3. ΟΡΙΣΜΟΣ
Ηφαίστειο εύναι η ανοιχτό δύοδοσ από το εςωτερικό
τησ Γησ που επιτρϋπει την εκροό ό ϋκρηξη
ρευςτών πετρωμϊτων και αερύων από το εςωτερικό
(μανδύασ) ςτην επιφϊνεια του ςτερεού φλοιού με την
μορφό λϊβασ. Η δραςτηριότητα αυτό οδηγεύ ςτη
δημιουργύα ενόσ βουνού, το οπούο ςτην καθημερινό
γλώςςα ονομϊζουμε ηφαύςτειο. Σα ηφαύςτεια μελετϊ
ϋνασ ιδιαύτεροσ κλϊδοσ τησ επιςτόμησ τησ Γεωλογύασ,
η Ηφαιςτειολογύα.
5. Σα ηφαύςτεια πϊνω ςτη γη βρύςκονται ςυνόθωσ εκεύ όπου δύο ό
τρεισ τεκτονικϋσ πλϊκεσ ςυγκρούονται ό απομακρύνονται: Μύα
μεςοωκεϊνεια ρϊχη ό οροςειρϊ, όπωσ ςτο μϋςο του Ατλαντικού
Ωκεανού, δύνει παραδεύγματα ηφαιςτεύων από «αποκλύνουςεσ
πλϊκεσ», ενώ ο Ειρηνικόσ Ωκεανόσ προςφϋρει παραδεύγματα
ηφαιςτεύων από «ςυγκλύνουςεσ πλϊκεσ». Αντιθϋτωσ, ηφαύςτεια δεν
δημιουργούνται εκεύ όπου δύο τεκτονικϋσ πλϊκεσ κινούνται πλευρικϊ
η μύα ωσ προσ την ϊλλη. Ηφαύςτεια μπορούν, επύςησ, να ςχηματιςθούν
όπου υπϊρχει διϊταςη του γόινου φλοιού ό όπου ο φλοιόσ εύναι πολύ
λεπτόσ, όπωσ ςτην κοιλϊδα του Αφρικανικού Ρόγματοσ. Σϋλοσ, τα
ηφαύςτεια προκαλούνται πϊνω από ςημεύα ςτα οπούα ο μανδύασ τησ
Γησ ϋχει ανοδικϊ ρεύματα, τα αποκαλούμενα «θερμϊ ςημεύα» (hot
spots), που μπορεύ να βρύςκονται μακριϊ από τα όρια των τεκτονικών
πλακών, όπωσ εύναι τα νηςιϊ τησ Χαβϊησ. Σϋτοια ηφαύςτεια
βρύςκονται και ςε ϊλλουσ πλανότεσ ό
μεγϊλουσ δορυφόρουσ ςτο Ηλιακό ύςτημα.
6. ΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ
ΠΛΑΚΕΣ
Οι τεκτονικές πλάκες εύναι τα κομμϊτια από τα οπούα απαρτύζεται
ο ςτερεόσ φλοιόσ κϊποιου ουρϊνιου ςώματοσ, όταν αυτόσ δεν εύναι
ενιαύοσ. Σεκτονικϋσ πλϊκεσ ϋχουμε ςτη Γη και ςτον Άρη
7. ΙΤΑΛΙΑ
Η Ιταλύα φιλοξενεύ 3 ενεργϊ
ηφαύςτεια, το μεγαλύτερο των οπούων
εύναι το Mount Etna. Η Αύτνα
βρύςκεται ςτα ανατολικϊ παρϊλια τησ
ικελύασ και θεωρεύται ϋνα από τα πιο
«ζωντανϊ» ηφαύςτεια του κόςμου,
αφού εύναι διαρκώσ ενεργό. Άρα, δεν
αποτελεύ ϋκπληξη που εύναι ο Νο1
ηφαιςτειακόσ προοριςμόσ ςτην
Ευρώπη. Φυςικϊ, δεν εύναι δυνατό να
ξεχϊςουμε και το πιο διϊςημο ιταλικό
ηφαύςτειο ςτην ιςτορύα, το Βεζούβιο.
Αν λοιπόν, εύςτε λϊτρησ των
ηφαιςτεύων και μιασ και θα βρύςκεςτε
ςτην Ιταλύα, μην παραλεύψετε να
περϊςετε μια βόλτα και από την
Πομπηύα για να δεύτε από κοντϊ την
καταςτροφό που μπορεύ να
προκαλϋςει μια ϋκρηξη ηφαιςτεύου.
8.
9. ΙΣΛΑΝΔΙΑ
Η Ιςλανδύα βρύςκεται ακριβώσ
πϊνω από τισ τεκτονικϋσ πλϊκεσ
τησ Βόρειασ Αμερικόσ και τησ
Ευραςύασ και εύναι μια χώρα τησ
οπούασ η ύπαρξη οφεύλεται
αποκλειςτικϊ ςε ηφαιςτειογενεύσ
εκρόξεισ. Ο επιςκϋπτησ εκεύ ϋχει
την ευκαιρύα να δει υπϋροχα
πρϊςινα τοπύα και εντυπωςιακϋσ
ερόμουσ λϊβασ δύπλα από μια
ςειρϊ ενεργών ηφαιςτεύων. Εκεύ
βρύςκεται και το Eyjafjallajokull, το
ηφαύςτειο που προκϊλεςε το χϊοσ
ςτισ αεροπορικϋσ μεταφορϋσ το
2010 με τη ςτϊχτη που ελευθϋρωςε
ςτην ατμόςφαιρα. Για να μην
αναφϋρουμε τισ δυςκολύεσ που
προκϊλεςε ςε όλουσ τουσ
δημοςιογρϊφουσ που δεν
μπορούςαν να προφϋρουν το
όνομα του.
10. Όπωσ και η Ιςλανδύα, ϋτςι και η Χαβϊη εύναι ϋνα ςυνονθύλευμα
από νηςιϊ που ϋχουν δημιουργηθεύ από ηφαιςτειογενεύσ
δραςτηριότητεσ ςτα βϊθη του Ειρηνικού ωκεανού. Όπωσ λϋνε
και οι ντόπιοι δηλαδό, «γεννόθηκε από την φωτιϊ». Η Χαβϊη
εξακολουθεύ μϋχρι ςόμερα να αποτελεύ ςημεύο ϋλξησ για όλουσ
τουσ φύλουσ των ηφαιςτεύων απ’ όλο τον κόςμο. Σο Kilauea ςτο
Big Island, για παρϊδειγμα, εύναι χωρύσ αμφιβολύα το πιο ενεργό
ςε ολόκληρο τον πλανότη.
11. την ορεινό περιοχό Kamchatka, ςτην ανατολικό Ρωςύα,
βρύςκεται ϋνα από τα εντυπωςιακότερα ηφαιςτειογενό
τοπύα του κόςμου. Σο πιο γνωςτό ηφαύςτειο τησ περιοχόσ
εύναι το Mutnovsky, που για την ακρύβεια, εύναι ςτην
πραγματικότητα ϋνασ ςυνδυαςμόσ πολλών ςυγχωνευμϋνων
κρατόρων. Οι κρατόρεσ αυτού ελευθερώνουν ςυνεχώσ
μεγϊλουσ πύδακεσ υπϋρθερμου νερού, παρϊλληλα με
τερϊςτια ςύννεφα θειούχου καπνού. Σο θϋαμα ςτην
κυριολεξύα κόβει την ανϊςα.
