Duurzaamheidscompas 2011

Duurzaam als basis en kiezen voor prijs
Duurzaamheidkompas #6 thema: Een fatsoenlijke prijs

Maart 2011

Inleiding
Duurzaamheidkompas
Antwoord op duurzaamheidvragen Met regelmaat Definitie van duurzaamheid
In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en Het Duurzaamheidkompas is een initiatief van Duurzaamheid is een breed begrip.
economische crises is het bepalen van de Schuttelaar & Partners en MarketResponse. Respondenten wordt gevraagd om spontaan
juiste strategische richting en het nemen van Driemaal per jaar bieden wij u inzicht en aan te geven wat men onder duurzaamheid
de daarbij horende beslissingen essentieel. nieuwe inspiratie om effectieve en vooral verstaat. Daarna wordt hen de volgende
Is duurzaam kansrijk of niet? Besparen of duurzame beleidskeuzes te maken. Met definitie meegegeven:
investeren? Consuminderen of juist meer? steeds wisselende actuele thema's.
Leiden of volgen? Dit zijn slechts enkele Duurzaamheid is:
duurzaamheiddilemma’’s waar vrijwel elke Onderzoeksopzet Zorgen voor een balans tussen de
producent, retailer, beleidsmaker of Het onderzoek is gehouden onder n=646 economische, sociale en milieuaspecten.
maatschappelijke organisatie mee te maken respondenten in de periode van 21 februari Het doel daarvan is te voorzien in de
krijgt. tot en met 14 maart 2011. De Onderzoek behoeften van nu, zonder het vermogen van
Groep, het consumentenpanel van toekomstige generaties om in hun behoeften
Snelle en goede besluiten MarketResponse, levert de deelnemers aan te voorzien in gevaar te brengen.
Het Duurzaamheidkompas geeft aan welke het onderzoek.
kant het opgaat met de publieke opinie inzake Uw eigen positie in kaart
duurzaamheid. Het levert de benodigde Cultureel Creatieven Schuttelaar & Partners en MarketResponse
inzichten voor het ontwikkelen, implemen- Cultureel Creatieven (ca. 13% van de bieden bedrijven en organisaties de
teren of evalueren van duurzame beleids- volwassen Nederlanders) zijn meer bewust gelegenheid om de eigen duurzaamheid-
alternatieven. en beter geïnformeerd over duurzaamheid. positie en beleidsalternatieven te evalueren
door mee te lopen in onze reguliere monitor.
Inzicht in mening Nederlander Wilt u meer weten over deze Nederlanders? U kunt zich aanmelden als participant.
MarketResponse voert het onderzoek online Kijk op www.marketresponse.nl.
uit onder een representatieve steekproef van Meer informatie? Neem contact op met:
Nederlanders en is samen met Schuttelaar &
Partners verantwoordelijk voor de Pauline Bron Mariëtte van Amstel
inhoudelijke analyse. MarketResponse Schuttelaar & Partners

Duurzaamheidkompas #6: Fatsoenlijke prijs 2

Samenvatting Duurzaamheidkompas #6

Meeste consumenten kiezen producten op (lage) prijs Meeste Nederlanders vinden het leven al duur genoeg
ondanks consequenties die daaraan kleven Belangrijkste reden om voor prijs te kiezen is dat het leven al
In dit Duurzaamheidkompas geeft 71% van de Nederlanders aan duur genoeg is. 4 op de 10 Nederlanders is bovendien van
producten op prijs te kiezen, terwijl 29% van de Nederlanders mening dat hun inkomen te laag is om op duurzaamheid te
voorkeur heeft voor duurzame producten. Opvallend want letten, terwijl 1 op de 5 Nederlanders sowieso niet veel geld aan
ongeveer 8 op de 10 Nederlanders weet/ denkt dat de keuze boodschappen wenst uit te geven.
voor laag geprijsde producten negatieve consequenties heeft ,
zoals kinderarbeid, lage lonen voor arbeiders en boeren in Oorzaken van de keuze voor prijs
ontwikkelingslanden, het milieu of intensieve veehouderij. De Naast de focus op prijs blijkt bijna 6 op de 10 consumenten te
meerderheid van de Nederlanders vindt deze gevolgen twijfelen of geclaimde duurzame producten wel daadwerkelijk
onacceptabel, zeker de mensgerelateerde consequenties, als duurzaam zijn. Daarnaast geven consumenten aan dat
kinderarbeid of lage lonen in ontwikkelingslanden. Ongeveer 3 duurzaamheid aantrekkelijker wordt als ze er zelf voordeel bij
op de 10 Nederlanders vindt intensieve veehouderij echter wel hebben. Een derde belangrijke oorzaak dat mensen geen
acceptabel. duurzame producten kopen, is dat zij tijdens het boodschappen
doen niet aan duurzaamheid denken, maar andere zaken aan
Nederlander legt verduurzaming bij bedrijfsleven hun hoofd hebben.
Hoewel de meerderheid van de Nederlanders voor prijs gaat,
geeft bijna 9 op de 10 Nederlanders aan het onverminderd Goedkoop product over de rug van.. geen prettig gevoel
belangrijk te vinden dat bedrijven zich met duurzaamheid bezig Slecht 1 op de 10 consumenten voelt zich soms schuldig als ze
houden. een goedkoop product kopen, terwijl 6 van de 10 consumenten
het een onprettig idee vindt dat de producten die ze kopen zijn
Oog op toekomst doet kiezen voor duurzaam gemaakt met kinderarbeid of arbeiders met lage lonen in
Consumenten die kiezen voor duurzame producten, doen dit ontwikkelingslanden.
vooral met het oog op toekomstige generaties en het bijdragen
aan een betere wereld. 1 op de 3 Nederlanders is echter ook van
mening dat er aan duurzame producten een financieel voordeel
zit via energiebesparing.

Duurzaamheidkompas #6: Fatsoenlijke prijs
Duurzaamheidkompas #6: Eerlijke 3

Samenvatting Duurzaamheidkompas #6

TRENDS

Weer stijging in bewust duurzaam gedrag
Voor het eerst is weer een stijging waar te nemen; bijna een
derde van de consumenten (31%) geeft aan bewust bezig te zijn
met duurzaamheid. Na een daling in april 2010, groeit deze
groep. Dit doen Nederlanders met name door: zuinig om te gaan
met energie, afval te scheiden, de consumptie te beperken en
oplettend zijn bij het doen van inkopen.
Max Havelaar en Fairtrade onbetwiste nr 1
Opvallend is dat Nederlanders bij het woord ‘‘duurzaam’’,
spontaan aan milieu en lang meegaan denken. Wanneer
Nederlanders echter gevraagd worden duurzame merken te
noemen komen Max Havelaar en Fairtrade als onbetwiste
nummer 1 en 2 uit de bus. Alleen FSC-hout staat als een typisch
milieumerk in de top 10. Ook de energiebedrijven worden nog
steeds vaak genoemd.

.


Leeswijzer
Aandachtspunten, goede scores en trends

In dit trendrapport maken we gebruik van pictogrammen die de
lezer attent maken op een aantal punten.

Prima score, met deze pictogram Nederlanders versus
leggen we de nadruk op Cultureel Creatieven
onderzoeksresultaten die goed zijn.
De uitkomsten van Nederland zijn
vaak in het blauw weergegeven.
Aandachtspunt, met deze pictogram
leggen we nadruk op Wanneer in de tekst of grafieken
onderzoeksresultaten die aandacht gesproken wordt over Nederland of
behoeven. Nederlanders is de basis alle n= 646
respondenten van dit onderzoek.

Quote, met deze pictogram leggen we De uitkomsten van de Cultureel
de nadruk op quotes uit onderzoek. Creatieven zijn in het groen
weergegeven.

Wanneer wordt gesproken over
Cultureel Creatieven is de basis
n= 94 respondenten.


Thema Duurzaamheidkompas #6:
Een fatsoenlijke prijs


Verschil in keuze tussen Nederlanders en Cultureel Creatieven
Zeven op de tien Nederlanders kiest voor lage prijs, zes op
de tien Cultureel Creatieven kiest voor duurzaam
Met welk van de volgende twee uitspraken bent u het het meeste eens?

Persoon 1: Duurzaamheid vind ik belangrijk. Ik kies dan ook bewust Persoon 2: Duurzaamheid vind ik (enigszins) belangrijk. Maar als ik
voor duurzame producten. Dat ik daardoor (soms) meer betaal vind ik boodschappen doe wil ik nu goedkoop of voordelig uit zijn en kies ik op
niet erg. basis van prijs.

29%
van de Nederlanders kiest voor
71%
duurzame producten de (lage) prijs van producten

Nederland 13% 16% 51% 20%

Cultureel Creatieven 34% 32% 25% 9%

Eens met persoon 1 Vooral eens met persoon 2
Vooral eens met persoon 1 Eens met persoon 2

7

Motivatie om voor duurzaamheid/ prijs te kiezen
Positieve basishouding richting duurzame
producten, echter lagere prijs is doorslaggevend

29%
71%
duurzame producten de (lage) prijs van producten

Omdat: Omdat:
•• duurzaamheid belangrijk is voor toekomst (31%) •• ik geen geld heb/ te klein inkomen heb om voor
duurzame producten te kiezen (41%)
•• ik bereid ben meer te betalen voor duurzame
producten (27%) •• ik op de prijs let (38%)
•• het beter is voor onze aarde (13%)
””In de supermarkt is het niet duidelijk welke producten zich
onderscheiden op duurzaamheid. Met prijs wordt geadverteerd, met
””Omdat ik liever meer betaal voor duurzame producten dan dat duurzaamheid niet.””
de prijs bepalend is voor wat ik koop. Liever minder of minder vaak
een stukje vlees maar waar minder dierenleed mee gemoeid gaat.
““Het is tegenwoordig allemaal al duur genoeg, als ik ergens een
Liever alleen keuze uit seizoensgroenten waarmee minder
paar euro op kan besparen dan zal ik dat ook doen.””
bestrijdingsmiddelen en transport aan te pas komen, dan goedkope
en minder verantwoorde producten gebruiken.””
““Het is prima dat men zich toelegt op duurzaamheid van
producten. Het is ongetwijfeld goed voor het milieu maar dat alles vult
““Voordeel op korte termijn en ten koste van de toekomst is geen niet mijn portemonnee, ik zal toch boodschappen moeten doen. En
voordeel. Je betaalt dus eigenlijk niet meer, je consumeert nu minder, om enigszins aangenaam te leven, is het fijn om zoveel mogelijk geld
zodat latere generaties dat ook nog kunnen.”” over te houden en dat lukt alleen maar als je prijsbewust bent....””

8

Waarom kiest 29% van de Nederlanders met name voor duurzame producten?
Consumenten die het grotere geheel zien, kiezen duurzaam
Waarom bent u het eens met de volgende uitspraak:
Duurzaamheid vind ik belangrijk. Ik kies dan ook bewust voor duurzame
Consumenten die voor duurzame
producten. Dat ik daardoor (soms) meer betaal vind ik niet erg.
producten kiezen denken daarmee vooral
een bijdrage te leveren aan een betere
Daarmee draag ik bij aan een betere wereld 54% wereld. Zij betalen dan ook (graag) extra
voor duurzame producten met het oog op
Ik vind het belangrijk om goede/ de toekomst, en het behoud van de aarde
46%
duurzame producten te kopen voor toekomstige generaties.

Voor duurzame producten betaal ik graag meer 46%

Ik wil de aarde voor toekomstige 39%
generaties niet uitputten
Duurzame producten zijn vaak ook energie- en t 36%
daarmee geldbesparend
Met mijn consumptiegedrag
35%
heb ik invloed op de wereld

Duurzame producten zijn vaak lekkerder r 27%

Het geeft me een goed gevoel 22%

Ik kan meer genieten van een duurzaam productt 22%

Duurzaamheid gaat voor mij boven prijs 20%

Door de prijzenoorlog betaal ik eigenlijk niet 6%
meer voor een beter product


Waarom kiest 71% van de consumenten voor een lage prijs?
Keuze voor lage prijs omdat het leven al duur genoeg is
Waarom bent u het eens met de volgende uitspraak:
Duurzaamheid vind ik (enigszins) belangrijk. Maar als ik boodschappen doe
Het overgrote deel van de Nederlanders
wil ik nu goedkoop of voordelig uit zijn en kies ik op basis van prijs.
kiest eerder voor een lage prijs in plaats
van duurzaamheid. De belangrijkste
Het leven is al duur genoeg 51%
redenen hiervoor zijn dat het (dagelijks)
leven al duur genoeg is, en dat ze focus
Tijdens het boodschappen kijk minder naar hebben op prijs boven elk ander kenmerk
33%
andere zaken en vooral naar prijs (zoals smaak of kwaliteit) van een
product.
Ik heb geen geld over voor duurzame producten 28%
1 op de 5 Nederlanders wil sowieso niet
Duurzame producten zijn vaak duurder en komen 22% veel geld aan boodschappen besteden en
daardoor voor mij niet in aanmerking heeft het idee dat het niet mogelijk is om
Ik heb niet veel geld over voor boodschappen 20%
zich duurzame producten te kunnen
veroorloven.
Ik kan me duurzame producten niet veroorloven 19%

Ik denk dat duurzame producten helemaal niet
15%
duurzamer zijn
Ik denk nooit aan duurzaamheid 12%
bij het doen van de boodschappen
Met prijzenoorlog geloof ik niet dat dagelijkse 11%
boodschappen ook duurzaam kunnen zijn


Zijn de gevolgen van lage prijs bekend en acceptabel?
De meerderheid van de Nederlanders denkt dat een lage prijs negatieve gevolgen heeft
en vindt dat niet acceptabel, maar koopt de producten wel.

Consequenties van lage prijzen Gevolg? Acceptabel?
Kinderarbeid 80% 20% 15% 70% 10%

Lage lonen arbeiders ontwikkelingslanden
87% 13% 5% 28% 56% 10%

Lage beloning boeren in
ontwikkelingslanden 85% 15% 6% 42% 39% 11%
Leegvissen meren en voor de kust in
ontwikkelingslanden waardoor lokale 75% 25% 7% 43% 35% 13%
bevolking schaarste heeft

Lage beloning boeren in Nederland 77% 23% 12% 47% 28% 11%

Intensieve veehouderij (bio-industrie) 81% 19% 5% 21% 33% 28% 12%

Grote milieubelasting vanwege transport 71% 29% 5% 30% 38% 15% 11%

Toevoegen conserveringsmiddelen om
houdbaarheid producten te vergroten 71% 29% 6% 39% 26% 18% 11%
Ik denk het wel Heel acceptabel Een beetje acceptabel
Niet echt acceptabel Helemaal niet acceptabel
Ik denk het niet Weet niet


Wat zijn de redenen waarom mensen geen duurzame producten kopen?
Te duur, twijfel en geen aandacht tijdens winkelen
Redenen waarom men zelf geen Redenen die consumenten aangeven
duurzame producten koopt…… waarom ze denken dat anderen geen
duurzame producten kopen……
Basis: 71% van de Nederlanders die
kiest voor prijs Basis: 29% respondenten die kiest voor
duurzaam

Duurzame producten zijn te duur 38% 48%

Men twijfelt of duurzame producten echt duurzaam zijn 30% 49%

Men denkt er niet aan tijdens het doen van boodschappen 27% 47%

De merken/ producten die men normaal koopt
25% 47%
zijn niet duurzaam

Men is niet bereid meer te betalen 17% 59%

Duurzame producten zijn alleen 11% 14%
voor mensen met een hoger inkomen

Er zijn te weinig duurzame producten in het schap 8% 24%

Fairtrade en biologisch is te alternatief, dat past niet 6% 16%

Men heeft geen zin om met duurzaamheid
4% 17%
lastig te worden gevallen in de winkel

Het is een geitenwollensokken thema 4% 21%

Er zijn te weinig gemaks/ kant- en klare 4% 18%
producten in de winkel die duurzaam zijn


Stellingen
Bijna zes op de tien Nederlanders gaat minder op duurzaam
letten als voedselprijzen omhoog gaan

In hoeverre bent u het eens met de volgende uitspraken:
Nederland

Ik denk eigenlijk nooit na over waar de producten die ik
37%
koop vandaan komen of hoe ze tot stand zijn gekomen

Ik geloof niet dat alle geclaimde duurzame producten 57%
allemaal ook daadwerkelijk duurzaam zijn

Ik ga liever voor een goedkoop product, hoe
23%
deze ook is gemaakt of tot stand is gekomen

Ik ben heel bewust bezig met de oorsprong van
15%
producten en hoe ze tot stand zijn gekomen

Als ik goedkope product heb gekocht tijdens het
10%
winkelen, heb ik weleens een schuldgevoel

Ik vind het geen prettig idee dat kleine kinderen en plaatselijke
69%
boeren er de dupe van zijn dat wij goedkoop winkelen

Duurzaamheid is voor mij veel interessanter als ik er zelf
57%
voordeel bij hebt, zoals energiebesparing

Nu de voedselprijzen omhoog gaan, zal
43%
ik minder op duurzaamheid letten

% eens (top 2)


Stellingen
Bijna zes op de tien Nederlanders gaat minder op duurzaam
letten als voedselprijzen omhoog gaan
29% Nederlanders die 71% van de Nederlanders
In hoeverre bent u het eens met de volgende uitspraken: kiest voor duurzame die kiest voor laag geprijsde
producten producten

Ik denk eigenlijk nooit na over waar de producten die ik
11% 48%
koop vandaan komen of hoe ze tot stand zijn gekomen

Ik geloof niet dat alle geclaimde duurzame producten 51% 59%
allemaal ook daadwerkelijk duurzaam zijn

Ik ga liever voor een goedkoop product, hoe
4% 31%
deze ook is gemaakt of tot stand is gekomen

Ik ben heel bewust bezig met de oorsprong van
33% 8%
producten en hoe ze tot stand zijn gekomen

Als ik goedkope product heb gekocht tijdens het
23% 5%
winkelen, heb ik weleens een schuldgevoel

Ik vind het geen prettig idee dat kleine kinderen en plaatselijke
89% 63%
boeren er de dupe van zijn dat wij goedkoop winkelen

Duurzaamheid is voor mij veel interessanter als ik er zelf
48% 62%
voordeel bij hebt, zoals energiebesparing

Nu de voedselprijzen omhoog gaan, zal
10% 58%
ik minder op duurzaamheid letten

% eens (top 2)


Het Duurzaamheidkompas brengt ook
een aantal trends in kaart

Duurzaamheidkompas #6: Eerlijke
Duurzaamheidkompas #3 2010
#5 15

Voorwaarden waaraan een duurzaam product/merk moet voldoen:
Gemaakt met respect voor milieu, met goede
grondstoffen en lange levensduur
Nederland

Hoe groter het woord, hoe vaker genoemd

16

Merken die consumenten spontaan benoemen als duurzaam
Max Havelaar en Fairtrade onbetwiste nr. 1 en 2

Duurzame top tien:
1. Max Havelaar 6. FSC-hout
Nederland

2. Fairtrade 7. Nuon
3. Eneco 8. ASN-bank
4. Philips 9. Albert Heijn
5. Essent 10. Toyota
Cultureel Creatieven

Hoe groter het woord, hoe vaker genoemd

17

Belang van duurzaam produceren door bedrijven
Duurzame activiteiten onverminderd belangrijk

Hoe belangrijk vindt u het dat bedrijven zich bezighouden
met duurzaamheid? Bijna negen op de tien Nederlanders
en alle Cultureel Creatieven geven aan
het (heel) belangrijk te vinden dat
14% 12% 13% 11%
bedrijven zich bezig houden met
Nederland

duurzaamheid.

63% 59% 62% 65%
Het ontwikkelen van een
duurzaamheidsprogramma die bij de
strategie en het imago van de
22% 26% 22% 21% organisatie past en bijbehorende MVO-
activiteiten zijn belangrijk.
Ne de rland ok t. '09 Ne de rland april '10 Nederland s ept. '10 Ne de rland m aart '11

Heel belangrijk Belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Onbelangrijk Heel onbelangrijk

3% 4%

45%
50% 52% 54%

55%
46% 44% 46%

Culture e l Cre atie ve n ok t. Culture e l Cre atie ve n april Culture e l Cre atie ve n Culture e l Cre atie ve n
'09 '10 s e pt. '10 m aart '11

Heel belangrijk Belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Onbelangrijk Heel onbelangrijk


Belang van eigen duurzaam consumptiegedrag
Weer een toename in duurzaam gedrag zichtbaar

Hoe bewust bent u zelf met duurzaamheid bezig als u kijkt
Bijna een derde (31%) van de
naar uw eigen consumptiegedrag?
consumenten zegt in het eigen
consumptiepatroon bewust bezig te zijn
Nederland

22% 24% 26% 30% met duurzaamheid. Na een daling is in
deze meting juist weer een toename
45% zichtbaar.
47% 47% 39%
Cultureel Creatieven laten al sinds eind
2009 een opwaartse trend zien met
33% 29% 31%
27% betrekking tot het vertonen van
duurzaam consumptiegedrag. Bijna
Nederland okt. '09 Nederland april '10 Nederland sept. '10 Nederland maart '11
zeven op de tien Cultureel Creatieven
geeft aan (heel) bewust bezig te zijn
met duurzaamheid wanneer het om
6% consumptie gaat. Waarschijnlijk is het

14% 9% 8%
de laatste jaren ook makkelijker
24%
39% 31% geworden om duurzame producten te
30%
kopen.

69%
54% 56% 60%

Cultureel Creatieven okt. '09 Cultureel Creatieven april '10 Cultureel Creatieven sept. '10 Cultureel Creatieven maart '11

(heel) bewust bezig Neutraal (helemaal) niet bewust bezig


Uiting van duurzaam consumptiegedrag
Bewust aankopen doen, recyclen en energiebesparing

Hoe uit uw duurzame consumptiegedrag zich?
Zuinig omgaan met energie 85%
(spaarlampen) 77%

84%
Afval scheiden/ recyclen Bij duurzaam consumptiegedrag
74%
focussen zowel de Cultureel Creatieven
Consumptie beperken / zo min mogelijk 68% als de Nederlanders zich op aankopen,
weggooien 71% alsook hoe om te gaan met producten
(energiezuinig, zo min mogelijk
Goed nadenken en vergelijken voor 66% weggooien) en op afval scheiden.
aankoop 55%

Opletten op duurzaamheid bij aankoop/ 64%
milieubewust 62%

50%
Groene stroom
59%

Zo min mogelijk de auto gebruiken/ 47%
meer fietsen 50%

42%
Letten op keurmerken
34%

42%
Minder vlees eten
33%

Nederland maart'11 Cultureel Creatieven maart '11


Positieve effecten van duurzaamheid voor bedrijven
Duurzaam zijn heeft voordelen, met name bij Cultureel
Creatieven
Beveelt duurzame Zou duurzame merken Werkt liever voor een
duurzame werkgever
merken eerder aan eerder aanschaffen 75% 73%
62% 65%
75% 75%
64% 64% 69% 70%
61% 58%
50% 50% 42% 40% 39% 40%
41% 45%
37% 35% 41%
30%

oktober 2009 april 2010 sept 2010 m aart 2011 oktober '09 april 2010 sept 2010 m aart 2011 oktober 2009 april 2010 sept 2010 m aart 2011

Wil (iets) meer betalen Krijgt eerder een goed Cultureel Creatief en Nederlander komt
voor duurzame merken gevoel bij duurzame merken verder uit elkaar te liggen.
75% 75% 81%
Qua aanbevelen, eerder aanschaffen, meer
73% 73% 77% 80%
76% betalen, goed gevoel krijgen en willen werken
50% 54%
49% 53% 56% reageren Cultureel Creatieven positiever op
46% 50%
46% duurzame organisaties dan Nederlanders.

oktober 2009 april 2010 sept 2010 m aart 2011 oktober 2009 april 2010 sept 2010 m aart 2011

Nederland Cultureel Creatieven


Het onderzoeksbureau
Over MarketResponse

MarketResponse is één van de grootste onafhankelijke research consultancy bureaus van Nederland.

MarketResponse streeft naar een zo groot mogelijke effectiviteit voor haar klanten. Op basis van
kwantitatief en kwalitatief onderzoek helpen wij onze klanten maximaal rendement te halen uit het managen
van klanten, medewerkers, portfolio en communicatie, zodat zij hun bedrijfsdoelstellingen kunnen
realiseren.

MarketResponse heeft 26 jaar ervaring in het faciliteren van besluitvorming op basis van marktonderzoek.
www.marketresponse.nl


Het communicatieadviesbureau
Over Schuttelaar & Partners

Schuttelaar & Partners is het communicatieadviesbureau dat is gespecialiseerd in gezondheid en
duurzaamheid. Wij zijn ervan overtuigd dat de wereld duurzamer en gezonder moet en kan worden.
Maatschappelijke technologie kan daarbij een grote rol spelen. Om de grote vraagstukken waar de wereld
nu voor staat op te lossen, is het noodzakelijk op een transparante manier samen te werken.

We geven strategisch advies en communicatie-oplossingen op het terrein van voeding, gezondheid,
technologie, landbouw, maatschappelijk verantwoord ondernemen en consumentengedrag. Wij helpen onze
klanten een aanpak te kiezen die oog heeft voor science, society & sense.

www.schuttelaar.nl


Duurzaamheidscompas 2011

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Duurzaamheidscompas 2011

Similar to Duurzaamheidscompas 2011 (20)

Duurzaamheidscompas 2011