O’zbekistonda Tarixiy shaharlar yubileylarining xalqaro miqyosda keng nishonlanishi.pptx

1. MAVZU:O’ZBEKISTONDA TARIXIY SHAHARLAR
YUBILEYLARINING XALQARO MIQYOSDA KENG
NISHONLANISHI
TAYYORLADI:102-GURUH TALABASI
KOMILOVA S.SH.
Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti, maxsus
pedagogika fakulteti

2. REJA
1. O’zbekiston zaminida joylashgan tarixiy shaharlarning xalqaro e’tirofi.
2. Tarixiy shaharlarning yubileylarining xalqaro miqyosda nishonlashini.
3. Xiva-ochiq osmon ostidagi muzey.
4. Samarqand-yer yuzining sayqali.
5. Buxoro-Islom madaniyati markazi.

3. O’zbekiston juda qadim o’tmishga, madaniyatga, qadimiy shaharlarga boy o’lka.
Uning zaminida, Xiva, Buxoro, Samarqand, Shahrisabz, Qo’qon va boshqa ko’plab
tarixiy va madaniy shaharlar mavjud. Bu shaharlar o’z davrlarida ilm-marifatning,
manaviy-madaniy hayotning, dinning va xalqaro savdo-sotiqning markazlaridan
biri bo’lishgan. Bu shaharlarning e’tirofi nafaqat O’zbekistonda, balki butun yer
yuzida jumladan Yunesko tashkiloti tomonidan e’tirof etilgan. O’zbekiston ushbu
tashkilotga 1993-yil oktabr oyida a’zo bo’lgan. O’zbekistonning ko’plab qadimiy
shaharlari ushbu tashkilotning Butunjahon me’rosi ro’yxatiga kiritilgan.

4. Istiqlol tufayli milliy madaniyatimiz, jahon sivilizatsiyasi taraqqiyotiga bebaho hissa qo‘shgan buyuk
bobokolonlarimizning ma’naviy merosi qatorida qadimiy shaharlarimizning dunyo hamjamiyatidagi o’rni
qaytadan o‘rganildi va tiklandi.
Mustaqillik yillarida qadimiy shaharlarimizning yubileylari Yunesko bilan hamkorlikda mamlakatimizda va
xalqaro miqyosda keng nishonlandi. Jumladan:
1997-yil – Xiva va Buxoro shaharlarining 2500 yillik yubileyi
nishonlandi;
2002-yil – Termiz shahrining 2500 yillik yubileyi nishonlandi;
2002-yil – Shahrisabz shahrining 2700 yilligi nishonlandi;
2003 yil – Nukus shahrining 70 yilligi nishonlandi va shahar “Do‘stlik”
ordeni bilan mukofotlandi;
2006-yil – Qarshi shahrining 2700 yilligi nishonlandi;
2007-yil – Samarqand shahrining 2750 yillik yubileyi o‘tkazildi;
2007-yil – Marg‘ilon shahrining 2000 yillik yubileyi o‘tkazildi;
2009-yil – O‘zbekiston Respublikasi poytaxti Toshkent shahrining 2200 yilligiga bag‘ishlangan tantanali
marosim o‘tkazildi.

5. XIVA-OCHIQ OSMON OSTIDAGI MUZEY
Xiva – Arxeologik maʼlumotlarga koʻra, shahar millodan
avvalgi 5-asrda barpo etilgan va uning nomi shaharning
qad. qismida joylashgan Xivaq (Xeyvaq) qudugi bilan
bogʻliq.
Xiva oʻzining tarixiy oʻtmishi, meʼmoriy tuzilishi,
obidalarining yaxlit saqlanganligi jihatidan mazkur qad
rostlagan shaharlar orasida alohida alohida oʻrin tutadi .
Yer kurrasida mashhur boʻlgan Qohira shahriga
tengdosh boʻlgan bu shaharning Ichan qalʼa qismi 1990-yil
Yuneskoning Jahon merosi roʻyxatiga kiritilgan va “Ochiq
osmon ostidagi muzey” nomi berilgan.

6. Dunyoga al-Xorazmiy, Najmiddin Kubro,
Shihabuddin Xivaqiy, Pahlavon Mahmud,
Muhammad Rahimxon (Feruz), Munis va Ogahiy kabi
buyuk zotlarni yetkazib bergan azim zamin
hisoblanadi.
Xivada IX asrda tashkil topgan Ma’mun
akademiyasida butun dunyo ilm-faniga ulkan xissa
qo’shgan allomalar jumladan: Al-Beruniy, Al-
Xorazmiy, Abu Ali Ibn Sino va boshqa ko’plab olimlar
faoliyat olib borishgan.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 03.01.1996 yildagi 5-sonli qarori
bilan 1997-yilda Xivaning shahrining 2500 yillik
yubileyi nishonlandi.

7. SAMARQAND-SAYQALI ROʻYI ZAMIN AST-YERYUZINING SAYQALI!
Samarqand jahonning eng qadimgi shaharlaridan biri
hisoblanadi.
Samarqand miloddan avval IV asrdan milodiy VI
Sugʻd davlatining poytaxti boʻlgan. Arxeologik
maʼlum boʻlishicha, yuqori paleolit davrida ham
hududida odamlar yashagan...
Samarqand bunyod boʻlganidan buyon u Oʻrta
siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayotida katta mavqega ega
keldi. Shaharning Buyuk ipak yoʻli chorrahasida
bu yerda qadimdan hunarmandchilikning shoyi toʻqish,
mashhur Samarqand qogʻozi ishlab chiqarish, kulolchilik,
temirchilik, novvoylik, qandolatchilik, badiiy kashtachilik va
boshqa turlari hamda savdosotiq ishlarining rivojiga turtki
boʻldi.

8. 2001-yilda “Samarqand— madaniyatlar
chorrahasi” nomi bilan Yuneskoning
Butunjahon merosi ro’yxatiga kiritilgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
25.07.2006 yildagi PQ-426-sonli qarori bilan
2007 yilda Samarqand shahrining 2750 yillik
yubileyi o‘tkazildi

9. BUXORO-QUBBATIL ISLOM-ISLOM DINING GUMBAZI
• Buxoroyi sharif (Sharofatli Buxoro) qadimgi
Buxoroning keng tarqalgan nomlaridan biri.
Oʻrta asrlarda jahondagi 7 shahar: Makka,
Madina, Quddus, Buxoro, Bag’dod, Damashq,
Mozori Sharifga diniy markaz sifatida shuhrat
qozonganliklari uchun "Sharif" unvoni berilgan
edi.
• Buxoro shahri Sharqning mashhur qadimiy
shaharlaridan biri. Arxeologik maʼlumotlarga
koʻra, Buxoroga miloddan avvalgi VI
asrda Afrosiyobning kuyovi Siyovush tomonidan
asos solingan. Zarafshon daryosining quyi
oqimida joylashgan Buxoro shahrida
xunarmandchilik, savdo-sotiq bilan bir qatorda
ilm fan va diniy ta’limot yaxshi rivojlangani uchun
Islom dinining gumbazi nomi berilgan.

10. • O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 03.01.1996 yildagi 6-son
qarori bilan 1997-yilda BUXORO
SHAHRINING 2500 YILLIGI YUBILEYI
NISHONLANGAN.
• 1993 YILDA “Buxoro shahrining tarixiy
markazi” nomi bilan Yuneskoning
Butunjahon merosi ro’yxatiga kiritilgan.

11. E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!