2. Վահան Տերյանի`կենսագրությունը, գործնեությանը, նամակները,
բանաստեղծությունները, ուսումնասիրելով բանաստեղծը ինձ ավելի
հոգեհարազատ դարձավ: Վահան Տերյանի մեջ, տեսա իմ անձը, կան
շատ բնավորության գծեր, որ ինձ եմ նմանեցնում` ազնիվ էր, պարզ,
անկեղծ, սիրում էր ճշմարտությունը,երաժշտություը: Վահան
Տերյանը ցանկանում էր, երբ իր հետ շփվող անձնավորությունը իր
հետ մաքուր էր, ազնիվ, պարզ: Առանձնահատուկ արժեք ունեն նրա
քնարական բանաստեղծի նամակները, որի բանաստեղծություններն
ուղղված են մարդու զգացմունքներին: Նամակները օգնում են
հետազոտողների գտնելու բանաստեղծի ստեղծագործության հիմքը:
Կանգ չառնելով Վահան Տերյանի նամակագրական ժառանգության
պատմության վրա, անհրաժեշտ է նշել, որ ցարդ հրապարակված է
բանաստեղծի ավելի քան երկու հարյուր նամակ, հասցեագրված
երեք տասնամյակից ավելի անձանց: Տվյալ ժողովածուն
պարունակում է տասնամյակների ընթացքում հասցեատիրոջ
կողմից խնամքով պահպանված և երկար ժամանակ անհայտ
մնացած 62 նամակ, որոնք Վահան Տերյանը գրել է Անթառամ
Միսակյանին: Նամակները կարելի է դիտել որպես նամակագրական
ժանրի առանձին մեծ արժեք ունեցող ստեղծագործություն:
3.
4. Հավելվածում զետեղված է Տերյանի 6 նամակը, հասցեագրված
Անթառամ Միսակյանի կրտսեր քրոջը` Մարթային:
Դրանք իրենց մեջ պարունակում են հետաքրքիր մտքեր և պոետի
բանաստեղծություններին համահնչյուն տրամադրություններ:
Վահան Տերյանը Անթառամ Միսակյանի հետ կապում էր
բազմամյա բարեկամություն, որի հետ 8 տարի նամակագրության
մեջ էր: Տերյանը շատ կարևորություն էր տալիս առաջին
տպավորությանը: Նա ինչպես կյանքում, այնպես էլ պոեզիայում
անկեղծությունն էր, չեր կարող չգնահատել աղջկա այդ
հատկությունը, մարդու ամենաթանկ սեփականությունը, նրա
բարոյական գնահատման չափանիշը բանաստեղծը համարում էր
անկեղծությունը: Մեզ հասած 1908 թ. նամակներից երևում է, որ
այդ տարի Տերյանը նամակագրություն է ունեցել Ց. Խանզադյանի,
Կ. Կուսակյանի և Ավ. Իսահակյանի հետ:
Տերյանը չափազանց համեստ էր ու պահանջկոտ իր նկատմամբ:
Բանաստեղծի խոստովանությամբ, նրա տրամադրություններն
այնքան արագ են փոփոխվում, որ նա կարող է խոսել միայն
տվյալ պահի մասին:
5.
6. Տերյանը հավանություն չի տալիս եսասիրությանը
և մարդու մեջ բարձր է գնահատում
այլասիրական զգացումները, արհամարում է
ճղճիմությունը, գտնում է, որ պետք է բարձր
լինել հիմար պայմանականություններից,
որոնցով ապրում են միայն մանրախնդիր
մարդիկ ու հիմարները: Երաժշտությունը նրա
հոգին էր, որին ինչ որ հրաշքով էր լսում: Նրա
երաժշտության մեջ նա չէր լսում իր հոգին,
նշանակում է, որ դա արդեն երաժշտություն չէ:
Ահա թե ինչու երբեմն որևէ նշանավոր
սինֆոնիա նրան չի հուզում, իսկ «Երգեհոնիկը
աշնանային եղանակին խելքահան է անում»:
Տերյանի անմոռաց ոգին, դեռ դարեր կդաստեարակի հայ
երիտասարդներին: Տերյանի ոգին հավերժ կապրի
իմ հոգու և սրտի մեջ: