2. As bacterias son moneras, seres
unicelulares, procariotas de tamaños
microscópicos e formas variadas. A maioría
teñen unha parede celular de peptidoglicano.
Poden ter formas moi variadas.
Algunhas están dotadas de órganos de
movemento: flaxelos, cilios...
4. BACTERIAS GRAM NEGATIVAS
(negibacterias)
As que non se tinguen de azul escuro ou
violeta pola tinción de Gram. Dan unha
cor rosada.
Teñen dúas membranas de lípidos entre
as que se localiza unha fina parede de
mureína (peptidoglicano).
Neisseria gonorrhoeae
BACTERIAS GRAM POSITIVAS
(posibacterias)
Tínguense de azul escuro ou violeta pola
tinción de Gram.
Teñen so unha membrana de lípidos e a
parede de peptidoglicano é moito máis
grosa
Streptpcocus
5. As bacterias son os organismos máis abundantes do
planeta e atópanse en todo tipo de hábitats: no aire, no
solo, no mar, en mananciais de augas quentes, nas
profundidades do océno, no corpo doutros seres vivos
(ou nos seus restos), no lixo...
No mundo hai aproximadamente 5×1030 bacterias.
Nun gramo de terra pode haber 40 millóns de
bacterias.
Nun mililitro de auga pode haber un millón de
bacterias.
bacterias nun rego de auga férrica
No corpo dunha persoa hai dez veces máis bacterias
que células humanas. A maioría son beneficiosas.
6. Reprodúcense moi activamente por bibartición ou esporulación.
As bacterias do leite, a 35º C, pasan nun día de 9.000 por cm 3 a uns cuarenta millóns.
Lactobacillus bulgaricus
7. Escherichia colli, causante de infeccións intestinais. Duplícase cada 30
minutos. Nun día un só individuo pode dar orixe a unha poboación de 50
millóns de exemplares.
8. ASOCIACIÓNS DAS BACTERIAS
CON OUTROS ORGANISMOS
PATÓXENAS
producen danos
noutros seres vivos
Clostridium
COMENSAIS
viven sobre outros
organismos sen
producirlles danos
MUTUALISTAS
forman asociacións que lle
resultan indispensables
-bacterias con arqueas. As
bacterias anaerobias consumen
ácidos orgánicos e producen
hidróxeno e as arqueas
consumeno.
-Bácterias das raíces: fixan o
nitróxeno atmosférico
-Aparato dixestivo: bacterias que
sintetizan ácido fólico, vitamina K,
biotina, fermentacións lácticas
E. coli
nódulos de bacterias nunha raíz
9. Acidobacterias: viven en medios ácidos
Acidobacterias da terra. Teñen un importante papel ecolóxico.
10. Lactobacillus acidophilus Absorbe a lactosa e forma ácido
láctico. Está presente no aparato dixestivo dos animais, na
vaxina... Úsase na produción do iogur.
11. ACTINOBACTERIAS: atópanse na terra e descompoñen a
celulosa e a quitina. son fundamentais na formación do
humus. Tamén aparecen nos animais e nas plantas como
patóxenas. Algunhas empréganse para obter antibióticos.
En 1940 Selman Waksman descubriu no solo as bacterias que producen
actinomicina, polo que gañou o premio Nobel.
Streptomyces
Mycobacterium leprae. Causante da lepra
12. ACUÍFICAS: viven en ambientes extremos:
mananciais quentes, pozos sulfurosos,
fontes termais...
surxencia volcánica
16. SULFOBACTERIAS
(bacterias verdes do xofre, Chlorobi).
Usan sulfuro de hidróxeno ou xofre.
Conteñen bacterioclorofila. Atópanse en
lagos, océanos.
CRISOXENETAS:
Respiran arseniato. Viven
en ambientes
contaminados por arsénico.
Chrysiogenes arsenatises
Thiomargarita namibiensis. É a bacteria máis
grande (0,75 mm). Descuberta en abril de 1999
por un buque oceanográfico ruso fronte ás
costas de Namibia.
20. Encoro do Umia coa auga eutrofizada por cianobacterias
Algunhas cianobacterias producen toxinas que envelenan a auga e aos
animais que viven nela. O fenómeno resulta grave cando hai unha floración
(unha explosión demográfica importante), xeralmente a causa do aumento
da temperatura e a abundancia de nutrintes, sobre todo fósforo
(eutrofización das augas).
Producen citotóxicos (atacan as células), hepatotóxicos (aracan o fígado) ou
neurotóxicos (atacan o sistema nervosos).
21. NOSTOC. Unha bacteria fotosintética que podemos atopar formado colonias con
aspecto de xelatina pardo-verdosa sobre toros de árbores e rochas húmidas.
22. DEINOCOCCUS-THERMUS: moi resistentes aos cambios
no medio ambiente: sobreviven en resíduos nucleares e
no espazo, soportan a calor e o frío extremos.
Deinococcus radiodurans
24. FIRMICUTES: teñen forma de coco ou bacilo,
moitas producen endosporas que lles permiten
resistir en condicións extremas. Empréganse na
elaboración e cervexa, viño, sidra...
Enterococus
Bacillus anthracis
27. PROTEOBACTERIAS:
Gram negativas, cunha parede celular formada
principalmente de liposacáridos. Patóxenas ou de
vida libre, con formas moi variables.
Escherichia coli
28. BACTERIAS RIZOBIÁCEAS (Rizobium leguminosarium). Viven en simbiose
coas células da planta e fixan, transformándoo en compostos útiles, o
nitróxeno do aire, elemento imprescindible para o desenvolvemento dos
vexetais pero que eles non poden tomar directamente. Reciben a cambio
proteción e azucres.
Brucella
nódulos das raíces dunha leguminosa
31. ESPIROQUETAS:
Gram negativas, coas células alongadas e enroladas en
espiral. Teñen uns flaxelos situados detrás da membrana
que lles permiten moverse de distintas maneiras.
Treponema pallidum
32. USOS E IMPORTANCIA DAS BACTERIAS
Reciclaxe de
elementos
fixación do nitróxeno atmosférico
Biorremediación
verquidos de petróleo e produtos
industriais tóxicos
Causantes de
enfermidades
Persoas e animais: cólera, tifo,
sífile, lepra, difteria, escarlatina,
tuberculose, lexionela, neumonía,
tétanos, carbunclo, mastite...
Plantas: necrose bacteriana,
escobas de bruxa...
Industria
Tratamento de augas residuais
Control biolóxico de parásitos
Produción de queixo, iogur,
manteiga, vinagre, alcohois,
acetona, medicamentos...
Curación do tabaco
Curtido do coiro, caucho e algodón
Estudos de laboratorio
Escoba de bruxa nun piñeiro
33. A LOITA CONTRA AS BACTERIAS:
Antibióticos, desinfectantes (lixivía, xabóns..).
