El agua como recurso y su gestión

1. A auga como recurso
Os recursos hídricos

2. Recursos hídricos
• Problemática actual
• Usos da auga
• Solucións

3. A auga é un recurso básico para a supervivencia da especie humana: bebida, aseo,
rega na agricultura, uso na industria, etc.

5. O reparto mundial da auga
A auga é un recurso mal repartido espacialmente...

6. ...e temporalmente

7. O consumo mundial da auga multiplicóuse nas últimas décadas,
facendoa un recurso escaso.

8. • Extensión dos cultivos intensivos de regadío
• Aumento da actividade industrial
• Mellora na calidade de vida
• Aumento da poboación mundial
• Contaminación de ríos, lagos e mares
Algunhas causas do elevado consumo e a escaseza da auga na actualidade

9. Auga e calidade de vida

10. Os recursos hídricos e o aumento da poboación:
un problema cara ó futuro

11. Características do recurso hídrico.
Problemática actual da auga
• Recurso fundamental para o
desenvolvemento da vida humana e dos
seres vivos
¿Fonte de conflictos?
Recurso escaso
Recurso básico
Recurso limitado• Recurso mal distribuido no espazo e no
tempo
• Recurso cada vez máis contaminado e
consumido

12. POSIBLES SOLUCIÓNS:
• Intervencións no ciclo da auga:
• mediante a creación de grandes infraestructuras: encoros,
transvasamentos, desaladoras, extracción de auga subterránea
•Xestión máis racional do recurso que inclúa medidas legais,
educacionais, etc que favorezan:
• un uso axeitado, que evite o despilfarro e favoreza o aforro, a
reutilización e o reciclado da auga
• o reparto equitativo do recurso
• evitar a contaminación das augas
• Favorecer unha xestión global (a nivel de todo o planeta) deste recurso

13. A maior parte do recurso hídrico accesible e útil para os
humanos atópase en lagos e ríos

14. Ciclo da auga en números
Para aumentar a cantidade de recurso é imprescindible coñecer ben o ciclo da
auga, de forma cuantitativa e cualitativa

15. Para dispoñer de maior cantidade de recurso hídrico, o home
intervén no ciclo da auga
Accións humanas na actualidade
•Construcción de presas e encoros
•Explotación e xestión de acuíferos
•Recollida de chuvia e almaceamento
•Transvases entre concas hidrográficas
•Desalinización de auga mariña
• Cobertura de presas
• Árbores artificiais para a recollida de chuvia
• Creación de chuvia artificial
• Remolcado de icebergs
• Acelerador aerolóxico
Modificacións no ciclo da auga
•Diminución da evaporación
•Diminución da escorrentía superficial e subterránea
•Aumento da condensación e da precipitación
Maior disponibilidade de auga doce
Lo +
Alteracións no medio natural
Lo -
Accións probables nun futuro próximo

16. Usos da auga

17. USOS AGRÍCOLAS
Uso fundamental para rega
Outros usos: limpeza, bebida para o gando
Obténse a partir de ríos, lagos, auga subterránea
Condicionados polo clima, polo solo e polo tipo de cultivo
As canalizacións deficientes e a evaporación durante a rega produce un gran
despilfarro do recurso
Supón o 65% do consumo mundial

19. • Materia prima, refrixerante, depósito de verquidos, medio de limpeza, transporte,
etc.
• A súa cantidade reflicta o grao de desenvolvemento industrial
•Supone ¼ do consumo mundial
USOS INDUSTRIAIS

20. O requerimento de auga na manufactura dalgúns productos

21. USOS URBANOS
• Uso no fogar, comercio, servizos públicos
• Se require unha elevada calidade da auga para estos usos
• Debido ó proceso da potabilización a auga destinada ós
usos urbanos resulta moi cara
• Canto maior sexa o porcentaxe destinada ós usos urbanos
maior nivel de vida
• Obténse a partir da explotación de acuíferos, mediante o
almaceamento en encoros o en tomas de ríos caudalosos
• < 1/10 do consumo mundial
• Unha persoa adulta necesita 15 litros / día

22. Uso da auga nos fogares

23. Usos non consuntivos
(sen consumo)
Uso enerxético
Uso ecolóxico e
ambiental
Uso en navegación (transporte)
Uso primario (esencial)
Uso secundario
(prescindible)
Uso recreativo (ocio)

24. • Requírese un caudal mínimo para manter o equilibrio
ecolóxico ou natural nos ecosistemas acuáticos e das ribeiras
de ríos, lagos e océanos: caudal ecolóxico.
• Gracias ó caudal ecolóxico mantense a paisaxe e recárganse
os acuíferos
Uso ambiental.
Caudal ecolóxico

25. • Producción de enerxía eléctrica
• Refrixeración en centrais nucleares
• Polo xeral non consome auga, aínda que nalgunhas
ocasións pódese alterar a calidade
Usos enerxéticos

26. • A navegación dáse fundamentalmente nos océanos; na auga
doce está restrinxida a grandes ríos e lagos
• Requírese unha normativa de seguridade específica e moi
esixente
• A navegación podería provocar perdas na calidade da auga
(contaminación) aínda que non consome o recurso
Uso en navegación

27. •Para o ocio e as actividades deportivas son utilizados o
mar, os encoros, os ríos e os lagos
•A auga de suministro potable pode ser utilizada para
piscinas
•Non implica consumo pero pode deteriorar a calidade
•O grao de empleo neste apartado está relacionado cun
nivel de vida alto
Usos recreativos

28. O consumo de auga por sectores en diferentes zonas mundiais

29. Consumo de auga na Unión Europea

30. CONSUMO DE AUGA EN ESPAÑA

31. ¿Cambios
climáticos?
Cambios nas
prácticas de
consumo
Aumento da
poboación
Pouca
eficiencia no
uso
ESCASEZA
DO RECURSO
(AGUA)
BAIXO
RENDEMENTO
DAS COLLEITAS
¿SUPERVIVENCIA
DE GRUPOS
HUMANOS?
ALTERACIÓN DOS
ECOSISTEMAS
Necesidade dunha boa xestión e planificación hidrolóxica

32. XESTIÓN E PLANIFICACIÓN HIDROLÓXICA
MEDIDAS DE CARÁCTER XERAL
• Medidas de aforro agrícola, industrial e urbano
SOLUCIÓNS DE CARÁCTER TÉCNICO:
• Construcción de Infraestructuras e obras (encoros,
transvasamentos, desalinizadoras, etc.)
MEDIDAS DE CARÁCTER POLÍTICO
•Leis, acordos, foros, compromisos de tipo rexional,
nacional ou internacional

33. Medidas de carácter xeral
•Mellorar a eficiencia na rega
•Mellorar xestión (suministro e tarifas)
•Reciclado da auga utilizada
•Reutilización nos sistemas pechados
•Mellorar os deseños para reducir o uso e as
perdas
•Incentivos ás empresas que reduzan o consumo e
a contaminación
•Instalacións de baixo consumo
•Axustes de prezos e tarifas
•Boa planificación urbana
•Utilizar especies vexetais axeitados ó clima e ó
solo en parques e xardíns
•Reutilizar e reciclar as augas residuais
domésticas
•REDUCCIÓN DO
CONSUMO AGRÍCOLA
•REDUCCIÓN DO
CONSUMO INDUSTRIAL
•REDUCCIÓN DO
CONSUMO URBANO

34. INUNDACIÓN (50-60%)
GOTEO (80-90%)
Diferentes sistemas de rega
ASPERSIÓN 60-90%

35. •CONSTRUCCIÓN DE ENCOROS
•TRANSVASES
•ACTUACIONES EN CURSOS FLUVIAIS
•DESALADO DE AGUA MARIÑA
•CONTROL SOBRE ACUÍFEROS
Solucións de carácter técnico
•Regulan o caudal dos ríos
•Garantizan o suministro
•Producen electricidade
•Perda de terreo para cultivo e bosques
•Desaparición de poboacións e illamento
•Paso dunhas cuncas a outras
•Reparto proporcional da auga
•Graves consecuencias ecolóxicas
•Elevado coste en infraestructuras
•Limpeza de cauces
•Estabilización de marxes con vexetación
•Encauzamentos
• Obtención da auga potable a partir de auga de mar
• Se utilizan varios procedimientos
•Vixiancia e xestión da súa explotación
•Recheo nalgúns casos

36. Capacidade dos encoros españoles

40. Mediante diferentes procedementos:
Evaporación de múltiple efecto
Evaporación multietapa
Compresión de vapor
FISICO – QUÍMICOS
Ósmose inversa

41. Evaporación multietapa

42. COMPRESIÓN DE VAPOR

45. Soluciones de carácter político
•Promulgación de leis que regulen o consumo de auga e a súa xestión
•Ley de Aguas 29/1985 de 2 de agosto
•Conferencias internacionais (búsqueda de respostas globais)
•Conferencia del Agua de las Naciones (Argentina,1977)
•Conferencia de Río de Janeiro (1992)
•Agenda 21
•Carta europea del agua

46. AXENDA 21
Os países firmantes deben ter no ano 2000:
•Medidas de control dos residuos vertidos á auga
•Augas residuais
•Sistemas de desagüe
•Residuos industriais
•Tratamentos de reducción de vertidos
•Reciclaxe da auga
•Uso da auga reciclada na agricultura
•Uso racional de pesticidas e abonos
•Control e recuperación de acuíferos
•Protección das especies de zonas húmidas, ríos, lagos e mares
•Control da pesca excesiva
•Control da contaminación

48. Gestión de recursos hídricos en España

49. • PLANES HIDROLÓXICOS DE CONCA
• PLAN HIDROLÓXICO NACIONAL (PHN)
•Aumentar a dispoñibilidade da auga
•Protexer a calidade da auga
•Racionalizar os usos da auga
•Cuidar o medio ambiente
•Conseguir que os españois satisfagan as súas demandas de auga
TEN COMO OBJECTIVOS
Lévase a cabo mediante
PLANIFICACIÓN HIDROLÓXICA

50. Acabouse o
tema...