1. Czy mamy się bad nowej perspektywy finansowej UE?
dr inż. Dariusz Bogucki
Aula Polska #75, 9 lutego 2012 rok, Warszawa
2. UE, mamy problem ...
• Unia Europejska coraz wyraźniej i szybciej odstaje w stosunku do krajów
Azji i USA w szybko rozwijającym się sektorze gospodarki opartej na wiedzy
• Przyczyny:
– Podzielony „wspólny” rynek internetowy (mozaika rynków krajowych);
– Brak interoperacyjności (braki paneuropejskich norm, zamówieo publicznych i
koordynacji między organami publicznymi)
– Niedostateczny poziom nakładów na B+R i nieskuteczne wspieranie innowacyjnych
przedsięwzięd
– Niedostateczne inwestycje w nowoczesną infrastrukturę (np. NGN)
– Brak polityki kreowania umiejętności cyfrowych
– Narastające wyzwania społeczne (starzenie się społeczeostwa UE, migracja, mobilnośd)
• Główny powód to nieefektywny system dofinansowania inicjatyw przez UE
= dofinansowanie projektów krajowych zgodnie z krajowymi politykami
formalnie zgodnych z politykami UE.
2
3. Obecny system finansowania
• Obecny system finansowania sprowadza się de facto do dofinansowania
projektów krajowych
• Bez radykalnych zmian UE nie będzie w stanie spożytkowad skutków
nadchodzącej rewolucji technologicznej
„Strategia”
UE
Polityka spójności / regionalna •€
Wspólna polityka rolna •€ Dofinansowanie
projektów
Wspólna polityka rybactwa / rybołówstwa •€ (głownie
krajowych)
Wspólnotowa polityka wspierania B+R •€
Pozostałe polityki … •€
3
4. Proponowany nowy system
Strategia
Europa 2020
7 Inicjatyw Wiodących
(Agenda Cyfrowa, Unia Innowacji itd.)
Jednolite zasady finansowania
Jednolite i spójne raportowanie
Wspólne Wytyczne dla polityk wspólnotowych
Wspólne cele, wskaźniki
B+R
polityka
polityka
wspierania
Polityka
Pozostałe
polityki …
spójności /
regionalna
Wspólna
polityka rolna
Wspólna
rybołówstwa
Wspólnotowa
rybactwa /
Projekty krajowe i wspólnotowe
4
5. Zmiany zasad po 2014 (1)
• Rezultaty będą ściśle związane z wdrażaniem strategii „Europa
2020” oraz osiąganiem wytyczonych w niej celów.
• Oznacza to skoncentrowanie programów na ograniczonej liczbie
wyeksponowanych priorytetów i działao, które osiągają masę krytyczną.
• Wszędzie tam, gdzie będzie to możliwe, istniejące programy zostaną
połączone (w takich dziedzinach jak sprawy wewnętrzne, edukacja i
kultura) lub zmodyfikowane (badania naukowe i spójnośd), aby zapewnid
jeden zestaw mechanizmów realizacji, sprawozdawczości i kontroli
• Uproszczenie:
• złożonośd procedur obecnych programów przekłada się na duże
obciążenie administracyjne beneficjentów, a także Komisji i paostw
członkowskich.
• Trwają prace nad uproszczeniem zarówno przepisów ogólnych
(rozporządzenia finansowego), jak i przepisów sektorowych – patrz
propozycje ważnych zmian prawa zamówieo publicznych
5
6. Zmiany zasad po 2014 (2)
• Warunkowość:
• W dużo większym stopniu niż obecnie wypłaty środków w ramach programów i
instrumentów będą obwarowane odpowiednimi warunkami
• od paostw członkowskich i beneficjentów Komisja będzie wymagad wykazania, że
otrzymane finansowanie przeznaczone jest na wspomaganie działao w celu
osiągnięcia priorytetów politycznych UE (vide Europa 2020)
• Efekt dźwigni w postaci zwiększenia inwestycji:
• Poprzez współpracę z sektorem prywatnym w zakresie innowacyjnych
instrumentów finansowych możliwe jest spotęgowanie wpływu budżetu UE, co
umożliwi dokonywanie większej liczby strategicznych inwestycji
• Nowe inicjatywy:
• Częśd budżetu Funduszu Spójności zostanie wykorzystana do wsparcia
instrumentu „Łącząc Europę” (Connecting the Europe Facility) – mającego na celu
utworzenie konkurencyjnego i zrównoważonego systemu transportowego i
telekomunikacyjnego w Europie, integrujący krajowe inicjatywy
• Horyzont 2020 – nowy, jednolity program w obszarze B+R (następca CIP i 7FP) ale
też koordynujący krajowe inicjatywy w obszarze B+R
6
8. Co to dla nas oznacza?
• Komisja zamierza dokonać radykalnego przewartościowania
celów i zasad wszystkich polityk wspólnotowych i zrobi to!
• Komisja obserwuje i ocenia stan wydatkowania poszczególnych
strumieni finansowych w krajach członkowskich i jej oceny różnią
się od krajowych (vide Digital Agenda Scoreboard)
• Pytanie podstawowe na jakie musimy sobie odpowiedzied brzmi:
• Czy walczymy o układ finansowania tożsamy z okresem 2007-13
• Czy robimy ruch do przodu
• Komisja 7 II 2012 ogłosiła wyniki Innovation Union Scoreboard 2011:
8