ทิศทางอุตสาหกรรม4.0.pdf

หน้า 1
สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม
1. นโยบายการพัฒนาอุตสาหกรรมไทย 4.0

หน้า 2
แนวโน้มการเปลียนแปลงระดับโลก (Global Megatrends)
ทีมา : กรอบแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที 13, สศช.

หน้า 3
ประเด็นท้าทายสําคัญของประเทศไทยในระยะ 20 ปีข้างหน้า
ทีมา : สศช., ตุลาคม 2559.

หน้า 4
ผลกระทบและแนวโน้มจากโควิด-19
ทีมา : กรอบแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที 13, สศช.

หน้า 5
ความสามารถในการแข่งขัน: ประเด็นเชิงโครงสร้าง

หน้า 6
สถานภาพเศรษฐกิจอุตสาหกรรมไทย

หน้า 7
สถานภาพเศรษฐกิจอุตสาหกรรมไทย
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
ประเทศทีมีรายได้ปานกลางระดับตํา
USD
ประเทศทีมีรายได้ตํา
ประเทศทีมีรายได้ปานกลางระดับสูง
ประเทศทีมีรายได้สูง
หมายเหตุ: การแบ่งกลุ่มรายได้จําแนกตามเกณฑ์ของธนาคารโลก (World Bank) ณ 1 กรกฎาคม 2020 โดย
ประเทศทีมีรายได้ตํา ≤ 1,036 USD
ประเทศทีมีรายได้ปานกลาง-ตํา ≥ 1,036-4,045 USD
ประเทศทีมีรายได้ปานกลาง-สูง ≥ 4,046-12,535 USD
ประเทศทีมีรายได้สูง ≥ 12,535 USD
จุดเปลียนเข้าสู่ประเทศทีมีรายได้ปานกลางระดับตํา จุดเปลียนเข้าสู่ประเทศทีมีรายได้ปานกลางระดับสูง

หน้า 8
กับดักประเทศ
รายได้ปานกลาง
(Middle Income Trap)
กับดักความ
เหลือมลํา/ไม่เท่าเทียม
(Inequality Trap)
กับดักความ
ไม่สมดุลในการพัฒนา
(Imbalance Trap)
กลไกการขับเคลือนด้วยนวัตกรรม
(Productive Growth Engine)
กลไกการขับเคลือนด้วยการสร้าง
การมีส่วนร่วม (Inclusive Growth Engine)
กลไกการขับเคลือนทีเป็นมิตร
ต่อสิงแวดล้อม(Green Growth Engine)
ด้วยนวัตกรรม ปัญญา
เทคโนโลยี และความคิดสร้างสรรค์
ด้วยการกระจายรายได้โอกาส
และความมังคังอย่างเท่าเทียม
ด้วยการพัฒนาทีเป็นมิตร
ต่อสิงแวดล้อม
3 กับดัก (Traps) 3 กลไก (Engines)
นโยบายเศรษฐกิจภายใต้
Thailand 4.0
การปรับเปลียนโครงสร้างเศรษฐกิจ
ไปสู่การเป็น
“Value-based Innovation Driven Economy” หรือ
“เศรษฐกิจทีขับเคลือนด้วยนวัตกรรม”
ไม่ใช่เพียงการทําให้มูลค่าทางเศรษฐกิจ (GDP)
เติบโตเพียงอย่างเดียว
หากแต่เป็ นการปรับเปลียนให้โครงสร้างทางเศรษฐกิจ
ของประเทศมีความสมดุล
Local Economy + Inclusive Growth
NEW INVESTMENT PLATFORM
INDUSTRY 4.0
ทิศทางการขับเคลือนอุตสาหกรรม 4.0

หนา 9
ทีมา : ยุทธศาสตร์การพัฒนาอุตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560 - 2579)
การพัฒนาอุตสาหกรรมไทย 4.0 (Thailand Industry 4.0)

หนา
10
ทีมา : ยุทธศาสตร์การพัฒนาอุตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560 - 2579)
การพัฒนาอุตสาหกรรมไทย 4.0 (Thailand Industry 4.0)
การปรับโครงสร้างอุตสาหกรรมไทย

หนา 11
นโยบาย
รัฐบาล
6.16 ด้านอุตสาหกรรม ส่งเสริมการพัฒนาอุตฯ ทีสอดคล้องกับศักยภาพของประเทศ ... ส่งเสริมการพัฒนานวัตกรรมเพือสร้าง
มูลค่าเพิมให้แก่อาหารไทยบนฐานความรู้ ความคิดสร้างสรรค์ และภูมิปัญญา ส่งเสริมการวิจัยเกษตรแปรรูป ... ส่งเสริมอุตฯ ทีใช้
เทคโนโลยีสูง ส่งเสริมอุตฯ ทีใช้การออกแบบและสร้างสรรค์ และส่งเสริมอุตฯ เครืองจักรกลเทคโนโลยีขันสูง เพือปรับกระบวนการ
ผลิตสู่ระบบอัตโนมัติและกึงอัตโนมัติ
6.18 ส่งเสริมภาคเศรษฐกิจดิจิทัลและวางรากฐานของเศรษฐกิจดิจิทัล... รวมถึงการผลิตและการค้าผลิตภัณฑ์ดิจิทัล... ตลอดจนการใช้
ดิจิทัลรองรับการผลิตสินค้าอุตสาหกรรมและการพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์
6.16 ด้านอุตสาหกรรม ส่งเสริมการพัฒนาอุตฯ ทีสอดคล้องกับศักยภาพของประเทศ ... ส่งเสริมการพัฒนานวัตกรรมเพือสร้าง
มูลค่าเพิมให้แก่อาหารไทยบนฐานความรู้ ความคิดสร้างสรรค์ และภูมิปัญญา ส่งเสริมการวิจัยเกษตรแปรรูป ... ส่งเสริมอุตฯ ทีใช้
เทคโนโลยีสูง ส่งเสริมอุตฯ ทีใช้การออกแบบและสร้างสรรค์ และส่งเสริมอุตฯ เครืองจักรกลเทคโนโลยีขันสูง เพือปรับกระบวนการ
ผลิตสู่ระบบอัตโนมัติและกึงอัตโนมัติ
6.18 ส่งเสริมภาคเศรษฐกิจดิจิทัลและวางรากฐานของเศรษฐกิจดิจิทัล... รวมถึงการผลิตและการค้าผลิตภัณฑ์ดิจิทัล... ตลอดจนการใช้
ดิจิทัลรองรับการผลิตสินค้าอุตสาหกรรมและการพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์
ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2560 - 2579)
ทีมา : (1) คําแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรี, 12 กันยายน 2557 และ (2) สศช., สิงหาคม 2559.
มุ่งสู่การพัฒนาตามแนวทาง THAILAND 4.0
นโยบายทีสนับสนุนการยกระดับสู่ Industry 4.0

หนา 12
นโยบายทีสนับสนุนการยกระดับสู่ Industry 4.0
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที 12 (พ.ศ. 2560 - 2564)
ที่มา : สศช., สิงหาคม 2559.

หนา 13
Center, Global Expansion of Thai Investment
•GLOBAL VC : Tech. Cooperation/ Bus.
Matching, Global Standard, Thai Brand
•DIGITAL Content : Online Communication,
Digital Marketing, Electronic Transaction for
Material
•OUTWARD & INWARD Investment : Domestic
Investment, Thailand as Trade & Investment
Center, Global Expansion of Thai Investment
•GOV Reform : Laws & Reg., Facilitator,
Industrial Community, Agenda-based
•INFRASTRUCTURE : SEZ, Eco-
industrial Town, Innovative Network,
Digital Infrastructure
•RE-SKILLs: STI Skill of Labour, STI
Expert, Innovator, IT & Digital Techno.
Network, S-M-L Linkage, Participation
•SPRING : Productivity, Standardize,
Innovation, Culture & Creativity,
Eco-friendliness
•SMART Entrepreneur : Start-up, New
Warrior, Innovative-driven Entrepreneurs
(IDEs), Cultural Industrial Village
•CLUSTERs : Downstream to Upstream
Network, S-M-L Linkage, Participation
นโยบายรัฐบาล ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี แผนพัฒนาฯ ฉบับที 12
แผนการพัฒนา
อุตฯ ศักยภาพ และมีกลไกสนับสนุนการเพิมผลิตภาพเพือการพัฒนาอุตฯ
เป้าหมายที 1 สปก. ทีเข้าร่วมโครงการมีผลิตภาพการผลิต
และผลิตภาพแรงงานเพิมขึน/ ส่งเสริมการรวมกลุ่มเครือข่าย
และมีกลไกสนับสนุนการเพิมผลิตภาพเพือการพัฒนาอุตฯ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ไปสู่การผลิตและผลิตภัณฑ์ทีมีมูลค่าสูง
เป้าหมายที 2 มี สปก. ทีได้มาตรฐานในอุตฯ ศักยภาพเพิมขึน/
ผปก. บุคลากร รวมทังแรงงานทีเข้าร่วมโครงการ ได้รับการพัฒนาทักษะ
เทคโนโลยี และนวัตกรรม ไปสู่การผลิตและผลิตภัณฑ์ทีมีมูลค่าสูง
ยุทธศาสตร์การ
พัฒนาอุตฯไทย4.0
ระยะ 20 ปี (พ.ศ.
2560 - 2579)
 Productivity, Standard, Innovation
and Creativity
 Industrial Eco-system  International Linkage
NEW S-curve : หุ่นยนต์เพืออุตฯ, การแพทย์ครบวงจร, ขนส่ง+การบิน,เชือเพลิง
ชีวภาพ+เคมีชีวภาพ, ดิจิตอล
FIRST S-curve : ยานยนต์สมัยใหม่, อิเล็กทรอนิกส์อัจฉริยะ, ท่องเทียวกลุ่มรายได้ดี+ท่องเทียวเชิง
สุขภาพ, การเกษตร+เทคโนโลยีชีวภาพ, แปรรูปอาหาร
แผนแม่บทการเพิมประสิทธิภาพและผลิตภาพการผลิตภาคอุตสาหกรรม (พ.ศ. 2559 - 2564) (Productivity Master Plan)
อก. (กสอ./ สมอ./ กนอ./ สถาบันเครือข่าย) สศช./ BOI/ สสว. วท./ ดท./ รง./ พณ./ ศธ. SME Bank/ สถาบันการเงิน
SMART SMEs
 Smart Factory/ Management (+กสอ./
สสว./ISMED)
 Smart Data/ IT (+ดท.)
 Smart Labour (+รง./กสอ./สสว.)
 Smart STI Machinery (+วท.)
 Smart Commerce/ Marketing
(+พณ./กสอ.)
 Smart Fund (+SME Bank)
 Competitiveness
 Capability
 Problem Solution
การขับเคลือนนโยบายการยกระดับสู่ Industry 4.0

หนา 14
ปธ. : นรม. ลข. : ปกอ.
คณะกรรมการพัฒนาอุตสาหกรรมแห่งชาติ (กอช.)
เครืองมือ
(Tools)
Investment Measures Implementation Policies & Plans
พรบ. การเพิมขีดความสามารถในการ
แข่งขันของประเทศ สําหรับอุตสาหกรรม
เป้าหมาย พ.ศ. 2560 (BOI)
พรบ.ส่งเสริมการ
ลงทุน
(ฉบับที 4)
พ.ศ. 2560
(BOI)
กองทุนเพิมขีดความสามารถในการ
แข่งขันสําหรับกลุ่มอุตฯ เป้าหมาย
แผนแม่บทการเพิม
ประสิทธิภาพและผลิตภาพ
การผลิตภาคอุตฯ
(Productivity) (สศอ.)
แผนการส่งเสริม
SMEs ฉ.4 (สสว.)
กองทุนส่งเสริม SMEs
ยุทธศาสตร์
กสอ./ สมอ./ สศอ.
แผนปฏิบัติการด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ปี (ปี 62-80)(สศอ.)
การขับเคลือนนโยบายการยกระดับสู่ Industry 4.0
กลไกและเครืองมือของภาครัฐในการขับเคลือนนโยบาย Industry 4.0 : Facilitators
แผนปฏิบัติการด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมและบริการแห่งอนาคต ระยะที 1
(ปี 63-65) (สศอ.)
มาตรการสนับสนุนการผลิต
รถยนต์ทีขับเคลือนด้วย
พลังงานไฟฟ้าในประเทศไทย
(สศอ.)
มาตรการพัฒนา
อุตสาหกรรมหุ่นยนต์และ
ระบบอัตโนมัติ (สศอ.)
อุตสาหกรรมชีวภาพของ
ไทย พ.ศ. 2561-2570
(สศอ.)
แผนปฏิบัติการด้านการพัฒนา
อุตสาหกรรมแปรรูปอาหาร
ระยะที 1 (พ.ศ. 2562–
2570) (สศอ.)
(ร่าง) แผนปฏิบัติการด้าน
การพัฒนาอุตสาหกรรม
อิเล็กทรอนิกส์อัจฉริยะ
ระยะที 1 (สศอ.)
เครืองมือแพทย์
(สศอ.)
t2

หน้า 15
Agenda 1
Agricultural
Industry
Agenda 2
S-Curve
Agenda 3
SME 4.0
Agenda 4
Factory 4.0
Agenda 5
Investment
Promotion
Agenda 6
MOI
Transformation
Circular Economy
การผลักดันภาคเกษตรเขาสูเกษตรอุตสาหกรรม
 การสงเสริมเกษตรอุตสาหกรรมครบวงจร
 OPOAI-C
 การสรางนวัตกรรมเพื่อผลิตออยพันธุดี
 การพัฒนาเครื่องจักรกลการเกษตรที่ใชในไรออย
การสงเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรมเปาหมาย
 ศูนยทดสอบยานยนตฯ (ATTRIC)
 EV/Smart Electronics
 Bio Economy
 มาตรการอาหารฯ
 Robotic & Automation
การสงเสริมและพัฒนาผูประกอบการ
ไปสู 4.0
 Connected Industries
 Reskill
 ITC Platform
 InnoSpace (Thailand)
 มอก./มอก.เอส/มผช.
 กองทุนพัฒนาเอสเอ็มอีตามแนวประชารัฐ
การสงเสริมการลงทุนในพื้นที่
 SEZ EEC SEC
 การพัฒนานิคมอุตสาหกรรม
 การพัฒนาพื้นที่และเทคโนโลยี
การผลิตภาคอุตสาหกรรม
การเพิ่มประสิทธิภาพ
การใหบริการกระทรวง
 Big Data (i-Industry)
 การเชื่อมโยงกฎหมาย อก. ที่เกี่ยวของกับ
ระบบขอมูลภาคอุตสาหกรรม
 การขับเคลื่อนความรวมมือดาน
อุตสาหกรรมของประเทศไทย
การสงเสริมภาคการผลิตไปสู 4.0
 ยกระดับกระบวนการผลิตดวยเทคโนโลยีและนวัตกรรม
สู 4.0
 การบริหารจัดการกากอุตสาหกรรม
 การพัฒนาเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ
 การจัดการเศษพลาสติกที่นําเขาจากตางประเทศ
 ศูนยวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีรีไซเคิล
 การสงเสริมสถานประกอบการเขาสูอุตสาหกรรมสีเขียว
ทีมา : สปอ.
นโยบายทีสําคัญของกระทรวงอุตสาหกรรม เพือปฏิรูปสู่อุตสาหกรรม 4.0

หนา 16
2. การขับเคลือนอุตสาหกรรม 4.0 สู่การปฏิบัติ

หน้า 17
การส่งเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรมเป้าหมาย (S-Curve/New S-Curve)
กลุ่มอุตสาหกรรมทีขับเคลือนในระยะแรก กลุ่มอุตสาหกรรมทีขับเคลือนในระยะต่อไป
ยานยนต์สมัยใหม่
(Next-Generation Automotive)
หุ่นยนต์เพืออุตสาหกรรม
(Robotics and Automation)
เศรษฐกิจชีวภาพ
(Bioeconomy)
การเกษตรและเทคโนโลยีชีวภาพ
(Agriculture and Biotechnology)
เชือเพลิงชีวภาพและเคมีชีวภาพ
(Biofuels and Biochemicals)
แปรรูปอาหาร
(Food for the Future)
ครม.
เห็
น
ชอบ/รั
บ
ทราบมาตรการส่
ง
เสริ
ม
ฯ
อิเล็กทรอนิกส์อัจฉริยะ
(Smart Electronics)
การบินและโลจิสติกส์
(Aviation and Logistics)
การแพทย์ครบวงจร
(Medical Hub)
การท่องเทียวรายได้ดีและเชิงสุขภาพ
(Affluent, Medical and Wellness Tourism)
ดิจิทัล
(Digital)
ป้องกันประเทศ
(Defense)
การศึกษา
(Education)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

หน้า 18
ผ่าน ค.ร.ม. แล้ว 4 มาตรการ
ผ่านการพิจารณาของ ค.ร.ม. แล้ว 4 มาตรการ อยู่ระหว่างดําเนินการ 2 มาตรการ
อยู่ระหว่างดําเนินการ 2 มาตรการ
มาตรการสนับสนุน
การผลิตรถยนต์ที
ขับเคลือนด้วย
พลังงานไฟฟ้าใน
ประเทศไทย
หุ่นยนต์และระบบ
อัตโนมัติ
อุตสาหกรรมชีวภาพ
ของไทย
ปี พ.ศ. 2561-
2570
แผนปฏิบัติการด้าน
การพัฒนา
อุตสาหกรรมแปรรูป
อาหาร ระยะที 1
(พ.ศ. 2562–2570)
(ร่าง) แผนปฏิบัติการด้านการ
พัฒนาอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์
อัจฉริยะ
(Smart Electronics) ระยะที 1
(พ.ศ. 2564-2570)
เครืองมือแพทย์
การส่งเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรมเป้าหมาย (S-Curve/New S-Curve)
มติ ครม. 28 มี.ค.60 มติ ครม. 29 ส.ค.60 มติ ครม. 17 ก.ค.61 มติ ครม. 28 เม.ย.63 คาดว่าจะเสนอ ครม. ภายในปี 64

สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม หน้า 19
สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
1. ยานยนต์สมัยใหม่ (Next-Generation Automotive)

หน้า 20
Long Supply Chain
ภาพรวมของอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย
ทีมา : สถาบันยานยนต์

หน้า 21
1.
2.
3.
4.
5.
6.
จัดทํามาตรฐานยานยนต์ไฟฟ้า และมาตรฐานการประจุไฟฟ้า รวม 79 มาตรฐานและให้บริการ
ทดสอบแบตเตอรีตามมาตรฐาน R100 (รถยนต์) และ R136 (จยย.) ภายในปี 2564

2. หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ (Robotics & Automation)

หน้า 23
 Agriculture Robot
 Survey Robot
 Medical Robot
60%
 Defense Robot
 Security Robot
 Underwater Robot
60%
40%
90%
10%
การใช ้Service Robot มีแนวโน้ม
เพิมขึนอย่างมากในอนาคต
Service Robot
Industrial Robot
การใช ้งานหุ่นยนต์ในด ้านต่าง ๆ ของโลกในปัจจุบัน

หน้า 24
ประเทศไทย : 53
คาเฉลี่ยความหนาแนนของการใชหุนยนตของโลก : 69
สัดสวนการใชหุนยนตของไทยเทียบกับประเทศตาง ๆ
ประเทศไทยยังมีสัดสวนการใช
หุนยนตอยูในระดับต่ํากวาคาเฉลี่ย
Unit
สัดสวนการใชหุนยนตตอจํานวนแรงงาน (1:10,000 คน)
ประเทศในเอเชีย สหภาพยุโรปและอื่น ๆ

หน้า 25
สถานภาพการใช Robotic and Automation ของไทย
Manual

หน้า 26

สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม หน้า 27
3. เศรษฐกิจชีวภาพ (Bioeconomy)

หน้า 28
สรางมูลคาทางเศรษฐกิจใหประเทศนอยมากไมสอดคลองกับการเปนแหลงดูดซับแรงงานจํานวนมาก
ที่มา: สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจ
และสังคมแหงชาติ. (ป 2559).
สถานการณและ...ปญหาของภาคเกษตรไทย

หน้า 29
ขาว
มันสําปะหลัง
ออย
ถั่วเหลือง/
ถั่วลิสง
ปาลม
ความไดเปรียบ...โอกาสของประเทศไทย
Biodiversity
High Yield /
High Productivity
Hi-Valued
Bio
Industry
Presence
มีพืชเฉพาะถิ่น
มากกวา 1,500 สายพันธุ
ที่มา: https://ca01001129.schoolwires.net/Page/1769

หน้า 30
ที่มา: สศอ. / D5: คณะทํางานดานการพัฒนาคลัสเตอรอุตสาหกรรมแหงอนาคต (New S-Curve)
พืชเกษตร
มูลคาเพิ่มสูงขึ้น
Molasse
ชานออย
น้ําตาล
มันสด มันเสน
แปงมัน
น้ํามันปาลม
พลาสติกการเกษตร
ครีมบํารุงผิว
บรรจุภัณฑ
อาหารสัตว
อาหาร
เครื่องดื่ม
100-220
เทา
พลาสติก
ชีวภาพ
100-220
บาท/กก.
32-110
เทา
พลาสติก
ชีวภาพ
100-220
บาท/กก.
20-45
เทา
วิตามิน
80-180
บาท/กก.
Intermediate goods
Finished goods
ยังไมมีผลิตในไทย
เริ่มมีผลิตในไทย
สารสกัดจากยีสต
สารใหความหวาน
Phytase enzyme
เม็ดพลาสติกชีวภาพ
เบตากลูแคน
ยา/วัคซีน
Furfural alcohol
Lactic acid
Succinic acid
Biopolymers
(PBS)
แปง dextrin
แปง gluten-free
Ethanol Lactic acid
Methyl Ester
Glycerol
Fatty alcohol
Fatty acid Surfactant
Bio ingredients
Ethanol
Sugar Alcohol
Biopolymers
(PLA)
อาหารแปรรูป
อุตสาหกรรมชีวภาพตัวแปรสรางมูลคาเพิ่มใหภาคเกษตรไทย

หน้า 31
การดําเนินงานทีเกียวข้องกับการพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพ ของกระทรวงอุตสาหกรรม

4. แปรรูปอาหาร (Food for the Future)

หน้า 33
35
GDP อุตสาหกรรมอาหารปี 2561
สัดส่วน GDP อาหารต่อ GDP ประเทศ 5.5%
สัดส่วน GDP อาหารต่อ GDP อุตสาหกรรม 20.6%

หน้า 34
36

5. อิเล็กทรอนิกส์อัจฉริยะ (Smart Electronics)

สถานการณ์และภาวะอุตสาหกรรมไฟฟ
้ าและอิเล็กทรอนิกส์ของไทยปี 2562
ตลาดส่งออกสินค้าไฟฟ
้ าและอิเล็กทรอนิกส์ทีสําคัญ  อุตสาหกรรมไฟฟาและอิเล็กทรอนิกสมีมูลคาเฉลี่ย
ประมาณ 5.5-6.2 หมื่นลานเหรียญสหรัฐฯ/ป คิดเปน
สัดสวนประมาณรอยละ 24 ของมูลคาการสงออกสินคา
ทั้งหมดของประเทศ
 ปจจัยภายในประเทศที่สงผลตออุตสาหกรรมไฟฟาและ
อิเล็กทรอนิกส ไดแก การขาดแคลนแรงงานมีฝมือและ
อัตราคาจางที่สูงขึ้น
 อุตสาหกรรมไฟฟามีการผลิตเพื่อสงออกมากกวารอยละ
50 และอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส สวนใหญเปนการ
ผลิตเพื่อสงออกถึงรอยละ 90
 อุตสาหกรรมไฟฟามีการผลิตและมีการจางงานในประเทศ
มากกวา 7 แสนคน
ปี 2561 มีมูลค่าส่งออก
รวม 62,108.53 Mil.US
(3.16 %YoY)
11,110.9
(-2.3)
8,981.6
(8.6)
11,474.4
(5.38)
5,610.8
(-0.5)
7,141.4
(12.2)
ที่มา: กรมศุลกากร
ตลาดส่งออกทีสําคัญ
สหรัฐอเมริกา อาเซียน
สหภาพยุโรป ญีปุ่ น จีน

จํานวนแรงงาน จําแนกตามกลุมผลิตภัณฑ
จํานวนผูประกอบการ จําแนกตามกลุมผลิตภัณฑ
122
312
334
440
584
685
0 200 400 600 800
Others
Trader
Supporting Industries
Electrical
Electronics
Electrical Parts
จํานวนผู้ประกอบการ
ราย
จํานวน
สัดสวน
สัดสวนผูประกอบการ จําแนกตามขนาดธุรกิจ สัดสวนจํานวนแรงงาน จําแนกตามขนาดธุรกิจ
27,924
16,499
53,390
96,747
370,372
186,059
0 200,000 400,000
Others
Trader
Supporting Industries
Electrical
Electronics
Electrical Parts
จํานวนแรงงาน
ราย
เล็ก
14%
กลาง
17%
ใหญ่
69%
750,991 ราย
ขอมูล ณ เดือนกันยายน 2019
เล็ก
59%
กลาง
22%
ใหญ่
19%
2,477 ราย
ทีมา : ศูนย์ข ้อมูลเชิงลึกอุตสาหกรรมไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ (EIU)
จํานวน
ผู้ประกอบการ
2,477 ราย
จํานวนแรงงาน
750,991 ราย
ความสําคัญของอุตสาหกรรมไฟฟ
้ าและอิเล็กทรอนิกส์ต่อเศรษฐกิจไทย

หน้า 38
แนวโนมการใช SMART Devices ของโลก เพิ่มขึ้นอยางรวดเร็ว
40

หน้า 39
พัฒนาอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์
มูลค่าสูง
- จัดตัง Excellence Center ด้าน Smart
Electronics เช่น IC/Circuit/PCB Design,
Testing Design and Development,
Sensor เป
็ นต้น
- พัฒนาบุคลากรเชียวชาญเฉพาะด้าน IC
Design, Micro/Nano design และ Testing
Engineer
IoT Gateway
Eco System และ Supporting
Industry
- พัฒนา IoT Platform สําหรับอุตสาหกรรม
Smart Electronics
- สร้างธุรกิจ Smart Electronics Startup
- ส่งเสริมธุรกิจ System Developer (SD)
- สนับสนุน Smart Manufacturing โดยมีการใช้
เทคโนโลยี IoT, 5G, AI และ Data Analysis ใน
กระบวนการผลิต
Demand Driven
- สร้าง Young Smart Farmer และสนับสนุนการใช้
Smart EE ในการเพาะปลูกในพืชหลัก เช่น ข้าว
ยางพารา อ้อย ปาล์มนํามัน เป
็ นต้น
- สนับสนุนให้ใช้อุปกรณ์ Smart EE ในการ
Monitoring เครืองจักรในโรงงานทัวประเทศ
- ปรับปรุง Regulation เช่น Cyber security และ
จัดทํามาตรฐาน Protocol ของ Smart City ทัว
ประเทศ
- ส่งเสริมการใช้ Smart Home/Smart Appliance
ในประเทศ
Micro Electronics เช่น Wafer Fabrication, IC
Design
Power Electronics เช่น Invertor for EV
Communication Electronics เช่น Sensor
E-Waste Management
- Eco design ทีมีการออกแบบเป
็ นมิตร
ต่อสิงแวดล้อม
- สนับสนุนการใช้อุปกรณ์ Smart
Electronics ในการบริหารจัดการ E-
Waste
- พัฒนาระบบและกลไกการบริหารจัดการ
E-Waste

หน้า 40
พ.ศ. 2563 – 2567 (5 ป) พ.ศ. 2563 – 2570 (8 ป)
เปาหมาย: ประเทศไทยเปนศูนยกลางในการผลิตและเทคโนโลยีดานอิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะในอาเซียน ภายในป 2570
(ราง) แผนปฏิบัติการดานการพัฒนาอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะ ป พ.ศ. 2563-2570
ตัวชี้วัดที่ 1 : มูลคาการลงทุนในอุตสาหกรรมไฟฟาและ
อิเล็กทรอนิกสใหม ๆ จากทั้งในประเทศและตางประเทศ
เพิ่มขึ้นไมนอยกวา 70,000 ลานบาท ภายในป 2564
พ.ศ. 2563 – 2564 (2 ป)
ระยะสัน ระยะกลาง ระยะยาว
ตัวชี้วัดที่ 1 : มูลคาการลงทุนในอุตสาหกรรมไฟฟาและอิเล็กทรอนิกสเพิ่มขึ้นไมนอยกวา
110,000 ลานบาท ภายในป 2567
ตัวชี้วัดที่ 2 : มูลคาการสงออกผลิตภัณฑไฟฟาและอิเล็กทรอนิกสเพิ่มขึ้นรอยละ 25
หรือมีมูลคาเพิ่มขึ้นไมนอยกวา 5 แสนลานบาท ภายในป 2567 (จากป 2562 มีการ
สงออกประมาณ 1.9 ลานลานบาท)
ประเทศไทยเปนศูนยกลางในการผลิตและการใชอุปกรณ
อิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะในอาเซียน โดยมีเทคโนโลยีเปนของ
ตนเองภายในป 2570
มาตรการที่ 1 : พัฒนาอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกสมูลคาสูง
ตัวชี้วัดที่ 1 : มีจํานวนผูผลิต component ดาน Smart Electronics เชน Sensor, IoT Gateway, PCB Assembly packaging ฯลฯ เพิ่มขึ้น ไมนอยกวา 100 บริษัท
ตัวชี้วัดที่ 2 : มีจํานวนบริษัท IC Design house และ Electronic Manufacturing Service (EMS) เกิดขึ้นอยางนอย 10 บริษัท
ตัวชี้วัดที่ 3 : มีมาตรฐานผลิตภัณฑ Smart Electronics จํานวน 1 มาตรฐาน/Domain
ตัวชี้วัดที่ 4 : เกิดศูนยความเปนเลิศทางดาน Micro Electronics จํานวน 5 ศูนย
มาตรการที่ 2 : กระตุนอุปสงคเพื่อสรางตลาดการใชอุปกรณอิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะในประเทศ
ตัวชี้วัดที่ 1 : เกิดมูลคาตลาด Smart Electronics ในประเทศ 50,000 ลบ. เชน Smart Factory, Smart City, Smart Farm, Smart Home, เปนตน
(Smart Factory 17,500 ลบ. มี 70,000 โรงงาน คิด 35,000 โรงงานลงทุน 500,000 บาท/โรงงาน), Smart farming 3,000 ลบ. (Young smart farm 1 ลานคน คิด
10,000 คนลงทุน 300,000 บาท/คน) ,Smart Home 30,000 ลบ. (22 ลานครัวเรือน คิด 1 ลานครัวเรือนใชจาย 30,000/ครัวเรือน)
มาตรการที่ 3 : การสรางและพัฒนา Eco System ระบบเทคโนโลยี บุคลากร และ SD เพื่อรองรับการขยายตัวของอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะ
ตัวชี้วัดที่ 1 : พัฒนาบุคลากรดาน Smart Electronics จํานวน 5,000 คน และ Smart Developer (SD) จํานวน 500 คน
ตัวชี้วัดที่ 2 : เกิด Platform เพื่อชวยยกระดับผูประกอบการ อยางนอย 2 Platform ( IoT platform Smart City/Digital Platform)
ตัวชี้วัดที่ 3 : เกิด 100 Pilot Project ดาน Smart Electronics
ตัวชี้วัดที่ 4 : เกิดศูนยความเปนเลิศดาน Smart Electronics จํานวน 1 ศูนย
แนวทาง/
ตัวชี้วัด
ภายใน 5 ป
มาตรการที่ 4 : สงเสริมการใชอุปกรณอิเล็กทรอนิกสอัจริยะในการบริหารจัดการซากผลิตภัณฑไฟฟาและอิเล็กทรอนิกส
ตัวชี้วัดที่ 1 : เกิดระบบบริหารจัดการซากผลิตภัณฑไฟฟาและอิเล็กทรอนิกส อยางนอย 1 ระบบ

สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม หน้า
41
6. อุตสาหกรรมวัสดุอุปกรณ์ทางการแพทย์ (Medical Devices)

หน้า 48
ความคืบหน้าการขับเคลือนมาตรการฯ

หน้า 49
70%
3 ต.ค. 60 2573
ผลิต xEV ร้อยละ 30 ของการ
ผลิตรถยนต์ทังหมดในประเทศ
เป้าหมาย
รายงานความคืบหน้า
ต่อคณะรัฐมนตรี
28 มี.ค. 60
คณะรัฐมนตรี
มีมติเห็นชอบ
มาตรการ xEV
ผลการดําเนินการทีสําคัญ การดําเนินการต่อไป
• มีผู้ประกอบการได้รับการส่งเสริมการลงทุน (HEV/PHEV/BEV) และชินส่วนทีเกียวข้อง จํานวน 42 โครงการ
เงินลงทุนกว่า 90,088 ล้านบาท (มีรถยนต์ภายใต้โครงการส่งเสริมการลงทุนจําหน่ายแล้ว
เช่น BMW/BENZ/HONDA/FOMM/NISSAN/TOYOTA เป็นต้น)
• ประกาศคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน ที 3/2564 ลงวันที 13 มกราคม 2564 เพือส่งเสริมให้เกิดการลงทุน
ผลิตยานพาหนะไฟฟ้าให้ครอบคลุมทุกประเภทตามนโยบายรัฐบาล และสนับสนุนการผลิตชินส่วนยานพาหนะ
ไฟฟ้าให้ประเทศไทยเป็นฐานการผลิตทีสําคัญ
• อก. โดย สมอ. กําหนดมาตรฐานเกียวกับยานยนต์ไฟฟ้าในประเทศ เพือรองรับการใช้งานมาตรฐานทีประกาศ
ราชกิจจาฯ แล้ว 33 มาตรฐานจากทังหมด 63 มาตรฐาน โดยคาดว่าจะแล้วเสร็จภายในปีงบประมาณ 2564
• มีการติดตังสถานีอัดประจุไฟฟ้า AC แล้ว 736 สถานี และ DC 69 สถานี และอยู่ระหว่างการกําหนดอัตรา
ค่าไฟฟ้าแบบคงทีตลอดทังวัน เท่ากับ 2.6369 บาทต่อหน่วย (สําหรับแรงดันไฟฟ้าน้อยกว่า 22 kV)
โดยมีเงือนไขการบริหารจัดการแบบ Low Priority หรือการใช้ไฟฟ้าสําหรับสถานีอัดประจุไฟฟ้ามีความสําคัญลําดับรอง
• เปิดให้บริการทดสอบยางล้อตามมาตรฐาน UN R117 แล้ว เมือสิงหาคม 2562 ณ จ. ฉะเชิงเทรา ภายใต้การดําเนินโครงการศูนย์ทดสอบ
ยานยนต์และยางล้อแห่งชาติ (ATTRIC)
มาตรการสนับสนุนการผลิตรถยนต์ทีขับเคลือนด้วยพลังงานไฟฟ้าในประเทศไทย
 การส่งเสริมการลงทุนเพือสร้างอุปทาน (Supply)
 การกระตุ้นตลาดภายในประเทศ (Demand)
 การเตรียมความพร้อมของโครงสร้างพืนฐาน
 การจัดทํามาตรฐานรถยนต์ไฟฟ้า
 การบริหารจัดการแบตเตอรีใช้แล้ว
 มาตรการด้านอืน ๆ เช่น การเพิมผลิตภาพบุคลากร
• การจัดตังศูนย์ทดสอบแบตเตอรี ที ATTRIC จ. ฉะเชิงเทรา
เพือทําการทดสอบความปลอดภัยของแบตเตอรีสําหรับรถยนต์ไฟฟ้า (มาตรฐาน
UN R100) และรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า (มาตรฐาน UN R136) ทังนี คาดว่าจะแล้ว
เสร็จในปี 2564
• สกท. อยู่ระหว่างการประกาศเปิดให้การส่งเสริมกิจการยานยนต์
ไฟฟ้าเพิมเติม
• การสร้างและพัฒนาบุคลากรรองรับอุตสาหกรรมยานยนต์
สมัยใหม่ และยกระดับความสามารถการแข่งขันด้วย
เทคโนโลยีและนวัตกรรม
1. ยานยนต์สมัยใหม่ (Next-Generation Automotive)

หน้า 50
ผลการดําเนินการทีสําคัญ การดําเนินการต่อไป
 การกระตุ้นอุปสงค์ สนับสนุนให้อุตสาหกรรมการผลิตและบริการ
ภายในประเทศใช้หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ
 การสนับสนุนอุปทาน โดยเฉพาะ System Integrator (SI)
 การพัฒนาบุคลากรและยกระดับเทคโนโลยี
จัดตัง Center of Robotic Excellence (CoRE)
มาตรการพัฒนาอุตสาหกรรมหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ
• ขยายผลการใช้หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติไปในภูมิภาคต่างๆ โดยพัฒนาระบบ
Simplify Automation ทีเหมาะสมกับ SMEs และเร่งสร้าง Local SI ในภูมิภาค
• สร้าง Digital Platform เพือบริหารจัดการ Supply chain ของอุตสาหกรรมหุ่นยนต์
และระบบอัตโนมัติ
• เชือมโยงต้นแบบงานวิจัยไปสู่การผลิตเชิงพาณิชย์จาก TRL 1-6 ไปสู่การผลิต
เชิงพาณิชย์ 7-9 โดยสร้าง Testbed โดยมีสิงอํานวยความสะดวกทัง Hardware
และ Software รองรับ
• ยกระดับศักยภาพเทคโนโลยีของเครือข่าย CoRE ในภูมิภาค (นําร่องในภาคอีสาน)
รองรับการขยายตัวของอุตสาหกรรมในพืนที
• อุตสาหกรรมต่างๆ มีการลงทุนใช้หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติประมาณ 1.87 แสนลบ.
- อุตสาหกรรมอาหาร 18,210.97 ล้านบาท
- อุตสาหกรรมไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ 18,836.18 ล้านบาท
- อุตสาหกรรมยานยนต์ 13,074.52 ล้านบาท
- อุตสาหกรรมปิโตรเคมี 11,242.86 ล้านบาท ฯลฯ
• ยอดขอรับส่งเสริมการลงทุน BOI ตามมาตรการปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิต จํานวน
138 กิจการ มูลค่ากว่า 16,592 ล้านบาท
• CoRE ดําเนินการพัฒนาหุ่นยนต์ฯ 185 ต้นแบบ และ SI 1,395 คน ในปี 62-63
• ความร่วมมือในการถ่ายทอดเทคโนโลยีหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติชันสูงกับ
ต่างประเทศ อาทิ ญีปุ่ น และเยอรมัน
คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบ
มาตรการพัฒนาอุตสาหกรรมหุ่นยนต์
และระบบอัตโนมัติ
ไทยเป็นผู้นําในการผลิต/การใช้หุ่นยนต์
และระบบอัตโนมัติในอาเซียน โดยมี
เทคโนโลยีเป็นของตนเอง
29 ส.ค. 60 2569
2. หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ (Robotics & Automation)

หน้า 51
การดําเนินการต่อไป
 การขจัดอุปสรรคการลงทุน และสร้างปัจจัยสนับสนุน
 การเร่งรัดการลงทุนภายในประเทศ
 การกระตุ้นอุปสงค์
 การสร้างศูนย์กลางความเป็นเลิศทางชีวภาพ
(Center of Bio Excellence : CoBE)
มาตรการพัฒนาอุตสาหกรรมชีวภาพของไทย ปี พ.ศ. 2561-2570
คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบ
มาตรการพัฒนาอุตสาหกรรมชีวภาพ
ของไทย ปี พ.ศ. 2561-2570
17 กรกฎาคม 2561 2570
ประเทศไทยจะเป็น
BIO Hub of ASEAN
24 เมษายน 2562
รายงานความคืบหน้า
เพือคณะรัฐมนตรี
รับทราบ
ในส่วนของ CoBE โดยสํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรมและสถาบันพลาสติก
จะดําเนินการ ดังนี
• จัดประชุมหารือร่วมกับสํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ
(สวทช.) ในฐานะหน่วยงานรับผิดชอบโครงการพัฒนาเขตนวัตกรรมชีวภาพ
ภาคตะวันออก (EECi-BIOPOLIS) เพือเชือมโยงผลงานวิจัยและนวัตกรรม
ด้านชีวภาพไปสู่การใช้งานจริงในภาคอุตสาหกรรม เช่น เทคโนโลยี
การเกษตรสมัยใหม่ (Smart Farming) เทคโนโลยีชีวภาพขันสูง
• เร่งพัฒนาผู้ประกอบการชีวภาพอย่างต่อเนือง ผ่านโครงการ
Transformation to Bio-Plastics Industry เพือเพิมศักยภาพของ
ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมชีวภาพ และพัฒนาผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพ
• ออกประกาศ สศอ. เรือง หลักเกณฑ์และวิธีการรับรองผลิตภัณฑ์พลาสติก
ทีย่อยสลายได้ทางชีวภาพ (29 มิถุนายน 2563) เพือรองรับมาตรการภาษีของ
กระทรวงการคลังในการยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลให้บริษัท/ห้างหุ้นส่วนนิติ
บุคคล เป็นจํานวน 25% ของรายจ่ายทีซือผลิตภัณฑ์พลาสติกย่อยสลายได้ทาง
ชีวภาพ 11 ชนิด ตามประกาศอธิบดีกรมสรรพากรกําหนด (ถุงหูหิว ถุงขยะ แก้ว
พลาสติก จานชามถาดพลาสติกแบบใช้ครังเดียวทิง ช้อนส้อมพลาสติก หลอด
พลาสติก ถุงพลาสติกสําหรับเพาะชํา ฟิล์มคลุมหน้าดิน ขวดพลาสติก ฝาแก้วนํา
และฟิล์มปิดฝาแก้ว) โดยขณะนีมีผู้ประกอบการยืนขอการรับรองแล้ว
ผลการดําเนินการทีสําคัญ
3. เศรษฐกิจชีวภาพ (Bioeconomy)

หน้า 52
การดําเนินการต่อไป
 สร้างนักรบอุตสาหกรรมอาหารพันธุ์ใหม่ (Food Warriors)
 สร้างนวัตกรรมอาหารอนาคต (Future Food Innovation)
 สร้างโอกาสทางธุรกิจ (New Marketing Platform)
 สร้างปัจจัยพืนฐานเพือเร่งการพัฒนาอุตสาหกรรม (Enabling)
(Center of Food Excellence : CoFE)
แผนปฏิบัติการด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมแปรรูปอาหาร ระยะที 1
(พ.ศ. 2562-2570)
คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบ
แผนปฏิบัติการด้านการพัฒนา
อุตสาหกรรมแปรรูปอาหาร
28 เม.ย. 63 2570
ไทยเป็นศูนย์กลางการผลิตอาหารอนาคต
ของอาเซียน และเป็น 1 ใน 10
ของผู้ส่งออกอาหารของโลก
• เร่งสร้างนักรบอุตสาหกรรมอาหารพันธุ์ใหม่ด้านต่างๆ อย่างต่อเนือง เพือรองรับ
การพัฒนาอาหารอนาคต
• ผลักดันการพัฒนาอาหารอนาคต ตามแผนปฏิบัติการด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารฯ
โดยร่วมบูรณาการกับหน่วยงานทีเกียวข้องกําหนดกรอบแนวทางพัฒนาปัจจัยพืนฐาน
ให้เอือต่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารเป้าหมายใหม่ (Product Champion) เช่น อาหาร
เกษตรอินทรีย์ (Organic food) อาหารปลอดกลูเตน (Gluten Free) อาหารวีแกน
(Vegan)/แพลนต์เบส (Plant based) เป็ นต้น ให้เกิดการลงทุนเชิงพาณิชย์
• ขับเคลือน flagship ประจําปี งบประมาณ พ.ศ. 2565 ประเด็นแผนแม่บท : การเกษตร
โครงการยกระดับสินค้าเกษตรสู่เกษตรอุตสาหกรรม (75 ล้านบาท)
ผลการดําเนินการทีสําคัญ
• สร้างนักรบอุตสาหกรรมอาหารพันธุ์ใหม่ จํานวน 31,957 ราย
- Food Warriors/Food Industry 4.0/Smart SMEs จํานวน 1,102 ราย
- Smart Farmer/Young Smart Farmer/พัฒนาเกษตรกร จํานวน 30,340 ราย
- ยกระดับนักรบพันธุ์ใหม่ด้านต่างๆ จํานวน 515 ราย
• อว. วิจัยและพัฒนานวัตกรรมเพือเพิมศักยภาพในการแข่งขัน SMEs ผ่านการเชือมโยงกลไก
Food Innopolis โดยพัฒนากระบวนการผลิตและผลิตภัณฑ์ใหม่ 19 โครงการ
นอกจากนี อก. ได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ 303 ผลิตภัณฑ์ และ สศอ.ได้ศึกษาการพัฒนาและส่งเสริม
นวัตกรรมบรรจุภัณฑ์สมัยใหม่เพือลดการสูญเสียสินค้าเกษตร
• พณ. เพิมช่องทางการตลาด โดยจัดงานแสดงสินค้าอาหาร THAIFEX–ANUGA ASIA 2020
เมือวันที 22-26 กันยายน 2563
• BOI เปิดประเภทกิจการโรงงานผลิตพืช (Plant Factory) มีผู้ประกอบการขอรับการส่งเสริมการลงทุน
ในประเภทกิจการดังกล่าวแล้ว 2 โครงการ
• สอน. ได้ดําเนินการการจัดการผลิตอ้อยแปลงใหญ่เพือเพิมผลผลิตและคุณภาพอ้อยโดย
ใช้เทคโนโลยี Smart farming จ. กําแพงเพชร 1 ระบบ เกษตรกรเข้าร่วม 46 ราย พืนที 14,555 ไร่
4. แปรรูปอาหาร (Food for the Future)

ทิศทางอุตสาหกรรม4.0.pdf

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to ทิศทางอุตสาหกรรม4.0.pdf

Similar to ทิศทางอุตสาหกรรม4.0.pdf (20)

ทิศทางอุตสาหกรรม4.0.pdf