In 7 stappen van een idee voor een animatie tot publicatie, gericht op docenten in alle onderwijsniveaus. Ze zijn algemeen van toepassing, ongeacht de software die je gebruikt. Met een korte toelichting per stap.

1. Animatie
Van idee tot publicatie
Wow!
Zelf gemaakt?

2. Intro in Vyond
Dit zijn twee populaire animatieprogramma’s. Met beide werk je in je
browser. Je hoeft dus niets te downloaden.
In gebruiksgemak scoren ze even goed. In beide heb je enorme keuze uit
collecties van achtergronden, objecten, karakters, audio en effecten. Je
hoeft niets zelf te tekenen.
Belangrijk verschil: in Powtoon kun je een klein deel van de inhoud
gratis gebruiken. In Vyond moet je na 2 weken een betaald account
nemen.
Handig met Powerpoint? Dan kun je ook leren animeren.
Intro in Powtoon
De informatie in dit stappenplan is algemeen geldig en onafhankelijk van het programma dat je gebruikt.
De getekende illustraties heb ik gekozen uit Vyond. En de animatie op de laatste slide heb ik daarin gemaakt.
Toevallig heeft Vyond me te pakken gekregen, en ben ik dát gaan leren.
Wat heb je daarvoor nodig?

3. Hoe? Verbouw een template of bouw zelf
Heb je nooit eerder een animatie gemaakt? Dan is het handig om
te beginnen vanuit een template. Dit is een animatie waar
elementen als achtergrond, objecten, tekstblokjes of karakters al
geanimeerd zijn voor een gebruiksdoel als een opdracht of uitleg.
Je hoeft dan alleen wat tekst en beeld te vervangen om hem
geschikt te maken voor je doel.
Bekijk templates van Powtoon en Vyond, voor inspiratie.
Op beide sites staat een tutorial voor het customisen.
Ga je zelf bouwen, dan is dit een handig stappenplan om je
creativiteit te organiseren.
Bepaal je doel
Check
of het er al is
Brainstorm
Storyboard
Neem
voice over op
Animeer Publiceer
Vraag
feedback
Samenwerken met media-afdeling?
De meeste instellingen hebben een afdeling die ondersteunt bij het maken van multimedia voor
je onderwijs. Bij techniek (stap 5 en 6), maar ook bij de andere stappen kun je sparren over de
didactiek in je animatie.
Vraag
feedback

4. opdracht
Waarvoor kun je animatie gebruiken?
uitleg
projectcasus
aankondiging
Tip
Combineer je animatie met andere media in een e-learning module
om een compleet leerpad aan te leggen.
aftrap module
voorbeeld

5. 1 Bepaal je doel
• Houd het klein; wat kun je
overbrengen in 2 minuten?
• Welk beeld of kernzin moet blijven
plakken?

6. 2 Check of wat je nodig hebt al is gemaakt
• Google op trefwoorden uit je kernzin + ‘animatie’
• Zoek in online mediatheek met open leermiddelen
mijn begrip
Kijk tijdens het zoeken een
paar animaties om inspiratie
op te doen, al zijn ze niet
precies wat je zoekt.

7. 3 Brainstorm
Waar
speelt het zich af?
Je vindt in de software kant-
en-klare scenes (aangeklede
decors).
Wie
vertellen het? Jouw avatar kan presenteren.
Andere karakters kunnen een rol spelen,
bijvoorbeeld als ze jouw leerdoel toepassen.
Je kunt characters zoeken op vakdomein. En, ze
zelf creëren en laten praten.
Hoe
verloopt het verhaal?
Bijvoorbeeld….
omdat
Wat
moet je laten zien? De software
biedt props (dingen en vormen)
in vele categorieën.
Tip
Duik nu in de software en check of de scenes, props en
characters daar voorhanden zijn. Misschien moet je
alternatieven bedenken.

8. 4 Storyboard
• Denk in beeld én tekst: wat ziet de student en wat hoort
hij/zij jou vertellen
• Denk in scènes (de vlaggetjes aan je verhaallijn)
• Maak een schetsje voor elke scène en schrijf je tekst
eronder (kan ook met post-its)
• Maximaal 3 zinnen per scène, want als er te weinig
beweegt/verandert, raak je de aandacht kwijt
• Houd zinnen in je voice over grammaticaal eenvoudig
en varieer in lengte, dat luistert prettig
Beeld Voice over
Dit is wat je ziet (achtergrond,
vormen of ‘props’ en tekst labels)
Dit is wat je hoort
Is tekenen niet je ding? Het kan ook in een tabel met een rij per scene.
Vraag nu feedback
Collega met animatie-ervaring?
Of ga langs de media-afdeling.

9. 5 Neem voice over op
• Bereid voor: spreek je tekst in op je telefoon en
luister terug: verander struikelzinnen en check nog
een keer op lengte
• Ontspan. De eerste keer is altijd onwennig
• Maak contact in gedachten met een leuke student
• Vraag hulp bij de opnametechniek; veel
instellingen hebben een studio en technici
• Jouw stem? Laat je adviseren over tempo,
intonatie en volume
• Foutjes horen erbij Maak je niet druk over plops
en versprekingen. Die kunnen eruit geknipt
• Je krijgt een audiobestand mee dat je importeert in
de animatiesoftware
• Geen hulp bij de opname van de media-afdeling?
Misschien kun je wel een microfoon lenen en
instructies krijgen
Tip
Importeer nu het audiobestand in de animatiesoftware en laat beeld en
voice over mooi op elkaar aansluiten op de timeline. Je kunt in de software
nog fragmentjes knippen en slepen.

10. Een paar dingen die handig zijn om te verkennen vóór
je gaat animeren, want je film wordt er beter van…
 Een template aanpassen (customise)
 Nieuwe scene aanmaken (create new scene). Goed om te
weten: per scene kan een karakter maar één actie,
gezichtsuitdrukking of beweging hebben
 Overgangen tussen scenes (scene transitions) animeren
 Een karakter of prop toevoegen, verwijderen, vervangen
(swap of replace)
 Objecten ordenen in lagen (layers), zodat je karakter
bijvoorbeeld vóór een bureau langsloopt en niet
erdoorheen
 Je eigen characters maken in de character creator
 Eigenschappen (properties) van een karakter, vorm
(shape) of prop aanpassen, zoals kleur of grootte
 Houding (pose), actie (action), gezichtsuitdrukking
(expression –kan niet in Powtoon) aan een karakter
koppelen
 Beweging en richting (motion path) aan prop of
karakter koppelen
 Enter en exit effects uitproberen
 Tijdsduur van scenes en motion paths finetunen op de
timeline
 Stem aan karakter koppelen (dialog)
 In- en uitzoomen met de camera (add camera movement)
 Audio zoals voice over bestand, muziek en geluidseffecten in
je timeline slepen
Tip
Gebruik de Engelse termen om tutorials te vinden en in de Help te
zoeken.
Maar je hebt het zo in de
vingers…
Dit lijkt veel.

11. 6 Animeer
Hier zie je de interfaces van Powtoon en Vyond.
Waarschijnlijk ga je in één van de twee aan het werk.
Je storyboard geeft houvast. Maar, eenmaal bezig kom
je zeker nog op betere ideeën.
Nu komt het aan op uitproberen, opzoeken, leren van je
ervaringen en … naar je scherm glimlachen, omdat het
leuk wordt!
Beide programma’s bieden uitstekende tutorials. Neem daar de
tijd voor; gun jezelf een leercurve.
Voeg een intro met de titel toe, achtergrondmuziek en een
eindscène. Dat maakt je animatie af.

12. 7 Publiceer en deel!
Feedback verwerkt? Dan exporteer je je animatie
als mp4, waarna je hem uploadt naar een
videoplatform. Daarna link of embed je hem in de
online leeromgeving, zoals je gewend bent met
een video.
Vraag feedback
Laat een collega, of nog beter, die student met wie
je een goede klik hebt, je animatie aandachtig
bekijken: tempo goed, blijft de aandacht erbij en
krijg je de kern terug zoals je hem bedacht had?
Na een tijdje bezig zijn, ben je niet meer objectief
en je wordt een beetje blind voor je eigen werk…
Zetten jullie in op open leermiddelen? Maak je
animatie dan vindbaar voor collega’s binnen en
buiten je organisatie.
Ook leuk: een ultrakorte animatie
exporteren als animated gif.

13. Wil je al eerder kennismaken? Kan
online. Meld je hier aan.
Kom 8 maart kijken hoeveel je met animatie kan
Aankondiging van mijn sessie op de
AnimatieMaakMarathon. In deze
animatie heb ik alle mogelijkheden van
Vyond toegepast.
Ik heb er veel lol mee gehad en ik hoop
dat je dat ziet en hoort! Kom je voor een
kijk in mijn keuken?
Isabelle Langeveld
Helder & Wijzer
LinkedIn