Traballo realizado por dúas alumnas para a materia de valores éticos de 4º da ESO, analizando o machismo na industria cinematográfica.

1. Traballo: O machismo na industria
cinematográfica
Elena Cordero Becerra e Natalia Silva Fernández 4º ESO
CPI Castroverde 2016 – 2017

2. Indice:
1-. Introducción
2-. Roles de xénero
3-. Diferenzas etre ambos sexos en canto a...
3. 1-. O salario
3. 2-. O número de papeles
3. 3-. A importancia dos papeles
3. 4-. As líneas de texto
3. 5-. O número de directores na industria
3. 6-. O número de premiados en ambos sexos
4-. A cosificación da muller
5-. Conclusión
6-. Bibiografía

3. 1-. Introdución
Con este traballo intentamos mostrar unha visión pouco habitual dende a que
mirar a industria cinematográfica: a visión feminista. Isto consiste en analizar
algunhas cousas que, a pesar de ter sido moi melloradas dende os comezos de esta
industria, vemos que precisan ser revisadas para que a muller xogue o mesmo papel
que o home no cine e, á súa vez, que, de ese xeito, consigamos que, unha das formas
de arte que máis chega ó público, sexa xusta para ambos xéneros dándolle así á
sociedade un modelo a seguir (o cal, por suposto, non podería ser o de hoxe en día xa
que ten moitas carencias). Tamén, con este traballo, buscaremos a nosa propia
concienciación de que isto debe cambiar, xa que, se nós, como a seguinte xeración de
consumidores exiximos que cambien as cousas estas terán que cambiar pois diso
prende que o cine siga a flote.
2-. Roles de xénero
O primeiro punto a tratar, sen lugar a a dúbidas o máis importante segundo a
nosa consideración (xa que posiblemente neste se baseen todos os demais), son os
roles de xénero que xa vemos moi habitualmente no noso día a día pero que no cine
se levan a puntos tan extremos que chegan a rozar o ridículo. Pero vamos empezar
cunha cuestión sinxela:
- Que é un rol?
Segundo a RAG tratase dun papel que debe interpretar cada actor dunha obra
de teatro, cine, serie de televisión etc. ou, por extensión, a función que lle
corresponde a alguén nunha determinada situación.
Segundo esta definición non vemos nada que nos faga sospeitar de que se trata
de algo que poida resultar prexudicial para a sociedade e menos algo que incite ó
machismo ou, o que é peor, á misoxinia. Pero vámonos meter máis de cheo neste
concepto: Segundo a segunda descrición vemos que un rol é o xeito co que debemos
actuar en certas ocasións, e dicir un “guión” polo que nos deberiamos rexer durante
certos momentos da nosa vida, o problema ven dado cando a sociedade tende a
intentar incorporar iso como o normal e cotiá e estendelo, polo tanto, ó resto dos
nosos comportamentos, o cal deixa de lado a liberdade persoal e incita o que por
certas causas (neste caso o xénero) actuemos de un xeito predeterminado. Por suposto
calquera que salga deses marxes de conduta será tratado como o “raro” ou, por
extensión, marxinado o cal finalmente (pola presión social) leva a unha parte
importante da sociedade a comportarse como ditos roles din e tamén a educar a seus
fillos por dito patrón. Isto por si só xa e malo xa que elimina totalmente a
diversidade, pero se ademais eses patróns, con axuda da enorme influencia dos
medios de comunicación nos nosos días da era da globalización e da información,
establecen a xerarquía dos xéneros en base á supremacía do masculino, propio dos
varóns, sobre o feminino, propio das mulleres lévanos a que si fagan que o machismo
e o sistema patriarcal se manteñan moi firmes na nosa sociedade sen practicamente
opción a rebatelos.
Tras coñecer o significado desa palabra vamos ca seguinte cuestión:

4. - Cales son ditos roles?
Homes Mulleres
estabilidade emocional inestabilidade emocional
dinamismo pasividade
tendencia ó dominio submisión
afirmación do “eu” dependencia
afectividade pouco definida afectividade moi marcada
independencia dos coidados de outros abnegación, compracencia
promiscuidade sexual escasas parellas sexuais
fuxir do feminino feminización
E estes son só algúns dos máis notables xa que a pesar de que intentemos
aprecialos inda que na nosa educación primaria (a nosa casa e a nosa familia) non nos
teña ensinado nada disto o resto da educación forxada co resto da sociedade lévanos a
ver moitos dos roles como algo tremendamente normal e apenas aprecialos.
A seguinte cuestión xa se aplica algo máis ó tema que nos implica que é a
seguinte:
- Na industria cinematográfica onde se ven ditos roles?
A primeira resposta é bastante simple, como na vida cotiá, en todos os
comportamentos que aparecen arriba. Pero aparece unha segunda parte aquí: os
personaxes. Porque os personaxes? Pois principalmente porque as mulleres case
nunca aparecemos como súper heroínas e, se o facemos, mostrase unha imaxe moi
sexualizada de dito personaxe e por suposto cunha feminidade moi reducida e case
comportándose coma un home, ademais disto tamén observamos que as mulleres
sempre acostuman a ser belezas e (sobre todo nas películas para adolescentes) cando
a muller non e guapa ou está a tratarse dun personaxe secundario ou sempre vemos
nela unha procura de beleza superficial que, polo xeral, conseguen ó final cun cambio
de aspecto ou de vestimenta (polo tanto non eran feas tampouco se non que estaban
caracterizadas detrás dunhas gafas ou dun peiteado estraño) como por exemplo vimos
nunha das series mais famosas da nosa infancia Patito Feo ou Bety la fea que, como
xa vemos nos seus títulos, explotan profundamente a aparencia da protagonista do
que irá toda a serie. Nas dúas series vemos a ambas protagonistas continuamente
sentirse marxinadas ou vexadas polo seu aspecto e finalmente ser respectadas cando
acadan a beleza característica dos personaxes femininos. E dicir que as mulleres con
decisión e que non se adaptan ós clásicos comportamentos ou traballos femininos (xa
que tamén as mulleres no cine tenden a adicarse a ser mucamas ou amas de casa e
nunca unha empresaria con moito éxito. Se non cando son grandes empresarias como
no caso da Proposición protagonizada por Sandra Bullock vemos que o resto dos
personaxes se adican a chamala amargada e cousas peores cando non se comporta
peor que un xefe normal pero como se supón segundo ditos roles que non debemos

5. berrar nin insultar e só adicarnos a ser dulces e comprensivas ela era considerada
unha moi mala persoa (cando cun xefe o seu comportamento tería sido considerado
incluso afeminado). Con todo isto indícannos de novo, esta vez de xeito máis
subliminar, que non e para mulleres senón que para homes e á súa par que se somos
feas ou non nos adaptamos ós estándares de beleza que eles propoñen ó único que nos
ten que preocupar e a busca da beleza exterior para poder ser consideradas mulleres
ademais de que a partir de certa idade nos xa non somos desexables e os homes
poden selo independentemente da súa idade.
3-. Diferenzas entre ambos sexos en canto a...
Neste apartado vámonos referir máis polo miúdo a algunhas diferencias que se
dan inxustamente entre ambos sexos na industria cinematográfica.
3.1-.O salario
Ultimamente moitas actrices levantaron a súa voz para loitar contra a brecha
salarial tamén extremadamente presente en Hollywood. Entre elas atópanse mulleres
de tanto renome como Meryl Streep, Jennifer Lawrence ou Amanda Seyfried entre
outras moitas tras coñecerse nas estadísticas que entre a lista dos 20 actores e actrices
mellor pagados apenas hai 5 mulleres, ademais que os actores gañaron más do tripe
que as actrices (Robert Downey Jr. ganou máis da metade que todas as actrices
xuntas). Isto a pesar de estar intentando que se arranxe e moi complicado xa que en
un número considerable de xéneros cinematográficos non se ten en conta a muller
como posible participante xa que se vai dos seus “roles” e isto axuda a que menos no
cine romántico, no resto, os personaxes principais son homes e non mulleres polo
tanto ten sentido que se existen menos papeis para elas cobren menos (inda que, por
exemplo, polo que protestou Jennifer Lawrence foi pola diferencia de remuneración
entre ela e os seus compañeiros de reparto que foi descuberta tras que as contas de
Sony foran hakeadas).
3. 2-. O número de papeis
Como xa contamos no apartado anterior o número de papeis para as mulleres
son moi reducidos en algúns xéneros cinematográficos como por exemplo o cine de
aventuras no que as mulleres apenas teñen cabida xa que están pensados para que
sexan señoritas en apuros ou reclamos sexuais pero nunca como protagonistas.
Ademais segundo as actrices avanzan na súa vida os seu número de papeis vai en
descenso por que as mulleres no cine a partir dos 40 anos xa “deixan de resultar
atractivas” cousa que non pasa co xénero masculino como por exemplo con Richard
Gere que con unha idade considerable seguía a facer papeis nos que es era o atractivo
da película como por exemplo en Pretty Woman onde el era notablemente maior que
Julia Roberts a súa compañeira de reparto.
3. 3-. A importancia dos papeis
Como e mencionado anteriormente a diferencia entre o numero de papeis de
ambos xéneros e asombrosa pero non só iso se non que a importancia de papeis entre
os dous xéneros non ten nada que ver xa que, como comprobamos, a maioría de

6. protagonistas non son mulleres se non homes e sobre todo en xéneros distintos ó cine
romántico no que hai moitos coprotagonismos e protagonismos por parte de mulleres
pero posiblemente e no único xénero no que ocorre isto porque no resto dos xéneros a
muller tende a utilizarse de reclamo sexual cara ó xénero masculino.
3. 4-. As liñas de texto
Neste caso volvemos comprobar o anterior no que vemos aínda mais
diferencias posto que inda que a película este protagonizada por unha muller como é
Mulan outro dos personaxes masculinos principais, Mushu, supera extensamente o
numero de liñas da protagonista Mulan e así en numerosos casos. Ademais da
diferencia numérica de liñas de texto tamén temos que ter en conta a importancia das
mesmas, que inda que sexa algo subxectivo e algo de gran valor, xa que podemos
comprobar que na maioría dos casos as mulleres tenden a falar de cousas banais e se
non e así as conversas entre elas son sobre homes (a partir de estas crenzas creouse
un test aparentemente fácil de pasar sobre o machismo das películas que se chama o
Test de Bechdel que conta con tres sinxelos pasos: 1-. Que aparezan polo menos dous
personaxes femininos; 2-. Que falen entre elas; 3-. Que nesa conversa non falen sobre
homes; e, sorprendentemente, unha gran cantidade de películas non foron capaces de
superara ese sinxelo test o cal nos leva a deducir que estes tres últimos puntos
expostos son verdade)
3. 5-. O número de directores na industria
Volvemos ver que o caso das directoras é similar ou incluso máis crítico aínda
cando vemos o escaso número delas nesta industria ademais de escoitar asombrosas
declaracións de certas actrices que, avergonzadas, admiten que no seu pasado
tomaron menos seriamente a unha directora dunha película que non a un director.
3. 6-. O número de premiados en ambos sexos
Neste caso vamos falar de posiblemente os premios mais importantes desta
industria xa que á hora de ver os premiados nos premios Oscar, vese a simple vista
que o xénero masculino recibe moitos máis premios que o femininos, e estamos
falando do certame do 2017, por exemplo as cinco persoas nominadas ao mellor
director ou directora son todos homes, non hai una soa muller nominada. E isto
ocorre con calquera das outras categorías, agás una ou doas excepcións. E todo ocorre
porque inda que a xente non o queira admitir a sociedade de hoxe en día sigue
menosprezando a muller. Estamos falando dos premios Oscar pero non son os únicos
porque tamén hai outros moitos nos que sucede o mesmo.
4-. A cosificación da muller
A cosificación e o acto de representar ou tratar a una persoa como un obxecto
(una cousa que pode ser usada como un reclamo). Inda que en moitas películas a
muller fose protagonista, tanto en dramas como en aventuras, en moitos outros casos
foi quedando en segundo plano ou considerándose soamente un compañeira, una
esposa ou amante. En infinidade de películas o papel da muller é usado como reclamo
sexual ou como un obxecto. O mellor exemplo para demostrar isto é fixándose nas

7. películas de acción, como a famosa saga Fast and Furious, que representan a figura
feminina como un pedazo de carne, que só serve para chamar a atención do sexo
masculino. Tamén ocorre nas carreiras de coches que son protagonizadas polos
homes, ou en algúns caso pode aparecer algunha muller pero iso ocorre moi poucas
veces, como si as mulleres non fósemos capaces de manexar un automóbil, outro caso
de desigualdade de xénero, e dicir machismo, pero o grave e que non solo ocorre nas
películas, na realidade estamos rodeados por esa tremenda desigualdade.
5-. Conclusión
Podemos concluír que como na maioría de ámbitos da vida o machismo na
industria cinematográfica ten uns datos preocupantes pero cremos sinceramente que a
través dunha educación de calidade e posiblemente unhas leis a favor da igualdade
máis ríxidas se podería lograr que este medio de comunicación sexa xusto para a
outra metade do mundo de xénero feminino e, por extensión, que chegue unha boa
influencia a todos aqueles que vexan o cine como un posible modelo a seguir.
6-. Bibliografía
http://cultura.elpais.com/cultura/2017/02/26/actualidad/1488074400_111111.html
https://www.espinof.com/proyectos/el-machismo-en-hollywood
http://www.madrimasd.org/blogs/documentacion/2006/12/24/55870
http://hoycinema.abc.es/noticias/20160308/abci-internacional-mujer-trabajadora-
cine-201603071950.html
http://www.elcomercio.es/culturas/cine/201509/02/cine-mayoria-mujeres-pliegan-
20150902001449-v.html
https://es.wikipedia.org/wiki/Test_de_Bechdel
https://www.filmin.es/blog/101-peliculas-que-si-superan-el-test-de-bechdel
http://www.muyinteresante.es/cultura/arte-cultura/articulo/que-es-el-test-de-bechdel-
771399550662
http://hoycinema.abc.es/noticias/20160308/abci-internacional-mujer-trabajadora-
cine-201603071950.html
http://www.revistavanityfair.es/actualidad/cine/articulos/verdades-machistas-
hollywood-alien-teniente-ripley-imperator-fvriosa-mad-max/21387
http://www.publico.es/culturas/cine-reproduce-ideologia-machista-hombre.html
http://www.elmundo.es/cultura/2017/03/08/58bf09c646163ff5208b4576.html
http://www.abc.es/play/cine/oscars/abci-oscars-2017-mujeres-contra-estudios-
hollywood-discriminacion-genero-acaba-tribunales-201702211750_noticia.html
http://www.revistavanityfair.es/actualidad/cine/articulos/ser-mujer-y-directora-en-
hollywood-machismo-en-el-cine-directoras-que-han-ganado-un-oscar/21725
http://www.actitudfem.com/entorno/trabajo/la-discriminacion-las-mujeres-tambien-
llega-al-cine-onu-mujeres

8. http://www.unwomen.org/es/news/stories/2014/9/geena-davis-study-press-release