*อภิปรายเหตุผลสําหรับสินค้าคงคลัง *อภิปรายผลกระทบของอุปสงค์ต่อการจัดการสินค้าคงคลัง *กําหนดและบรรยายแต่ละบทบาทและประเภทของสินค้าคงคลังในบทนิยามของคุณ *อธิบายถึงการวัดผลที่คุณใช้วัดผลประสิทธิผลการจัดการสินค้าคงคลัง *อภิบายถึงความแตกต่างของต้นทุนการจัดเก็บสินค้าคงคลัง *อภิปรายระบบความแตกต่างที่สามารถปรับปรุงการไหลของพัสดุ *บรรจุทุกหัวข้อในบทนี้ในมุมของคุณ บทนำ สินค้าเป็นตัวนำเสนอของบริษัททั้งหมดในอุตสาหกรรมผลิต จำนวนสินค้าคงคลังต่ำสุดทำให้มั่นใจได้ว่า กระบวนการผลิตจะไม่ชะงัก ในบริษัทค้าส่งหรือค้าปลีกการมีสินค้าที่พอเพียงและจำเป็น ทำให้มั่นใจได้ว่าสินค้า ไม่ขาดสต๊อกมีความยุ่งยากในการคำนวณการจัดการจำนวนของแต่ละรายการและจำนวนสินค้าที่จะจัดเก็บของแต่ละ สถานการณ์ ควรมีการจัดเก็บสินค้าที่ระดับต่ำสุดเพื่อป้องกันการมีสินค้าและการลงทุนมากเกินไป สินค้าคงคลัง จะแสดงในงบการเงินของธุรกิจ รายการสินค้าตายและเคลื่อนไหวช้าจะทำให้มีต้นทุนสูงขึ้น ซึ่งจะไปลดกำไรสุทธิ และภาษีรายได้ของธุรกิจ ตัวเลขในงบดุลในหมวดสินทรัพย์หมุนเวียนก็จะสูงขึ้นด้วย นี่หมายถึงมูลค่าของ ทรัพย์สินและหนี้สินการค้ารวมก็จะสูงตามขึ้นด้วย ในบทนี้จะกล่าวถึงลักษณะการจัดการสินค้าคงคลังที่ควรทราบ ดังนี้ • เหตุผลสำหรับการจัดเก็บสินค้า • ผลกระทบของอุปสงค์ต่อการจัดการสินค้าคงคลัง • การจัดหมวดสินค้าคงคลัง • การวัดผลประสิทธิผลการจัดการสินค้าคงคลัง • ต้นทุนการจัดเก็บสินค้า •ระบบเพื่อการปรับปรุงการไหลของพัสดุ เหตุผลสำหรับการจัดเก็บสินค้า การจัดเก็บสินค้ามีความสำคัญดังเหตุผลต่อไปนี้ 1.1 การสัมฤทธิผลการประหยัดด้วยขนาดของคำสั่งซื้อ การจัดเก็บสินค้าทำให้บริษัทได้รับประโยชน์ความประหยัดด้วยขนาด บางครั้งองค์กรสามารถซื้อวัตถุดิบ หรือสินค้าอื่นเป็นจำนวนมากและบรรจุในถังขนาดใหญ่ในราคาที่มีส่วนลดมาก สิ่งหนึ่งที่ต้องตระหนักคือ ต้นทุน สินค้าจะสูงขึ้นเพราะจำนวนสินค้าคงคลังที่มากขึ้น จำนวนสินค้าที่มากขึ้นมาจากการจัดซื้อเท่านั้น ต้นทุนการขนส่งที่สูงมากขึ้น มักจะเกิดจากต้นทุนที่มีนัยสำคัญของราคาสินค้า ตัวอย่างของการก่อสร้าง โดยใช้ทราย ซึ่งเป็นการจองสินค้าโดยคู่สัญญาในพื้นที่ก่อสร้าง ต้นทุนการขนส่งมักจะสูงกว่าราคาจัดซื้อทรายที่ขึ้น ธุรกิจนําเข้าจึงต้องมีการบรรจุเป็นถังขนส่ง โดยรถบรรทุก รถไฟ หรือเรือ เพื่อที่จะได้รับส่วนลดชดเชยค่าขนส่ง การจัดเก็บสินค้าเหล่านี้มักมีต้นทุนไม่แพงนัก หินบดอัด ซึ่งมักจะจัดเก็บในคลังสินค้าขนาดใหญ่สําหรับ ก่อสร้าง ซึ่งไม่เกิดความเสียหายจึงสามารถจัดเก็บภายนอกหรือกลางแจ้งได้ เพียงแต่มีรั้วกั้นป้องกันขโมย เพียงพอ สินค้าอื่นๆ ที่มีราคาสูงจำเป็นที่จะต้องจัดเก็บไว้ในคลังสินค้าอย่างมิดชิดและถูกต้อง การเพิ่มขึ้นของ ต้นทุนสินค้าอาจเป็นตัวผลักดันให้ธุรกิจต้องลดจำนวนสินค้าคงคลังลงให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม 1.2 การลดความไม่เสถียรให้น้อยที่สุดในอุปสงค์และวงจรคำสั่งซื้อ เมื่อพยากรณ์ยอดขาย บริษัทควรเตรียมการสำหรับความไม่แน่นอนในอนาคต การเพิ่มขึ้นของอัตรา ดอกเบี้ยหรือภาษีอากรที่รวมในยอดขาย การเพิ่มขึ้นในค่าใช้จ่ายเหล่านี้อาจนำไปสู่การเพิ่มอุปสงค์ หรือเป็น สาเหตุให้เกิดสถานการณ์ขาดสินค้าของธุรกิจ องค์กรควรจะมีความยืดหยุ่นในการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของระดับ สินค้าคงคลังเพื่อเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงของอุปสงค์ในอนาคต อุปทานอนาคตของวัตถุดิบมักไม่แน่นอน การนัดหยุดงานของคนงานมีความกดดันต่อวงจรคำสั่งซื้อ การ ประท

1. การจัดการสินค ้าคงคลัง
บทที่ 6

2. เหตุผลสำหรับกำร
จัดเก็บสินค้ำ
การจัดเก็บสินค ้ามีความสาคัญดังเหตุผลต่อไปนี้
การจัดเก็บสินค ้าทาให ้บริษัทได ้รับประโยชน์ความประหยัดด ้วยขนาด บางครั้งองค์กรสามารถซื้อวัตถุดิบ
หรือสินค ้าอื่นเป็นจานวนมากและบรรจุในถังขนาดใหญ่ในราคาที่มีส่วนลดมาก สิ่งหนึ่งที่ต ้องตระหนักคือ
ต ้นทุน สินค ้าจะสูงขึ้นเพราะจานวนสินค ้าคงคลังที่มากขึ้น จานวนสินค ้าที่มากขึ้นมาจากการจัดซื้อเท่านั้น
เมื่อพยากรณ์ยอดขาย บริษัทควรเตรียมการสาหรับความไม่แน่นอนในอนาคต การ
เพิ่มขึ้นของอัตรา ดอกเบี้ยหรือภาษีอากรที่รวมในยอดขาย การเพิ่มขึ้นในค่าใช ้จ่ายเหล่านี้อาจ
นาไปสู่การเพิ่มอุปสงค์ หรือเป็น สาเหตุให ้เกิดสถานการณ์ขาดสินค ้าของธุรกิจ องค์กรควรจะมี
ความยืดหยุ่นในการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของระดับ สินค ้าคงคลังเพื่อเผชิญกับความเปลี่ยนแปลง
ของอุปสงค์ในอนาคต

3. เหตุผลของการจัดเก็บวัตถุดิบหรือสินค ้าคงคลังอีกประการหนึ่งที่สาคัญต่อระบบธุรกิจ ก็
เพื่อก่อให ้เกิด ความสมดุลระหว่างอุปสงค์ ปริมาณความต ้องการซื้อ) กับอุปทาน (ปริมาณความ
ต ้องการขาย) เนื่องจากสินค ้า บางประเภทนั้นเป็นสินค ้าที่สามารถผลิตได ้บางช่วงเวลา แต่กลับ
มีปริมาณความต ้องการซื้อสินค ้านั้นตลอดทั้งปี เช่น ข ้าวสาร ซึ่งเป็นสินค ้าเกษตรที่มีข ้อจากัด
ด ้านระยะเวลาในการผลิตและเก็บเกี่ยว คือจะมีผลผลิตจานวนมาก ออกมาพร ้อมๆ กันในช่วง
เวลาสั้นๆ แต่ปริมาณความต ้องการซื้อกลับคงที่ในระยะยาว
การจัดเก็บสินค ้าคงคลังช่วยให ้อัตราการจ ้างและเลิกจ ้างลดความผันผวนลงได ้เนื่องจาก
ในอุตสาหกรรม การผลิตสินค ้าตามฤดูกาล เช่น ชุดว่ายน้า ซึ่งจะมีปริมาณความต ้องการซื้อสูงมาก
ในช่วงฤดูร ้อน ในขณะที่ใน ช่วงฤดูฝนและฤดูหนาวนั้นกลับมีปริมาณความต ้องการซื้อต่าลงอย่าง
เห็นได ้ชัด ดังนั้น หากผู้ผลิตไม่ทาการจัด เก็บสินค ้าคงคลัง ก็จะทาให ้เกิดอัตราการผลิตสินค ้าที่
ผันผวนไปตามความต ้องการของตลาด และอาจส่งผลให ้ไม่สามารถผลิตสินค ้าออกมาได ้ทันกับ
ความต ้องการ ทาให ้สูญเสียโอกาสทางการขายไปอีกด ้วย
สินค ้าคงคลังที่สารองไว ้เพื่อเพิ่มความมั่นใจว่าบริษัทมีจานวนสินค ้าที่
เพียงพอไว ้รองรับการให ้บริการแก่ ลูกค ้าอยู่ตลอดเวลา หากบริษัทสารอง
สินค ้าคงคลังไม่เพียงพอ ก็จะส่งผลให ้บริษัทสูญเสียรายได ้หรือลูกค ้าได ้
ระยะทางที่ไกลกว่าระหว่างคลังสินค ้าและผู้ขาย ก็อาจจะทาให ้มีการเพิ่ม
สินค ้าคงคลังมากขึ้น เนื่องจากระยะเวลา นาที่นานกว่าและมีความยุ่งยาก

4. .ผลกระทบของการ
จัดการสินค ้าคงคลังต่อ
ปริมาณความต ้องการซื้อ
ความผันผวนของความต ้องการสินค ้าที่ไม่แน่นอนทุกวัน มีผลกระทบต่อการรักษาระดับสินค ้า
คงคลังของ ธุรกิจ การจัดการสินค ้าคงคลังอย่างมีประสิทธิภาพ จะทาให ้มั่นใจว่าองค์กรมีสินค ้า
เพียงพอต่อความต ้องการใน ช่วงที่สินค ้าขายดี และระดับสินค ้าคงคลังก็ลดลงหลังจากนั้น การ
จัดการสินค ้าคงคลังเกี่ยวข ้องกับการจัดเก็บ สินค ้าส่วนเกินที่ใกล ้ศูนย์เท่าที่จะเป็นไปได ้และ
ระบบทันเวลาพอดีเป็นวิธีการที่ดีที่นามาใช ้ในยุคปัจจุบัน อย่างไร ก็ตาม ที่มาของจานวนสินค ้า
คงคลังที่เหมาะสมนั้นยังคงเป็นเรื่องของการคาดการณ์ถึงความน่าจะเป็น หรือเรียก ได ้ว่าเป็น
การพยากรณ์ความต ้องการซื้อสินค ้าของผู้บริโภคนั่นเอง
การพยากรณ์ความต ้องการซื้อสินค ้า เป็นการคาดการณ์ยอดขายสินค ้าและบริการทั้งใน
ระยะสั้น ระยะ กลาง และระยะยาว ซึ่งการพยากรณ์จะกระทาตามข ้อกาหนดของสินค ้าและ
บริการในช่วงเวลาและขอบเขตของ พื้นที่การตลาด ตลอดจนการกาหนดรูปแบบของกิจกรรม
การส่งเสริมการตลาดที่ระบุไว ้อย่างชัดเจนโดยละเอียด ซึ่งข ้อมูลเหล่านี้จะช่วยให ้การพยากรณ์
ปริมาณความต ้องการซื้อสินค ้าในอนาคตสามารถกระทาให ้ใกล ้เคียงกับ ความเป็นจริงมากที่สุด

5. 2.1 การพยากรณ์
เชิงคุณภาพ
2.2 การพยากรณ์
เชิงปริมาณ
การพยากรณ์เชิงคุณภาพเป็นวิธีการพยากรณ์โดยอาศัย
ประสบการณ์ ความรู้สึก สัญชาตญาณ หรือความ คิดเห็นของ
ผู้เชี่ยวชาญ
การพยากรณ์เชิงปริมาณเป็นวิธีการพยากรณ์ด ้วยวิธีการทาง
วิทยาศาสตร์ โดยใช ้หลักการคานวณทาง สถิติ เช่น การวิเคราะห์
ข ้อมูลที่ได ้รับจากการวิจัยทางการตลาด โดยอาจทาการ
พยากรณ์โดยอาศัยข ้อสรุปจาก วิธีการวิเคราะห์แบบแยกส่วน
หรือวิธีการวิเคราะห์ด ้วยสมการการถดถอย เป็นต ้น

6. การจัดหมวดหมู่และ
บทบาทหน้าที่
ของสินค้าคงคลัง
ประเภทของสินค้าคงคลังอาจจาแนกหมวดหมู่ตามคุณสมบัติและรูปแบบการใช้งานได้หลายประเภท เช่น
สินค้าหมุนเวียน สินค้าสารอง สินค้าระหว่างทาง สินค้าเก็งกาไร สินค้าสาหรับจัดกิจกรรมส่งเสริมการขาย
สินค้า ตามฤดูกาล หรือสินค้าตาย ซึ่งสามารถอธิบายได้พอสังเขป ดังนี้
3.1 สินค้าหมุนเวียน
สินค้าหมุนเวียน (Cycle Stock) หมายถึง สินค้าหลักของธุรกิจ ซึ่งมีไว้เพื่อการขายหรือใช้ในกระบวนการ
ผลิตประจาวันที่มีการเติมเต็มอย่างต่อเนื่องตามกระบวนการสั่งซื้อ
3.2 สินค้าสารอง
สินค้าสารอง (Safety Stock) หมายถึง สินค้าที่มีไว้สารองเพื่อความปลอดภัย ซึ่งสินค้าสารองนี้มีไว้เพื่อ ป้ องกัน
สินค้าขาดตลาด เนื่องจากความไม่แน่นอนหรือความผันผวนของอัตราความต้องการสินค้า หรือการตลาด เคลื่อน
ในด้านระยะเวลาการส่งมอบจากคู่ค้า เหตุผลที่ธุรกิจควรมีสินค้าสารองเพิ่มจากสินค้าหมุนเวียนนั้นก็เพื่อ ความ
ปลอดภัย หรือลดความเสี่ยงของสถานการณ์ที่ไม่สามารถคาดการณ์ได้ในอนาคต เช่น การส่งสินค้าล่าช้า จากผู้ค้า
หรือมีการเปลี่ยนแปลงความต้องการสินค้าอย่างเร่งด่วน เป็นต้น
3.3 สินค้าระหว่างทาง
สินค้าระหว่างทาง (In-Transit Inventory) หมายถึง สินค้าที่มีการสั่งซื้อ และอยู่ในช่วงระหว่างดาเนิน
การจัดส่งให้ถึงมือผู้ซื้อ

7. 3.4 สินค้าเก็งกาไร
สินค้าเก็งกาไร (Speculative Stock) หมายถึง สินค้าที่มีแนวโน้มว่าจะมีการปรับราคาสูงขึ้น ดังนั้น จึง
ต้อง ทาการจัดเก็บไว้เพื่อป้ องกันราคาที่อาจปรับสูงขึ้น หรือมีไว้เพื่อรอจังหวะเวลาที่ราคาสูงขึ้นจึงนาออกมา
จาหน่าย รวมถึงสินค้าที่ต้องมีไว้ตามข้อจากัดทางการค้า
3.5 สินค้าส่งเสริมการขาย
สินค้าส่งเสริมการขาย (Promotion Stock) หมายถึง สินค้าที่มีไว้เพื่อสนับสนุนกิจกรรมส่งเสริมการขาย
ตามแผนการตลาดที่ได้วางแผนไว้ โดยหวังผลว่าจะกระตุ้นให้สินค้าหลักมียอดขายเพิ่มมากขึ้น
3.6 สินค้าตามฤดูกาล
สินค้าตามฤดูกาล (Seasonal Stock) หมายถึง สินค้าที่มีข้อจากัดเกี่ยวกับช่วงเวลาในการเก็บเกี่ยวผลผลิต
หรือที่เรียกว่าฤดูเก็บเกี่ยว เช่น ข้าว หรือผลไม้บางชนิด ซึ่งหากทาการเก็บเกี่ยวก่อนหรือหลังจากช่วงเวลานั้นๆ จะ
ทาให้ผลผลิตที่ได้ไม่มีคุณภาพ ซึ่งในปัจจุบันได้มีการพัฒนาเทคโนโลยีในการเก็บรักษาคุณภาพของสินค้าตาม
ฤดูกาลให้มีอายุยาวนานออกไปเพื่อให้สามารถนาออกขายได้ตลอดทั้งปี ทั้งนี้การนาสินค้าออกจาหน่ายนอก ฤดูกาล
โดยที่ยังคงรักษาคุณภาพไว้ได้เช่นเดิมนั้น จะส่งผลให้ราคาสินค้าชนิดนั้นๆ ปรับตัวสูงขึ้นได้
3.7 สินค้าตาย
สินค้าตาย (Dead Stock) หมายถึง วัตถุดิบ สินค้าระหว่างผลิต หรือสินค้าสาเร็จรูปที่จัดเก็บไว้ในคลัง สินค้า
โดยที่ไม่มีการเคลื่อนไหวภายในระยะเวลาที่กาหนด อาจเป็นสินค้าที่หมดอายุ เสื่อมสภาพ หรือล้าสมัย ซึ่ง นับว่าไม่
มีมูลค่าทางธุรกิจทั้งในปัจจุบันและอนาคต

8. การวัด
ประสิทธิผลของ
การจัดการสินค้า
คงคลัง
สินค้าคงคลังแต่ละรายการควรได้รับการจัดการให้มีจานวนที่น้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เพื่อช่วยให้
องค์กร มีต้นทุนในการจัดการสินค้าคงคลังต่าที่สุด เมื่อมีมูลค่าสินค้าคงคลังที่ต่าลงในแต่ละรอบการ
ปิดงวดบัญชี จะทาให้ มูลค่าผลกาไรของธุรกิจสูงขึ้น และปรากฏในสินทรัพย์หมุนเวียนในงบดุลในวัน
สิ้นงวดบัญชี
อัตราการวัดประสิทธิผลของการจัดการสินค้าคงคลังนั้นมีหลากหลายวิธี แต่ที่สาคัญและเป็น
ที่ยอมรับ ในระดับสากลคือ การวัดผลความพึงพอใจของลูกค้า จานวนคาสั่งซื้อค้างส่งและค่าใช้จ่าย
อัตราการหมุนเวียน ของสินค้า อัตราส่วนสินค้าคงคลังต่อยอดขาย รวมถึงอัตราส่วนสินค้าคงคลังต่อ
ต้นทุนขาย โดยมีรายละเอียด ดังต่อไปนี้
ผู้ผลิต ผู้ค้าส่ง และผู้ค้าปลีก จะต้องทาให้แน่ใจว่ามีปริมาณสินค้าเพียงพอที่จะตอบสนองต่อ
ความพึงพอใจ ของลูกค้าตลอดเวลา โปรดจาไว้ว่าลูกค้าของผู้ผลิตคือผู้ค้าส่ง และลูกค้าของผู้ค้าส่งคือ
ผู้ค้าปลีก ผู้ซึ่งขายสินค้า โดยตรงไปยังลูกค้าคนสุดท้าย ถ้าเกิดการขาดสินค้าที่ผู้ค้าส่ง จะส่งผลต่อการ
ไม่มีสินค้าเพียงพอที่ผู้ค้าปลีกจะ นาออกจาหน่ายให้กับผู้บริโภค ซึ่งจะส่งผลในทางลบต่อธุรกิจ นั่นคือ
ลูกค้าอาจปรับความต้องการและหันไปซื้อ สินค้าทดแทนอื่นๆ หรือซื้อสินค้าจากแหล่งอื่นได้ ดังนั้น
เพื่อให้ลูกค้าเกิดความพึงพอใจ ผู้ค้าจึงมีความจาเป็น ในการค้นหาวิธีการที่มีประสิทธิภาพเพื่อจัดการ
การขนส่งที่สามารถป้ องกันสินค้าเสียหาย และมีการจัดเก็บสินค้า คงคลังในระดับที่พอเหมาะเพื่อเป็น
พื้นฐานในการสร้างความพอใจแก่ลูกค้าได้เสมอ
การเพิ่มขึ้นของคาสั่งซื้อค้างส่งและค่าใช้จ่ายของคาสั่งซื้อ บ่งบอกถึงอะไรบางอย่างว่ามี
ความผิดพลาดใน การจัดการสินค้าคงคลัง ปัญหาอาจเกิดจากความล้มเหลวในด้านการ
ประสานงานหรือการสื่อสารกับผู้ค้า เป็นเหตุให้เกิดกรณีคาสั่งซื้อค้างส่ง และเกิดค่าใช้จ่ายที่
เกี่ยวข้องกับการดาเนินการ เช่น ต้นทุนในการประสานงาน อาทิ ค่าโทรศัพท์ และค่าส่ง
โทรสารเพิ่มมากขึ้น เป็นต้นการนาระบบสินค้า A, B, C มาใช้แก้ปัญหา นับว่าเป็ นทางเลือกที่
สามารถแก้ปัญหาได้เป็นอย่างดีให้ แก่องค์กรในยุคปัจจุบัน

9. อัตราการหมุนเวียนของสินค้าเป็นตัวชี้วัด ช่วยให้ธุรกิจลดระดับสินค้าคงคลังและยกระดับความสามารถ การ
จัดการสินค้าคงคลัง อัตราหมุนเวียนสินค้า (ต้นทุนสินค้าที่ขายหารด้วยสินค้าคงคลังเฉลี่ย) การดูแลมูลค่า ที่ถูก
กาหนดโดยต้นทุนและราคาขายนั้น จะส่งผลต่ออัตราหมุนเวียนของสินค้าที่สูงขึ้น นั่นคือ มีปริมาณการขาย สินค้า
จานวนมากครั้งในรอบหนึ่งปี ซึ่งเมื่ออัตราหมุนเวียนสูงก็จะช่วยให้ต้นทุนในด้านการจัดการสินค้าคงคลัง ลดต่าลง
ส่งผลให้กาไรของธุรกิจสูงขึ้นด้วย ถ้าธุรกิจกาหนดเปอร์เซ็นต์กาไรขั้นต้นไว้ที่ 10% ทุกครั้งของยอดขาย และอัตรา
หมุนเวียนสินค้าเพิ่มขึ้นเป็น 7 ครั้งจากเดิมที่มีจานวน 5 ครั้งต่อปี หากเป็นเช่นนี้ก็เท่ากับว่า ธุรกิจ สามารถเพิ่มกาไร
ขั้นต้นได้ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม แม้ว่าการลดต้นทุนในการผลิตสินค้าจะเป็นสิ่งที่ดีมากสาหรับ วัตถุประสงค์ของการ
ลงทุน แต่สิ่งหนึ่งที่ต้องระมัดระวังคือ อย่าลดสินค้าคงคลังมากจนนาไปสู่การขาดแคลนสินค้า เพื่อจาหน่ายเป็นอันขาด
เพราะยิ่งจะทาให้ธุรกิจสูญเสียลูกค้าคนสาคัญไป
การเพิ่มขึ้นของยอดขายควรนาไปสู่การลดจานวนสินค้าคงคลัง เป็นการนาสินค้าออกขายมากกว่าการนา
สินค้าเข้า เมื่อยอดขายลดลง ธุรกิจพยายามลดสินค้าคงคลังลงด้วย ซึ่งจะส่งเสริมให้กระแสเงินสดมีสภาพคล่อง และทา
ให้สินค้าแต่ละรายการมีระบบการจัดการที่ดีขึ้น
อัตราส่วนกาไรขั้นต้นต่อต้นทุนขาย เป็นอัตราส่วนระหว่างกาไรขั้นต้น (รายได้-ต้นทุนขาย) กับต้นทุนขาย
ซึ่งอัตราส่วนกาไรขั้นต้นต่อต้นทุนขายนี้ เป็นอัตราส่วนที่มีความสาคัญอย่างยิ่งของการจัดการสินค้าคงคลังที่แสดง ให้
เห็นกาไรส่วนเกินของตัวสินค้า ในอีกคาหนึ่งที่ใช้แทนคือ เปอร์เซ็นต์ส่วนเพิ่มของราคาจากต้นทุนผลิตภัณฑ์ ที่ควร

10. 1. การปิดงวดสินค้าคงคลังมีมูลค่าต่ากว่าราคาต้นทุนของรายการสินค้า
2. รายการสินค้าสูญหาย
3. การขายสินค้าออกไปด้วยราคาต่ากว่าราคาขายที่กาหนดเอาไว้
4. สินค้าบางรายการไม่มีการตรวจสอบระหว่างการตรวจนับจริง
5. การคานวณรายการสินค้าในใบรายงานผิดพลาด
ต้นทุนการจัดเก็บสินค้าเป็นต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับการจัดเก็บสินค้า
ทั้งหมด การจัดการจะต้องตัดสินใจในสิ่ง ที่ประหยัดกว่าและมี
ประสิทธิภาพมากกว่าในการจัดเก็บ หรือมีสินค้าคงคลังที่น้อยแต่ไม่เกิด
ภาวะขาดแคลนสินค้า สาหรับขาย แต่ถ้ามีสินค้าคงคลังที่น้อยเกินไป
อาจส่งผลต่อต้นทุนการสั่งซื้อที่สูงขึ้นจากการสั่งซื้อสินค้าเพิ่มขึ้น แบบ
รีบด่วน หรือบ่อยครั้งที่องค์ประกอบที่สาคัญของต้นทุนการจัดเก็บสินค้า
ได้แก่ ต้นทุนเงินทุน ต้นทุนความ เสี่ยงของตัวสินค้า ต้นทุนพื้นที่จัดเก็บ
ต้นทุนบริการสินค้า ซึ่งจะขออธิบายพอสังเขปดังนี้

11. ต้นทุนเงินทุน หมายถึง ดอกเบี้ยของเงินลงทุนในสินค้า หรือความสูญเสียดอกเบี้ยจากการลงทุน
ใน ศักยภาพอื่นที่ยอมเสียเพื่อการซื้อสินค้า ต้นทุนเงินทุนอาจเรียกว่า ต้นทุนการเสียโอกาสในการลงทุน
ด้านอื่นๆ ก็เป็นได้
ต้นทุนความเสี่ยงของตัวสินค้า หมายถึง ต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับความล้าสมัย การหดหาย การ
เสื่อมสภาพ และการเสียหายของสินค้า ที่นาไปสู่การเป็นสินค้าตายหรือไม่มีประโยชน์ต่อธุรกิจ
ต้นทุนพื้นที่จัดเก็บสินค้า หมายถึง ต้นทุนที่ต้องลงทุนในการเช่าหรือสร้างคลังสินค้าเพื่อการ
จัดเก็บสินค้า มักจะคานวณต้นทุนการใช้พื้นที่ในการจัดเก็บสินค้า โดยคานวณจากปริมาณสินค้าที่
สามารถจัดเก็บได้ในพื้นที่ที่ คิดเป็นหน่วยตารางเมตร สถานที่ตั้งของคลังสินค้า ระยะเวลาในการเช่า
รวมทั้งลักษณะสินค้าที่เช่าพื้นที่ด้วย
ต้นทุนบริการสินค้า หมายถึง ต้นทุนในการดูแลสินค้า ค่าประกันภัย และภาษีอากรที่เกี่ยวข้อง รวมถึง
ค่าสูญหายของสินค้า

12. ระบบเพื่อการปรับปรุงการไหล
ของสินค้า
ระบบที่ได้รับการยอมรับและนิยมมากที่สุดสาหรับการปรับปรุงการเคลื่อนที่ของสินค้าคือ
ระบบแบบทัน เวลาพอดี การวางแผนความต้องการพัสดุ การวางแผนทรัพยากรการผลิต
และการวางแผนทรัพยากรกระจาย สินค้า ซึ่งจะขออธิบายพอสังเขป ดังนี้
ระบบทันเวลาพอดี หมายถึง วิธีการที่มีการวางแผนร่วมกันล่วงหน้าระหว่างคู่ค้า โดยมีการใช้เทคโนโลยี
สารสนเทศร่วมกันในการกาหนดเวลา และจานวนสินค้าที่พอดีกับความต้องการในกระบวนการผลิตในแต่ละวัน โดยมิ
ต้องมีสินค้าคงคลังเก็บในคลังสินค้า เพราะทุกครั้งการจัดส่งสินค้าจะพอดีกับการส่งสินค้า
การวางแผนความต้องการพัสดุเป็นระบบสินค้าและการจัดตารางในการจัดส่งพัสดุและชิ้นส่วนที่ขึ้นอยู่ กับความ
ต้องการเพื่อผลิตสินค้าสาเร็จรูป ได้แก่ การหากฎเกณฑ์ การตัดสินใจ และบันทึก เป็นการออกแบบ สาหรับตารางการ
ผลิตหลักในช่วงเวลาที่ต้องการได้ครอบคลุมสินค้าทุกรายการที่จาเป็น นาไปสู่การจัดหาพัสดุ ในกระบวนการผลิตเพื่อ
เตรียมความพร้อมที่จะได้รับพัสดุครบถ้วนและตรงเวลาก่อนการผลิต
การวางแผนความต้องการพัสดุต้องอาศัยตารางการผลิตหลัก แฟ้ มสูตรการผลิต แฟ้ มสถานที่จัดเก็บสินค้า โครงงานแผน
ความต้องการพัสดุ ผลผลิต และรายงานในระบบคอมพิวเตอร์
การวางแผนทรัพยากรการผลิตเป็นการปรับปรุงและต่อยอดระบบการวางแผนความต้องการพัสดุให้

13. การวางแผนทรัพยากรการกระจายสินค้าเป็นการปรับปรุงและต่อยอดระบบการวางแผน
ความต้องการ พัสดุให้ครอบคลุมและสมบูรณ์ขึ้น ทาให้องค์กรมีการวางแผนเชิงบูรณาการระหว่าง
แผนการผลิตกับแผนโลจิสติกส์ ซึ่งประกอบไปด้วยการวางแผนทรัพยากรการผลิตคือ ระบบการ
วางแผนและการควบคุม การรวบยอดสาหรับ ธุรกิจแบบองค์รวม การใช้ตารางการผลิตหลักเพื่อจัด
ตารางเปลี่ยนแปลงเครื่องมือ การไหลของเงิน เครื่องจักร ชั่วโมงการทางาน การบริการซ่อมบารุง
และทรัพยากรอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
การวิเคราะห์ ABC เป็นพื้นฐานมาจากกฎพาเรโต ซึ่งเกี่ยวข้องตามกฎ 80/20 หมายถึง
มูลค่าสินค้าที่ ขายมากถึง 80% แต่มีจานวนสินค้า 20% สินค้ากลุ่ม A) มีมูลค่าการขาย 15%
รองลงมาจะมีจานวนสินค้า 70% (สินค้ากลุ่ม B) มีมูลค่าการขาย 5% ต่าสุดจะมีจานวนสินค้า 10%
สินค้ากลุ่ม C) เพื่อให้มองเห็นความสาคัญ ของสินค้ากลุ่ม A ซึ่งมีมูลค่าการขายสูงสุด ที่องค์กรต้อง
ให้ความสาคัญหรือเอาใจใส่จัดการให้ดีที่สุดในการบริการ ลูกค้า และให้ระดับการบริการลูกค้าใน
สินค้ากลุ่ม B และ C ลดหลั่นลงตามลาดับ ดูตัวอย่างรูปที่ 6.1

14. บทสรุป
สาระสาคัญในบทนี้มีความเกี่ยวข้องกับลักษณะที่หลากหลายของการจัดการสินค้าคงคลัง มี
การสารวจ ถึงเหตุผลการในการถือครองสินค้าคงคลัง และผลกระทบของการจัดการสินค้าคง
คลังต่อปริมาณความต้องการ ซื้อ การจัดกลุ่มประเภทสินค้าตามบทบาทหน้าที่การใช้งาน
และแสดงถึงความแตกต่างของชนิดสินค้า อีกทั้งยัง ได้อธิบายถึงความหลากหลายในการ
วัดผลงาน รวมทั้งความสาคัญของการจัดการสินค้าอย่างมีประสิทธิผล ความ แตกต่างของ
ต้นทุนในการจัดเก็บ และระบบงานเพื่อปรับปรุงการไหลของพัสดุอย่างมีประสิทธิภาพ
จัดทาโดย
นายกรกฤต ศรีพรหม 6421297004