1. โรงเรียนสา อาเภอเวียงสา จังหวัดน่าน
www.saschool.ac.th
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 37
ปัญหาของโครงงาน
1. ใบฝรั่งแต่ละพันธุ์สกัดให้ปริมาณแทนนินได้แตกต่างกันหรือไม่
2. สารแทนนินที่สกัดได้จากใบฝรั่งดูดซับตะกั่วในสารละลายได้หรือไม่
วัตถุประสงค์ของโครงงาน
1.เพื่อศึกษาเปรียบเทียบปริมาณสารแทนนินที่สกัดจากได้จากใบฝรั่งพันธุ์พื้นเมือง
พันธุ์เวียดนาม และพันธุ์กิมจู
2.เพื่อศึกษาหาประสิทธิภาพการดูดซับสารตะกั่วด้วยสารแทนนินที่สกัดได้จากใบ
ฝรั่ง
ที่มาและความสาคัญของโครงงาน
เนื่องจากปัจจุบันเกษตรกรในท้องถิ่นอาเภอเวียงสา จังหวัดน่าน เริ่มหัน
มานิยมปลูกฝรั่งกันมากยิ่งขึ้น เพราะฝรั่งเป็นผลไม้ที่อุดมไปด้วยวิตามินซีสูงและ
คนทั่วไปก็นิยมรับประทานกันมากขึ้น การปลูกต้นฝรั่งนั้น ใบของต้นฝรั่งชาว
เกษตรกรไม่ได้มีการนาใบฝรั่งมาใช้ประโยชน์เลย ซึ่งจากงานวิจัยพบสารสกัดที่
ได้จากใบฝรั่งมีสารแทนนิน และสารแทนนินยังสามารถดูดซับสารตะกั่วในรูป
ของไอออนได้
หลังจากทราบว่าสารแทนนินสามารถดูดซับสารตะกั่วในรูปของไอออน
ได้ จึงได้ทาการศึกษาค้นคว้าข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ เพิ่มเติม และทดลองนาสาร
ดูดความชื้นมาดูดซับสารแทนนินที่สกัดจากใบฝรั่ง แล้วนาไปใส่ในสารละลาย
เลด (II) ไนเตรต จากนั้นใช้สารละลายโพแทสเซียมไอโอไดด์ เป็นตัวทดสอบ
สารตะกั่วในสารละลายเลด (II) ไนเตรต พบว่าสามารถดูดซับสารตะกั่วได้
ผู้ศึกษามีแนวคิดนาสารดูดความชื้นที่ดูดซับสารแทนนินไปบาบัดน้าเสียที่มีสาร
ตะกั่วปนเปื้อนอยู่ จากดัชนีคุณภาพน้าตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมน้า
บริโภค และมาตรฐานคุณภาพน้าบาดาลที่ใช้บริโภค ที่กาหนดให้มีปริมาณสาร
ตะกั่วปนเปื้อนอยู่ไม่เกิน 0.05 โมลต่อลิตร
สมมติฐานของโครงงาน
1. สารแทนนินในใบฝรั่งแต่ละสายพันธุ์ให้ปริมาณแทนนินแตกต่างกัน
2. สารแทนนินที่สกัดได้จากใบฝรั่งสามารถดูดซับสารตะกั่วในสารละลายได้
บทคัดย่อ
โครงงานนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อสกัดสารแทนนินในใบฝรั่งมาใช้ในการดูดซับสาร
ตะกั่ว โดยนามาศึกษาประสิทธิภาพการดูดซับสารตะกั่วจากสารละลายเลด (II) ไน
เตรต ความเข้มข้น 0.05 โมลต่อลิตร ปริมาตร 1 ลูกบาศก์เซนติเมตร เปรียบเทียบกับ
ใบฝรั่งพันธุ์ต่าง ๆ คือ พันธุ์พื้นเมือง พันธุ์เวียดนาม และพันธุ์กิมจู โดยใช้อัตราส่วนใบ
ฝรั่ง (กรัม) : น้า (ลูกบาศก์เซนติเมตร) ต่างกัน พบว่า ใบฝรั่งพันธุ์พื้นเมือง ในอัตราส่วน
100 : 100 มีปริมาณสารแทนนินมากที่สุด รองลงมาคือใบฝรั่งพันธุ์กิมจู และใบฝรั่ง
พันธุ์เวียดนาม ตามลาดับ แต่เนื่องจากฝรั่งพันธุ์พื้นเมืองเป็นพันธุ์ที่หายาก ไม่นิยมปลูก
จึงได้เลือกใบฝรั่งพันธุ์กิมจูมาศึกษาต่อในการทดลองต่อไป โดยทาการศึกษาหา
ปริมาณสารแทนนินที่สกัดได้จากใบฝรั่งพันธุ์กิมจูที่น้อยที่สุดที่สามารถดูดซับสารตะกั่ว
ได้ โดยใช้ปริมาณของสารแทนนินที่สกัดได้จากใบฝรั่งปริมาณต่าง ๆ กัน โดยเริ่มต้นที่
0.10 ลูกบาศก์เซนติเมตร แล้วเพิ่มปริมาณของสารแทนนินที่สกัดได้จากใบฝรั่งทีละ
0.10 ลูกบาศก์เซนติเมตร จากนั้นทดสอบด้วยสารละลายโพแทสเซียมไอโอไดด์ พบว่า
ปริมาณสารแทนนินที่สกัดได้จากใบฝรั่งที่น้อยที่สุดที่สามารถดูดซับสารตะกั่วได้คือ
0.60 ลูกบาศก์เซนติเมตร และสามารถดูดซับสารละลายเลด (II) ไนเตรต ความเข้มข้น
0.05 โมลต่อลิตร ได้สูงสุด 1 ลูกบาศก์เซนติเมตร จากนั้น นาสารดูดความชื้นมาดูดซับ
สารแทนนินที่สกัดได้จากใบฝรั่งไว้ โดยใช้สารดูดความชื้นในปริมาณที่แตกต่างกัน
พบว่า ปริมาณสารดูดความชื้นที่น้อยที่สุดที่สามารถดูดซับสารละลายเลด (II) ไนเตรต
ความเข้มข้น 0.05 โมลต่อลิตร ปริมาตร 1 ลูกบาศก์เซนติเมตร คือ 3 กรัม และสารดูด
ความชื้นปริมาณ 3 กรัม สามารถดูดซับสารตะกั่วในสารละลายเลด (II) ไนเตรต ความ
เข้มข้น 0.05 โมลต่อลิตร ได้มากที่สุด คือ 3 ลูกบาศก์เซนติเมตร