Gizarte segurantza eta langabezia

1. Gizarte segurantza eta
langabezia

2. Solidaritate
printzipioa
Espainiar
Konstituzioko
41 Art.
Ongizate Estatuaren oinarria gure gizartean. Honekin herritarrak
beharrizan egoera batean daudenean aurrera egin dezakete.
Botere publikoek herritar guztientzat Gizarte Segurantzako
araubide publikoari eutsiko diote; sistema horrek gizarte-
laguntza eta -prestazio nahitaezkoak bermatuko ditu
beharrizan-egoeran eta, batez ere, langabezia kasuetan
1. Solidaritate printzipioa

3. 1.1 Gizarte Segurantzaren aplikazioa
EZ-KONTRIBUTIBOA
Espainian bizi diren eta lan egiten duten langileei eta beren
familiartekoei.
KONTRIBUTIBOA
Prestazio kontributiboa jasotzeko adina kotizatu ez duten eta
Espainian bizi diren langileei.
Eskubidea: osasun laguntza, ezintasun iraunkorra eta erretiroa.

4. ARAUBIDE
BEREZIAK
Araubide berezietan sartuta ez dauden besteren konturako
langileak hartzen ditu barnean
ARAUBIDE
OROKORRA
● Autonomoak
● Beren konturako langile nekazariak
● Itsas langileak
● Ikatz-meatzaritzako langileak
● Funtzionariak
● 28 urte baino gutxiagoko ikasleak
1.2 Gizarte Segurantzaren egitura

5. LANGILE
AUTONOMOEN
ARAUBIDE
BEREZIA (LAAB)
● Langileak> 18 urte norbere kontura
● Autonomoari lotutako bikotekide eta familiarrak (2. gradu arte),
soldatarik gabeko langileak
● Norbere kontura lan egiten duten profesionalak
● Ondasun-erkidegoetako sozioak, sozietate kolektibo eta
komanditarioetako sozio industrialak,kooperatibetako langileak
autonomo izaera aukeratu badute.
● Administrari edo aholkulariak SM edo SA ….. administrari edo
kudeatzaile zereginekin eta kontrol maila baldin badute

6. GIZARTE SEGURANTZAREN KUDEAKETA
● Gizarte Segurantzak Institutu Nazionala (GSIN) (gazteleraz:INSS) prestazio
eskubidea onartu eta ordainketak agindu.
● Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorra (TGSS): ordainketak, afiliazioa,
altak eta bajak kudeatzen ditu.
● Enplegu Zerbitzu Publikoa: Langabezia prestazioa kudeatu.
● INSHT (Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo): Lan arriskuen
prebentzioararen organo nagusia.
● Entitate kolaboratzaileak: Mutuak eta enpresak.
● Lan istripuak eta lanbide gaixotasunekin erlazionatutako zerbitzuak
kudeatzeko
LAN-ISTRIPUEN ETA LANBIDE-GAIXOTASUNEN MUTUAK

7. KOTIZAZIOA
AFILIAZIOA,
ALTAK ETA
BAJAK
1.3 Enpresak GSarekiko betebeharrak
● Afiliazioa: bizitza laboralean behin
● Alta: kontratatzen duen langile bakoitzari
● Baja: kontratua bukatzean
● Enpresaburuak langileagatik kotizatu behar du
● Hilabetero ordainduko do TGSSan bere GSko kuota eta langileen GSko kuota.
● Langile bakoitzaren kotizazioa:
○ Kontingentzia Arruntak: KAKO REN %23´6
○ Kontingentzia Profesionalak: % arriskugarritasunaren arabera
○ Langabezia: Mugagabea KPKO % 5´5; Mugatua KPKO %6´7 Mugatua lanaldi partziala
KPKO %7´7 FOGASA: 0´2% KPKO LH: 0´6% KPKO
○ Aparteko orduak: Ohikoak %23´6 AOKO; Ezinbestekoak %12 AOKO

8. ● Erretiro pentsioa
● Ezintasun iraunkorreko
pentsioa
● Osasun laguntza
● Langabezia-sorospena
● Osasun laguntza
● Aldi baterako ezintasuna
● Amatasuna, aitatasuna,
harrera edo adopzioa
● Haurdunaldiko eta
edoskitze-aroko
arriskua
● Ezintasun iraunkorra
● Erretiroa
● Heriotza eta bizi-iraupena
KONTRIBUTIBOA EZ
KONTRIBUTIBOA
2. Gizarte Segurantzaren prestazioak

9. KONTINGENTZIA
ARRUNTAK
● Lanarekin ez erlazioa
● Gaixotasun arrunta eta
lanekoa ez den istripua
KONTINGENTZIA
PROFESIONALA
● Lanarekin erlazioa
● Laneko istripua eta lanbide-
gaixotasuna
● Aldi batean ezin lan egin
2.1. Aldi baterako ezintasunagatiko prestazioa

10. ● Afiliatuta eta altan edo altarekin parekatutako egoeran.
● Gaixotasun arrunta: azken 5 urtetan 180 egun kotizatu izana.
● Kontingentzia profesionalengatik edo istripuengatik (lanekoa edo ez) ez da
gabealdirik eskatzen.
● 12 hilabete, 6 hilabetero luzatu daiteke baldin eta langilea sendatuko dela
aurrikusten bada.
● Gehienez 24 hilabete.
BALDINTZAK:
IRAUPENA:

11. 11
ZENBATEKOA:
Gaixotasun arrunt edo lanez kanpoko
istripua
● 1,2 eta 3 egun ez da ezer kobratzen
● OAaren %60 4tik 20ra (barne)
● OAaren%75 21.egunetik aurrera
15. egunerarte (barne) enpresaburuak ordaintzen
du, gero GSak
Lan-istripua edo lanbide gaixotasuna
● Istripu egunean soldata jasoko
du(enpresaburuak ordaindu)
● hurrengo egunetik aurrera (baja) OAaren %75
(mutuak edo GSak)
OINARRI ARAUTZAILEA
kontingentzia arruntak
Baja hartu aurreko hileko KAKO
Kotizatutako egunak (lanbide taldearen arabera)
kontingentzia profesionalak
Aurreko hileko KPKO-AO Aurreko 12 hileko AO orduak
Kotizatutako egunak 360 edo365
(lanbide taldearen arabera)

12. ● Afiliatuta eta altan edo altarekin parekatutako egoeran.
65 urte baino gutxiago izatea
● Gaixotasun arruntagatik bada, kotizazioa:
○ 31 urte baino gutxiago: 16 urte egin zituenetik ezintasuna eragin duen kausa gertatu arteko
denboraren 1/3;
○ 31 urte edo gehiago: 20 urte egin zituenetik ezintasuna eragin duen kausa gertatu arteko
denboraren ¼ (gutxienez 5 urte). Kotizazio aldiaren ⅕, gutxienez, ezintasuna eragin duen kausa
gertatu aurreko 10 urteren barruan egongo da.
● “Altan egon gabe” gaixotasun arruntagarik edo lanez kanpoko gaixotasunagatik: 15 urte kotizatuta
izatea, gutxienez, eta horien 3 urte, ezintasuna eragin duen kausa gertatu aurreko 10 urteen
barruan.
2.2. Ezintasun iraunkorra
BALDINTZAK:

13. MAILAK ETA ZENBATEKOAK:
Partziala Osoa Absolutua Baliaezintasun handia
Langileak bere lanbideko
lana egiteko gaitasuna
murriztuta du (%33 edo
hortik gora)
Langileak ezintasuna du
bere lanbideko lana
egiteko, baina beste
lanbide batzuetako lanak
egin ditzake
Lanbide orotako
zereginak egiteko
ezintasuna
bizitzako ezinbesteko
ekintzak ezin ditu bere
kabuz egin
Kalte-ordaina jasotzen du
behin ABEgatiko
Prestazioa zehazteko
baliatu den OAren 24
hilabeteri dagokion
zenbatekoa
● OAren %55,
● + %20 55
urtetik gorakoek
OAren %100 OAren %100 +
osagarriak

14. 2.3. Heriotzagatikoa eta bizi-iraupenekoak
● Bizitza osorako pentsioa, hildako langilearen edo pentsionistaren, langilearen soldatarekin
bateragarria da Berriz ezkonduz gero galdu egingo da, (errenta bajuetan salbu)
● OAaren %52 kobratzen da, kasu batzuetanl %70 heldu daiteke
ALARGUNTASUN
PENTSIOA
● Hildako langilearen 21 urtetik beherako seme-alabentzat (edo gorakoentzat
minusbaliatasuna badu)25 urte arte, zurtzak lanik ez badu edo LGS baino gutxiago
kobratzen badu.
● OAren %20 ko pentsioa jasotzen da
ZURZTASUN
-PENTSIOA
SENIDEEN
ALDEKO
PRESTAZIOA
● Hildako langilearen 2.gradura arteko odol bidezko ahaideak berarekin biziz gero eta bere
ardurapean egon izana
● Zurztasun pentsioan bezala kobratu = OAren %20
HERIOTZAGATIKO
SOROSPENA ● Ordainketa bakarra hileta gastuak ordaintzeko . 2015ean 46,50 €

15. ● 15 eta 38,5 urte artean kotizatu izana
● 2017an 65 urte eta 5 hilabete izatea (erretiro arrunterako adinaren
apurka-apurkako igoera 2027an topera 67 urte
● OA: urtearen arabera aldatu baina betiere 25urteko kotizazioak
hartuko dira kontutan oinarria kalkulatzeko
2.4. Erretiro pentsioa

16. LEGEZKO
LANGABEZIA
EGOERA
● Kotizazioa> 360 egun azken 6 urtetan
● Legezko langabezia egoera
● Jarduera konpromisoak hartu
● Prestazioa 15 egun baliodunetan eskatu (bestela deskontatu)
BALDINTZAK
● Kaleratzeak
● Enpresabururaren heriotza, erretiroa edo ezintasuna
● Kontratua bukatu denean (epemuga iritsi)
● Langilearen borondatez kausa justu bat zegoelako
● Probaldian enpresaburuak erabakita (anterior contrato causas anteriores)
● Genero indarkerien biktima izatea
● Jardunaldia murriztea%10-70 artean. Baita aldizkako lan-finkoak ere
● EZ: langileak bere borondatez uzten badu, edo berriz lanean hastea erabakitzen
badu eta gero lanera ez joan.
3. Langabezia

17. kotizazio-aldia
(azken 6 urte) Iraupena
360-539 120
540-719 180
720-899 240
900-1.079 300
1.080-1.259 360
1.260-1.439 420
1.440-1.619 480
1.620-1.799 540
1.800-1.979 600
1.980-2.159 660
2.160 edo + 720
IRAUPENA:

18. Azken 6 hilabetetako KPKO- AO
6 edo 180
ZENBATEKOAren MUGAK:
OINARRI ARAUTZAILEA
Langabezia prestazioaren mugak
Gutxienekoak Gehienekoak
Seme alabarik ez IPREMaren %80+1/6 IPREMaren %175+1/6
Seme edo alaba bat IPREMaren %107+1/6 IPREMaren %200+1/6
2 seme-alaba edo gehiago IPREMaren %107+1/6 IPREMaren %225+1/6
ZENBATEKOA:
Lehenengo 6 hilabetetan %70 Gero %50 IPREM 2019 = 537,84

19. ESKERRIK ASKO!
DIAPOSITIBAK EGITEKO ANTONIO GUIRAO LPO KO IRAKASLEAREN
MATERIALA ERABILI DUT, BERAK IRAKASLEEKIN ELKARBANATZEKO
BAIMENA EMAN DUELAKO.

20. Reconocimiento - NoComercial - CompartirIgual (by-nc-sa):
No se permite un uso comercial de la obra original ni de las
posibles obras derivadas, la distribución de las cuales se
debe hacer con una licencia igual a la que regula la obra
original.