie danych zawartych w wymaganiach
projektu określonych w fazach przygotowania i planowania projektuje sieć uwzględnia-
jąc parametry:
dostępność,
skalowalność,
bezpieczeństwo,
łatwość zarządzania.
Projekt musi być elastyczny, umożliwiać zmianę lub uzupełnienia o nowe cele lub po-
trzeby. Technologia musi być zintegrowana z bieżącą działalnością firmy i infrastrukturą
do zarządzania siecią.
Planowanie instalacji.
Na koniec fazy projektowania projektant sieci tworzy plan instalacji, który obejmuje:
konfigurowanie i testowanie połączeń,
realizację zaproponowanego systemu,
demonstrację funkcjonalności sieci,
migrację aplikacji sieciowych
sprawdzanie poprawności działania sieci,
szkolenie użytkowników końcowych oraz obsługi.
Podczas fazy projektowania każdy nowy sprzęt i technologie należy przetestować. Prze-
gląd proponowanego projektu powinien potwierdzić, że cele biznesowe są osiągalne.
Ostateczna propozycja jest przedstawiona klientowi do akceptacji.
1.4. Faza wdrożenia.
Faza wdrożenia zaczyna po zakończeniu etapu projektowania, gdy klient za-
twierdzi ostateczne rozwiązanie. Sieć jest budowana zgodnie z zatwierdzoną specyfika-
cją.
Wykonawca instaluje nowe rozwiązania i integruje je do istniejącej sieci. Należy zreali-
zować wymagane szkolenia dla użytkowników nowej sieci pracowników obsługi.
W fazie wdrożenia przygotowany projekt jest sprawdzany praktycznie, oceniana jest
jakość i projekt stanowi sukces lub porażkę.
Testowanie nowej sieci.
Testowanie wszystkich nowych rozwiązań w fazie projektowania pozwala zidentyfiko-
wać i rozwiązać wszelkie problemy wdrażania jeszcze przed instalacją. Po zakończeniu
instalacji wykonywane są ostateczne testy.
Należy wykonać testy akceptacyjne, które sprawdzają spełnienie przez sieć celów bizne-
4. 4
sowych i wymagań projektowych. Wyniki tego testów są dokumentowane i stają się czę-
ścią dokumentacji dla klienta.
1.5. Faza działania sieci.
Jest to etap po wdrożeniu i uruchomieniu nowej sieci. Sieć jest testowana w
codziennej pracy firmy. Pracownicy obsługi monitorują sieć i ustalają punkty odniesie-
nia. Testy te pomagają firmie osiągnąć maksymalną skalowalność, dostępność, bezpie-
czeństwo i łatwość zarządzania siecią. Wykonywane są testy sieci potwierdzające osią-
gnięcie celów zawartych w dokumentacji projektowej i określonych w fazach przygoto-
wania i planowania.
Przygotowanie regulaminów i procedur.
Regulaminy i procedury są potrzebne do obsługi wyjątkowych zagadnień sie-
ciowych:
incydentów związanych z bezpieczeństwem,
zmian w konfiguracji sprzętu,
wyłączeń,
zakupów sprzętu.
Aktualizacja zasad postępowania i procedur zmniejsza czasy przestoju, koszty awarii
oraz poprawia organizację prac związanych ze zmianami i poprawia bezpieczeństwo.
1.6. Faza optymalizacji.
Optymalizacja sieci jest procesem ciągłym. Jej celem jest zwiększenie wydaj-
ności i niezawodności sieci poprzez identyfikowanie i rozwiązywanie potencjalnych
problemów z siecią, zanim one nastąpią. Takie postępowanie gwarantuje, że cele bizne-
sowe i wymagania firmy są realizowane. Typowe problemy w sieci, które mogą być wy-
kryte w fazie optymalizacji to:
niedopasowanie parametrów urządzeń,
niewystarczająca wydajność urządzeń,
problemy z wydajnością urządzeń, gdy wiele funkcji jest aktywnych,
brak skalowalności protokołów.
Jeżeli cele biznesowe uległy radykalnym zmianom, zmieniła się technologia i wymagania
sieciowe firmy, to istniejąca sieć może nie sprostać oczekiwaniom. W pewnym momen-
cie może być konieczne przeprojektowanie sieci i ponowna realizacja cyklu fazowego
sieci.
2. Oferta dla klienta.
Gdy firma lub organizacja decyduje się na modernizację lub wymianę istnie-
jącej sieci, zwykle publikuje zapytanie ofertowe lub zapytanie o cenę. Zazwyczaj zapy-
tanie jest wysyłane do potencjalnych wykonawców, umieszczane na stronie interneto-
wej lub ogłaszane w formie przetargu . Odpowiedzi na zapytanie ofertowe pomagają
klientowi porównać usługi, produkty, ceny i wsparcie oferowane przez różnych wyko-
nawców.
Zazwyczaj zapytanie ofertowe dla projektu sieci obejmuje:
cele biznesowe,
planowany zakres projektu,
informacje na temat istniejących sieci i aplikacji,
wymagania dla nowej sieci,
5. 5
biznes, warunki techniczne i środowiskowe
ograniczenia,
wstępny harmonogram z etapów i odbioru końcowego,
prawne warunki umowy.
Zamiast zapytania ofertowego klient może opublikować zapytanie o koszty. Takie zapy-
tanie jest stosowane gdy specyfikacje techniczne projektu są już znane lub jeśli firma
posiada wykwalifikowanych pracowników obsługi sieci, którzy opracowali koncepcję
rozbudowy sieci i poszukiwany jest dostawca niezbędnego sprzętu lub usługi. sług i
sprzętu. Odpowiedź na zapytanie o koszty jest zwykle o wiele prostsza od odpowiedzi na
zapytanie ofertowe.
Zapytania mogą zawierać zestawienia i specyfikacje, które określają formę i treść ocze-
kiwanych odpowiedzi od potencjalnych wykonawców. Bardzo ważne jest przestrzeganie
przez wykonawców instrukcji zawartych w dokumencie. Wyczerpujące i zgodne z in-
strukcją odpowiedzi mogą zadecydować, że zamówienie zostanie udzielone oferentowi.
Należy również przestrzegać terminu udzielenia odpowiedzi. Niekompletna odpowiedź
lub udzielona z opóźnieniem może zostać odrzucona przez klienta.
Wskazania redakcyjne odpowiedzi dla klienta:
każda część dokumentu powinna być jak najbardziej szczegółowa,
zachowana liczba sekcji jak w zapytaniu,
szczegółowo wyjaśnione warunki techniczne i koncepcje,
zachowana czytelność dokumentu – zastosowany spis treści oraz wprowadzenie
do treści dokumentu.
Oferta wstępna.
Przed upływem terminu składania ofert , klient może umówić się na spo-
tkanie informacyjne. To spotkanie może odbywać się w gronie firm zainteresowanych
złożeniem oferty i zostać określone jako oferta wstępna.
Celem spotkania może być:
przegląd zakresu projektu z możliwością zadawania pytań,
przedstawienie dodatkowych informacji technicznych, harmonogramu, nie za-
wartych w zapytaniu.
Jeżeli spotkanie nie jest planowane, dodatkowe informacje lub dokumenty można uzy-
skać, kontaktując się z osobami wyszczególnionymi w zapytaniu.
3. Personel firmy oferującej sieci komputerowe.
3.1. Doradca klienta.
Doradca klienta jest odpowiedzialny za utrzymanie ciągłej relacji
między firmą a jej klientem. Związek ten rozpoczyna się od pierwszego kontaktu poten-
cjalnego klienta. Zadaniem doradcy jest udzielenie odpowiedzi na otrzymane zapytanie
ofertowe lub zapytanie o cenę. Następnie kontakty utrzymywane są przez wszystkie
fazy cyklu realizacji sieci. Klienci polegają na wiedzy i doświadczeniu doradcy, który
pomaga im w określeniu wymagań sieciowych. Zdobycie i utrzymanie zaufania klienta
na niezwykle ważną rolę, doradca jest odpowiedzialny za zapewnienie dobrych relacji
pomiędzy firmą sieciową a klientem.
6. 6
Zakres obowiązków doradcy klienta.
W firmach sieciowych doradcy klienta są odpowiedzialni za kontakty z klien-
tami w obrębie danego obszaru geograficznego lub w oparciu o typ działalności klienta.
Większość doradców klienta jest odpowiedzialna za:
spotkania w ramach wyznaczonych im celów sprzedaży i przychodów,
przekazywanie informacji na temat nowych produktów i technologii do klientów
i potencjalnych klientów,
kierowanie lokalną sprzedażą, serwisem i wsparciem zespołów,
planowanie i tworzenie budżetów sprzedaży,
przygotowywanie odpowiedzi na zapytania ofertowe i prośby klientów do skła-
dania wniosków,
organizowanie pokazów i prezentacji,
negocjowanie i utrzymanie sprzedaży oraz umów o świadczenie usług serwiso-
wych.
Od dobrego doradcy wymaga się doskonałych umiejętności w kontaktach międzyludz-
kich i gruntownej wiedzy z zakresu biznesu i sieci komputerowych. Doradca komunikuje
się z klientem na bezpośrednich spotkaniach, telefonicznie, pocztą elektroniczną lub w
sposób wybrany przez klienta.
3.2. Inżynier wsparcia technicznego.
Firma sieciowa zatrudnia pracowników wsparcia technicznego, którzy
pomagają klientowi przed i po sprzedaży. Jest to personel techniczny, który pomaga
doradcy klienta w zakresie wsparcia klienta w rozwiązywaniu sieciowych problemów
technicznych.
Inżynier wsparcia technicznego sprzedaży (przed sprzedażą).
Służy pomocą doradcy klienta i klientowi w określeniu potrzeb i wymagań
sieciowych, określeniu koniecznej aktualizacji sprzętu lub aplikacji do sieci klienta. Do-
radca klienta konsultuje z inżynierem wsparcia proponowane rozwiązania techniczne,
aby zaproponować rozwiązania i usługi optymalne do potrzeb klienta.
Zadania inżyniera wsparcia technicznego przed sprzedażą:
przygotowanie oceny obecnej sieci klienta,
ustalenie, czy zmiana sieci lub modernizacja może spełniać wymagania
techniczne,
analiza proponowanych zmian, możliwości realizacji rozwiązań i włączenia
do istniejącej sieci,
testowanie i ocena proponowanych rozwiązań.
Inżynier wsparcia odgrywa istotną rolę w tworzeniu szczegółowych i poprawnych me-
rytorycznie odpowiedzi na zapytania ofertowe. Wspomaga również projektanta sieci,
identyfikuje problemy z istniejącej sieci lub potencjalne problemy, które mogą powstać
po zmianach w sieci. Wczesne rozpoznanie i rozwiązanie problemu ma kluczowe zna-
czenie dla pomyślnej modernizacji lub nowej instalacji.
Inżynier wsparcia technicznego po sprzedaży.
Jest to pracownik techniczny realizujący wdrożenie projektu, instalowanie i
konfigurowanie nowych urządzeń w sieci (faza wdrożenia), odpowiedzialny za prawi-
7. 7
dłowe działanie sieci (faza działania) oraz osiągnięcie zakładanej wydajności (faza op-
tymalizacji). Osoba ta przejmuje odpowiedzialność techniczną za wsparcie klienta po
sprzedaży, pracuje z klientem do osiągnięcia zakładanych celów modernizacji sieci
zgodnie z projektem.
Zadania inżyniera wsparcia technicznego po sprzedaży:
udzielanie pomocy w instalacji i testów akceptacyjnych,
wspieranie i organizowanie rozwiązań organizacyjnych klienta sieci,
rozwiązywanie problemów technicznych,
organizowanie szkoleń obsługi sieci oraz pomoc w zarządzaniu i konfigura-
cji urządzeń.
Inżynier wsparcia technicznego musi posiadać wysokie kwalifikacje w zakresie tech-
nicznej znajomości sieci komputerowych i sprzętu. Powinien ukończyć podstawowe i
zaawansowane kursy technologii sieciowych, ciągle doskonalić i uzupełniać swoją wie-
dzę uczestnicząc w szkoleniach i warsztatach organizowanych przez producentów i do-
stawców sprzętu sieciowego.
3.3. Projektant sieci.
Projektant sieci posiada szeroką wiedzy na temat możliwości wszystkich
rodzajów technologii sieciowych i urządzeń. Umiejętności te pozwalają projektantowi
przygotować rozwiązania sieciowe, które spełniają wymagania klientów w zakresie ska-
lowalności, dostępności, bezpieczeństwa i łatwości zarządzania. Projektant jest zaanga-
żowany w prace w fazach planowania i projektowania. W mniejszych firmach siecio-
wych inżynier wsparcia technicznego może również pełnić rolę projektanta sieci. W
większych firmach może to być zespół projektantów sieciowych pracujących grupowo w
jednym projekcie.
Dobry projektant sieci musi poznać wymagania sieciowe oraz uzyskać informacje na
temat działalności klienta. Pomaga to przewidywać zmiany, które występują gdy firma
się rozrasta.
Zadania projektanta sieci:
analizowanie celów klienta i ograniczeń w celu określenia wymagań tech-
nicznych,
ocenianie aktualnie zainstalowanej sieci,
wybór technologii i sprzętu w celu spełnienia wymagań sieci,
planowanie rozmieszczenia i podłączenia różnych urządzeń i usług siecio-
wych,
projektowanie i nadzorowanie testów rozwiązań sieci,
wspomaganie doradcy klienta w przygotowanie propozycji dla klienta.
Projektant sieci musi mieć wysokie kwalifikacje i na bieżąco aktualizowaną wiedzę na
temat technologii sieciowych oraz zalecanych praktyk. Projektant powinien posiadać
certyfikaty w zakresie technicznych rozwiązań i projektowania sieci.
4. Przygotowanie do projektowania sieci.
4.1. Zasady pracy z klientem.
Przygotowując projekt nowej sieci pracownicy firmy sieciowej współdzia-
łają i spotykają się z personelem firmy klienta. Spotkania muszą być przygotowane i rea-
8. 8
lizowane w sposób profesjonalny. Duże znaczenia mają umiejętności interpersonalne,
prowadzenie wzajemnych kontaktów w sposób budujący zaufanie klienta, uprzejmie i
spokojnie.
Umiejętności niezbędne podczas pracy z klientami:
słuchanie i dokładne podsumowywanie informacji,
dostosowanie relacji do stylu i poziomu osoby, grupy docelowej,
przedstawianie danych i materiałów logicznie uporządkowanych,
przedstawianie treści dostosowanych do odbiorcy.
Utrzymywanie i rozwijanie dobrych relacji z klientem, ustanowienie zaufanych relacji
biznesowych eliminuje wiele potencjalnych problemów i przyczynia się w znacznym
stopniu do sukcesu projektu dla obu firm.
4.2. Identyfikacja odbiorców.
Aby stworzyć kompleksowy plan, projektant sieci musi zrozumieć w jaki
sposób użytkownicy sieci będą korzystali z zasobów sieciowych i usług. Należy zebrać
informacje o wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych użytkownikach sieci. Pełna wie-
dza na temat odbiorców usług sieciowych i ich wymagań warunkuje powstanie kom-
pletnego projektu w wymaganym czasie, bez ponoszenia dodatkowych kosztów na uzu-
pełnienia.
Podczas zbierania informacji należy zidentyfikować wszystkie grup użytkowników. Na-
leży poddać analizie schemat organizacyjny firmy . Ważne jest, aby spojrzeć poza struk-
tury organizacyjne w celu ustalenia wszystkich użytkowników, którzy uzyskują dostęp
do sieci klienta.
Potencjalni użytkownicy końcowi:
wydziały firmy i personel biurowy,
dział handlowy i personel pomocniczy,
sprzedawcy, dostawcy i partnerzy firmy,
zarząd firmy,
konsultanci i kooperanci,
pracownicy zdalni,
klienci.
Projektant musi także ocenić wpływ dodawania nowych grup użytkowników w sieci.
Niektóre grupy użytkowników końcowych, które obecnie nie mają dostępu do sieci mo-
gą mieć dostęp do nowych zasobów w przyszłości.
Należy przygotować dokument zawierający:
zidentyfikowane grupy użytkowników,
wymagane typy dostępu do sieci dla tych grup,
ogólny wpływ na bezpieczeństwo każdej grupy.
Wszystkie informacje dotyczące użytkowników należy zebrać w fazie przygotowania i
planowania. Dodawanie nowych informacji w fazie projektowania może zakłócić proces
realizacji projektu.
9. 9
4.3. Identyfikacja celów biznesowych.
Podstawowym celem każdej firmy jest odniesienie sukcesu. Przed rozpoczę-
ciem każdego projektu sieciowego, menedżerowie analizują opłacalność projektu jako
klucza do sukcesu firmy.
Podczas analizy biorą pod uwagę:
Rentowność - czy projekt redukuje koszty lub pomaga firmie uniknąć kosz-
tów w przyszłości?
Rozwój i udział w rynku - czy projekt pomaga rozwijać biznes bardziej efek-
tywnie lub stworzyć przewagę konkurencyjną?
Zadowolenie klienta - czy projekt poprawia obsługę klienta i zwiększa lojal-
ności klientów?
Ta analiza wykonalności umożliwia menedżerom ułożyć listę podstawowych celów biz-
nesowych. W projekcie sieci należy uwzględnić te cele, rozwiązać wszelkich problemów
i wątpliwości, które ich dotyczą.
W porozumieniu z kierownictwem firmy można ustalić priorytety celów biznesowych.
Hierarchia celów może być oparta na zdolności celu do przyczynienia się do sukcesu
firmy. Na przykład, znaczenie każdego celu może być przyjęte jako udział procentowy w
liczbie 100.
Cele biznesowe powinny być zidentyfikowane w fazie przygotowania, a najpóźniej w
fazie planowania.
4.4. Identyfikacja wymagań technicznych i ograniczeń.
Po określeniu priorytetowych celów biznesowych należy określić funkcje sie-
ciowe niezbędne do osiągnięcia każdego celu. Projektant wymienia cele biznesowe, któ-
re muszą być spełnione przez nowy projekt i określa środki techniczne do realizacji każ-
dego celu. Określanie wymogów technicznych umożliwia ustalenie zakresu projektu,
wybór technologii, sprzętu i oprogramowania do zarządzania.
Wymagania techniczne sieci obejmują:
poprawę skalowalności,
zwiększenie dostępności i wydajności,
poprawę bezpieczeństwa,
uproszczenie zarządzania.
Projektant sieci z pomocą klienta opracowuje listę wymagań technicznych i ich prioryte-
tów.
Lista ta zawiera wskazania dla podjęcia następujących decyzji:
wyboru sprzętu sieciowego,
wybór protokołów,
zaprojektowania dostępnych usług sieciowych.
Omawiając wymagania techniczne z klientem, projektant bierze pod uwagę przygoto-
wanie techniczne odbiorcy i powinien dostosować język techniczny do możliwości od-
biorcy. Klient powinien zrozumieć proponowane warunki i rozwiązania bez względu na
zaawansowanie techniczne i złożoność projektu.
10. 10
Identyfikacja ograniczeń.
Każda firma chce mieć jak najbardziej zaawansowane i wydajne sieci. W rze-
czywistości występują różne ograniczenia wpływające na projekt sieci. Ograniczenia
mogą dotyczyć celów biznesowych lub wymagań technicznych.
Przykładowe ograniczenia:
budżet - ograniczone zasoby mogą wymagać pewnych kompromisów w kon-
strukcji sieci ze względu na koszty sprzętu, oprogramowania lub innych elemen-
tów,
działalność firmy - projekt musi uwzględniać obecną działalność firmy, stosowa-
ne technologie, standardy, obecnych dostawców i klientów,
czas - projekt powinien być dostosowane do możliwych harmonogramów w fir-
mie,
personel - dostępność przeszkolonego personelu w fazie realizacji i eksploatacji
nowej sieci.
Ograniczenia mogą wpływać na projekt sieci i powinny być określone na początku
cyklu, w fazie przygotowania i planowania.
4.5. Zebranie wymagań sieciowych – scenariusz praktyczny.
Firma ubezpieczeniowa ABC ma 350 agentów w całym kraju. Każde biuro agencyjne ma
łącze Frame Relay do centrali firmy. Przepustowość łącza jest ustalana i opłacana przez
agenta. Połączenia sieciowe służą przede wszystkim do dostępu do różnych systemów
baz danych w centrali firmy oraz łączności e-mail i do Internetu.
ABC ma budżet 1 mln złotych, aby uaktualnić swoją przestarzałą infrastrukturę sieciową
w centrali, aby utworzyć w pełni nadmiarową Gigabit i Fast Ethernet sieć LAN. Zarząd
uważa, że uaktualnienie sieci obniży długoterminowe koszty i poprawi skalowalność,
dostępność, bezpieczeństwo i możliwości zarządzania infrastrukturą LAN. Firma rozpo-
częła proces rekrutacji, który ma na celu dodanie 200 nowych biur agentów w ciągu
najbliższych trzech lat. Firma potrzebuje większej przepustowości sieci, aby zaspokoić
potencjalny popyt nowych agentów. Projekt musi być zakończony w ciągu trzech mie-
sięcy, ze względu na przewidywane potrzeby nowego systemu sprzedaży przez Internet,
co zwiększy przychody. Nowy system obsługi klienta poprawi zadowolenie klientów i
zwiększy zainteresowanie ofertą firmy.
Istniejące urządzenia sieci LAN są od różnych dostawców. Firma chce aby nowe rozwią-
zanie było kompletne od jednego dostawcy, ponieważ chce w ten sposób obniżyć koszty
eksploatacji sieci. Wszystkie połączenia do biur agencyjnych mają być zarządzane zdal-
nie i być pod kontrolą firmy ABC. Personel IT firmy ABC nie posiada zaawansowanych
szkoleń sieciowych. Serwery mają znajdować się w siedzibie głównej, być bezpośrednio
podłączone do sieci LAN, ponieważ procedury bezpieczeństwa ABC przewidują, że
wszystkie dane firmowe muszą być fizycznie przechowywane w firmie. Istniejące sys-
temy baz danych Oracle należy zainstalować na serwerach Unix z oprogramowaniem
opracowanym na zamówienie klienta. System email bazuje na oprogramowaniu Eudora.
11. 11
1. Które cele biznesowe odnoszą się do projektu sieciowego? (wybierz dwa)
Wzrasta zadowolenie klientów w nowym systemie.
Możliwy jest wybór dostawcy sprzętu
Zwiększyła się wydajność sieci do Gigabit Ethernet.
Zwiększyła się skalowalność systemu baz danych.
Zredukowano koszt zarządzania siecią LAN.
2. Jakie ograniczenia narzuca firma ABC na nowy projekt sieci? (wybierz dwa)
Wysoka wydajność sieci LAN.
Istniejące urządzenia od różnych dostawców.
3 miesięczny termin wykonania.
Oprogramowanie Eudora w systemie email.
Budżet 1 mln złotych.
3. Które wymagania techniczne odnoszą się do projektu sieci dla firmy ABC? (wy-
bierz dwa)
Powiększenie systemów baz danych Oracle.
Zwiększenie dostępności i wydajności nowej sieci.
Uproszczenie zarządzania siecią.
Zwiększenie rentowności firmy przez redukcję kosztów.
Zwiększenie satysfakcji klientów.
4. Jakie ograniczenia wpływają na oczekiwane przez firmę ABC wymagania tech-
niczne? (wybierz jedno)
Niezawodność systemu Eudora.
Budżet 1 mln złotych.
Kwalifikacje personelu IT.
3 miesięczny termin wykonania.
5. Charakterystyka istniejącej sieci.
Przygotowanie instalacji nowej sieci wymaga szczegółowego opisania
istniejącej sieci. Należy przeanalizować istniejącą dokumentację, fizyczne rozmieszcze-
nie urządzeń, stosowane aplikacje i usługi sieciowe oraz organizację działania sieci.
Projektant analizuje istniejącą sieć w celu ustalenia:
Czy cele projektu są realistyczne i wykonalne?
Czy istniejąca sieć spełnia oczekiwania skalowalności, dostępności, bez-
pieczeństwa i zarządzania?
Gdzie zainstalować nowy sprzęt?
Jak zmodernizować infrastrukturę, a nowe usługi zintegrować?
Czy stare i nowe urządzenia sieciowe, media i aplikacje mogą pracować
razem?
12. 12
Jeżeli istniejąca dokumentacja jest niekompletna, należy udokumentować istniejącą sieć.
Dokumentacja powinna zawierać:
logiczne i fizyczne schematy sieci,
plany pięter pokazujące lokalizację urządzeń, węzłów dystrybucji okablo-
wania i tras kablowych,
listy inwentaryzacji zainstalowanego sprzętu sieciowego,
aktualne pliki konfiguracyjne sieci,
wykazy aplikacji sieciowych.
Często dokumentację istniejącej sieci należy utworzyć ponownie. Do utworzenia sche-
matu istniejącej sieci, zarządzania siecią, zbierania informacji można wykorzystać na-
rzędzia oferowane przez producentów urządzeń np. Cisco Network Assistant lub Cisco-
Works.
5.1. Charakterystyka architektury logicznej.
Po zebraniu informacji, należy utworzyć lub zaktualizować jeden lub
więcej logicznych schematów sieci. W przypadku dużych sieci tworzy się schemat głów-
ny, zawierający podstawowe segmenty sieci (np. wydziały firmy) oraz szczegółowe
schematy każdego segmentu oddzielnie.
W dokumentacji należy umieścić:
nazwę i oznaczenie urządzenia,
położenie urządzenia sieciowego i pomieszczenia okablowania,
informację o konfiguracji.
Dokumentacja będzie analizowana przez projektanta, który określi konieczne zmiany w
topologii lub konfiguracji urządzeń, oceni przepływu ruchu i strukturę adresowania.
Projektant tworzy logiczny schemat sieci, który pokazuje najważniejsze elementy wypo-
sażenia sieciowego i sposób ich łączenia.
Schemat logiczny sieci obejmuje: (rys. 2_1)
routery i przełączniki,
bezprzewodowe punkty dostępowe AP,
podstawowy sprzęt telekomunikacyjny (CSU / DSU, modemy, itp.),
zapory sieciowe i urządzenia wykrywania włamań (IDS),
stacje zarządzania,
serwery i farmy serwerów.
13. 13
Rys. 2_1. Schemat logiczny sieci – przykład
Źródło: materiały własne
Wszystkie serwery i usługi należy umieścić na schemacie logicznym, ponieważ ich loka-
lizacja może mieć wpływ na ruch sieciowy, wykorzystanie przepustowości i bezpieczeń-
stwo. Projektant oznacza i opisuje każde urządzenie, każde z połączenie oznaczając
przepustowość, rodzaj kabla lub urządzenia bezprzewodowego.
5.2. Charakterystyka architektury fizycznej.
Po zebraniu informacji, należy utworzyć lub zaktualizować schematy fi-
zyczne sieci. Rysowane są na planie budowlanym budynku lub piętra i mogą zawierać
rozmieszczenie pomieszczeń teleinformatycznych, urządzeń sieciowych, tras kablo-
wych. Mogą mieć różny stopień szczegółowości. Na rys. 2_2 przedstawiono na planie
pietra rozmieszczenie przełączników i podłączenia urządzeń końcowych.
14. 14
Rys. 2_2. Rozmieszczenie przełączników i podłączenia urządzeń końcowych
Źródło: materiały własne
5.3. Analiza istniejącej sieci.
Projektant określa podstawową architekturę istniejącej sieci i porównuje
schemat logiczny z idealnym, trzywarstwowym modelem sieci (warstwa szkieletowa,
dystrybucji i dostępu). Przykładowe porównanie przedstawiono na rys. 2_3. Z rysunku
wynikają podstawowe wady istniejącej sieci - brak warstwy dystrybucji, połączeń nad-
miarowych, rozproszone serwery.
15. 15
Rys. 2_3. Porównanie sieci z modelem trzywarstwowym
Źródło: materiały własne
Projektant określa obszary, które muszą zostać zmienione lub zmodernizowane, propo-
nuje zmianę połączeń lub funkcji pomieszczeń (np. na rys. 2_2 zaproponowano pomiesz-
czenie centrum danych dla przyszłej farmy serwerów).
Utworzone opracowanie umożliwia analizę istniejącej sieci w zakresie mocnych i sła-
bych stron.
Przykładowe mocne strony:
nowe okablowanie i odpowiednia pojemność szaf okablowania,
wystarczająca przestrzeń w pomieszczeniu centrum danych,
serwery i komputery nowe i nie trzeba będzie wymieniać,
część przełączników sieciowych i routerów można stosować w nowym projekcie.
Przykładowe słabe strony:
struktura sieci płaska,
brak warstwy dystrybucji,
brak nadmiarowości w warstwie szkieletowej,
serwery rozproszone, źle zlokalizowane,
wiele sieci odległych, które mogą być trudne do utrzymania,
nieodpowiednia struktura adresowania IP,
małe pokrycie siecią bezprzewodową,
ograniczone bezpieczeństwo.
16. 16
Po analizie mocnych i słabych stron, projektant skupia się na znalezieniu sposobów po-
konywania słabości istniejącej sieci, opracowuje aktualizację sieci w zakresie rozbudo-
wy i wymiany urządzeń. Pozostawione dotychczasowe urządzenia, również należy oce-
nić i przetestować, aby mieć pewność, że sprzęt działa prawidłowo. Należy pobrać i zak-
tualizować oprogramowanie.
Na stronach internetowych producentów urządzeń sieciowych znajdziemy:
dokumentację – opis konfiguracji sprzętu i oprogramowania, jak również
rozwiązywania problemów,
narzędzia – do rozwiązywania problemów, instalacji, oceny pracy urządzeń,
oprogramowanie - pliki do pobrania określonych wersji i wsparcie tech-
niczne aplikacji,
szkolenia i forum - seminaria techniczne, informacje wsparcia technicznego.
Dostęp do niektórych funkcji wymaga stworzenia zarejestrowanego konta użytkownika,
a niektóre poziomy dostępu wymagają wykupienia umowy serwisowej.
Po aktualizacji oprogramowania, należy przetestować istniejące urządzenia i sprawdzić
ich wydajność. Niektóre urządzenia o budowie modułowej nadają się do odbudowy.
Można wyposażyć je w dodatkowe karty rozszerzeń lub wymienić komponenty na nowe,
bardziej wydajne:
karty interfejsu WAN (WIC),
karty interfejsu WAN szybkiego dostępu (HWICs),
karty głosu Voice / WAN (VWICs),
bezprzewodowe interfejsy WIC,
Gigabit Ethernet HWICs - do komunikacji światłowodowej.
6. Badanie sieci bezprzewodowej.
6.1. Realizacja prac u klienta.
Charakterystyka istniejącej sieci wymaga wykonania oceny lokalnej sieci
bezprzewodowej (WLAN – wireless local area network). Każda sieć WLAN jest niepo-
wtarzalna, ze względu na fizyczne środowisko oraz różnice w konfiguracji i rozmiesz-
czeniu punktów dostępu (AP - Access Point). Przed przystąpieniem do projektowania
sieci bezprzewodowej należy wykonać badania w celu określenia najlepszego wykorzy-
stania i rozmieszczenia urządzeń bezprzewodowych sieci. Badanie dostarczy informacji
potrzebnych do ustalenia rodzaju, rozmieszczenia i zasięgu punktów dostępowych AP.
Badanie sieci bezprzewodowej należy wykonać w terenie - w budynku, biurach i prze-
strzeni publicznej firmy. Realizacja prac w firmie klienta wymaga jego zgody i określenia
zasad, którym pracownicy firmy sieciowej muszą się podporządkować. Podczas wizyty
ważne jest odpowiednie przygotowanie do wykonania prac, profesjonalne zachowanie i
odpowiedni strój. Wytyczne do realizacji prac w firmie klienta:
ustalenie harmonogramu z klientem,
przygotowanie odpowiedniego ubrania roboczego,
przygotowanie poświadczeń firmowych,
przygotowanie odpowiedniego sprzętu (należy utworzyć listę kontrolną,
aby zapewnić wszystkie niezbędne materiały).
poinformowanie wyznaczonych pracowników firmy o rozpoczęciu prac,
wykonywanie pomiarów szybko i profesjonalnie,
odpowiedzi na pytania grzeczne i dokładne.
17. 17
zanotowanie pytań przekraczających kompetencje,
informacja dla klienta o pomyślnym zakończeniu pomiarów.
Wiele firm ma własnych umundurowanych strażników, którzy muszą kontrolować każ-
dą wizytę Firma zazwyczaj wymaga od gości zameldowania się przy wejściu. W obsza-
rach o wysokim poziomie zabezpieczeń należy posiadać przepustkę lub nawet pracować
pod nadzorem.
Spotykane ograniczenia w firmach:
ograniczenia dostępu,
odzież ochronna – kask, obuwie, odzież ściśle przylegająca,
urządzenia bezpieczeństwa,
identyfikatory,
ograniczone godziny pracy,
przedmioty zabronione.
6.2. Badanie sieci fizycznej.
Należy określić położenie, zasięg oraz rodzaj punktów dostępowych
(AP). Dodatkowo należy określić listę możliwych źródeł zakłóceń oraz takie zagadnienia
fizyczne infrastruktury, które mogą mieć wpływ na rozchodzenie się fal. Podczas pomia-
rów na miejscu, można wykonać pomiary w terenie, w celu określenia rzeczywistego
wpływu przeszkód i zakłóceń na bezprzewodowe sygnały.
Możliwe przeszkody i źródła zakłóceń:
metalowe zbiorniki lub konstrukcje budowlane,
ściany, przegrody lub pokrycia z blach,
grube betonowe przegrody lub słupy,
duża ilość kuchenek mikrofalowych,
telefony bezprzewodowe i zestawy słuchawkowe.
6.3. Planowanie sieci bezprzewodowej.
Przeprowadzone badania służą projektantowi sieci do planowania no-
wej sieci bezprzewodowej.
Planowanie sieci WLAN składa się z kilku etapów:
1) Określenie wymagań klienta.
2) Określenie obszarów zasięgu.
3) Określenie wstępnych lokalizacji punktów dostępowych AP.
4) Pomiary siły sygnału i analiza zakłóceń.
5) Pomiary prędkości łącza w zależności od odległości AP.
6) Wykonanie charakterystyk dotyczących siły sygnału i prędkości łącza w za-
leżności od odległości AP.
7) Wykonanie wykresów i określenie obszarów, w których parametry sieci są
dopuszczalne.
Projektant sieci używa planu rozkładu pomieszczeń, aby określić lokalizację AP i gniazd
sieciowych przewodowych, do których AP będą podłączone. Nawet wstępna lokalizacja
urządzeń wymaga przestrzegania przepisów BHP o zagrożeniu przeciwpożarowym i
porażeniu prądem elektrycznym.
18. 18
7. Dokumentacja istniejącej sieci.
W trakcie realizacji cyklu projektowania sieci, fazę przygotowania i pla-
nowania należy zakończyć przygotowaniem dokumentacji, która opisuje wstępne wy-
magania projektowe, stan obecny sieci, cele i oczekiwania i proponowany zakres prac.
Dokumentacja ta jest podstawą do prowadzenia prac projektowania nowej sieci.
Dokument Wymagania Projektowe stanowi podsumowanie celów biznesowych i wy-
magań technicznych dla nowego projektu sieci. Należy zebrać informacje z zapytania
ofertowego, specyfikacje proponowanej modernizacji sieci oraz dokumentacje istnieją-
cej sieci i wykonane badania, pomiary, charakterystyki.
Wykonawca dokumentację istniejącej sieci (Wymagania Projektowe), powinien zapre-
zentować kompetentnym przedstawicielom klienta oraz uzyskać pisemną opinię i ak-
ceptację dokumentu. Pozwala to w przyszłości uniknąć nieporozumień, wprowadzania
korekt w trakcie realizacji kolejnych etapów (projektowania, wdrożenia, działania, op-
tymalizacji) .
Wymagania Projektowe – proponowana struktura dokumentu.
7.1. Ogólne cele projektu.
Sekcja wstępu - należy przedstawić ogólne cele modernizacji sieci,
krótko określić jak modernizacja sieci pomoże firmie osiągnąć sukces. Cele ogólne odno-
szą się do celów biznesowych i uwzględniają informacje zawarte w zapytaniu oferto-
wym, uzyskane od zarządu i innych osób w firmie klienta.
7.2. Zakres projektu.
W tej sekcji należy przedstawić fizyczne uwarunkowania rozbudowy
(np. obszary działania, pomieszczenia dystrybucyjne, szafy okablowania), przewidywa-
ne zastosowania i grupy użytkowników, których dotyczy modernizacja sieci. Charakte-
ryzuje się również tą część sieci która nie podlega przebudowie oraz zastosowania i
aplikacje, które nie podlegają zmianom.
Wymagania sieciowe.
W tej sekcji należy przedstawić wszystkie cele biznesowe i wymagania
techniczne oraz ograniczenia. Szczegółowo zaprezentować grupy użytkowników, zasto-
sowania i aplikacje, które mają wpływ na projekt modernizacji.
Sekcja może mieć następujące podrozdziały:
Cele biznesowe - wymienione zgodnie z ustalonymi priorytetami oraz z oceną
możliwości realizacji każdego celu.
Wymagania techniczne - powinny zostać uporządkowane logicznie i przypisa-
ne do realizacji celów podstawowych i biznesowych.
Cele podstawowe określają :
- Skalowalność – np. celem firmy jest dodanie nowych usług, nowych użyt-
kowników, funkcje przesyłania głosu i wideo do sieci. Sieć można łatwo
rozbudować, bez poważnej rekonstrukcji sprzętu lub zakłócenia usług.
Należy przedstawić szacowane wartości wzrostu sieci.
- Dostępność – np. dodanie usług głosu i wideo, oparcie układu zabezpie-
czeń firmy na sieci, handel internetowy wymagają by sieć była dostępna
dla użytkowników przez cały czas (dostępność 24 x 7 oznacza 24 godziny
na dobę, 7 dni w tygodniu). Nowe aplikacje muszą być dostępne do odle-
19. 19
głych miejsc i w siedzibie głównej firmy, transakcje internetowe wymaga-
ją bardzo krótkiego czasu realizacji.
Należy zaproponować wdrożenie mechanizmów jakości usług QoS.
- Bezpieczeństwo sieci - celem wszystkich modernizacji sieci jest poprawa
bezpieczeństwa. Należy przedstawić funkcjonowanie zapór, filtrowania
ruchu, systemu wykrywania włamań (IDS) oraz autoryzowania i uwierzy-
telniania użytkowników. Szczególną uwagę należy poświecić centom da-
nych - rozmieszczeniu serwerów (utworzenie farm serwerów) i ich bez-
pieczeństwu.
- Łatwość zarządzania siecią – należy określić liczbę i zadania personelu IT
do obsługi nowej sieci. W celu obniżenia kosztów, sieć musi być łatwa do
utrzymania i zarządzania. Sieć jest łatwiejsza w obsłudze, gdy jest zapro-
jektowana i zbudowana zgodnie ze standardami sieciowymi. W uzgodnie-
niu z działem IT klienta, należy określić narzędzia do zarządzania siecią,
sporządzania raportów i rejestrowania alarmów. Należy zaproponować
dodatkowe szkolenia dla personelu, wymagane do zarządzania i obsługi
proponowanej sieci.
Grupy użytkowników - należy wymienić wymagania sieci, różnicując je ze
względu na różne grupy użytkowników i ich szczególne potrzeby. Np. firma
planuje dla klientów, dostawców, pracowników zespołów i pracowników
zdalnych, aby mieli dostęp do sieci, jednak każda z tych grup ma inne upraw-
nienia i poziom dostępu. Dla każdej z tych grup należy zaproponować odrębne
uprawnienia i zabezpieczenia sieci.
Szczególnie ważne jest dokumentowanie wymagań dla różnych grup, aby
można je uwzględnić na dalszym etapie prac.
Zastosowania i aplikacje sieciowe – należy przygotować charakterystykę ruchu
w sieci i wymagań różnych aplikacji. Ta część dokumentu opisuje typy stoso-
wanych aplikacji sieciowych i ich szczegółowy wpływ na ruch sieciowy.
Wszelkie wymagania szczegółowe ruchu w sieci są wymienione, jak również.
7.3. Charakterystyka istniejącej sieci.
W tej sekcji należy szczegółowo opisać istnieją sieć, zawrzeć następujące
informacje:
schematy logiczne (nazwy, adresowanie IP, protokoły),
schematy fizyczne (rozmieszczenie sieci na planach budynków),
wykazy sprzętu i okablowania,
aplikacje sieciowe,
mocne i słabe strony istniejącej sieci.
Szczegółowy opis istniejącej sieci ma istotne znaczenie dla projektanta w realizacji prac
kolejnych faz cyklu. Pozwala efektywnie likwidować słabości i wzmacniać mocne strony
sieci.
20. 20
Bibliografia:
1. Halska B., Hensel P. Projektowanie lokalnych sieci komputerowych i administro-
wanie sieciami. Podręcznik do nauki zawodu technik informatyk. Część 1 i 2. He-
lion, Gliwice 2012, 2013.
2. Krysiak K. Sieci komputerowe. Kompendium. Helion, Gliwice 2005.
3. Derfler F. Freed L. Tłum.: Zięba P. Okablowanie sieciowe w praktyce. Księga eks-
perta. Helion, Gliwice 2000.
4. Designing and Supporting Computer Networks. Materiały szkoleniowe CCNA Di-
scovery Cisco.
5. Sportach M. Tłum.: Gała Z. Sieci komputerowe. Księga eksperta. Helion, Gliwice
1999.