O complemento circunstancialO complemento circunstancial (CC) completa o predicado achegando informacións relativas ao lugar, ao modo, ao tempo, á orixe, ao instrumento… Conducín amodo á noite co meu coche A súa presenza ou ausencia non modifica en esencia a estrutura nin o sentido da oración.
2.
Quen pode desempeñaro complemento circunstancial Un S. Prep. Fun acompañalo á estación (CCL) Un S. Adv. Hoxe espertei moi cedo (CCM) Un S.N. O avión chegará esta tardiña (CCT) Unha oración Está onde quería (CCL) Pode aparecer no atributo: Onte parecía un rapazote (CCT)
3.
Características Merqueiun libro fantástico onte. Merquei no onte. Merquei un libro fantástico. Merquei un libro daquela . Nalgúns casos é posíbel substituílo por un adverbio. Mentres que ao omitir un CD é substituído por un pronome átono, o CC, en xeral, non deixa pegada.
4.
Características OCC é o complemento que goza de máis liberdade de posición na oración Teño xa ganas de comer Marina saíu da casa ás cinco onte. Marina saíu da casa ás cinco. onte Marina saíu da casa ás cinco onte. Marina saíu da casa. ás cinco onte
5.
Características Ontecando cheguei á casa. aínda desgraciadamente Non recibira o teu correo En cada Oración só pode haber un CD, un Supl ou un CI … pero pode albergar un número indeterminado de CC, incluso do mesmo tipo semántico.
6.
Estruturas Adverbio (SAdv)Prep + SN SN Compostos de Prep + substantivo Adxectivos adverbializados con ou sen Prep Proposicións con verbo en forma non persoal Subst + Adv Subordinadas adverbiais propias Subordinadas adverbiais impropias
Exemplos os de1º meteron bulla. Esa semana Sintagma nominal
10.
Exemplos E Braistivo liorta onte. Locucións adverbiais e adverbios formados a partir de preposicións + substantivos ou adxectivos Sabela e mais Rafa ás escuras. quedaron
11.
Exemplos A Copitoencantáballe poñerse Locucións de substantivo + adverbio patas arriba.
12.
Exemplos Os degalego traballan Adxectivos adverbializados duro.
13.
Exemplos atopeime conMarta. Sorprendéronas Subordinadas de xerundio e infinitivo Ao entrar na Secretaría bailando na discoteca.
14.
Exemplos Xosé Carlosveu quedou apampado. Antón durmía onde podía. Cando as viu a que lle fagan unha entrevista. Subordinadas adverbiais con diversas estruturas
15.
O complemento axente(C Ax) É un SN ou unidade equivalente, precedida de por ou de , propio das oracións pasivas para indicar quen realiza a acción
16.
O CAx épouco frecuente O falante opta por unha estrutura pasiva para focalizar a atención sobre o obxecto, obviando o suxeito/axente Tráfico castigará con fortes multas o exceso de velocidade Interesa máis o CD que o Sux. gramatical O exceso de velocidade será castigado con fortes multas Normalmente, as estruturas pasivas non levan CAx
17.
Complemento axente (CAx) Anabel pintou este fresco en 1998 Este fresco foi pintado por Anabel en 1998 SN S SV P N SN CD CC O activa transitiva SN S (paciente) SV P N (Perífrase pasiva) C Ax CC O pasiva perifrástica Sux. paciente Sux. axente
18.
O CAx enpasivas de se Estenderase un certificado pola Dirección Xeral de Persoal. Uso culto e case anómalo que se produce só en textos periodísticos, xurídicos e administrativos Todos os indicios analizáronse pola policía
19.
O atributo (Atr)É un complemento propio das oracións atributivas ou copulativas (verbos ser , estar , parecer e semellar ): Ela semellaba cansa Cando o verbo é ser , cualifica ( Ela é unha nugallá ), identifica ( Ela é a miña irmá ) ou clasifica ( Ela é compañeira da súa clase ) o suxeito.
20.
Estrutura do AtributoAínda que ten un carácter esencialmente adxectivo, a función de Atributo pode ser desempeñada por unha grande variedade de sintagmas. Helena é moi guapa . Ánxela está ausente . Eloi parece simpático . Rubén será xornalista . Xa é tarde . Pablo é de Cequeril . O reloxo é meu A cousa está que arde . Adx SAdx SN SAdv Enl + SN Outros
21.
Identificación do AtributoNas oracións atributivas poden ser dous os elementos que concerten co verbo: Sux. e Atr. Segundo a natureza destes dous elementos será máis ou menos difícil determinar cal é o Sux. e cal o Atr. Este tipo é espelido Est es tipo s son espelido s
22.
1º. SN +Verbo + SAdx (ou SAdv) Marta estivo enferma. SN SAdx SVP nominal O Cop S Atr Marta xa está ben. SN SAdx SVP nominal O Cop S Atr CC
23.
2º. SN +Verbo + SN Conmutación por o Xoán é médico. SN SN SVP (nominal) O N S Atr É médico Xoán. Médico é Xoán. Xoán é o . * Médico é o .
24.
Estruturas ecuacionais B= A A = B O médico é Enrique. Enrique é o médico. De política é do que falan. O suxeito é o substantivo. O substantivo é o suxeito. Do que falan é de Política Nestes casos tentaremos a conmutación por o . De non ser suficiente acudiremos á posición: o elemento anteposto ao verbo será o Suxeito e o posposto o Atributo; no caso de que os dous elementos aparezan pospostos, o que aparece inmediatamente detrás do verbo será o Atributo.
25.
O complemento predicativoÉ un complemento moi semellante ao mais é propio das oracións predicativas: O rapaz chegou extenuado . Desempéñao un SAdx que modifica un verbo predicativo e outro elemento da oración (Sux. ou CD) e concerta con este último en xénero e número: O profesor ficou satisfeito cos resultados Á mañá apareceu a vila anegada (mais aquí falaremos de Mod. do núcleo do S.N.)
26.
Complemento predicativo (CPred)Aparece só en oracións predicativas. O xuíz ditou tranquilo a sentenza. Forma parte do SVP mais, ás veces, incrústase tras o suxeito illado por pausas; neste caso pódese confundir cun Adx. O xuíz, tranquilo , ditou a sentenza. Pódese falar de dous tipos de CPred: CPred Subx (concerta co S) e CPred Obx. (concerta co CD).
27.
CPredicativo / AtributoAdela volveuse presumida . * Adela volveuse o . Adela volveuse así . Adela volveuse iso . … senón por un adverbio ou un demostrativo. O CPred non se pode substituir por o…
CPred Obx Esteghicho ten as costas peludas Mar Saura ten Concerta en xénero e número co CD Ten gran liberdade de posición suave as costas Sempre a deixas abraiada