1. AXIT CACBOXYLIC
I. Lý Thuyết
Câu 1: Cho caùc coâng thöùc: (1). CnH2n-1COOH (2). CnH2nO2 (3). CnH2n+1COOH
(4) CnH2nCOOH
Trong caùc coâng thöùc toång quaùt treân, coâng thöùc naøo laø axit no ñôn chöùc
A.1, 2, 4 B.1, 2 C. 2, 3 D.1, 2, 3, 4
Câu 2: Coâng thöùc caáu taïo thu goïn cuûa axit cacboxilic C4H6O2 coù ñoàng phaân cis-trans laø coâng
thöùc naøo sau ñaây?
A.CH2=CH-CH2-COOH
B.CH2=C(CH)3-COOH
C. CH3-CH=CH-COOH
D.Axit xiclopropanoic
Câu 3: Axit maïch hôû A coù CTPT laø C4H6O2 coù taát caû bao nhieâu ñoàng phaân axít:
A. 2 B.3 C. 4 D.5
Câu 4: Chaát X coù coâng thöùc phaân töû C4H8O2, khi taùc duïng vôùi dung dòch NaOH sinh ra chaát Y
coù coâng thöùc phaân töû C4H7O2Na. X thuoäc loaïi hôïp chaát naøo sau ñaây?
A.Axit. B.Este. C. Andehit. D.Ancol.
Câu 5: Chất vừa tác dụng với Na, vừa tác dụng với NaOH là
A.HCOO-CH2 - CH2 - CH3.
B.CH3 - CH2 - CH2 - COOH.
C. CH3 - CH2 - COO-CH3.
D.CH3-COO- CH2 - CH3.
Câu 6: Phaân töû axit höõu cô 2 chöùc maïch hôû chöa no coù 1 lieân keát ñoâi, coù 5 nguyeân töû C thì
coù coâng thöùc phaân töû laø:
A.C5H6O4 B.C5H10O4 C. C5H8O4 D.C5H12O4
Câu 7: Daõy goàm caùc chaát coù theå ñieàu cheá tröïc tieáp ñöôïc axit axetic laø
A.C2H2, CH3CHO, HCOOCH3 .
B.C2H5OH, HCHO, CH3COOCH3.
C. C2H5OH, CH3CHO, CH3COOCH3 .
D.C2H5OH, CH3CHO, HCOOCH3 .
Câu 8: Thuốc thử duøng ñể phaân biệt caùc dung dịch axit acrylic, ancol etylic, axit axetic coù trong
caùc lọ mất nhaõn laø:
A.quì tím , dung dòch Br2.
B.quì tím, dung dich Na2CO3.
C. quì tím, dung dòch NaOH
D.quì tím, Cu(OH)2.
Câu 9: Cho 3 axit: axit fomic, axit axetic vaø axit acrylic, ñeå nhaän bieát 3 axit naøy ta duøng:
A.Nöôùc brom vaø quøy tím
B.Natri kim loaïi, nöôùc brom
C. Ag2O/dd NH3 vaø quøy tím
D.Ag2O/dd NH3 vaø nöôùc brom
Câu 10: Chaát naøo sau ñaây coù tính chaát axit maïnh nhaát
A.H2CO3 B.CH3CH2OH C. CH3COOH D.ClCH2COOH
Câu 11: Trong caùc chaát sau, chaát coù tính axit maïnh nhaát laø chaát naøo?
A.CCl3-COOH. B.CH3COOH. C. CBr3-COOH. D.CF3-COOH.
Câu 12: So saùnh tính axit cuûa caùc chaát sau ñaây :
2. CH2Cl-CH2-COOH(1) CH3-COOH(2) HCOOH(3) CH3-CHCl-COOH(4)
Thöù töï saép xeáp ôû daõy naøo laø ñuùng?
A. (3)>(2)>(1)>(4).
B.(4)>(2)>(1)>(3).
C. (4)>(1)>(3)>(2).
D.(3)>(4)>(1)>(2).
Câu 13: Chaát khoâng phaûn öùng vôùi Ag2O trong dung dòch NH3, ñun noùng taïo thaønh Ag laø:
A.C6H12O6 (glucozo).
B.HCHO.
C. CH3COOH.
D.HCOOH.
Câu 14: Cho caùc hôïp chaát coù CTCT sau:
1) CH3CH2CH2OH 2) CH3CH2COOH 3) CH3COOCH3 4) o- CH3-C6H4-OH
Nhöõng hôïp chaát naøo phaûn öùng vôùi caû Na vaø NaOH
A.1, 2, 4 B.2, 4 C. 1, 2, 5 D.1, 2, 3
Câu 15: Ñoát chaùy CH3COONa thu ñöôïc chaát raén laø:
A.Na2O B.Na C. Na2CO3 D.NaHCO3
Câu 16: Trong caùc chaát sau chaát naøo khoâng tham gia phaûn öùng vôùi Br2
A.Anilin B.C2H3COOH C. C6H5OH D.C2H5OH
Câu 17:Trong caùc chaát sau chaát naøo khoâng tham gia phaûn öùng traùng göông
A.HCOOH B.C2H3 - CH=O C. CH3COCH3 D.Glucozô
Câu 18: Chaát coù nhieät ñoä soâi cao nhaát laø
A.CH3COOH. B.CH3CHO. C. C2H5OH. D.CH3OH.
Câu 19: Axit axetic tan ñöôïc trong nöôùc vì
A.caùc phaân töû axit taïo ñöôïc lieân keát hidro vôùi nhau
B.axit ôû theå loûng neân deã tan
C. caùc phaân töû axit taïo ñöôïc lieân keát hidro vôùi caùc phaân töû nöôùc
D.axit laø chaát ñieän li maïnh.
Câu 20: Cho 4 axit : CH3COOH, H2CO3, C6H5OH, H2SO4. Ñoä maïnh cuûa caùc axit ñöôïc saép theo
thöù töï taêng daàn :
A.CH3COOH < H2CO3 < C6H5OH <
H2SO4
B.H2CO3 < C6H5OH < CH3COOH < H2SO4
C. H2CO3 < CH3COOH < C6H5OH < H2SO4
D.C6H5OH < H2CO3 < CH3COOH < H2SO4
Câu 21: Cho 4 chaát: (1) CH3OH (2) CH3CHO (3) HCOOH (4) CH3COOH
Nhieät ñoä soâi saép theo thöù töï taêng daàn nhö sau
A.1 < 2 < 3 < 4 B.2 < 1 < 4 < 3 C. 2 < 1 < 3 < 4 D.2 < 3 < 1 < 4
Câu 22: Cho các chất: axit propionic (X), axit axetic (Y), ancol (rượu) etylic (Z) và đimetyl ete (T).
Dãy gồm các chất được sắp xếp theo chiều tăng dần nhiệt độ sôi là: ( khối B 2007)
A.T, Z, Y, X. B.Z, T, Y, X. C. T, X, Y, Z. D.Y, T, X, Z.
Câu 23: Trong caùc chaát sau: 1) C2H5OH 2) C6H5OH 3) C2H5Br 4) C2H5NH2
3. Chaát khoâng phaûn öùng vôùi NaOH laø:
A.1, 3 B.2, 3, 4 C. 3, 4 D.1, 4
Câu 24: Axit fomic khoâng phaûn öùng vôùi caùc chaát naøo trong caùc chaát sau:
A.C2H5OH
B.C2H5NH2
C. AgNO3 trong NH3
D.C6H5OH
Câu 25: Hôïp chaát höõu cô maïch hôû öùng vôùi coâng thöùc phaân töû C3H6O2 coù theå laø:
A.Axit no, ñôn chöùc hoaëc este no ñôn chöùc
B.Röôïu hai chöùc chöa no coù moät lieân keát ñoâi
C. Xeton no hai chöùc
D. Andehit no hai chöùc
Câu 26: Moät axit höõu cô ñôn chöùc Z coù khaû naêng laøm maát maøu dung dòch broâm. Vaäy
coâng thöùc cuûa Z coù theå laø coâng thöùc naøo trong caùc coâng thöùc sau:
A.CH3COOH
B.C2H5COOH
C. C2H3 – COOH
D.C15H31COOH
Câu 27: Dãy gồm các chất được sắp xếp theo chiều tăng dần nhiệt độ sôi từ trái sang phải là:
A. CH3CHO, C2H5OH, HCOOH, CH3COOH. B. CH3COOH, HCOOH, C2H5OH, CH3CHO.
C. HCOOH, CH3COOH, C2H5OH, CH3CHO. D. CH3COOH, C2H5OH, HCOOH, CH3CHO.
Câu 28: Axit stearic laø axit beùo coù coâng thöùc
A.C15H31COOH B.C17H33COOH C.C17H35COOH D.C17H31COOH
4. II.BAØI TAÄP TRAÉC NGHIEÄM
Daïng 1. PHAÛN ÖÙNG CHAÙY.
Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol axit cacboxylic đa chức A thu được 0,2 mol CO2 và 0,15 mol H2O. A có công thức
phân tử là:
A. C3H4O4 B. C4H6O2 C. C4H6O4 D. C5H8O2
Câu 2: Ñoát chaùy hoaøn toaøn 10,6g hoãn hôïp goàm 2 axit no ñôn chöùc ñoàng ñaúng keá tieáp nhau thu
ñöôïc 6,72 l khí CO2 ôû ñktc vaø a (gam) nöôùc. Vaäy CTCT thu goïn cuûa 2 axit laø vaø a laø:
A. HCOOH vaø C2H5COOH; 5,4g B. HCOOH vaø CH3COOH ; 2,7g
C. HCOOH vaø C3H7COOH; 5,4g D. C2H5COOH vaø C3H7COOH:0,9g
Câu 3: Ñoát chaùy 0,1 mol moät axit ñôn chöùc X caàn duøng 6,72 lít khí O2 (ñktc) vaø thu ñöôïc 0,3 mol
CO2.Vaäy CTCT X laø:
A. HCOOH B. CH3COOH C. C2H5COOH D. C2H3COOH.
Câu 4: Ñoát chaùy 0,1 mol moät axit no ñôn chöùc X caàn duøng 7,84 lít khí O2 (ñktc). Vaäy CTCT cuûa X
laø:
A. HCOOH B. CH3COOH C. C2H5COOH D. C2H3COOH.
Câu 5: Ñoát chaùy hoaøn toaøn 3,6g 1 axit cacboxylic ñôn chöùc thu ñöôïc saûn phaåm goàm 6,6g CO2 vaø
1,8gH2O, . Vaäy CTCT thu goïn cuûa axit laø:
A. HCOOH B. C3H5COOH C. C4H7COOH D. C2H3COOH
Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 axit cacboxylic được CO2 H2O n = n . X gồm:
A. 1 axit đơn chức, 1 axit nhiều chức. B. 1 axit no, 1 axit chưa no.
C. 2 axit đơn chức no, mạch vòng. D. 2 axit đơn chức no, mạch hở.
Câu 7: Ñoát chaùy 5.9 g moät axit cacboxylic A thu ñöôïc 8.8g CO2 vaø 2,7g H2O. Teân goïi cuûa A laø?
A. axit axetic B. axit oxalic C. axit acrylic D. axit succinic
Câu 8: Ñoát chaùy 4.4g 1 axit höõu cô A?(khoâng phaân nhaùnh),daãn saûn phaåm chaùy qua nöôùc voâi
trong dö thaáy khoái löôïng bình taêng 12,4g ñoàng thôøi coù 10g keát tuûa,loïc boû keát tuûa,ñun noùng
dung dòch coøn laïi thaáy coù theâm 5g keát tuûa nöõa.Teân goïi cuûa A laø:
A. axit propionic B. axit metacrylic C. axit butiric D. axit succinic
Câu 9: Ñoát chaùy 0,1 mol 1 axit höõu cô ñôn chöùc A,daãn saûn phaåm chaùy qua dd nöôùc voâi trong dö
thaáy coù 30g keát tuûa,ñoàng thôøi khoái löôïng dung dòch giaûm 11,4g.Phaân töû khoái cuûa A laø:
A. 72 B. 60 C. 74 D.88
Câu 10: Axit cacboxylic đơn chức, mạch hở, phân nhánh (A) có % O (theo khối lượng) là 37,2%. Chỉ ra phát biểu sai:
A. A làm mất màu nước brom. B. A là nguyên liệu để điều chế thủy tinh hữu cơ.
C. A có đồng phân hình học. D. A có 2 liên kết p trong phân tử.
Daïng 2. PHAÛN ÖÙNG CUÛA NHOÙM –COOH
Câu 11: Cho 3g moät axit cacboxylic no ñôn chöùc taùc duïng vôùi 100ml NaOH 0,5M. Vaäy CTCT thu goïn
cuûa axit laø:
A. HCOOH B. CH3COOH C. C2H5COOH D. C2H3COOH.
Câu 12: Trung hòa 2,7g axit cacboxylic A cần vừa đủ 60 ml dung dịch NaOH 1M. A có công thức phân tử là:
A. C2H4O2 B. C3H4O2 C. C4H6O4 D. C2H2O4
Câu 13: Để trung hòa 6,72g axit cacboxylic đơn chức A cần 200g dung dịch NaOH 2,24%. A có công thức là
A. CH3COOH B. HCOOH C. C2H3COOH D. C2H5COOH
Câu 14: Cho 2,16g axit cacboxylic đơn chức A tác dụng với lượng vừa đủ CaCO3 được 2,73g muối hữu cơ. A có công
thức:
A. CH3COOH B. C2H3COOH C. C2H5COOH D. C6H5COOH
5. Câu 15: Oxi hóa (có xúc tác) 1,2 gam HCHO thành axit, sau một thời gian được hỗn hợp A. Cho A tác dụng với AgNO3
dư trong NH3 thấy sinh ra 10,8 gam Ag. Hiệu suất phản ứng oxi hóa HCHO là
A. 75% B. 70% C. 65% D. 60%
Câu 16: Để trung hòa 0,2 mol hỗn hợp X gồm 2 axit cacboxylic cần 0,3 mol NaOH. X gồm:
A. 2 axit cùng dãy đồng đẳng. B. 2 axit hai chức.
C. 1 axit đơn chức, 1 axit nhiều chức. D. 2 axit đơn chức.
Câu 17: Để trung hòa 40 ml giấm ăn cần 25ml dung dịch NaOH 1M. Biết khối lượng riêng của giấm là 1g/ml. Vậy mẫu
giấm ăn này có nồng độ là:
A. 3,5% B. 3,75% C. 4% D. 5%
Câu 18: Khối lượng axit axetic thu được khi lên men 1 lít ancol etylic 80 là bao nhiêu? Cho C2H5OH d = 8g/ ml và hiệu
suất phản ứng đạt 92%.
A. 76,8g B. 90,8g C. 73,6g D. 58,88g
Câu 19: Trung hòa 7,3g axit cacboxylic mạch không phân nhánh A bằng NaOH vừa đủ rồi cô cạn được 9,5g muối khan.
A có công thức phân tử:
A. C5H8O2 B. C4H6O4 C. C6H10O4 D. C3H4O2
Câu 20: Trung hòa 9 gam axit cacboxylic A bằng NaOH vừa đủ, cô cạn được 13,4 gam muối khan. A có công thức phân
tử là:
A. C2H4O2 B. C2H2O4 C. C3H4O2 D. C4H6O4
Câu 21: A là ancol đơn chức no, B là axit cacboxylic đơn chức no. Biết A, B đều mạch hở và MA = MB. Phát biểu nào
đúng?
A. A, B là đồng phân B. A, B có cùng số cacbon.
C. A hơn B một nguyên tử cacbon. D. B hơn A một nguyên tử cacbon.
Câu 22: Cho các chất CH3 – CH2 – COOH (X); CH3COOH (Y); C2H5OH(Z) và (CH3)2O (T). Dãy gồm các chất được
sắp xếp tăng dần theo nhiệt độ sôi là:
A. T, X, Y, X B. T, Z, Y, X C. Z, T, Y, X D. Y, T, Z, X
Câu 23: Dãy gồm các chất đều tác dụng với H2 (xúc tác Ni, t0) tạo ra sản phẩm có khả năng phản ứng với Na là:
A. C2H3CH2OH, CH3COCH3, C2H3COOH. B. C2H3CHO, CH3COOC2H3, C6H5COOH.
C. C2H3CH2OH, CH3CHO, CH3COOH. D. CH3OC2H5, CH3CHO, C2H3COOH.
Câu 24: A là axit cacboxylic no, mạch hở, công thức CxHyOz. Chỉ ra mối quan hệ đúng
A. y = 2x – z + 2 B. y= 2x + z – 2C. y = 2x D. y = 2x - z
Câu 25: A là axit cacboxylic mạch hở, chưa no,(1 nối đôi C=C), công thức CxHyOz. Chỉ ra mối quan hệ đúng?
A. y = 2x B. y= 2x - z + 2 C. y = 2x-z D. y = 2x + z – 2
Câu 26: Cho 10 gam hỗn hợp X gồm HCHO và HCOOH tác dụng với lượng (dư) dung dịch AgNO3/NH3 được 99,36
gam bạc. % khối lượng HCHO trong hỗn hợp X là
A. 54%. B. 69%. C. 64,28%. D. 46%.
Câu 27: Axit cacboxylic A có công thức đơn giản nhất là C3H4O3. A có công thức phân tử nào dưới đây.
A. C3H4O3 B. C6H8O6 C. C18H24O18 D. C12H16O12
3. MỘT SỐ BÀI TOÁN TRÍCH ĐỀ THI ĐẠI HỌC.
1.(A.2011)Hỗn hợp X gồm axit axetic, axit fomic và axit oxalic. Khi cho m gam X tác dụng với NaHCO3 (dư)
thì thu được 15,68 lít khí CO2 (đktc). Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn m gam X cần 8,96 lít khí O2 (đktc), thu được 35,2
gam CO2 và y mol H2O. Giá trị của y là
A. 0,2. B. 0,3. C. 0,6. D. 0,8.
2.(A.2011) Đốt cháy hoàn toàn x gam hỗn hợp gồm hai axit cacboxylic hai chức, mạch hở và đều có một liên kết
đôi C=C trong phân tử, thu được V lít khí CO2 (đktc) và y mol H2O. Biểu thức liên hệ giữa các giá trị x, y và V là
A. V =
28
(x + 30y).B. V =
28
(x – 3 C. V =
28
(x + 62y). D. V =
28
(x − 62y).
55 55 95 95
3. (B.2012)Hỗn hợp X gồm hai axit cacboxylic đơn chức. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X cần 0,24 mol O2, thu được CO2
và 0,2 mol H2O. Công thức hai axit là
A. HCOOH và C2H5COOH. B. CH2=CHCOOH và CH2=C(CH3)COOH.
C. CH3COOH và C2H5COOH. D. CH3COOH và CH2=CHCOOH.
4. (B.2011) Hỗn hợp X gồm hai axit cacboxylic no, mạch hở Y và Z (phân tử khối của Y nhỏ hơn của Z). Đốt cháy
hoàn toàn a mol X, sau phản ứng thu được a mol H2O. Mặt khác, nếu cho a mol X tác dụng với lượng dư dung dịch
NaHCO3, thì thu được 1,6a mol CO2. Thành phần % theo khối lượng của Y trong X là
A. 46,67%. B. 40,00%. C. 25,41%. D. 74,59%.
5. (A.2010).Hỗn hợp Z gồm hai axit cacboxylic đơn chức X và Y (MX > MY) có tổng khối lượng là 8,2 gam. Cho Z
tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, thu được dung dịch chứa 11,5 gam muối. Mặt khác, nếu cho Z tác dụng với
một lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 21,6 gam Ag. Công thức và phần trăm khối lượng của X trong
6. Z là
A. C3H5COOH và 54,88%. B. C2H3COOH và 43,90%.
C. C2H5COOH và 56,10%. D. HCOOH và 45,12%.
6.(A.2009.)Dãy gồm các chất được sắp xếp theo chiều tăng dần nhiệt độ sôi từ trái sang phải là:
A. CH3COOH, C2H5OH, HCOOH, CH3CHO. B. CH3CHO, C2H5OH, HCOOH, CH3COOH.
C. CH3COOH, HCOOH, C2H5OH, CH3CHO. D. HCOOH, CH3COOH, C2H5OH, CH3CHO.
7(A.2008)Trung hoà 5,48 gam hỗn hợp gồm axit axetic, phenol và axit benzoic, cần dùng 600 ml dung dịch
NaOH 0,1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được hỗn hợp chất rắn khan có khối lượng là
A. 8,64 gam. B. 6,84 gam. C. 4,90 gam. D. 6,80 gam.