2. Największy problem jakości powietrza w Krakowie stanowi zanieczyszczenie pyłem
zawieszonym PM10. Według uchwalonego w 2013 r. Programu ochrony powietrza dla
województwa małopolskiego, udział poszczególnych grup źródeł emisji w stężeniach
średniorocznych pyłu PM10 w obszarach przekroczeń kształtuje się następująco:
• źródła powierzchniowe (piece, kotłownie domowe): 42,25 %,
• źródła liniowe (komunikacja): 17,01 %,
• źródła punktowe (przemysł): 21,02 %,
• napływ i tło naturalne: 19,72 %,
Główne problemy jakości powietrza w Krakowie
2
Przekroczenia wartości dopuszczalnych średniodobowych
pyłu zawieszonego PM10 w roku 2013 (miernik automatyczny):
• stacja przy al. Krasińskiego - 158 dni,
• stacja przy ul. Bulwarowej - 136 dni,
• stacja przy ul. Bujaka - 106 dni
przy dopuszczalnej częstość przekroczeń wynoszącej 35 dni w roku kalendarzowym
3. Przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu zawieszonego PM10 :
• w roku 2011 i 2012 – po 9 dni
• w roku 2013 nie stwierdzono przekroczeń stanu alarmowego (300 µg/m3)
poziom informowania o ryzyku wystąpienia przekroczeń (200 µg/m3) – 3 dni
• w pierwszej połowie 2014 r. nie stwierdzono przekroczeń stanu alarmowego,
poziom informowania o ryzyku przekroczeń stanu alarmowego – 1 dzień, 4 luty 2014 r.
(na stacji komunikacyjnej przy Al. Krasińskiego)
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2014 r. przekroczenia wartości dopuszczalnej
Główne problemy jakości powietrza w Krakowie
3
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2014 r. przekroczenia wartości dopuszczalnej
średniodobowej pyłu PM10 (50 ug/m3) występowały z następującą częstością:
• stacja pomiarowa przy Al. Krasińskiego - 94 dni,
• stacja pomiarowa przy ul. Bujaka – 60 dni,
• stacja pomiarowa przy ul. Bulwarowej - 69 dni.
4. Program Ograniczania Niskiej Emisji
1. Od roku 1995 dofinansowujemy wymianę pieców zgodnie
z opracowanym przez Miasto Programem Ograniczania Niskiej Emisji
(PONE). W rezultacie w latach 1995 do 2013 (z przerwą w 2010 i 2011 r.):
• zlikwidowano blisko 21,5 tysiąca pieców
• zlikwidowano 600 większych kotłowni
• zainstalowano ponad 420 odnawialnych źródeł energii.
2. W 2013 roku Miasto wydatkowało na ten cel kwotę blisko 15,0 mln zł, w tym
ponad 11,0 mln zł dotacji i pożyczki z WFOŚiGW. Zlikwidowano blisko 1600
pieców i 255 kotłowni węglowych.
4
3. W 2014 roku, do chwili obecnej, wpłynęło ponad 2400 wniosków na kwotę
ponad 65 mln zł.
4. Pozyskane środki pochodzą z:
• Budżetu Miasta
• WFOŚiGW w Krakowie (dotacja i pożyczka)
• Programu WFOŚiGW oraz NFOŚiGW „KAWKA „
5. Program Ograniczania Niskiej Emisji
Beneficjentami PROGRAMU są :Beneficjentami PROGRAMU są :
1) podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych, w szczególności:
• osoby fizyczne,
• wspólnoty mieszkaniowe,
• osoby prawne,
• przedsiębiorcy,
2) jednostki sektora finansów publicznych będące gminnymi lub powiatowymi
osobami prawnymi.
Wysokość dotacjiWysokość dotacji
Podstawą obliczenia maksymalnej wysokości dotacji jest przelicznik :
5
Podstawą obliczenia maksymalnej wysokości dotacji jest przelicznik :
1) 900 zł za każdy kW (wykazany na wniosku o udzielenie dotacji):
• mocy nowego źródła ogrzewania w przypadku likwidacji palenisk lub
kotłowni węglowych,
• mocy nowego źródła centralnej ciepłej wody użytkowej,
• mocy zainstalowanej pompy ciepła,
2) 1 000 zł za każdy metr kwadratowy w przypadku instalacji kolektorów
słonecznych
6. POROZUMIENIE
W 2012 r. zostało zawarte Porozumienie z: Województwem Małopolskim,
Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
dostawcami energii cieplnej, elektrycznej i gazu, którego celem jest wzmocnienie
działań związanych z ograniczaniem niskiej emisji na terenie miasta.
Sygnatariusze Porozumienia oferują pomoc mieszkańcom Krakowa, którzy
zdecydują się na zlikwidowanie palenisk węglowych i zmianę systemu ogrzewania
na proekologiczne.
1. Dla podłączenia do miejskiej sieci ciepłowniczej
Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A.:
6
Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A.:
- wykonanie dokumentacji technicznej przyłącza i węzła cieplnego,
- wykonanie podłączenia do miejskiej sieci poprzez budowę przyłącza
EDF Polska S.A. I Elektrownia Skawina S.A.
- 275 zł/kW mocy projektowej instalacji c.o ., nie więcej jednak niż 25 %
faktycznej wartości nakładów poniesionych przez Odbiorcę na budowę
wewnętrznej instalacji centralnego ogrzewania,
- 250 zł/kW mocy projektowej instalacji c.w.u., nie więcej jednak niż 25 %
faktycznej wartości nakładów poniesionych przez Odbiorcę na budowę
wewnętrznej instalacji ciepłej wody użytkowej.
7. POROZUMIENIE
2. Dla ogrzewania gazowego
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. oferuje :
- dofinansowanie w wysokości do 500 zł.
3. Dla ogrzewania elektrycznego
Tauron Sprzedaż Sp. z o.o. zobowiązało się do :
- wsparcia w postaci rabatu do 1000 zł na zakup urządzeń grzewczych
(piece akumulacyjne o mocy 2 kW),
- dodatkowo zaproponowano transport, montaż, modernizację sieci
wewnętrznej na preferencyjnych warunkach.
7
wewnętrznej na preferencyjnych warunkach.
8. Inwentaryzacja palenisk na paliwa stałe
• W roku 2013 została wykonana na terenie Krakowa inwentaryzacja pieców na
paliwo stałe dla wybranego obszaru miasta obejmującego część I i II Dzielnicy
oraz niewielki fragment Dzielnicy VIII.
• W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji ustalono, iż całkowita liczba pieców
na paliwo stałe na terenie objętym inwentaryzacją wyniosła 5891 sztuk.
• Aktualnie sporządzana jest inwentaryzacja obejmująca kolejne obszary Miasta
(wg załączonej mapy). Całkowite zakończenie inwentaryzacji przewidziane jest
w roku 2015 .
8
w roku 2015 .
Inwentaryzacja realizowana jest w ramach projektu pn.: Zintegrowany system
monitoringu danych przestrzennych dla poprawy jakości powietrza
w Krakowie, ze środków finansowych pozyskanych z Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z Programu Operacyjnego PL03.
9. Inwentaryzacja palenisk na paliwa stałe
Aktualnie, na zlecenie Wydziału Kształtowania Środowiska, przeprowadzona
została inwentaryzacja palenisk na paliwa stałe w obszarze obejmującym
Dzielnice I i II oraz niewielki fragment Dzielnicy VIII.
Zinwentaryzowano 5891 szt. czynnych pieców na paliwo stałe.
9
10. Kontrola palenisk węglowych w zakresie spalania odpadów
Od roku 2009, wspólnie ze Strażą Miejską Miasta Krakowa, prowadzimy
kontrole palenisk domowych dotyczące spalania odpadów.
W pierwszym kwartale 2014 r. Straż Miejska przeprowadziła łącznie 1261 kontroli
ujawniając 153 wykroczenia polegających na termicznym przekształcaniem
odpadów.
Przy okazji kontroli prowadzona jest akcja uświadamiająca mieszkańców
o szkodliwości spalania odpadów i zachęcająca mieszkańców Krakowa do zmiany
sposobu ogrzewania.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz.U. z 2013 r. poz. 21)
- art. 155. Termiczne przekształcanie odpadów prowadzi się wyłącznie
10
- art. 155. Termiczne przekształcanie odpadów prowadzi się wyłącznie
w spalarniach odpadów lub we współspalarniach odpadów, z zastrzeżeniem
art. 31.
- art. 191. Kto, wbrew przepisowi art.155, termicznie przekształca odpady poza
spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów podlega karze aresztu albo
grzywny.
11. Działania naprawcze jakości powietrza w zakresie ograniczania
emisji komunikacyjnych
Ograniczamy emisje komunikacyjne – rozbudowa linii tramwajowych, priorytet dla
Krakowskiego Szybkiego Tramwaju, budowa ścieżek rowerowych, remonty
i przebudowy ulic, sterowanie ruchem, pierwszeństwo dla komunikacji miejskiej,
wymiana miejskiego taboru autobusowego na spełniający europejskie normy
czystości spalin, polityka parkingowa.
W ramach zadań realizowanych przez Zarząd Infrastruktury Komunalnej
i Transportu, na kilkunastu ciągach komunikacyjnych wdrożono obszarowy system
sterowania ruchem, a na kolejnych odcinkach planowane jest dalsze wdrażanie
systemu.
11
12. Działania naprawcze jakości powietrza w zakresie ograniczania
emisji komunikacyjnych
• Wybudowaliśmy 136 km ścieżek rowerowych (stan na 2013 rok) i planowana
jest budowa kolejnych ścieżek.
• Uchwałą Rady Miasta Nr LIII/723/12 z dnia 29 sierpnia 2012 r. uchwalono
Program Obsługi Parkingowej Urzędu Miasta Krakowa, który zawiera
faktyczny obszar jaki może być brany pod uwagę do tworzenia strefy płatnego
parkowania. Celem strefy parkowania jest ograniczenie wjazdu w ścisłe
centrum Krakowa (strefa A i B) oraz niewątpliwe zmniejszenie ilości pojazdów
w strefie C. W ramach systemu Park&Ride zrealizowano parkingi przy
ul. Czerwone Maki i przy ul. Balickiej.
12
• Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. prowadzi systematyczną
wymianę taboru autobusowego na pojazdy przyjazne środowisku. W roku
2012 zakupiono 30 autobusów spełniających normę EEV (EURO5+).
Aktualnie realizowany jest wieloletni kontrakt zakupu 100 autobusów,
z którego w roku 2013 odebrano 29 sztuk pojazdów spełniających normę EEV
(EURO5+), a w 2014 roku - 28 autobusów spełniających normę EURO6.
13. Działania edukacyjne
Prowadzimy kampanie edukacyjne:
• w zakresie szkodliwości spalania odpadów w domowych
instalacjach grzewczych,
• zachęcające do korzystania z komunikacji miejskiej,
13
• zachęcające do korzystania z pojazdów proekologicznych
(rowery, samochody z silnikami hybrydowymi lub
elektrycznymi), między innymi w ramach corocznie
organizowanego Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego
Transportu oraz Dnia bez Samochodu.
14. Uchwała Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie rodzajów
paliw dopuszczonych do stosowania w Krakowie
W celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na środowisko i na zabytki
Sejmik Województwa Małopolskiego uchwałą z dnia 25.11.2013 r.
Nr XLIV/703/13 określił rodzaje paliw dopuszczone do stosowania w celu
ogrzewania lokali lub budynków i przygotowania ciepłej wody użytkowej:
- gaz ziemny i pozostałe węglowodory gazowe do celów opałowych,
- olej opałowy i napędowy do celów opałowych, z wyłączeniem ciężkiego
oleju opałowego.
W zakresie stosowania paliw w nowych lokalach i budynkach uchwała
14
W zakresie stosowania paliw w nowych lokalach i budynkach uchwała
weszła w życie z dniem 29 grudnia 2013 r.
W zakresie stosowania paliw w lokalach i budynkach istniejących
oraz w lokalach i budynkach, które uzyskały pozwolenie na budowę
lub dla których wniosek o wydanie pozwolenia na budowę został złożony
przed 29 grudnia 2013 r., uchwała wejdzie w życie 1 września 2018 r.
15. Wprowadzanie ograniczeń w stosowaniu paliw stałych
Dla istniejących obiektów – intensyfikacja działań w ramach PONE.
Dla nowych inwestycji - wprowadzamy ograniczenia w stosowaniu paliw stałych,
poprzez odpowiednie zapisy zamieszczane:
• w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego,
• w decyzjach o ustaleniu warunków zabudowy
• w pozwoleniach na budowę.
W zapisach tych wskazujemy, iż z uwagi na ochronę powietrza, pokrycie potrzeb
15
cieplnych obiektów należy zapewnić w oparciu o:
• miejską sieć ciepłowniczą
• energię elektryczną
• lub lokalne źródła na paliwa ekologiczne (gaz, lekki olej opałowy)
• lub alternatywne źródła energii (energia słoneczna, geotermalna)
z jednoczesnym wykluczeniem w nowych obiektach paliw stałych.
16. Rozbudowa miejskiej sieci ciepłowniczej
Gminna Spółka MPEC S.A. rozbudowuje system ciepłowniczy i realizuje program
„Zmień system ogrzewania”, gdzie na własny koszt wykonuje węzły cieplne
i przyłącza do budynków ogrzewanych węglem, które są w zasięgu miejskiej sieci
ciepłowniczej.
16
17. „„„„„„„„Lokalny Program Osłonowy”
Przyjęty został uchwałą Rady Miasta Krakowa Nr XC/1354/13 w dniu 20 listopada 2013 r.
na okres realizacji 2014 – 2022
Celem Programu jest wsparcie osób o niskich dochodach, które poniosły zwiększone
koszty grzewcze lokalu związanego z trwałą zmianą systemu ogrzewania
Co do zasady wysokość pomocy przyznawanej na rok kalendarzowy ustala się jako
iloczyn powierzchni faktycznej oraz wartości odpowiadającej stawce przyjętej dla
określonego nowego systemu ogrzewania, określonej w załączniku nr 1 do Uchwały
i oblicza się ją według wzoru:
P (wysokość pomocy) = PF (powierzchnia faktyczna) x X (stawka przyjęta dla
określonego nowego systemu ogrzewania)
18. „„„„„„„„Lokalny Program Osłonowy”(c. d)
Czynniki, od których zależy wysokość dotacji
Powierzchnia lokalu z uwzględnieniem liczby osób
Wysokość stawki dopłaty (MPEC - 13,09 zł, gaz - 21,90 zł, energia elektryczna -
50,74 zł, olej opałowy - 32,25 zł)
Dochód osoby/rodziny
Liczba miesięcy przypadających na okres po dokonaniu trwałej zmiany systemu
ogrzewania – w przypadku gdy zmiana nastąpiła w roku kalendarzowym objętym
pomocą
19. „„„„„„„„Rada Programowa ds. Ochrony Powietrza w Mieście Krakowie”
Powołana została Zarządzeniem nr 16/2014 Prezydenta Miasta Krakowa z
dnia 09.01.2014 r.
Członkowie Rady są wybitnymi naukowcami i znawcami problematyki
związanej z ochroną powietrza, przedstawicielami wiodących krakowskich
wyższych uczelni oraz instytucji naukowo – technicznych.
Rada Programowa ds. Ochrony powietrza, jako specjalistyczna komisja
doradcza, będzie wspomagała działania Gminy Miejskiej Kraków
w rozwiązywaniu problemów dotyczących poprawy stanu powietrza
w mieście.
