Autor: Irena Wóycicka

1. Irena Wóycicka
Kancelaria Prezydenta RP

2. Program Polityki
Rodzinnej Prezydenta
RP
Konferencja
„Samorząd
przyjazny
rodzinie”
Szczecin,
23
maj
2014
r.

3. • Utrzymująca się bardzo niska dzietność
(poniżej 1,5);
• Wydłużanie się trwania życia.
Narastająca nierównowaga w liczebnych
relacjach między pokoleniami pogłębiona przez
emigrację po 2004 r.
Procesy demograficzne

4. Odnowa demograficzna – działania poprawiające
systematycznie liczebne relacje między
pokoleniami poprzez trwały wzrost dzietności.
Dobre rodzicielstwo i dobre dzieciństwo
D
Cel programu polityki rodzinnej
Prezydenta RP:

5. Kluczowe zasady Programu Polityki Rodzinnej Prezydenta
1. Polityka rodzinna to inwestycja w potencjał rozwojowy
społeczeństwa polskiego;
2. Polityka rodzinna musi byś stabilna i konsekwentna,
przewidywalna dla rodzin;
3. Potrzebna jest szeroka akceptacja społeczna i polityczna dla
programu polityki rodzinnej;
4. Polityka rodzinna powinna elastycznie odpowiadać na potrzeby
i wybory rodzin dotyczące aktywności zawodowej rodziców,
liczby dzieci i sposobu sprawowania nad nimi opieki;
5. Polityka rodzinna musi uwzględniać kontekst kulturowy Polski i
różnice wynikające z regionalnych i lokalnych
uwarunkowań.

6. Istnieje luka pomiędzy preferowaną a realizowaną liczba
dzieci
(np. wg Eurobarometru (2011) 45% kobiet i 58% mężczyzn w wieku 25–
39 lat uważa,
iż obecna liczba dzieci jest mniejsza niż ta, której by chcieli).
Niespełnione aspiracje rodzicielskie to dowód na to, iż
istnieją poważne przeszkody, które powstrzymują przed ich
realizacją.
Program jest zorientowany przede wszystkim na
usuwanie lub zmniejszanie barier, które ograniczają
realizację preferencji dotyczących liczby dzieci.

7. • Wzmocnienie samodzielności finansowej rodzin wychowujących
dzieci;
• Zwiększenie samodzielności mieszkaniowej młodych rodzin;
• Godzenie pracy z obowiązkami domowymi;
• Równość w pracy;
• Dobre rodzicielstwo.
Program „Dobry Klimat dla Rodziny” zawiera
44 rekomendacje dotyczące następujących
kwestii:

8. • Rosnące koszty wychowania dzieci, w tym zwłaszcza
edukacji
• Znacząco niższe dochody rodzin z trojgiem i więcej
dzieci
• Zastąpienie obecnej ulgi podatkowej kwotą wolną od podatku
zależną od liczby dzieci w rodzinie;
• Upowszechnienie karty dużych rodzin;
• Wpływ projektów ustaw na sytuację materialna rodzin z
dziećmi jako obowiązkowe kryterium Oceny Skutków
Regulacji.
Samodzielność ekonomiczna rodzin

9. Stopień wykorzystania ulgi
podatkowej na dzieci wśród
rodzin posiadających dochód do
opodatkowania.
Źródło: CenEA – obliczenia własne z wykorzystaniem
modelu SIMPL na podstawie danych BBGD-2010
(zindeksowanych do 2012 r.).
Uwagi: pod uwagę brane są tylko rodziny z dziećmi
posiadające dochód do opodatkowania oraz prawo do
odliczenia ulgi podatkowej na dzieci.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
1
2
3+
Ogółem
Odsetek
rodzin
posiadających
dochód
do
opodatkowania
Liczba
dzieci
w
rodzinie
0
1-­‐50%
51-­‐99%
100%
Samodzielność ekonomiczna rodzin
wprowadzenie kwoty wolnej od podatku w zależności od
liczby dzieci w rodzinie

10. Wpływ wprowadzenia kwoty wolnej od
podatku w grupach decylowych względem
liczby dzieci w gospodarstwie domowym
wśród rodzin posiadających dochód do
opodatkowania.
Źródło: CenEA – obliczenia własne z wykorzystaniem modelu
SIMPL na podstawie danych BBGD-2010 (zindeksowanych do 2012
r.).
Uwagi: Średnie wartości miesięczne w dochodzie do dyspozycji na
gospodarstwo domowe w danym decylu dochodowym według liczby
dzieci (rodziny bez dzieci (0), z jednym dzieckiem (1), dwójką dzieci
(2) i trójką lub więcej dzieci (3+). Tylko gospodarstwa domowe
posiadające dochód podlegający opodatkowaniu.
-40
-20
0
20
40
60
80
100
120
140
1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+
Przeciętnyefektreformy(PLN/miesiąc)
Decyl 6 Decyl 7 Decyl 8 Decyl 9 Decyl 10Decyl 1 Decyl 2 Decyl 3 Decyl 4 Decyl 5
Samodzielność ekonomiczna rodzin
wprowadzenie kwoty wolnej od podatku w zależności od
liczby dzieci w rodzinie

11. • Brak mieszkania (własnego) jest czynnikiem wpływającym
negatywnie na decyzje prokreacyjne;
• W Polsce jest bardzo niski odsetek mieszkań przeznaczonych na
wynajem (ok. 20% mieszkań, w dużej części z komercyjnego rynku);
• Około 60% młodych ludzi nie jest w stanie kupić mieszkania (nawet z
pomocą państwa).
Konieczny jest rozwój mieszkań na wynajem o umiarkowanych,
regulowanych czynszach (społecznych mieszkań czynszowych,
realizowanych zarówno przez władze publiczne, w tym
w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, jak i przez prywatnych
inwestorów).
Samodzielne mieszkanie

12. • dostępne, wysokiej jakości usługi opieki i
edukacji dzieci do 12 lat
• organizacja pracy przyjazna rodzicom
• elastyczny urlop związany z opieką nad
dzieckiem
Godzenie pracy z obowiązkami
rodzinnymi

13. • Włączanie ojców w opiekę nad dzieckiem
• Promowanie pozytywnych aspektów
rodzicielstwa
Dobre rodzicielstwo

14. Program adresowany jest do różnych instytucji:
• Rządu i parlamentu,
• Samorządów wszystkich szczebli,
• Pracodawców i związków zawodowych,
• Organizacji pozarządowych,
• Kościołów,
• Mediów,
• Rodzin.
Współpraca

15. Rola samorządów
• Upowszechnianie rozwiązań wspierających rodzinę:
Konkurs dla samorządów o nagrodę Pary
Prezydenckiej: „Dobry Klimat dla Rodziny”.
• Rozwój budownictwa czynszowego, w tym zwłaszcza w
oparciu o formułę ppp, rewitalizacja.
• Polityka rodzinna priorytetem w wykorzystaniu funduszy
UE w nowej perspektywie finansowej (rozwój systemu
opieki i edukacji dzieci do lat 12-tu)
• Upowszechnienie karty dużych rodzin