1. Το Στ 1 παρουςιϊζει

3.  Τα επαναςτατικϊ κινόματα ςτη Μακεδονύα την
περύοδο τησ Τουρκοκρατύασ , μπορεύ να μη
γρϊφτηκαν ςτισ χρυςϋσ ςελύδεσ τησ Ιςτορύασ μασ ,
αποτϋλεςαν όμωσ τη ςφραγύδα τησ ελληνικόσ
ταυτότητασ τησ Μακεδονύασ.

4. Στα 1389 οι Τούρκοι κυριεύουν το Κύτροσ κι ϋτςι φθϊνουν ςτουσ
πρόποδεσ του Ολύμπου.
Τότε οι μεγϊλοι ορεινού όγκοι του Ολύμπου και των Πιερύων
χρηςιμεύουν ωσ μϋςα ςωτηρύασ και ςτϋκονται η κοιτύδα του
αρματολιςμού και τησ κλεφτουριϊσ ςτη Μακεδονύα.

8.  Από το 1720 μϋχρι το 1912, τετρακόςια μϋλη τησ
οικογϋνειασ των Λαζαύων ϋπεςαν ςτον αγώνα για την
απελευθϋρωςη τησ πατρύδασ.
 Πότε ςαν αρματολού και κλϋφτεσ , πότε ςαν πειρατϋσ ,
οι Λαζαύοι λεηλατούςαν τούρκικα τςιφλύκια.

9. Το 1795 , αφού μετϋφεραν τισ οικογϋνειϋσ τουσ ςτισ Σπορϊδεσ,
πολεμούςαν δυναμικϊ τουσ Τούρκουσ ςτα παρϊλια του
Παγαςητικού κόλπου. Η δρϊςη τουσ ενοχλεύ το Σουλτϊνο, ο
οπούοσ τουσ αντιμετωπύζει με πολλϊ και ιςχυρϊ καρϊβια.
Έτςι οι Λαζαύοι γυρύζουν ςτον Όλυμπο και προκαλούν μεγϊλεσ
καταςτροφϋσ ςτον Αλό Παςϊ.

10.  Το 1813 όμωσ ο Αλι καταςτρζφει τθ Μθλιά . Το
ςτρατό του θγείται ο γιοσ του Βελισ.
 Συλλαμβάνονται πολλοί κάτοικοι και οδθγοφνται ςτθ
Λάριςα, όπου ακολουκεί μεγάλθ ςφαγι. Τθ γυναίκα
του Κϊςτα Λάηου τθν παίρνει ο Βελισ ςτο χαρζμι
του.

11.  Κιέθηηθο Δεμοηηθό γηα
ηοκ ερφηζμό ηφκΛαδαίφκ
 Των Λαζαίων οι γυναίκες
 Τρία ποσιάθηα θάζοσκηαη ζηοκ Έισμπο ζηεκ ράτε.
Το ΄κα ηεράεη ηα Γηάκκηκα, η' άιιο ηεκ Καηερίκα,
ηο ηρίηο ηο θαιύηερο μοηροιογάεη θαη ιέεη:
«Τη ΄κ' ηο θαθό ποσ πάζαμε, οη μαύροη οη Λαδαίοη!
Μας τάιαζε ο Βειή-παζάς, μας έθαυε ηα ζπίηηα,
μας πήρε ηης γσκαίθες μας, μας πήρε ηα παηδηά μας!
Σηοκ Τούρκαβο ηης πάπαε, πεζθέζη ηοσ βεδύρε!
Μπροζηά πεγαίκεη ε Τόιηαηκα θη οπίζφ οη ζσκκσθάδες,
θη οπίζφ-οπίζφ ε Κώζηαηκα με ηο παηδί ζηο τέρη!
Σακ μήιο, ζακ ηρηακηάθσιιο, ζακ κερακηδηά θομμέκε!
Βγαίκοσκ θσράδες, ηεκ ηερούκ από ηα παραζύρηα:
«Ποηες είκ' ασηές οπο' ΄ρτοσκηαη ζηεκ Πόρηα, ζηο ζαράη;».
«Κσράδες, ηη ιογηάδεηε, θσράδες, ηη ηεράηε;
Εμείς είμαζηε θιέθηηζζες, γσκαίθες ηφκ Λαδαίφκ»!
Βειή-παζάς αγκάκηεσε, ζηέθεη θαη ηης ρφηάεη:
«Γσκαίθες, πού είκ' οη άκηροη ζας θη οη θαπεηακαραίοη;»
«Είκαη υειά ζηοκ Έισμπο, υειά ζηα θσπαρίζζηα».
«Πάρηε ηες ηρεης, θιαθώζηε ηες, βάιηε ηες ζηο μποσκηρούμη,
ηεκ Κώζηαηκα ηεκ όμορθε, θέρηε ηεκ ζηο ταρέμη!».


12. 

14.  Γύνεται ςύςκεψη των οπλαρχηγών ςτη Μονό
Μακρυρρϊχησ και αποφαςύζεται ο Τόλιοσ Λϊζοσ και ο
Γούλασ Δρϊςκου να ςτρατοπεδεύςουν ςτη μονό Αγύασ
Τριϊδοσ ςτο Λιβϊδι Ολύμπου
και ο Διαμαντόσ Νικολϊου ςτην Καςτανιϊ.

15.  Κηρύςςεται επύςημα η επανϊςταςη ςτον Όλυμπο και
τα Πιϋρια από τον Γρηγόριο Σϊλα , διοριςμϋνο αρχηγό
από τον Υψηλϊντη.

16. Στισ 8 Μαρτύου γύνεται προςπϊθεια ϊλωςησ του
Κολινδρού από τουσ Έλληνεσ. Αναγκϊζονται όμωσ οι
οπλαρχηγού να ςυμπτυχθούν ςτην Καςτανιϊ και τελικϊ
να καταφύγουν ςτη Μηλιϊ , όπου και οχυρώνονται
ςτον Πύργο των Λαζαύων.
Η Μηλιϊ γύνεται και
πϊλι
ολοκαύτωμα
και η μεγϊλη φϊρα
των Λαζαύων
ξεκληρύζεται.

17.  Συςτρϊτευςη ϋμπειρων κλεφταρματολών του Ολύμπου
των Πιερύων και του Βερμύου ςτη Νϊουςα που εύχε όδη
οργανώςει εξϋγερςη από τισ 19 φεβρουαρύου.
ΚΚαρατϊςοσ Ζαφειρϊκησ

18. Ο Μεχμϋτ Εμύν επιτύθεται ςτην επαναςτατημϋνη Νϊουςα και
μετϊ από ϊνιςο αγώνα την καταλαμβϊνει .
Ακολουθούν καταςτροφϋσ , ςφαγϋσ και λεηλαςύεσ με 2.000
χριςτιανούσ να ςφαγιϊζονται .
Ακολουθεύ κι ϋνα νϋο Ζϊλογγο, με τη θυςύα των γυναικών τησ
Νϊουςασ ςτουσ γκρεμούσ τησ Αρϊπιτςασ.

20.  Το Φεβρουάριο του 1878 ζγινε ςτθν Πιερία θ
ςθμαντικότερθ ίςωσ, προςπάκεια ξεςθκωμοφ των
Ελλινων τθσ Μακεδονίασ ενάντια ςτουσ Τοφρκουσ.

22. Στισ 15 Φεβρουαρίου ζνα ςϊμα Ελλινων, εκελοντϊν αγωνιςτϊν,
αποβιβάηονται ςτθν Πλάκα Λιτοχϊρου, όπου τουσ περιμζνουν
κάτοικοι με αναμμζνεσ φωτιζσ, που καρτεροφςαν χρόνια αυτι τθ
ςτιγμι. Όλοι μαηί ανεβαίνουν ςτο Λιτόχωρο και αποβιβάηουν τα
εφόδια ςτο Μετόχι του Αγίου Διονυςίου.
Το επαναςτατικό λϊβαρο τησ δυτικόσ Μακεδονύασ το 1878

23. Καταφκάνουν αντιπρόςωποι και από άλλεσ περιοχζσ τθσ
Πιερίασ, οι οποίεσ είχαν προετοιμαςκεί και ξεςθκωκεί από
τον Επίςκοπο Κίτρουσ Νικόλαο Λοφςθ. Ζναν γενναίο άνδρα
που είχε ζδρα του τον Κολινδρό.

24. Εκλζγουν πρόεδρο τθσ προςωρινισ επαναςτατικισ κυβζρνθςθσ
το Λιτοχωρίτθ Ευάγγελο Κοροβάγκο και αρχθγό τον Κοςμά
Δουμπιϊτθ. Στισ 21 Φεβρουαρίου υψϊνεται θ ελλθνικι
ςθμαία ςτον Κολινδρό και αρχίηει θ επανάςταςθ.

25.  Αρχίηουν οι πρϊτεσ επιχειριςεισ των Ελλινων οι
οποίοι πολιορκοφν το Κάςτρο του Πλαταμϊνα και
τθν Τόχοβα και ςιγά ςιγά φαίνεται ότι κα
κυριαρχιςουν ςτθν περιοχι, από τα Τζμπθ μζχρι τον
Αλιάκμονα.
Μακεδόνιςςα 1878

26. Στισ 19 Απριλίου του 1878 υπογράφεται το τζλοσ των εχκροπραξιϊν και θ
διάλυςθ των επαναςτατικϊν ομάδων που απζμειναν. Οι ςυνζπειεσ για το
Λιτόχωρο και τον Κολινδρό ιταν καταςτροφικζσ. Σπίτια, ναοί κάθκαν,
άνκρωποι δολοφονικθκαν, ενϊ πολλοί αναγκάςκθκαν να φφγουν
πρόςφυγεσ ςτθ Θεςςαλονίκθ , από όπου επζςτρεψαν αργότερα.

27. Χϊρτησ Ανατολικόσ Ευρώπησ 1878

28. Αυτόσ ο ξεςθκωμόσ του 1878 δεν είχε τθν κατάλθξθ που όλοι περίμεναν, όμωσ το
αίμα και οι κυςίεσ δεν πιγαν χαμζνα. Η ελλθνικι κυβζρνθςθ επικαλζςτθκε τθν
επανάςταςθ ςτο Συνζδριο του Βερολίνου για να πείςει τισ Μεγάλεσ
Δυνάμεισ να μθν παραχωριςουν τθ Μακεδονία ςτθ Βουλγαρία.
Ζγιναν ζτςι ο ςπόροσ που κα βλαςτιςει αργότερα για να φζρει τθν λευτεριά
το 1912-13