Վահան Տերյանի «Մթնշաղի Անուրջներ»

1. Վահան Տերյանի «Մթնշաղի
անուրջներ»
Էլեն Երանոսյան 7-2 դասարան
Աղբյուր

2. Մթնշաղի անուրջներ բանաստեղծական ժողովածուն
դա, Վահան Տերյանի ստեղծագործությունների առաջին
տպագիր ժողովածուն է։ Լույս է տեսել 1908 թվականին
Թիֆլիսում: Ժողովածուն շատ ջերմ է ընդունվել թե՛
ընթերցողների, թե՛ քննադատների կողմից:
Բովանդակության մեջ մտնում են 83
բանաստեղծություն: «Մթնշաղի անուրջների» 83
ոտանավորներում կա 979 բառ։ Հովհաննես
Թումանյանը «Մթնշաղի անուրջները» հռչակեց հայոց
նոր բանաստեղծության մի ամրողջ ժամանակաշրջանի
սկիզբը:
Մթնշաղի անուրջներ

3. Ժամանակի գրական մթնոլորտը «գրաված»
տերյանականությունը, անշուշտ, «Մթնշաղի անուրջների»
տրամադրություններն էին և դրանք արտահայտող լեզվական
ինքնօրինակ միջոցները։ Նա թարմացրեց հայ պոեզիայի և նյութը,
և լեզուն։ Հայ բանաստեղծության բազմադարյան պատմության
մեջ չի կարելի նշել դրական ուրիշ նորապտուղ, որն իր ժամանակ
այնքան ջերմ ընդունված է հայ բանաստեղծական արվեստի, նրա
լեզվի զարգացման հետագա ընթացքում այնպիսի ուղենշող դեր
կատարած լինի, ինլպիսին եղել է Վահան Տերյանի անդրանիկ
ժողովածուն՝ «Մթնշաղի անուրջները» ։ Դա 80 էջանոց մի գրքույկ
է, 83 ոտանավորով:
Մթնշաղի անուրջներ

4. 1. Էլեգիա
2. Անծանոթ աղջկան
3. Երգ
4. «Արդյոք կապրե՞ս սիրտըս մաշող կարոտը հեզ...»
5. Հրաժեշտ
6. Ցնորք
7. Վիհի եզերքին
8. «Իմ գերեզմանին դուք չըմոտենաք...»
9. «Չարտասանված տխուր խոսքեր...»
10. «Ես սիրում եմ քո մեղավոր աչքերը խոր...»
11. «Քո աչքերի դեմ իմ աչքերը՝ կույր...»
12. Մթնշաղ
13. Աղոթք
14. Շիրակի դաշտերից
15. «Եվ մոռացված և անմոռաց հեքիաթներ...»
16. «Ինձ թաղեք, երբ կարմիր վերջալույսն է մարում...»
17. Կարոտ
18. Անջատման երգ
19. Տխուր զրույց
20. «Որպես ծաղիկն է անխոս գունատվում...»
21. «Կա խորհրդավոր մի հըրապուրանք...»
22. Հրաժեշտի խոսքերից
23. Սենտիմենտալ երգ
24. 14 տող
25. «Դժկամ նայում են ժայռերը խոժոռ...»
26. Սոնետ
27. «Սիրտըս ցավում է անցած գնացած...»
28. «Քո մազերի ցնորական փայլը պայծառ...»
29. «Տխուր մեռան կապուտաչյա...»
30. Էստոնական երգ
31. Fatum
32. Աշնան երգ
33. Աշնան մեղեդի
34. Լուսնոտ
35. Հրաշք-աղջիկ
36. Ցանկություն
37. «Օտար երկնքի կամարների տակ...»
38. Աշուն
39. «Խաղաղ գիշերով դու կըզաս ինձ մոտ...»
40. «Դու քնած ես քո տաքուկ անկողնում»
41. «Սև գիշերն իջավ իր անհայտ գահից...»
Բովանդակություն մաս 1

5. 42. Իրիկնաժամ
43. «Թովիչ քնքշությամբ հանգչող աշխարհում...»
44. «Երբ պայծառ օրըդ տխուր կըմթնի...»
45. 14 տող
46. Աշնան տրտմություն
47. Հիվանդ
48. Թափառական
49. Ձմռան գիշեր
50. «Սև գիշերն է գրկել ինձ, մութն է պատել իմ ուղին...»
51. Հուշերի երկրում
52. «Հեռավոր, անել լեռնագագաթներ...»
53. Տխրություն
54. «Սարի ետևում շողերը մեռան...»
55. «Բյուր մարդոց մեջ...»
56. «Դու դեռ չես մեռել իմ հիվանդ սրտում...»
57. «Ես անջատված եմ հայրենի հողից...»
58. «Անանց կարոտն է իմ սիրտը տանջում...»
59. Երեկո
60. «Ես չըգիտեմ` ո՛ւր են տանում հեռավոր...»
61. «Իմ մոլոր ճամփին դու անկարծ իջար...»
62. Դարձ
Բովանդակություն մաս 2

6. 63. «Մոռանա՜լ, մոռանա՜լ ամեն ինչ...»
64. Գարուն
65. «Ես կըգամ, երբ դու մենակ կըմնաս...»
66. «Արծաթ-կարկաչուն...»
67. «Ցերեկը լռեց... Երկինքը վառեց ոսկե բուրվառներ...»
68. «Մռայլ թաղումի ջահերի նըման...»
69. «Դյութեցին ինձ քո մազերը ալեծածան...»
70. «Ապրելուց քաղցր է մեռնել քեզ համար...»
71. Կանչ
72. «Երբ վարդ ամպերի հրդեհն է դողում...»
73. «Արդյոք ո՞ւր ես դու... Ա՜խ, արդյոք դու ո՞ր...»
74. Սիրահարվածը
75. Անանուն սեր
76. «Իմ խաղաղ երեկոն է հիմա...»
77. «Հեռու ես անհաս, իմ լուսե երազ...»
78. «Հեռու երկրի լուսե հովտում...»
79. Հին պարտիզում
80. «Կրկին հնչում է թունավոր լեզուդ...»
81. «Անուշ անուրջով պաճուճիր հոգիս...»
82. «Դու շրջում ես ամենուրեք, դու չըկաս...»
83. Գարնանամուտ
Բովանդակություն մաս 3