Bijeenkomst Kvk samen met Alfa Accountants. "Waarde van uw onderneming".

1. Kamer van Koophandel Apeldoorn
Waardering
Apeldoorn, 22 juni 2011
De ondernemende mens centraal

2. Even voorstellen
Frank van Ee, 40 jaar en woonachtig in Barneveld
Senior overname adviseur bij Alfa Fusies en Overnames B.V.
12,5 jaar ervaring als bankier bij de Rabobank
Specialisatie waarderingen en overname financieringen
Register Adviseur Bedrijfsopvolging (RAB)
Register Valuator (RV)
Aangesloten bij Nederlands Instituut voor Register Valuators
De ondernemende mens centraal

3. Inhoud presentatie
Wat doen we vanavond niet?
- De waarde van uw onderneming bepalen
Wat doen we vanavond wel?
- Nederlands Instituut voor Register Valuators
- Marktomstandigheden- en verwachtingen
- Waarde prijs
- Verschillende kopers
- Goodwill
- Verschillende waarderingsmethoden
- Waardecreatie
Vragen
De ondernemende mens centraal

4. Nederlands Instituut voor Register Valuators
Beroepsvereniging voor Register Valuators
Opgericht in 2003 en ruim 150 aangesloten leden
Doelstellingen:
- Verzorgen permanente educatie
- Vergroten bekendheid beroepsgroep
- Kwaliteitsnormen ontwikkelen en waarborgen
- Behartigen belangen van de leden
De ondernemende mens centraal

5. Rol Register Valuator
De Register Valuator houdt zich bezig met bepaling van
Economische Waarde .
Emotionele aspecten in het overnameproces worden onderkent
maar niet in de waardering betrokken.
De waardering Register Valuator is gebaseerd op
bedrijfseconomische grondslagen.
De ondernemende mens centraal

6. Marktomstandigheden en -verwachtingen
In 2009 werd een dramatisch dieptepunt in het aantal bedrijfsoverdrachten
bereikt. De Sociaal Economische Raad registreerde in 2009 het laagste aantal
fusies en overnames in 40 jaar (het moment dat men met de registratie van
overnames begon). In 2010 trok de markt wat aan.
Naar verwachting neemt het aantal bedrijfsoverdrachten de komende jaren
verder toe als gevolg van de vergrijzing. Van alle ondernemers in Nederland is
35% ouder dan 50 jaar (Bron: KvK).
Met de pensionering van de babyboomgeneratie en de verwachte betere
economische omstandigheden zetten ook de komende jaren weer veel
ondernemers hun bedrijf in de etalage.
Verwacht wordt dat de komende jaren tussen de 15.000 en 20.000 bedrijven van
eigenaar zullen wisselen (Bron: KvK).
De ondernemende mens centraal

7. Waarde prijs
Waarde = uitkomst rekenmodel op basis van veronderstellingen
Prijs = uitkomst van onderhandelingen tussen koper en verkoper
Waarde en prijs kunnen (economisch gezien) niet aan elkaar
gelijk zijn omdat er dan geen transactie tot stand komt.
De ondernemende mens centraal

8. Waarde prijs
Waarde = subjectief en afhankelijk van de persoon
Prijs = objectief en afhankelijk van het object
Wat is de waarde van een glas water?
De ondernemende mens centraal

9. Waarde prijs
De onderhandelingstafel
Koper
Onderhandel
(Waardeperceptie = 100)
tafel
Verkoper
(Waardeperceptie = 80)
Wat wordt de prijs?
De ondernemende mens centraal

10. Verschillende kopers
Financiële koper
= koper die de onderneming in zijn huidige vorm voortzet
versus
Strategische koper
= koper die de onderneming toevoegt aan zijn bestaande activiteiten
Verschil is: synergievoordelen
De ondernemende mens centraal

11. Going-concern en liquidatie
Going-concern
= waarde bij ongewijzigde voortzetting van de huidige activiteiten
versus
Liquidatie
= waarde van de afzonderlijke activa bij (gedwongen) verkoop
Kan de going-concern waarde lager zijn dan de liquidatiewaarde?
De ondernemende mens centraal

12. Investeringsbeslissingen
Economische waarde is een ordinaal getal
(geeft rangorde aan)
Economische waarde is veelal vertrekpunt voor
een (des)investeringsbeslissing
Verkeerde waardering = verkeerde
(des)investeringsbeslissing
De ondernemende mens centraal

13. Goodwill
Wat is Goodwill?
= Goodwill is de 'meerwaarde' van uw bedrijf bovenop de waarde van de activa
en passiva
Soorten goodwill:
- Goodwill van de onderneming (door bijvoorbeeld een bekend product, een
zeer goede organisatie van de onderneming of een speciale vestigingsplaats)
- Goodwill van de ondernemer zelf (persoonlijke goodwill)
De ondernemende mens centraal

14. Drie factoren bepalend voor de waarde
1. Geld
2. Tijd
3. Risico
De ondernemende mens centraal

15. Waarde op basis van het verleden?
verleden toekomst
Heden:
Waarderingsmoment
De ondernemende mens centraal

16. Waarderingsmethoden
Bij waarderen gaat het dus om vrije
geldstromen in de toekomst.
Wat blijft er over voor de
aandeelhouder/ondernemer?
De ondernemende mens centraal

17. Waarderingsmethoden
Methode Voordeel Nadeel
X maal de winst, Bepalen van gemiddelde Relatief eenvoudig - Gebaseerd op
omzet, EBITDA winst, omzet, EBITDA en verleden
vermenigvuldigen met
factor
Intrinsieke Waarderen activa en Relatief eenvoudig - Momentopname
passiva tegen actuele - Zegt niets over
waarde rentabiliteit
- Gebaseerd op historie
Rentabiliteit Gewogen Relatief eenvoudig - Winst is een opinie (en
genormaliseerde winst manipuleerbaar)
contant gemaakt tegen de
rentabiliteitseis EV
Discounted Cashflow Contante waarde van de Theoretisch meest juist - Complex
(DCF-methode) toekomstige vrije - Restwaarde
geldstromen
De ondernemende mens centraal

18. Waarderingsmethoden
Meest juiste waarderingsmethode:
Discounted Cash Flow (DCF)
Contante waarde van toekomstige
verwachte vrije geldstromen
De ondernemende mens centraal

19. Waarde van uw onderneming verhogen?
A. Beperk het ondernemersrisico
B. Beperk het marktrisico
Kijk door de bril van een koper
De ondernemende mens centraal

20. Waarde van uw onderneming verhogen?
Goed te beïnvloeden
Ondernemersrisico
- Kwaliteit interne organisatie
- Afhankelijkheid ondernemer
- Marktpositie/klantenbestand
- Financiële prestatie (in verleden en toekomst)
- Omvang van de onderneming
Marktrisico
- Toetredingsbarrières
- Marktvooruitzichten
- Concentratietendens in de markt
Slecht te beïnvloeden
De ondernemende mens centraal

21. Vragen
De ondernemende mens centraal

22. Contactgegevens
Alfa Fusies en Overnames B.V.
Van Siburgstraat 2-4
3860 BC Nijkerk
033-2456058
Contactpersoon:
F. (Frank) van Ee RAB RV
fvanee@alfa-fo.nl
06-51106863
De ondernemende mens centraal