SlideShare a Scribd company logo

Thesis disertation

•
•
GRAPE
GRAPE

W ostatnich latach obserwowaliśmy ekspansje nakładów na polityki rodzinne w krajach OECD.  Czy takie działania prowadzą do w zrostu dobrobytu? W literaturze makroekonomicznej transfery rodzinne tradycyjne rozpatruje się w kontekście efektów zewnętrznych wynikających z indywidulanych decyzji dotyczących dzietność w kontekście repartycyjnych systemów emerytalnych. Jeżeli rodziny są homogeniczne rodzaj zastosowanych instrumentów wspierania dzietności jest bez znaczenia. Co, jeżeli rodziny różnią się? A w szczególności jakie konsekwencje dla pożądanych społecznie polityk rodzinnych niesie rosnącą skala nierówności i ryzyka dochodowego? 

Economy & Finance
1 of 92
Download to read offline
Niepewność dochodowa, zabezpieczenie społeczne i rodzina: analiza z wykorzystaniem modelu nakładających się pokoleń. Oliwia Komada rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem dr. hab. Krzysztofa Makarskiego, prof. SGH przy wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu Diamentowy Grant 1 / 52
Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu 2 / 52
Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 2 / 52
Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 3. Optymalna polityka prorodzinna z emeryturami repartycyjnymi 4. Jeżeli rodziny takie same instrument bez znaczenia 2 / 52
Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 3. Optymalna polityka prorodzinna z emeryturami repartycyjnymi 4. Jeżeli rodziny takie same instrument bez znaczenia Jeśli rodziny różnią się, to jakie polityki powinniśmy implementować? 2 / 52
Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 3. Optymalna polityka prorodzinna z emeryturami repartycyjnymi 4. Jeżeli rodziny takie same instrument bez znaczenia Jeśli rodziny różnią się, to jakie polityki powinniśmy implementować? 5. ↑ ryzyka dochodowego ⇒ ↑ nierówności ⇒ optymalna progresja (?) 6. Struktura rodziny istotnym elementem ubezpieczenia 2 / 52
Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 3. Optymalna polityka prorodzinna z emeryturami repartycyjnymi 4. Jeżeli rodziny takie same instrument bez znaczenia Jeśli rodziny różnią się, to jakie polityki powinniśmy implementować? 5. ↑ ryzyka dochodowego ⇒ ↑ nierówności ⇒ optymalna progresja (?) 6. Struktura rodziny istotnym elementem ubezpieczenia Jaka jest optymalna progresja, jeżeli dzietność endogeniczna? 2 / 52
Hipotezy badawcze H1: Kompozycja polityk prorodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji 3 / 52
Hipotezy badawcze H1: Kompozycja polityk prorodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji H2: Endogeniczna dzietność zwiększa optymalne ubezpieczenie w ramach wyboru pomiędzy równością a efektywnością 3 / 52
Hipotezy badawcze H1: Kompozycja polityk prorodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji H2: Endogeniczna dzietność zwiększa optymalne ubezpieczenie w ramach wyboru pomiędzy równością a efektywnością Hipotezy pomocnicze: W modelu z repartycyjnymi emeryturami i ryzykiem dochodowym HP1 bez transferów prorodzinnych dzietność niższa niż społecznie optymalna, HP2 dzietność spada wraz ze wzrostem ryzyka dochodowego 3 / 52
Literatura 1. Dzieci dobrem społecznie pożądanym w repartycyjnym systemie emerytalnym • polityki prorodzinne ↑ dobrobyt Groezen and Meijdam (2008), Fenge and Von Weizsaker (2010), Yasuoka and Goto (2011), Schoonbroodt and Tertilt (2014), Boldrin et al. (2015) • w warunkach deterministycznych kształt bez znaczenia Van Grozen et al. 2003, Fenge & Meier 2009 4 / 52
Literatura 1. Dzieci dobrem społecznie pożądanym w repartycyjnym systemie emerytalnym • polityki prorodzinne ↑ dobrobyt Groezen and Meijdam (2008), Fenge and Von Weizsaker (2010), Yasuoka and Goto (2011), Schoonbroodt and Tertilt (2014), Boldrin et al. (2015) • w warunkach deterministycznych kształt bez znaczenia Van Grozen et al. 2003, Fenge & Meier 2009 2. Niepewność dochodowa a dzietność • warunki na rynku pracy mają wpływ na dzietność Sommer (2016), Guner et al. (2019), Ejrnas and Jorgensen (2020) 4 / 52
Literatura 1. Dzieci dobrem społecznie pożądanym w repartycyjnym systemie emerytalnym • polityki prorodzinne ↑ dobrobyt Groezen and Meijdam (2008), Fenge and Von Weizsaker (2010), Yasuoka and Goto (2011), Schoonbroodt and Tertilt (2014), Boldrin et al. (2015) • w warunkach deterministycznych kształt bez znaczenia Van Grozen et al. 2003, Fenge & Meier 2009 2. Niepewność dochodowa a dzietność • warunki na rynku pracy mają wpływ na dzietność Sommer (2016), Guner et al. (2019), Ejrnas and Jorgensen (2020) 3. Polityki rodzinne istotne dla decyzji gospodarstw domowych i otoczenia makro Fehr and Ujhelyiova (2013), Guner et al. (2020) • ↓ kosztów związanych z wychowaniem dzieci ⇒ ↑ dzietności Gauther 2007, Sorvachevy & Yakovlevz (2019), Luna et al 2020 4 / 52
Literatura 1. Dzieci dobrem społecznie pożądanym w repartycyjnym systemie emerytalnym • polityki prorodzinne ↑ dobrobyt Groezen and Meijdam (2008), Fenge and Von Weizsaker (2010), Yasuoka and Goto (2011), Schoonbroodt and Tertilt (2014), Boldrin et al. (2015) • w warunkach deterministycznych kształt bez znaczenia Van Grozen et al. 2003, Fenge & Meier 2009 2. Niepewność dochodowa a dzietność • warunki na rynku pracy mają wpływ na dzietność Sommer (2016), Guner et al. (2019), Ejrnas and Jorgensen (2020) 3. Polityki rodzinne istotne dla decyzji gospodarstw domowych i otoczenia makro Fehr and Ujhelyiova (2013), Guner et al. (2020) • ↓ kosztów związanych z wychowaniem dzieci ⇒ ↑ dzietności Gauther 2007, Sorvachevy & Yakovlevz (2019), Luna et al 2020 4. Optymalna progresja w systemie podatkowym • cykl życia i rodzina ważne dla optymalnej redystrybucji Erosa & Gervais (2002), Conesa et al. (2009), Gorry&Oberfield (2012) Guner et al. 2012, Holter et al. 2019, Borella et al. 2019 4 / 52
Luki badawcze 1. Zbadanie roli kompozycji polityki prorodzinnej w kontekście heterogenicznych gospodarstw domowych i endogenicznej dzietności 5 / 52
Luki badawcze 1. Zbadanie roli kompozycji polityki prorodzinnej w kontekście heterogenicznych gospodarstw domowych i endogenicznej dzietności 2. Kwantyfikacja znaczenia redystrybucji w systemie podatkowym dla dzietności 5 / 52
Luki badawcze 1. Zbadanie roli kompozycji polityki prorodzinnej w kontekście heterogenicznych gospodarstw domowych i endogenicznej dzietności 2. Kwantyfikacja znaczenia redystrybucji w systemie podatkowym dla dzietności ⇒ wyznaczenie progresji maksymalizującej dobrobyt z uwzględnieniem dostosowań dzietności 5 / 52
Zarys wyników 1. Nie tylko skala ale i kompozycja polityki prorodzinnej kluczowa dla dobrobytu 6 / 52
Zarys wyników 1. Nie tylko skala ale i kompozycja polityki prorodzinnej kluczowa dla dobrobytu 2. Endogeniczna dzietność wpływa na skalę optymalnej redystrybucja w sys. podatkowym 6 / 52
Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 7 / 52
Metodyka 1. Stylizowany model z endogeniczną dzietnością, ryzykiem dochodowym i repartycyjnymi emeryturami 2. Obliczeniowy model OLG, skalibrowany do USA, uwzględniający strukturę transferów rodzinnych, opodatkowania i emerytur 8 / 52
Metodyka 1. Stylizowany model z endogeniczną dzietnością, ryzykiem dochodowym i repartycyjnymi emeryturami 2. Obliczeniowy model OLG, skalibrowany do USA, uwzględniający strukturę transferów rodzinnych, opodatkowania i emerytur Optymalność ⇒ maksymalizacja społecznego dobrobytu, mierzonego ekwiwalentem konsumpcji za zasłoną niewiedzy 8 / 52
Metodyka 1. Stylizowany model z endogeniczną dzietnością, ryzykiem dochodowym i repartycyjnymi emeryturami 2. Obliczeniowy model OLG, skalibrowany do USA, uwzględniający strukturę transferów rodzinnych, opodatkowania i emerytur Optymalność ⇒ maksymalizacja społecznego dobrobytu, mierzonego ekwiwalentem konsumpcji za zasłoną niewiedzy Narzędzia numeryczne • wybór międzyokresowy → iteracje funkcji polityki + EGM • dyskretna decyzja o dzietności → EGM + iteracje funkcji wartości • wybór podaży pracy → algorytm Newtona-Raphsona • agregacja indywidualnych wyborów → kwadratura Gaussa • równowaga ogólna → algorytm Gaussa Seidela 8 / 52
Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 9 / 52
Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) 10 / 52
Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne • w drugim: doświadcza ryzyka dochodowego i pobiera emeryturę max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) + π h 1 2 u(yH + b + Ra) + 1 2 u(yL + b + Ra) i 10 / 52
Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne • w drugim: doświadcza ryzyka dochodowego i pobiera emeryturę • ma awersje względem ryzyka i gromadzi oszczędności przezornościowe max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) + π h 1 2 u(yH + b + Ra) + 1 2 u(yL + b + Ra) i 10 / 52
Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne • w drugim: doświadcza ryzyka dochodowego i pobiera emeryturę • ma awersje względem ryzyka i gromadzi oszczędności przezornościowe max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) + π h 1 2 u(yH + b + Ra) + 1 2 u(yL + b + Ra) i Rząd • bilansuje repartycyjny system emerytalny wysokością świadczeń b = nτy π ⇒ dzieci dobro społecznie pożądane • finansuje subsydium dzietności podatkiem pogłównym ϕn = θ. 10 / 52
Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne • w drugim: doświadcza ryzyka dochodowego i pobiera emeryturę • ma awersje względem ryzyka i gromadzi oszczędności przezornościowe max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) + π h 1 2 u(yH + b + Ra) + 1 2 u(yL + b + Ra) i Rząd • bilansuje repartycyjny system emerytalny wysokością świadczeń b = nτy π ⇒ dzieci dobro społecznie pożądane • finansuje subsydium dzietności podatkiem pogłównym ϕn = θ. Hipotezy pomocnicze HP1 bez transferów prorodzinnych dzietność niższa niż społecznie optymalna, HP2 dzietność spada wraz ze wzrostem ryzyka dochodowego 10 / 52
Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 11 / 52
Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), , , Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, , Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, • ryzyko dochodowe w sytuacji awersji do ryzyka , Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, • ryzyko dochodowe w sytuacji awersji do ryzyka • ex ante heterogeniczne ze względu na dochody, Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, • ryzyko dochodowe w sytuacji awersji do ryzyka • ex ante heterogeniczne ze względu na dochody, • płacą podatki od konsumpcji, kapitału i pracy (progresywny) Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, • ryzyko dochodowe w sytuacji awersji do ryzyka • ex ante heterogeniczne ze względu na dochody, • płacą podatki od konsumpcji, kapitału i pracy (progresywny) • pobierają redystrybucyjne emerytury repartycyjne Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
Model obliczeniowy: Kalibracja gospodarka USA 2010-2015 Parametry dobrane egzogenicznie: • deprecjacja i postęp technologiczny szczegóły • śmiertelność szczegóły • szoki dochodowe i heterogeniczność ex ante szczegóły • koszt wychowania dzieci szczegóły • czas potrzebny na wychowanie dzieci szczegóły • wpływy z podatków szczegóły • system emerytalny szczegóły • polityki rodzinne szczegóły Parametry dobrane endogenicznie: • stopa dyskonta ⇒ r = 4.5% • użyteczność z czasu wolnego ⇒ godziny przepracowane 31 % zasobu szczegóły • preferencje względem dzieci ⇒ rozkład rodzin z 0,1,2,3,4+ dziećmi szczegóły 13 / 52
Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 14 / 52
Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe 2. Opieka wczesnoszkolna 3. Powszechny transfer pieniężny 15 / 52
Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe • wspierają pracujących rodziców • rodziny o bardzo niskich dochodach nie kwalifikują się ⇒ 10% dzieci nic nie otrzymuje 2. Opieka wczesnoszkolna 3. Powszechny transfer pieniężny 15 / 52
Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe • wspierają pracujących rodziców • rodziny o bardzo niskich dochodach nie kwalifikują się ⇒ 10% dzieci nic nie otrzymuje 2. Opieka wczesnoszkolna • redukuje koszt czasu poświęconego na wychowanie dzieci • transfer relatywnie większy dla rodzin o wysokiej produktywności 3. Powszechny transfer pieniężny 15 / 52
Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe • wspierają pracujących rodziców • rodziny o bardzo niskich dochodach nie kwalifikują się ⇒ 10% dzieci nic nie otrzymuje • połowa wydatków na transfery związane z dzietnością (0.5%PKB) 2. Opieka wczesnoszkolna • redukuje koszt czasu poświęconego na wychowanie dzieci • transfer relatywnie większy dla rodzin o wysokiej produktywności • połowa wydatków na transfery związane z dzietnością (0.5%PKB1 ) 3. Powszechny transfer pieniężny 15 / 52
Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe • wspierają pracujących rodziców • rodziny o bardzo niskich dochodach nie kwalifikują się ⇒ 10% dzieci nic nie otrzymuje • połowa wydatków na transfery związane z dzietnością (0.5%PKB) 2. Opieka wczesnoszkolna • redukuje koszt czasu poświęconego na wychowanie dzieci • transfer relatywnie większy dla rodzin o wysokiej produktywności • połowa wydatków na transfery związane z dzietnością (0.5%PKB1 ) 3. Powszechny transfer pieniężny • wyższa redystrybucja • nieobecny w USA • ważny element polityk pozostałych krajów OECD 15 / 52
H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 16 / 52
H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 17 / 52
H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 18 / 52
H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 19 / 52
H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 20 / 52
Optymalna polityka prorodzinna 21 / 52
Optymalna polityka prorodzinna 1. Dobrobyt ↑ 10%, a dzietność ↑ z 2,06 do 2,60 szczegóły , 21 / 52
Optymalna polityka prorodzinna 1. Dobrobyt ↑ 10%, a dzietność ↑ z 2,06 do 2,60 szczegóły , 2. Dominujące kanały: ↓ podatków i ↑ świadczeń emerytalnych szczegóły 21 / 52
Optymalna polityka prorodzinna 1. Dobrobyt ↑ 10%, a dzietność ↑ z 2,06 do 2,60 szczegóły , 2. Dominujące kanały: ↓ podatków i ↑ świadczeń emerytalnych szczegóły 3. Zyskują wszyscy – bez względu na początkowa produktywność szczegóły 21 / 52
Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 22 / 52
Wzrost progresji podnosi dobrobyt Skala Progresywności Opodatkowania = Stopa Krańcowa - Stopa Efektywna 1 - Sopa Efektywna
średni dochód 23 / 52
Wzrost progresji podnosi dobrobyt Skala Progresywności Opodatkowania = Stopa Krańcowa - Stopa Efektywna 1 - Sopa Efektywna
średni dochód 23 / 52
Wzrost progresji podnosi dobrobyt Skala Progresywności Opodatkowania = Stopa Krańcowa - Stopa Efektywna 1 - Sopa Efektywna
średni dochód 24 / 52
Wzrost progresji podnosi dzietność opodatkowanie obecnie opodatkowanie po reformie 1. ↑ progresji ⇒ ↓ ryzyka ⇒ ↑ dzietności z 2.06 do 2.68 szczegóły 25 / 52
Wzrost progresji podnosi dzietność opodatkowanie obecnie opodatkowanie po reformie 1. ↑ progresji ⇒ ↓ ryzyka ⇒ ↑ dzietności z 2.06 do 2.68 szczegóły 2. ↑ dzietności ⇒ ↑ emerytury szczegóły 25 / 52
Wzrost progresji podnosi dzietność opodatkowanie obecnie opodatkowanie po reformie 1. ↑ progresji ⇒ ↓ ryzyka ⇒ ↑ dzietności z 2.06 do 2.68 szczegóły 2. ↑ dzietności ⇒ ↑ emerytury szczegóły 3. opodatkowanie konsumpcji ↑ szczegóły bo oszczędności ↓, praca ↓, 25 / 52
Wzrost progresji podnosi dzietność opodatkowanie obecnie opodatkowanie po reformie 1. ↑ progresji ⇒ ↓ ryzyka ⇒ ↑ dzietności z 2.06 do 2.68 szczegóły 2. ↑ dzietności ⇒ ↑ emerytury szczegóły 3. opodatkowanie konsumpcji ↑ szczegóły bo oszczędności ↓, praca ↓, 4. optymalna progresja ↓ gdy polityka prorodzinna ↑ szczegóły 25 / 52
Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 26 / 52
Główne wnioski i wkład do literatury H1: Kompozycja polityk rodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji • polityki o zbliżonym budżecie mogą prowadzić do ↓ lub ↑ dobrobytu • gdy rodziny mają różny dochód redystrybucyjne polityki ↑↑ • optymalna polityka (3% PKB) ≈ wzrostowi życiowej konsumpcji o 10% 27 / 52
Główne wnioski i wkład do literatury H1: Kompozycja polityk rodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji • polityki o zbliżonym budżecie mogą prowadzić do ↓ lub ↑ dobrobytu • gdy rodziny mają różny dochód redystrybucyjne polityki ↑↑ • optymalna polityka (3% PKB) ≈ wzrostowi życiowej konsumpcji o 10% H2: Endogeniczna dzietność zwiększa optymalne ubezpieczenie w ramach wyboru pomiędzy równością a efektywnością • progresywności opodatkowania pracy ↑ ⇒ ryzyko dochodowe ↓ • dzietność ↑ gdy ryzyko dochodowe ↓ ⇒ dodatkowy motyw dla redystrybucji w systemie podatkowym • optymalna redystrybucja >> status quo 27 / 52
Ograniczenia i kierunki przyszłych badań 1. Stan ustalony vs. ścieżka dostosowań • Analiza oparta na statystyce porównawczej stanów ustalonych. • Koszty polityk w krótkim okresie, a korzyści w długim okresie. • Uwzględnienie ścieżki dostosowań konieczne do formułowana rekomendacji. 28 / 52
Ograniczenia i kierunki przyszłych badań 1. Stan ustalony vs. ścieżka dostosowań • Analiza oparta na statystyce porównawczej stanów ustalonych. • Koszty polityk w krótkim okresie, a korzyści w długim okresie. • Uwzględnienie ścieżki dostosowań konieczne do formułowana rekomendacji. 2. Silna reakcja dzietności na polityki • Badania empiryczne wskazują na mniejsze efekty • Odpowiedniki empiryczne niedoskonałe - np. rosnące ryzyko dochodowe, itp. • Waga elastyczności w modelach makroekonomiczny ↑ 28 / 52
Ograniczenia i kierunki przyszłych badań 1. Stan ustalony vs. ścieżka dostosowań • Analiza oparta na statystyce porównawczej stanów ustalonych. • Koszty polityk w krótkim okresie, a korzyści w długim okresie. • Uwzględnienie ścieżki dostosowań konieczne do formułowana rekomendacji. 2. Silna reakcja dzietności na polityki • Badania empiryczne wskazują na mniejsze efekty • Odpowiedniki empiryczne niedoskonałe - np. rosnące ryzyko dochodowe, itp. • Waga elastyczności w modelach makroekonomiczny ↑ 3. Kapitał ludzki • Modelowanie inwestycji w kapitał ludzki explicite ↑ wrażliwość dzietności. • Lepsze dopasowanie rozkładu dzietność wzdłuż majątku rodziców. • Efektywności polityk: opieka wczesnoszkolna a deprecjacja kapitału opiekunów. 28 / 52
Dziękuje za uwagę! w: grape.org.pl/okomada e: okomada@grape.org.pl 29 / 52
Dochód permanentny
Państwo dobrobytu
Lit empiryczna na progresje
Reakcja silna
Zmiana opodatkowania % średniego dochodu scenariusz opodatkowanie 50% 100% 300% status quo efektywne 0% 6% 16% optymalna progresja efektywne -24% -6% 21%
Zmiana opodatkowania % średniego dochodu scenariusz opodatkowanie 50% 100% 300% status quo efektywne 0% 6% 16% optymalna progresja efektywne -24% -6% 21% status quo krańcowe 10% 15% 23% optymalna progresja krańcowe 7% 30% 45%
Progresywne opodatkowanie pracy
Progresywne opodatkowanie pracy Podatek zapłacony przez rodziny o dochodzie z pracy y: T (y) = y − (1 − τl )y1−λ
Dzietność i otoczenie makroekonomiczne Dzietność Opodatkowanie konsumpcji
Otoczenie makroekonomiczne Tabela 1: Aggregated effect of implementing optimal policy Status Quo OECD Optimal Capital compared to status quo∗ . 1.01 1.12 Effective unit of labor compared to status quo∗ . 1.04 1.23 GDP compared to status quo∗ . 1.03 1.26 interest rate 4.50 4.60 4.80 fertility level 2.06 2.13 2.6 average working hours 31.0 % 31.2 % 33.5% average replacement rate 43% 45% 52% labor tax revenue 9.2 % 9.2 % 9.3 % capital tax revenue 5.4% 5.6% 6.2% consumption tax 5.9% 7.2% 3.5 % welfare under the veil of ignorance . - 1.36 % 9.49 % Notes: Welfare effect calculated as consumption equivalent. ∗ for comparison I normalize the size of the oldest working cohort to one.

Recommended

(Nie)Stabilność polityczna reform systemu emerytalnego.
(Nie)Stabilność polityczna reform systemu emerytalnego.(Nie)Stabilność polityczna reform systemu emerytalnego.
(Nie)Stabilność polityczna reform systemu emerytalnego.
Oliwia Komada
 
Polityka prorodzinna 2017
Polityka prorodzinna 2017Polityka prorodzinna 2017
Polityka prorodzinna 2017
PwC Polska
 
Polityka prorodzinna w UE
Polityka prorodzinna w UEPolityka prorodzinna w UE
Polityka prorodzinna w UE
PwC Polska
 
IIOgólnopolskaKonferencjaImJWinieckiego.pdf
IIOgólnopolskaKonferencjaImJWinieckiego.pdfIIOgólnopolskaKonferencjaImJWinieckiego.pdf
IIOgólnopolskaKonferencjaImJWinieckiego.pdf
GRAPE
 
Program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP - Konferencja "Samorząd przyjazny ro...
Program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP - Konferencja "Samorząd przyjazny ro...Program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP - Konferencja "Samorząd przyjazny ro...
Program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP - Konferencja "Samorząd przyjazny ro...
Związek Dużych Rodzin "Trzy Plus" - koło w Szczecinie
 
System który nie działa. Analiza realizacji programu dożywiania dzieci w Polsce
System który nie działa. Analiza realizacji programu dożywiania dzieci w PolsceSystem który nie działa. Analiza realizacji programu dożywiania dzieci w Polsce
System który nie działa. Analiza realizacji programu dożywiania dzieci w Polsce
GRAPE
 
Samorząd Przyjazny Rodzinie - Konferencja o Polityce Prorodzinnej Samorządu T...
Samorząd Przyjazny Rodzinie - Konferencja o Polityce Prorodzinnej Samorządu T...Samorząd Przyjazny Rodzinie - Konferencja o Polityce Prorodzinnej Samorządu T...
Samorząd Przyjazny Rodzinie - Konferencja o Polityce Prorodzinnej Samorządu T...
Związek Dużych Rodzin "Trzy Plus" - koło w Szczecinie
 
Studia płatne czy bezpłatne? Optymalne podejście podatkowe
Studia płatne czy bezpłatne? Optymalne podejście podatkoweStudia płatne czy bezpłatne? Optymalne podejście podatkowe
Studia płatne czy bezpłatne? Optymalne podejście podatkowe
GRAPE
 

Recommended

(Nie)Stabilność polityczna reform systemu emerytalnego.
(Nie)Stabilność polityczna reform systemu emerytalnego.(Nie)Stabilność polityczna reform systemu emerytalnego.
(Nie)Stabilność polityczna reform systemu emerytalnego.
Oliwia Komada
 
Polityka prorodzinna 2017
Polityka prorodzinna 2017Polityka prorodzinna 2017
Polityka prorodzinna 2017
PwC Polska
 
Polityka prorodzinna w UE
Polityka prorodzinna w UEPolityka prorodzinna w UE
Polityka prorodzinna w UE
PwC Polska
 
IIOgólnopolskaKonferencjaImJWinieckiego.pdf
IIOgólnopolskaKonferencjaImJWinieckiego.pdfIIOgólnopolskaKonferencjaImJWinieckiego.pdf
IIOgólnopolskaKonferencjaImJWinieckiego.pdf
GRAPE
 
Program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP - Konferencja "Samorząd przyjazny ro...
Program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP - Konferencja "Samorząd przyjazny ro...Program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP - Konferencja "Samorząd przyjazny ro...
Program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP - Konferencja "Samorząd przyjazny ro...
Związek Dużych Rodzin "Trzy Plus" - koło w Szczecinie
 
System który nie działa. Analiza realizacji programu dożywiania dzieci w Polsce
System który nie działa. Analiza realizacji programu dożywiania dzieci w PolsceSystem który nie działa. Analiza realizacji programu dożywiania dzieci w Polsce
System który nie działa. Analiza realizacji programu dożywiania dzieci w Polsce
GRAPE
 
Samorząd Przyjazny Rodzinie - Konferencja o Polityce Prorodzinnej Samorządu T...
Samorząd Przyjazny Rodzinie - Konferencja o Polityce Prorodzinnej Samorządu T...Samorząd Przyjazny Rodzinie - Konferencja o Polityce Prorodzinnej Samorządu T...
Samorząd Przyjazny Rodzinie - Konferencja o Polityce Prorodzinnej Samorządu T...
Związek Dużych Rodzin "Trzy Plus" - koło w Szczecinie
 
Studia płatne czy bezpłatne? Optymalne podejście podatkowe
Studia płatne czy bezpłatne? Optymalne podejście podatkoweStudia płatne czy bezpłatne? Optymalne podejście podatkowe
Studia płatne czy bezpłatne? Optymalne podejście podatkowe
GRAPE
 
Gender board diversity and firm performance
Gender board diversity and firm performanceGender board diversity and firm performance
Gender board diversity and firm performance
GRAPE
 
Gender board diversity and firm performance: evidence from European data
Gender board diversity and firm performance: evidence from European dataGender board diversity and firm performance: evidence from European data
Gender board diversity and firm performance: evidence from European data
GRAPE
 
Demographic transition and the rise of wealth inequality
Demographic transition and the rise of wealth inequalityDemographic transition and the rise of wealth inequality
Demographic transition and the rise of wealth inequality
GRAPE
 
(Gender) tone at the top: the effect of board diversity on gender inequality
(Gender) tone at the top: the effect of board diversity on gender inequality(Gender) tone at the top: the effect of board diversity on gender inequality
(Gender) tone at the top: the effect of board diversity on gender inequality
GRAPE
 
Gender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eyeGender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eye
GRAPE
 
Wage Inequality and women's self-employment
Wage Inequality and women's self-employmentWage Inequality and women's self-employment
Wage Inequality and women's self-employment
GRAPE
 
Contracts with Interdependent Preferences (2)
Contracts with Interdependent Preferences (2)Contracts with Interdependent Preferences (2)
Contracts with Interdependent Preferences (2)
GRAPE
 
Empathy in risky choices on behalf of others
Empathy in risky choices on behalf of othersEmpathy in risky choices on behalf of others
Empathy in risky choices on behalf of others
GRAPE
 
Contracts with Interdependent Preferences
Contracts with Interdependent PreferencesContracts with Interdependent Preferences
Contracts with Interdependent Preferences
GRAPE
 
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
GRAPE
 
Gender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eyeGender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eye
GRAPE
 
The European Unemployment Puzzle: implications from population aging
The European Unemployment Puzzle: implications from population agingThe European Unemployment Puzzle: implications from population aging
The European Unemployment Puzzle: implications from population aging
GRAPE
 
ENTIME_GEM___GAP.pdf
ENTIME_GEM___GAP.pdfENTIME_GEM___GAP.pdf
ENTIME_GEM___GAP.pdf
GRAPE
 
POSTER_EARHART.pdf
POSTER_EARHART.pdfPOSTER_EARHART.pdf
POSTER_EARHART.pdf
GRAPE
 
Boston_College Slides.pdf
Boston_College Slides.pdfBoston_College Slides.pdf
Boston_College Slides.pdf
GRAPE
 
Presentation_Yale.pdf
Presentation_Yale.pdfPresentation_Yale.pdf
Presentation_Yale.pdf
GRAPE
 
Presentation_Columbia.pdf
Presentation_Columbia.pdfPresentation_Columbia.pdf
Presentation_Columbia.pdf
GRAPE
 
Presentation.pdf
Presentation.pdfPresentation.pdf
Presentation.pdf
GRAPE
 
Presentation.pdf
Presentation.pdfPresentation.pdf
Presentation.pdf
GRAPE
 
Presentation.pdf
Presentation.pdfPresentation.pdf
Presentation.pdf
GRAPE
 

More Related Content

More from GRAPE

Gender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eyeGender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eye
GRAPE
 
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
GRAPE
 
Gender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eyeGender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eye
GRAPE
 
The European Unemployment Puzzle: implications from population aging
The European Unemployment Puzzle: implications from population agingThe European Unemployment Puzzle: implications from population aging
The European Unemployment Puzzle: implications from population aging
GRAPE
 
POSTER_EARHART.pdf
POSTER_EARHART.pdfPOSTER_EARHART.pdf
POSTER_EARHART.pdf
GRAPE
 
Presentation_Yale.pdf
Presentation_Yale.pdfPresentation_Yale.pdf
Presentation_Yale.pdf
GRAPE
 
Presentation_Columbia.pdf
Presentation_Columbia.pdfPresentation_Columbia.pdf
Presentation_Columbia.pdf
GRAPE
 

More from GRAPE (20)

Gender board diversity and firm performance
Gender board diversity and firm performanceGender board diversity and firm performance
Gender board diversity and firm performance
 
Gender board diversity and firm performance: evidence from European data
Gender board diversity and firm performance: evidence from European dataGender board diversity and firm performance: evidence from European data
Gender board diversity and firm performance: evidence from European data
 
Demographic transition and the rise of wealth inequality
Demographic transition and the rise of wealth inequalityDemographic transition and the rise of wealth inequality
Demographic transition and the rise of wealth inequality
 
(Gender) tone at the top: the effect of board diversity on gender inequality
(Gender) tone at the top: the effect of board diversity on gender inequality(Gender) tone at the top: the effect of board diversity on gender inequality
(Gender) tone at the top: the effect of board diversity on gender inequality
 
Gender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eyeGender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eye
 
Wage Inequality and women's self-employment
Wage Inequality and women's self-employmentWage Inequality and women's self-employment
Wage Inequality and women's self-employment
 
Contracts with Interdependent Preferences (2)
Contracts with Interdependent Preferences (2)Contracts with Interdependent Preferences (2)
Contracts with Interdependent Preferences (2)
 
Empathy in risky choices on behalf of others
Empathy in risky choices on behalf of othersEmpathy in risky choices on behalf of others
Empathy in risky choices on behalf of others
 
Contracts with Interdependent Preferences
Contracts with Interdependent PreferencesContracts with Interdependent Preferences
Contracts with Interdependent Preferences
 
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
Tone at the top: the effects of gender board diversity on gender wage inequal...
 
Gender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eyeGender board diversity spillovers and the public eye
Gender board diversity spillovers and the public eye
 
The European Unemployment Puzzle: implications from population aging
The European Unemployment Puzzle: implications from population agingThe European Unemployment Puzzle: implications from population aging
The European Unemployment Puzzle: implications from population aging
 
ENTIME_GEM___GAP.pdf
ENTIME_GEM___GAP.pdfENTIME_GEM___GAP.pdf
ENTIME_GEM___GAP.pdf
 
POSTER_EARHART.pdf
POSTER_EARHART.pdfPOSTER_EARHART.pdf
POSTER_EARHART.pdf
 
Boston_College Slides.pdf
Boston_College Slides.pdfBoston_College Slides.pdf
Boston_College Slides.pdf
 
Presentation_Yale.pdf
Presentation_Yale.pdfPresentation_Yale.pdf
Presentation_Yale.pdf
 
Presentation_Columbia.pdf
Presentation_Columbia.pdfPresentation_Columbia.pdf
Presentation_Columbia.pdf
 
Presentation.pdf
Presentation.pdfPresentation.pdf
Presentation.pdf
 
Presentation.pdf
Presentation.pdfPresentation.pdf
Presentation.pdf
 
Presentation.pdf
Presentation.pdfPresentation.pdf
Presentation.pdf
 

Thesis disertation

  • 1. Niepewność dochodowa, zabezpieczenie społeczne i rodzina: analiza z wykorzystaniem modelu nakładających się pokoleń. Oliwia Komada rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem dr. hab. Krzysztofa Makarskiego, prof. SGH przy wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu Diamentowy Grant 1 / 52
  • 2. Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu 2 / 52
  • 3. Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 2 / 52
  • 4. Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 3. Optymalna polityka prorodzinna z emeryturami repartycyjnymi 4. Jeżeli rodziny takie same instrument bez znaczenia 2 / 52
  • 5. Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 3. Optymalna polityka prorodzinna z emeryturami repartycyjnymi 4. Jeżeli rodziny takie same instrument bez znaczenia Jeśli rodziny różnią się, to jakie polityki powinniśmy implementować? 2 / 52
  • 6. Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 3. Optymalna polityka prorodzinna z emeryturami repartycyjnymi 4. Jeżeli rodziny takie same instrument bez znaczenia Jeśli rodziny różnią się, to jakie polityki powinniśmy implementować? 5. ↑ ryzyka dochodowego ⇒ ↑ nierówności ⇒ optymalna progresja (?) 6. Struktura rodziny istotnym elementem ubezpieczenia 2 / 52
  • 7. Motywacja 1. Ekspansja polityk prorodzinnych wśród krajów OECD 2. Polityka prorodzinna w USA do tej pory odstawała od tego trendu Czy ekspansja świadczeń rodzinnych przyniesie wzrost dobrobytu? 3. Optymalna polityka prorodzinna z emeryturami repartycyjnymi 4. Jeżeli rodziny takie same instrument bez znaczenia Jeśli rodziny różnią się, to jakie polityki powinniśmy implementować? 5. ↑ ryzyka dochodowego ⇒ ↑ nierówności ⇒ optymalna progresja (?) 6. Struktura rodziny istotnym elementem ubezpieczenia Jaka jest optymalna progresja, jeżeli dzietność endogeniczna? 2 / 52
  • 8. Hipotezy badawcze H1: Kompozycja polityk prorodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji 3 / 52
  • 9. Hipotezy badawcze H1: Kompozycja polityk prorodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji H2: Endogeniczna dzietność zwiększa optymalne ubezpieczenie w ramach wyboru pomiędzy równością a efektywnością 3 / 52
  • 10. Hipotezy badawcze H1: Kompozycja polityk prorodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji H2: Endogeniczna dzietność zwiększa optymalne ubezpieczenie w ramach wyboru pomiędzy równością a efektywnością Hipotezy pomocnicze: W modelu z repartycyjnymi emeryturami i ryzykiem dochodowym HP1 bez transferów prorodzinnych dzietność niższa niż społecznie optymalna, HP2 dzietność spada wraz ze wzrostem ryzyka dochodowego 3 / 52
  • 11. Literatura 1. Dzieci dobrem społecznie pożądanym w repartycyjnym systemie emerytalnym • polityki prorodzinne ↑ dobrobyt Groezen and Meijdam (2008), Fenge and Von Weizsaker (2010), Yasuoka and Goto (2011), Schoonbroodt and Tertilt (2014), Boldrin et al. (2015) • w warunkach deterministycznych kształt bez znaczenia Van Grozen et al. 2003, Fenge & Meier 2009 4 / 52
  • 12. Literatura 1. Dzieci dobrem społecznie pożądanym w repartycyjnym systemie emerytalnym • polityki prorodzinne ↑ dobrobyt Groezen and Meijdam (2008), Fenge and Von Weizsaker (2010), Yasuoka and Goto (2011), Schoonbroodt and Tertilt (2014), Boldrin et al. (2015) • w warunkach deterministycznych kształt bez znaczenia Van Grozen et al. 2003, Fenge & Meier 2009 2. Niepewność dochodowa a dzietność • warunki na rynku pracy mają wpływ na dzietność Sommer (2016), Guner et al. (2019), Ejrnas and Jorgensen (2020) 4 / 52
  • 13. Literatura 1. Dzieci dobrem społecznie pożądanym w repartycyjnym systemie emerytalnym • polityki prorodzinne ↑ dobrobyt Groezen and Meijdam (2008), Fenge and Von Weizsaker (2010), Yasuoka and Goto (2011), Schoonbroodt and Tertilt (2014), Boldrin et al. (2015) • w warunkach deterministycznych kształt bez znaczenia Van Grozen et al. 2003, Fenge & Meier 2009 2. Niepewność dochodowa a dzietność • warunki na rynku pracy mają wpływ na dzietność Sommer (2016), Guner et al. (2019), Ejrnas and Jorgensen (2020) 3. Polityki rodzinne istotne dla decyzji gospodarstw domowych i otoczenia makro Fehr and Ujhelyiova (2013), Guner et al. (2020) • ↓ kosztów związanych z wychowaniem dzieci ⇒ ↑ dzietności Gauther 2007, Sorvachevy & Yakovlevz (2019), Luna et al 2020 4 / 52
  • 14. Literatura 1. Dzieci dobrem społecznie pożądanym w repartycyjnym systemie emerytalnym • polityki prorodzinne ↑ dobrobyt Groezen and Meijdam (2008), Fenge and Von Weizsaker (2010), Yasuoka and Goto (2011), Schoonbroodt and Tertilt (2014), Boldrin et al. (2015) • w warunkach deterministycznych kształt bez znaczenia Van Grozen et al. 2003, Fenge & Meier 2009 2. Niepewność dochodowa a dzietność • warunki na rynku pracy mają wpływ na dzietność Sommer (2016), Guner et al. (2019), Ejrnas and Jorgensen (2020) 3. Polityki rodzinne istotne dla decyzji gospodarstw domowych i otoczenia makro Fehr and Ujhelyiova (2013), Guner et al. (2020) • ↓ kosztów związanych z wychowaniem dzieci ⇒ ↑ dzietności Gauther 2007, Sorvachevy & Yakovlevz (2019), Luna et al 2020 4. Optymalna progresja w systemie podatkowym • cykl życia i rodzina ważne dla optymalnej redystrybucji Erosa & Gervais (2002), Conesa et al. (2009), Gorry&Oberfield (2012) Guner et al. 2012, Holter et al. 2019, Borella et al. 2019 4 / 52
  • 15. Luki badawcze 1. Zbadanie roli kompozycji polityki prorodzinnej w kontekście heterogenicznych gospodarstw domowych i endogenicznej dzietności 5 / 52
  • 16. Luki badawcze 1. Zbadanie roli kompozycji polityki prorodzinnej w kontekście heterogenicznych gospodarstw domowych i endogenicznej dzietności 2. Kwantyfikacja znaczenia redystrybucji w systemie podatkowym dla dzietności 5 / 52
  • 17. Luki badawcze 1. Zbadanie roli kompozycji polityki prorodzinnej w kontekście heterogenicznych gospodarstw domowych i endogenicznej dzietności 2. Kwantyfikacja znaczenia redystrybucji w systemie podatkowym dla dzietności ⇒ wyznaczenie progresji maksymalizującej dobrobyt z uwzględnieniem dostosowań dzietności 5 / 52
  • 18. Zarys wyników 1. Nie tylko skala ale i kompozycja polityki prorodzinnej kluczowa dla dobrobytu 6 / 52
  • 19. Zarys wyników 1. Nie tylko skala ale i kompozycja polityki prorodzinnej kluczowa dla dobrobytu 2. Endogeniczna dzietność wpływa na skalę optymalnej redystrybucja w sys. podatkowym 6 / 52
  • 20. Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 7 / 52
  • 21. Metodyka 1. Stylizowany model z endogeniczną dzietnością, ryzykiem dochodowym i repartycyjnymi emeryturami 2. Obliczeniowy model OLG, skalibrowany do USA, uwzględniający strukturę transferów rodzinnych, opodatkowania i emerytur 8 / 52
  • 22. Metodyka 1. Stylizowany model z endogeniczną dzietnością, ryzykiem dochodowym i repartycyjnymi emeryturami 2. Obliczeniowy model OLG, skalibrowany do USA, uwzględniający strukturę transferów rodzinnych, opodatkowania i emerytur Optymalność ⇒ maksymalizacja społecznego dobrobytu, mierzonego ekwiwalentem konsumpcji za zasłoną niewiedzy 8 / 52
  • 23. Metodyka 1. Stylizowany model z endogeniczną dzietnością, ryzykiem dochodowym i repartycyjnymi emeryturami 2. Obliczeniowy model OLG, skalibrowany do USA, uwzględniający strukturę transferów rodzinnych, opodatkowania i emerytur Optymalność ⇒ maksymalizacja społecznego dobrobytu, mierzonego ekwiwalentem konsumpcji za zasłoną niewiedzy Narzędzia numeryczne • wybór międzyokresowy → iteracje funkcji polityki + EGM • dyskretna decyzja o dzietności → EGM + iteracje funkcji wartości • wybór podaży pracy → algorytm Newtona-Raphsona • agregacja indywidualnych wyborów → kwadratura Gaussa • równowaga ogólna → algorytm Gaussa Seidela 8 / 52
  • 24. Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 9 / 52
  • 25. Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) 10 / 52
  • 26. Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne • w drugim: doświadcza ryzyka dochodowego i pobiera emeryturę max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) + π h 1 2 u(yH + b + Ra) + 1 2 u(yL + b + Ra) i 10 / 52
  • 27. Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne • w drugim: doświadcza ryzyka dochodowego i pobiera emeryturę • ma awersje względem ryzyka i gromadzi oszczędności przezornościowe max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) + π h 1 2 u(yH + b + Ra) + 1 2 u(yL + b + Ra) i 10 / 52
  • 28. Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne • w drugim: doświadcza ryzyka dochodowego i pobiera emeryturę • ma awersje względem ryzyka i gromadzi oszczędności przezornościowe max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) + π h 1 2 u(yH + b + Ra) + 1 2 u(yL + b + Ra) i Rząd • bilansuje repartycyjny system emerytalny wysokością świadczeń b = nτy π ⇒ dzieci dobro społecznie pożądane • finansuje subsydium dzietności podatkiem pogłównym ϕn = θ. 10 / 52
  • 29. Rodzina • żyje przez dwa okresy, • w pierwszym: wybiera konsumpcję, liczbę dzieci i aktywa, płaci podatki i składki emerytalne • w drugim: doświadcza ryzyka dochodowego i pobiera emeryturę • ma awersje względem ryzyka i gromadzi oszczędności przezornościowe max u(y(1 − τ) − θ − a − (p − ϕ)n) + v(n) + π h 1 2 u(yH + b + Ra) + 1 2 u(yL + b + Ra) i Rząd • bilansuje repartycyjny system emerytalny wysokością świadczeń b = nτy π ⇒ dzieci dobro społecznie pożądane • finansuje subsydium dzietności podatkiem pogłównym ϕn = θ. Hipotezy pomocnicze HP1 bez transferów prorodzinnych dzietność niższa niż społecznie optymalna, HP2 dzietność spada wraz ze wzrostem ryzyka dochodowego 10 / 52
  • 30. Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 11 / 52
  • 31. Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), , , Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
  • 32. Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, , Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
  • 33. Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, • ryzyko dochodowe w sytuacji awersji do ryzyka , Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
  • 34. Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, • ryzyko dochodowe w sytuacji awersji do ryzyka • ex ante heterogeniczne ze względu na dochody, Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
  • 35. Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, • ryzyko dochodowe w sytuacji awersji do ryzyka • ex ante heterogeniczne ze względu na dochody, • płacą podatki od konsumpcji, kapitału i pracy (progresywny) Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
  • 36. Model obliczeniowy: Rodziny • rodzice + dzieci (0, 1, 2, 3, 4+), • decydują o #dzieci w wieku 35 lat i pokrywają koszty (czas i pieniądze) przez 20 lat; dziecko ⇔ długookresowe zobowiązanie, • ryzyko dochodowe w sytuacji awersji do ryzyka • ex ante heterogeniczne ze względu na dochody, • płacą podatki od konsumpcji, kapitału i pracy (progresywny) • pobierają redystrybucyjne emerytury repartycyjne Życie z rodzicami Narodziny 1 Utworzenie nowej rodziny 20 Wychowanie dzieci Praca Decyzja o #dzieci 35 Dzieci opuszczją dom 55 Emerytura Przejście na emeryturę 65 Śmierć 100 12 / 52
  • 37. Model obliczeniowy: Kalibracja gospodarka USA 2010-2015 Parametry dobrane egzogenicznie: • deprecjacja i postęp technologiczny szczegóły • śmiertelność szczegóły • szoki dochodowe i heterogeniczność ex ante szczegóły • koszt wychowania dzieci szczegóły • czas potrzebny na wychowanie dzieci szczegóły • wpływy z podatków szczegóły • system emerytalny szczegóły • polityki rodzinne szczegóły Parametry dobrane endogenicznie: • stopa dyskonta ⇒ r = 4.5% • użyteczność z czasu wolnego ⇒ godziny przepracowane 31 % zasobu szczegóły • preferencje względem dzieci ⇒ rozkład rodzin z 0,1,2,3,4+ dziećmi szczegóły 13 / 52
  • 38. Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 14 / 52
  • 39. Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe 2. Opieka wczesnoszkolna 3. Powszechny transfer pieniężny 15 / 52
  • 40. Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe • wspierają pracujących rodziców • rodziny o bardzo niskich dochodach nie kwalifikują się ⇒ 10% dzieci nic nie otrzymuje 2. Opieka wczesnoszkolna 3. Powszechny transfer pieniężny 15 / 52
  • 41. Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe • wspierają pracujących rodziców • rodziny o bardzo niskich dochodach nie kwalifikują się ⇒ 10% dzieci nic nie otrzymuje 2. Opieka wczesnoszkolna • redukuje koszt czasu poświęconego na wychowanie dzieci • transfer relatywnie większy dla rodzin o wysokiej produktywności 3. Powszechny transfer pieniężny 15 / 52
  • 42. Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe • wspierają pracujących rodziców • rodziny o bardzo niskich dochodach nie kwalifikują się ⇒ 10% dzieci nic nie otrzymuje • połowa wydatków na transfery związane z dzietnością (0.5%PKB) 2. Opieka wczesnoszkolna • redukuje koszt czasu poświęconego na wychowanie dzieci • transfer relatywnie większy dla rodzin o wysokiej produktywności • połowa wydatków na transfery związane z dzietnością (0.5%PKB1 ) 3. Powszechny transfer pieniężny 15 / 52
  • 43. Transfery związane z dzietnością 1. Ulgi podatkowe • wspierają pracujących rodziców • rodziny o bardzo niskich dochodach nie kwalifikują się ⇒ 10% dzieci nic nie otrzymuje • połowa wydatków na transfery związane z dzietnością (0.5%PKB) 2. Opieka wczesnoszkolna • redukuje koszt czasu poświęconego na wychowanie dzieci • transfer relatywnie większy dla rodzin o wysokiej produktywności • połowa wydatków na transfery związane z dzietnością (0.5%PKB1 ) 3. Powszechny transfer pieniężny • wyższa redystrybucja • nieobecny w USA • ważny element polityk pozostałych krajów OECD 15 / 52
  • 44. H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 16 / 52
  • 45. H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 17 / 52
  • 46. H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 18 / 52
  • 47. H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 19 / 52
  • 48. H1: Kompozycja kluczowa dla dobrobytu 20 / 52
  • 50. Optymalna polityka prorodzinna 1. Dobrobyt ↑ 10%, a dzietność ↑ z 2,06 do 2,60 szczegóły , 21 / 52
  • 51. Optymalna polityka prorodzinna 1. Dobrobyt ↑ 10%, a dzietność ↑ z 2,06 do 2,60 szczegóły , 2. Dominujące kanały: ↓ podatków i ↑ świadczeń emerytalnych szczegóły 21 / 52
  • 52. Optymalna polityka prorodzinna 1. Dobrobyt ↑ 10%, a dzietność ↑ z 2,06 do 2,60 szczegóły , 2. Dominujące kanały: ↓ podatków i ↑ świadczeń emerytalnych szczegóły 3. Zyskują wszyscy – bez względu na początkowa produktywność szczegóły 21 / 52
  • 53. Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 22 / 52
  • 54. Wzrost progresji podnosi dobrobyt Skala Progresywności Opodatkowania = Stopa Krańcowa - Stopa Efektywna 1 - Sopa Efektywna
  • 55.
  • 56.
  • 57.
  • 58.
  • 60. Wzrost progresji podnosi dobrobyt Skala Progresywności Opodatkowania = Stopa Krańcowa - Stopa Efektywna 1 - Sopa Efektywna
  • 61.
  • 62.
  • 63.
  • 64.
  • 66. Wzrost progresji podnosi dobrobyt Skala Progresywności Opodatkowania = Stopa Krańcowa - Stopa Efektywna 1 - Sopa Efektywna
  • 67.
  • 68.
  • 69.
  • 70.
  • 72. Wzrost progresji podnosi dzietność opodatkowanie obecnie opodatkowanie po reformie 1. ↑ progresji ⇒ ↓ ryzyka ⇒ ↑ dzietności z 2.06 do 2.68 szczegóły 25 / 52
  • 73. Wzrost progresji podnosi dzietność opodatkowanie obecnie opodatkowanie po reformie 1. ↑ progresji ⇒ ↓ ryzyka ⇒ ↑ dzietności z 2.06 do 2.68 szczegóły 2. ↑ dzietności ⇒ ↑ emerytury szczegóły 25 / 52
  • 74. Wzrost progresji podnosi dzietność opodatkowanie obecnie opodatkowanie po reformie 1. ↑ progresji ⇒ ↓ ryzyka ⇒ ↑ dzietności z 2.06 do 2.68 szczegóły 2. ↑ dzietności ⇒ ↑ emerytury szczegóły 3. opodatkowanie konsumpcji ↑ szczegóły bo oszczędności ↓, praca ↓, 25 / 52
  • 75. Wzrost progresji podnosi dzietność opodatkowanie obecnie opodatkowanie po reformie 1. ↑ progresji ⇒ ↓ ryzyka ⇒ ↑ dzietności z 2.06 do 2.68 szczegóły 2. ↑ dzietności ⇒ ↑ emerytury szczegóły 3. opodatkowanie konsumpcji ↑ szczegóły bo oszczędności ↓, praca ↓, 4. optymalna progresja ↓ gdy polityka prorodzinna ↑ szczegóły 25 / 52
  • 76. Plan Motywacja Metodyka Model stylizowany i pomocnicze hipotezy badawcze Model obliczeniowy Optymalna polityka prorodzinna Optymalna progresja Podsumowanie 26 / 52
  • 77. Główne wnioski i wkład do literatury H1: Kompozycja polityk rodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji • polityki o zbliżonym budżecie mogą prowadzić do ↓ lub ↑ dobrobytu • gdy rodziny mają różny dochód redystrybucyjne polityki ↑↑ • optymalna polityka (3% PKB) ≈ wzrostowi życiowej konsumpcji o 10% 27 / 52
  • 78. Główne wnioski i wkład do literatury H1: Kompozycja polityk rodzinnych nie jest neutralna dla ich dobrobytowych i makroekonomicznych konsekwencji • polityki o zbliżonym budżecie mogą prowadzić do ↓ lub ↑ dobrobytu • gdy rodziny mają różny dochód redystrybucyjne polityki ↑↑ • optymalna polityka (3% PKB) ≈ wzrostowi życiowej konsumpcji o 10% H2: Endogeniczna dzietność zwiększa optymalne ubezpieczenie w ramach wyboru pomiędzy równością a efektywnością • progresywności opodatkowania pracy ↑ ⇒ ryzyko dochodowe ↓ • dzietność ↑ gdy ryzyko dochodowe ↓ ⇒ dodatkowy motyw dla redystrybucji w systemie podatkowym • optymalna redystrybucja >> status quo 27 / 52
  • 79. Ograniczenia i kierunki przyszłych badań 1. Stan ustalony vs. ścieżka dostosowań • Analiza oparta na statystyce porównawczej stanów ustalonych. • Koszty polityk w krótkim okresie, a korzyści w długim okresie. • Uwzględnienie ścieżki dostosowań konieczne do formułowana rekomendacji. 28 / 52
  • 80. Ograniczenia i kierunki przyszłych badań 1. Stan ustalony vs. ścieżka dostosowań • Analiza oparta na statystyce porównawczej stanów ustalonych. • Koszty polityk w krótkim okresie, a korzyści w długim okresie. • Uwzględnienie ścieżki dostosowań konieczne do formułowana rekomendacji. 2. Silna reakcja dzietności na polityki • Badania empiryczne wskazują na mniejsze efekty • Odpowiedniki empiryczne niedoskonałe - np. rosnące ryzyko dochodowe, itp. • Waga elastyczności w modelach makroekonomiczny ↑ 28 / 52
  • 81. Ograniczenia i kierunki przyszłych badań 1. Stan ustalony vs. ścieżka dostosowań • Analiza oparta na statystyce porównawczej stanów ustalonych. • Koszty polityk w krótkim okresie, a korzyści w długim okresie. • Uwzględnienie ścieżki dostosowań konieczne do formułowana rekomendacji. 2. Silna reakcja dzietności na polityki • Badania empiryczne wskazują na mniejsze efekty • Odpowiedniki empiryczne niedoskonałe - np. rosnące ryzyko dochodowe, itp. • Waga elastyczności w modelach makroekonomiczny ↑ 3. Kapitał ludzki • Modelowanie inwestycji w kapitał ludzki explicite ↑ wrażliwość dzietności. • Lepsze dopasowanie rozkładu dzietność wzdłuż majątku rodziców. • Efektywności polityk: opieka wczesnoszkolna a deprecjacja kapitału opiekunów. 28 / 52
  • 82. Dziękuje za uwagę! w: grape.org.pl/okomada e: okomada@grape.org.pl 29 / 52
  • 85. Lit empiryczna na progresje
  • 87. Zmiana opodatkowania % średniego dochodu scenariusz opodatkowanie 50% 100% 300% status quo efektywne 0% 6% 16% optymalna progresja efektywne -24% -6% 21%
  • 88. Zmiana opodatkowania % średniego dochodu scenariusz opodatkowanie 50% 100% 300% status quo efektywne 0% 6% 16% optymalna progresja efektywne -24% -6% 21% status quo krańcowe 10% 15% 23% optymalna progresja krańcowe 7% 30% 45%
  • 90. Progresywne opodatkowanie pracy Podatek zapłacony przez rodziny o dochodzie z pracy y: T (y) = y − (1 − τl )y1−λ
  • 91. Dzietność i otoczenie makroekonomiczne Dzietność Opodatkowanie konsumpcji
  • 92. Otoczenie makroekonomiczne Tabela 1: Aggregated effect of implementing optimal policy Status Quo OECD Optimal Capital compared to status quo∗ . 1.01 1.12 Effective unit of labor compared to status quo∗ . 1.04 1.23 GDP compared to status quo∗ . 1.03 1.26 interest rate 4.50 4.60 4.80 fertility level 2.06 2.13 2.6 average working hours 31.0 % 31.2 % 33.5% average replacement rate 43% 45% 52% labor tax revenue 9.2 % 9.2 % 9.3 % capital tax revenue 5.4% 5.6% 6.2% consumption tax 5.9% 7.2% 3.5 % welfare under the veil of ignorance . - 1.36 % 9.49 % Notes: Welfare effect calculated as consumption equivalent. ∗ for comparison I normalize the size of the oldest working cohort to one.
  • 93. Na wprowadzeniu optymalnej polityki zyskują wszyscy
  • 94. Dominującym kanałem są świadczenia emerytalne i podatki
  • 95. Wzrost progresji podnosi dzietność Dzietność Koszt polityk
  • 97. ↑ progresji w transferach rodzinnych ⇒ ↓ optymalnej progresji w systemie podatkowym