2. BIZTANLERIAREN BANAKETA ETA LURRALDEZ
LURRALDEKO DESOREKAK ESPAINIAN
1)
2)
BANAKETAREN EZAUGARRIAK
BANAKETA AZALTZEN DUTEN FAKTOREAK
2.1) Industria aurreko garaietan
2.2) Industria aldian
2.3) Industria osteko garaian (gaur egun)
3)
LURRALDE DESOREKAK BIZTANLERIAREN
BEREZKO MUGIMENDUAN
3.1) Heredatutako arrazoiak
3.2) Gaur eguneko arrazoiak
3. BANAKETAREN EZAUGARRIAK
• 46.700.000 milioi biztanle (2013ko
urtarrilean)
• Biztanleria–dentsitatea Europan baino
txikiagoa
• Desoreka espazial garrantzitsuak
– Dentsitate handiko inguruak: Madril,
Penintsularen periferia (Katalunia, Valentzia,
EAE), Balerrak, Kanariak, Ceuta eta Melilla
– Dentsitate txikiko inguruak: Penintsularen
barrualdea (Gaztela-Mantxa, Gaztela eta
Leon, Extremadura eta Aragoi)
7. BANAKETA AZALTZEKO
FAKTOREAK
• Industria aurreko garaietan.
– Faktore naturalak: nekazaritzarako leku
egokiak
– Giza faktoreak:
• Amerikako aurkikuntza
• XVII. Mendeko krisia
• XVIII. Mendeko merkataritzaren garapena
8. BANAKETA AZALTZEKO
FAKTOREAK
• Industria aldian: XIX ½.-tik 1975.urtera
– Kontrasteak areagotu: Madril eta periferiak
pisua irabazi. Bi arrazoiengaitik:
• Berezko hazkundeagaitik: Galizia, Andaluzia,
Murtzia
• Arrazoi ekonomikoengaitik:
– Finantzak eta hiriburutza: Madril
– Industria: Asturias, EAE, Katalunia
– Turismoa: Mediterraneoko kostaldea, Uharteak
9. BANAKETA AZALTZEKO
FAKTOREAK
• Industria osteko aldian: 1975.etik aurrera
– Kontrasteak leundu. Arrazoiak:
• Krisiak industria-guneen ekarpena murriztu zuen
• Gaur egun garapen faktoreak aldatu dira:
zerbitzuen lehentasuna, industriaren banaketa
espaziala, nekazaritza teknifikatua, garapen
endogenoa eta atzerriko immigrazioa
= Deskontzentrazio demografiko eta
ekonomikoa = oreka handiagoa
> Madril eta Ebro eta Mediterraneo ardatzak
sendotu.
10. LURRALDE DESOREKAK
BIZTANLERIAREN BEREZKO
MUGIMENDUAN
• Biztanleriaren berezko mugimendua: leku
bateko biztanleria arrazoi naturalengatik
(jaiotzak-heriotzak) handitzea edo
gutxitzea.
Horretarako zenbait tasa erabiltzen dira:
Jaiotza-tasa; Ugalkortasun-tasa;
Ugalkortasun-indize sintetikoa;
Heriotza-tasa; Haurren heriotza-tasa;
Bizi-itxaropena eta Berezko Hazkundea
11. LURRALDE DESOREKAK
BIZTANLERIAREN BEREZKO
MUGIMENDUAN
• Gaur egun, autonomia-erkidego guztiek
J.T; H.T eta B.H. tasa txikiak dituzte,
baina aldaketak daude adinaren
araberako egituran. Arrazoiak:
– Heredatutakoak:
– Gaur egunekoak:
12. LURRALDE DESOREKAK
BIZTANLERIAREN BEREZKO
MUGIMENDUAN
– Heredatutako arrazoiak: historian zehar egon
diren migrazioek eragindakoak, garapen
ekonomikoari lotuak
• 1950-1975 bitartean barrualdeko nekazaritzaguneetatik periferiako eta Madrileko hiri eta
industria-guneetara
= Emigrazio-eskualdeak zahartzea (J.T behera/H.T.
gora)
= Immigrazio-eskualdeak gaztetzea
13. LURRALDE DESOREKAK
BIZTANLERIAREN BEREZKO
MUGIMENDUAN
•
Gaur eguneko arrazoiak
– 1975.eko krisi osteko garapen ekonomikoa
– Atzerriko immigrazioa
a) Dinamismo handiko erkidegoak
Egitura demografiko gazteagoa dute. Arrazoiak:
• Jaiotzen aldeko jokabide tradizionala: Andaluzia,
Murtzia, Ceuta/Melilla
• Immigrazio-gune izan direlako: Madril, Katalunia,
Valentzia, Balearrak
• Atzerriko immigrazioa handia izan dutelako: guztiak
14. •
•
•
•
LURRALDE DESOREKAK
BIZTANLERIAREN BEREZKO
MUGIMENDUAN
b) Gainbeheran dauden erkidegoak
Egitura demografiko zahartua. Arrazoiak
Iraganean emigrazio-guneak izan direlako:
Galizia, Barrualdeko erkidegoak
Krisiak eragin luzeagoa izan duelako:
Asturias, EAE
Atzerriko immigrazio gutxiago jaso
dutelako