Jan Wyckaert (Vredeseilanden vzw) en Mieke Vercaeren (Colruyt Group) over hun samenwer- king als sparringpartners, met het oog op duurza- me voedselproductie en -distributie.
Het biedt rijstboeren uit Benin en Peruviaanse aspergeproducenten vandaag reeds een volwaardi- ge plaats in de keten. De tienjarige samenwerking be- staat uit leertrajecten rond aankoopbeleid, marketing, enzomeer. Ze illustreert de mogelijkheid om sector- overschrijdende allianties aan te gaan. Vredeseilanden werkt ook samen met Ikea, KHLeuven, Toyota e.a. inzake verduurzaming van sociale catering in grootkeukens.
12. Een leefbaar bestaan voor
boerenfamilies
via een inkomen uit
duurzame landbouw
Hoe worden boeren een volwaardige
actor in de keten (producent-transport-
verwerking-distributeur-consument)?
13. Ontwikkeling duurzame landbouwketens,
gemeenschappelijke doelstelling, diverse perspectieven
Perspectief boeren
familiale boeren hebben invloed op
handelsrelatie en verwerven een
inkomen
Perspectief ketenactoren
Positionering in
duurzaamheidsparadigma door sociale
en ecologische component te integreren
in bedrijfsvoering
14. Colruyt – Vredeseilanden
10 jaar samenwerking
2003: financiering Indonesië
2004: financiering Benin
2006: start experiment rijstketen
2008 tot heden: deelname aan visie-strategie
oefeningen intern en extern + zitting in
algemene vergadering, Collibri foundation…
2010: rijst in Colruyt / missie en multi-
stakeholder dialoog
2011: start experiment aspergeketen
2013: asperges in Colruyt / stakeholder
dialoog aankoopbeleid + verkennen nieuwe
opportuniteiten ‘impact producten’
2013: educatie in Benin i.s.m. KHLeuven
17. Innovatie in Benin
Rijstprogramma Benin
Doelstelling: voedselzekerheid
via steun productiecapaciteit
producentenorganisaties
Resultaat:
500 ton in 2002
5000 ton in 2006
18. Innovatie in Benin
Gestegen productievolume
20% eigen gebruik
80% voor de (lokale/regionale) markt
Doelstelling: van productie naar vermarkting
verwerking (vb rijstpelmachines, triage,..)
afzetmogelijkheden en verkoopskanalen
Uitdagingen:
slechte kwaliteit Beninese rijst
import goedkope Aziatische kwaliteitsrijst
19. Innovatie in Benin
Actoren
Producentenorganisaties (UCR), verwerkingsbedrijven (Esop)
Colruyt, Boost, FLO
Overheden
Doelstellingen
Kwaliteitsverbetering / presentatie / marketing
Distributie Benin, Niger, Nigeria,…
Bescherming eigen markt
Symbolische export naar Europa (ontwikkeling rechtvaardige handelsketen)
20. Innovatie in België
Kennismaking, uitwisseling, vertrouwen, ontwikkeling gemeenschappelijke taal en
referentiekader, identificatie pilootprojecten i.s.m. Colruyt
Wederzijds leren uit pilootprojecten: rijst, asperges, …
Duurzamer maken van aankoopbeleid door lessen uit pilootprojecten toe te passen
21. Opportuniteiten en risico’s vanuit perspectief Vredeseilanden
+
Business-expertise (ketenmanagement, marketing, aankoop, kwaliteit,…)
Voeden CSR-praktijk in business model (reikt verder dan risk-management)
Innovatie (multi actor en sector overstijgend)
Communicatie naar stakeholders (personeel, klanten, leveranciers,…)
Verrijking en ijking beleid en strategie Vredeseilanden
-
Reputatieschade indien intenties niet worden gerealiseerd
Greenwashing
Schaalgrootte
Stok of wortel?
22. Opportuniteiten en risico’s vanuit perspectief Colruyt
+
NGO-expertise (direct sourcing, duurzaamheid, socio-culturele aspecten,…)
Zichtbaar maken van maatschappelijke betrokkenheid
Imago en reputatie (personeel en externe stakeholders) via communicatie
CSR in core-business
Innovatie
-
Transparantie maakt ook kwetsbaar (samenwerking is geen ‘verzekering’)
“Walk your talk” zet druk op bestaand business-model
Verlies van tijd en middelen indien partnership mislukt
23. De weg kronkelt.
Wanneer en waar eindigt de reis?
Leerpunten…
Project versus proces
Korte termijn versus lange termijn
Specialistisch versus interdisciplinair
Sturen versus faciliteren
Definiëring van resultaat ?
Algemene presentatie Vredeseilanden, laatste revisie 19/8/2009
+ 4 de objectief: organisational learning objective + management (zie laatste slide)
Familiale landbouw = economisch verantwoord: met de gegeven input een maximum aan output produceren. sociaal rechtvaardig: eerlijke prijzen voor de voedselproducten van de consument aan de producent, gelijke inkomens voor mannen en vrouwen, deelname van de boer(in)en in het beslissingsproces, betaalbare prijzen voor de consumenten. ecologisch leefbaar: er wordt geen afbraak gedaan aan het milieu, er worden productiemethodes gebruikt die rekening houden met het bewaren van de biodiversiteit, via voldoende diversificatie van teelten wordt de bodemkwaliteit behouden. cultureel aanvaardbaar: relaties zijn gebouwd op vertrouwen, samenwerking en respect voor de culturele integriteit van de samenleving. Familiale landbouw versus industriële landbouw: In een ‘familiaal’ landbouwsysteem hebben boeren en boerinnen hun zeg over de keuze van gewassen, de organisatie van het werk, de verdeling van de inkomsten, en beheren ze de productiefactoren (grond, water, zaaigoed, grondstoffen, gereedschap, krediet...). Dit is anders dan in een ‘industrieel’ landbouwsysteem (de agro-industrie), waar kapitaal en grond in handen zijn van enkelingen. Veelal is monocultuur de norm en boeren worden landarbeiders. Het overgrote deel van de mensen in het Zuiden werkt in de ‘familiale’ landbouw. Verschillende analyses bewijzen dat investeren in familiale landbouw de beste manier is om boerenfamilies in het Zuiden uit de armoede te halen. Onlangs werd dit nog bevestigd in een groot rapport van de VN, waar een 400-tal wetenschappers uit verschillende disciplines aan meewerkten: the International Assessment of Agricultural Knowledge, Science and Technology for Development (IAASTD)
Vandaag leven er 6.8 miljard mensen op deze planeet Onze planeet staat onder druk. Als onze ecologische voetafdruk even groot blijft, hebben we in 2050 twee planeten nodig om te voorzien in voedsel en energie. We zullen dus op een andere manier met de wereld moeten omgaan. Transitie naar meer duurzaamheid is nodig.
= missie van Vredeseilanden. Daar willen we voor zorgen.
Part 5: clarification ‘farmer effect’. Wat kind of effect has investing in family farming from a sustainability perspective & start to analyze your own chains. Discussion moment: What are the most important criteria for our interventions, in order to be sustainable? Facilitator, please pay attention to upscaling!
We kiezen voor een procesmatige aanpak, waarbij het proces even belangrijk, zo niet belangrijker is dan het resultaat. Op dit moment zijn er nog geen concrete resultaten met de ketens waarrond we werken. De rijst uit Benin ligt nog niet in de rekken, van de asperges weten we zelfs nog niet of we daarop gaan verderwerken, maar dat neemt niet weg dat we invloed hebben gehad op Colruyt. Dank zij onze relatie en samenwerking, hebben we met hen en FEDIS samen een gemeenschappelijk standpunt kunnen naar buiten brengen over GGO’s.
Partnerorganisaties: Vooral boerenorganisaties (ongeveer 1 derde van al onze partners), consumentenorganisaties, minder en minder ngo’s, privébedrijven (maar die krijgen geen financiële ondersteuning),… 152 partnerorganisaties in 2008
Als boerenfamilies de nodige kansen krijgen zijn ze niet alleen in staat om zichzelf te voeden, maar zijn ze ook in staat om anderen te voeden.