Bài trình bày với một nhóm các anh em ITLC thành phố Hồ Chí Minh ngày 25/08/2016

1. PHẦN MỀM
VÀ CÁC MÔ HÌNH KINH DOANH BỀN VỮNG
LÊ TRUNG NGHĨA
TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU VÀ PHÁT TRIỂN QUỐC GIA VỀ CÔNG NGHỆ MỞ
BỘ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ
Email: letrungnghia.foss@gmail.com
Blogs: http://vnfoss.blogspot.com/
http://letrungnghia.mangvn.org/
Trang web CLB PMTDNM Việt Nam:
http://vfossa.vn/vi/
HanoiLUG wiki: http://wiki.hanoilug.org/

2. Nội dung
1. Cơ hội kinh doanh phần mềm
2. Chiến lược kinh doanh cốt lõi của PMTDNM
3. Các mô hình kinh doanh phần mềm trong thực tế (đề xuất của FTA)
4. Mô hình phát triển PMTDNM bền vững
5. Hệ thống giấy phép của PMNM
6. Hệ thống giấy phép của tư liệu mở
7. Cộng đồng và hệ sinh thái nguồn mở
8. Tương lai của nguồn mở thế giới

3. Cơ hội kinh doanh phần mềm

4. Chiến lược kinh doanh cốt lõi của PMTDNM
URL: http://www.slideshare.net/blackducksoftware/io-t-and-open-source

5. Các mô hình kinh doanh phần mềm trong thực tế
- Tham khảo: Tài liệu tiếng Việt về các vấn đề liên quan tới giấy phép nguồn mở.
- Khuyến cáo của Bruce Perens liên quan tới các giấy phép nguồn mở từ tài liệu trên.
- Khuyến cáo của OSS Watch về một vài giấy phép nguồn mở cơ bản, bản tiếng Việt.
- Bài trình bày 'Hệ thống giấy phép của phần mềm và tư liệu tự do'.
- Tài liệu của FTA, bản tiếng Việt: 'Khía cạnh pháp lý của xã hội thông tin'.
- Nếu bạn là người được cấp phép: Hãy tuân thủ các điều khoản của giấy phép đó!

6. Các mô hình kinh doanh phần mềm trong thực tế

7. Mô hình phát triển PMTDNM bền vững
Tuân thủ mô hình phát triển PMTDNM, không đóng mã nguồn → tạo rẽ nhánh
không cần thiết, gây hại cho đơn vị phát triển và các đơn vị sử dụng.
▲ Phát triển đúng mô
hình, có đóng góp ngược
lên dòng trên cho cây dự
án nguồn mở gốc ban đầu.
Phát triển rẽ nhánh, không
có đóng góp ngược lên
dòng trên cho cây dự án
nguồn mở gốc ban đầu. ►
Bán dịch vụ xung quanh phần mềm của chung cộng đồng, không bán phần mềm không phải của mình!
2012 - Phát triển nhân
- Nhân Linux: 226 công ty, hơn
1.300 lập trình viên cùng cộng tác
phát triển.
- Các trình điều khiển phần cứng
và thiết bị ngoại vi nằm trong
nhân Linux.
- Trung bình 70 ngày ra một phiên
bản nhân mới.
- Phiên bản nhân v3.2 xuất bản
ngày 04/01/2012 có hơn 15 triệu
dòng mã lệnh.

8. Hệ thống giấy phép phần mềm nguồn mở - 1
1. Cả PMTDNM và PMNĐ đều cung cấp cho NSD một giấy phép. Trong
khi giấy phép của PMNĐ (EULA) thường có nội dung để cấm đoán NSD,
thì các giấy phép của PMTDNM lại thường làm điều ngược lại.
2. Có hơn 70 loại giấy phép PMNM và chúng đều phải tuân thủ định
nghĩa hoặc của PMTD từ Quỹ phần mềm tự do - FSF (Free Software
Foundation), hoặc của PMNM từ Sáng kiến Nguồn Mở - OSI (Open
Source Initiative).
3. CAL (Contributer Agreement License): Khi có nhiều người đóng góp
mã nguồn cho một dự án PMTDNM, mỗi người đóng góp có thể sẽ ký
thỏa thuận với công ty hoặc quỹ đứng sau PMTDNM đó. Có thỏa thuận
nhượng lại bản quyền, có thỏa thuận khẳng định bản quyền.
4. Có 4 quyền tự do cơ bản của PMTDNM: (1) Tự do sử dụng; (2) Tự do
phân phối; (3) Tự do sửa đổi; (4) Tự do phân phối lại bản được sửa đổi.
5. PMTDNM có 2 loại giấy phép chính: (1) Dễ dãi và (2) Copyleft.

9. Hệ thống giấy phép phần mềm nguồn mở - 2
Các giấy phép dễ dãi (Permissive)
1. Đưa 4 quyền tự do tới lập trình viên
→ lập trình viên có quyền cấp phép
đóng hoặc mở cho các mã của tác
phẩm phái sinh của mình!
2. Nổi bật nhất trong họ này là BSD
3. Sản phẩm thường mang giấy phép
BSD khi được cấp vốn từ nhà nước
→ tiền của người đóng thuế trả về
dịch vụ cho người đóng thuế!
4. Nhiều giấy phép khác trong họ này:
Apache, MIT, Zope Public license...
FREE SOFTWARE
FOUNDATION
Các giấy phép Copyleft
1. Đưa 4 quyền tự do tới tận NSD →
lập trình viên phải cấp phép mở cho
các mã của tác phẩm phái sinh của
mình → phần mềm luôn là mở!
2. Nổi bật nhất trong họ này là GPL
3. Là các giấy phép của dự án GNU
(GNU is Not Unix) → ám chỉ GNU là
dự án hệ điều hành tự do, không
giống như UNIX không tự do.
4. Các giấy phép copyleft: GPL,
GFDL, LGPL, AGPL, MPL v1.1, ...

10. Với 2 giấy phép PMNM không tương thích nhau, thì việc sao chép mã nguồn
của chương trình này sang chương trình khác sẽ vi phạm ít nhất 1 trong 2
giấy phép đó! Xem thêm: http://www.gnu.org/licenses/license-list.html
KHÔNG TƯƠNG THÍCH
▼
GIẤY PHÉP CỦA KOHA: GPLv3
Hệ thống giấy phép phần mềm nguồn mở - 3
TÍNH TƯƠNG THÍCH CỦA 2 GIẤY PHÉP

11. 1. Xuất xứ: Tài liệu là một phần không thể thiếu của chương trình
như theo Luật SHTT của TBN. Tài liệu cần có cùng mức tự do với
phần mềm. Bất kỳ lúc nào có thay đổi trong chương trình thì cũng có
thay đổi trong tài liệu.
2. Tài liệu chương trình thường không có định dạng, hoặc ở dạng
văn bản thô, để không bị phụ thuộc vào bất kỳ trình soạn thảo nào,
công ty nào.
3. Phổ biến: 2 hệ thống giấy phép tư liệu mở: GNU General Free
Document Licence (GFDL) và Creative Commons (CC).
4. Vô số: văn bản, ảnh, âm thanh, multimedia... có giấy phép CC.
5. Bảo vệ quyền SHTT dễ dàng hơn trong kỷ nguyên số: cả cho
người sáng tạo và người sử dụng.
6. Sử dụng trong giáo dục.
Hệ thống giấy phép tư liệu mở - 1

12. Có 6 loại giấy phép CC tiêu chuẩn:
1. Ghi công - (BY)
2. Ghi công - Chia sẻ tương tự (BY-SA)
3. Ghi công - Phi thương mại (BY-NC)
4. Ghi công - Phi thương mại -
Chia sẻ tương tự (BY-NC-SA)
5. Ghi công - Không có phái sinh (BY-ND)
6. Ghi công - Phi thương mại -
Không có phái sinh (BY-NC-ND)
Có 4 yếu tố tùy chọn:
1. Ghi công - Bắt buộc
2. Phi thương mại
3. Không có phái sinh
4. Chia sẻ tương tự
Tải về: Tờ rơi có nội dung của 6 giấy phép Creative Commons tiêu chuẩn!
Hệ thống giấy phép tư liệu mở - 2

13. Mức độ tự do của các giấy phép CC khác nhau - Một số khái niệm:
1. Không giữ lại quyền gì No Rights Reserved
2. Giữ lại một số quyền Some Rights Reserved
3. Giữ lại tất cả các quyền All Rights Reserved
Phạm vi
công cộng
Hệ thống giấy phép tư liệu mở - 3
Tính tương thích của các giấy phép CC khác nhau:
Giống như với tính tương thích của các giấy phép phần mềm nguồn mở, 2
OER mang các giấy phép không tương thích với nhau thì không thể pha trộn
vào nhau để tạo ra sản phẩm phái sinh hợp lệ được!

14. - Khuyến khích phát hành
sớm & thường xuyên các
phiên bản
- Thuyết phục người sử dụng
về triển vọng của dự án
- Xây dựng cộng đồng 2 mức,
mỗi mức gồm 2 mức con ►
- Xây dựng cộng đồng và hệ
sinh thái ở mức toàn cầu, chứ
không chỉ ở mức quốc gia ►
- Hợp lực cả 4 khu vực: nhà
nước, công ty, viện trường và
cộng đồng các lập trình viên
→ công ty không là duy nhất!
- Người sử dụng càng nhiều
càng tốt → khu vực giáo dục!
Cộng đồng và hệ sinh thái nguồn mở - 1
Cộng đồng ▲ & Hệ sinh thái ▼

15. - CSH: Chủ sở hữu
- NĐG: Người đóng góp
- NSD: Người sử dụng
- NBH: Người bán hàng
- TTNL: Trung tâm nguồn lực
- PMNM: Phần mềm nguồn mở
Cộng đồng và hệ sinh thái nguồn mở - 2

16. Tương lai của nguồn mở thế giới -1
2016 - The future of Open Source
North Bridge & Blackduck: Tương lai của nguồn mở 2016; -15; -14; -13; -12;

17. 2016 - The future of Open Source
North Bridge & Blackduck: Tương lai của nguồn mở 2016; -15; -14; -13; -12;
Tương lai của nguồn mở thế giới -2

18. Công ty của bạn thì sao?
Cảm ơn!
Hỏi đáp
LÊ TRUNG NGHĨA
Email: letrungnghia.foss@gmail.com
Blogs: http://vnfoss.blogspot.com/
http://letrungnghia.mangvn.org/
Trang web CLB PMTDNM Việt Nam: http://vfossa.vn/vi/
HanoiLUG wiki: http://wiki.hanoilug.org/