2. İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ
TEMEL EĞİTİM PROGRAMI
Hizmet BİR Ortak Sağlık Ve Güvenlik Birimi
3. DERS : İŞ, İŞÇİ ve İŞVEREN HAKLARI
KONULAR : 1- 6331 Sayılı kanunun getirdikleri
2- 4857 sayılı İş Kanunu
3- İşçi Hakları
4- İşveren Hakları
5- İş Kazaları
6-Ramak Kala Olaylar
7- Özlük dosyası
8- İş güvenliğinin Ana İlkeleri
9-Acil Durum Planı ve uygulamaları
10-İSG oluşturulması
11-Yasal prosedürler
7. NEDEN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ?
• 2012 yılında ülkemizde 68 bin 618 iş kazası ve 673
meslek hastalığı vakası meydana geldi
• 1663 çalışanımız iş kazası ve meslek hastalığı sebebiyle
hayatını kaybetti
• 2186 çalışanımız sürekli iş göremez hale geldi
• TÜRKİYE’de HER GÜN ORTALAMA;
–185iş kazası meydana geliyor
–4 çalışan hayatını kaybediyor
–6 çalışan sürekli iş göremez hale geliyor
8. Her 3 dk bir iş kazası oluyor
90 dk 1 kişi sakat kalıyor
6 Saatte 1 kişi hayatını kaybediyor
9.
10.
11.
12.
13. NEDEN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ?
Yukarıda anlattığımız ve ileride
anlatacağımız,
Can ve mal kayıplarını önlemek
için İŞ GÜVENLİĞİ….!!!
Hem de;
ÖNCE İŞ GÜVENLİĞİ
18. 18
İnsanlar bir hatayı neden yaparlar?
Kazayla Kasıtlı
Eğitimsizlik
Bilgisizlik
Dalgınlık
Rahatlık
Düşüncesizlik
Yeteneksizlik
Dikkatsizlik
Zorlama
İsteyerek yapmak
19. Kazalar birdenbire ortaya çıkmaz!!!
* Bana bir şey olmaz...
* Hep böyle yapıyoruz...
* Güvenli görünüyordu...
*Böyle bir kaza olacağını
hiç tahmin edemezdim...
* Daha önce hiç olmamıştı.
* Acelem vardı.
21. 21
İş Kazası Nedenleri
• 1. Güvensiz Davranışlar
• 2. Güvensiz Ortam
• 3. İç ve Dış Denetimsizlik
22. 22
• İş ekipmanını kullanılması konusunda eğitim almadan
kullanmak
• Araç ve ekipmanları imalatçı talimatları doğrultusunda
kullanmamak
• Acele etmek, tehlikeli yerlerden gitmek
• İkaz ve uyarılara uymamak
• Hatalı pozisyonlar
• İşyeri ve iş disiplinine uymamak
• İşin gerektirdiği Kişisel Koruyucu Ekipmanları’ları
kullanmamak
• Etrafta dikkatsiz dolaşmak
• Başkalarını meşgul etmek
• İşleri yasal mevzuatlar ve talimatlar doğrultusunda
yapmamak
• İş yerindeki tehlikeler hakkında bilgi sahibi olmamak
Güvensiz Davranışlar
23. 23
Güvensiz Ortam
• Arızalı ve bakımsız ekipmanlar
• Çalışma ortamının darlığı ve sıkışıklığı
• Yetersiz uyarı ve ikazlar
• İşe uygun eğitimli eleman çalıştırmama
• Koruyucusuz ekipmanlar
• Yetersiz havalandırma
• Yetersiz aydınlatma
• Tehlikeli ortam( tozlu, gazlı, gürültülü vb.)
• Düzensiz ortam
• Kaygan veya düzgün olmayan zemin
• Gerekli yerlerde ve merdivenlerde
yetersiz korkuluklar
• Taşeron faaliyetleri
24. 6331 sayılı KANUN NEDİR?
• İş Sağlığı ve Güvenliği ilk kez müstakil bir
kanun olarak ele alındı.
• Kuralcı yaklaşım yerini Önleyici yaklaşıma
bıraktı
• İş yerleri, tehlike sınıflarına göre ayrıldı
• Bütün işyerlerinde iş güvenliği uzmanı, iş
yeri hekimi vb. uzmanlar görev alacak
• İşverenler İş Sağlığı ve Güvenlik
Birimlerinden hizmet alabilecek
• Tüm çalışanlar İş Sağlığı ve Güvenliği
eğitimleri alacak
25. • Her işletme Risk Değerlendirmesi
yaptıracak
• Çalışanlar belli aralıklarla sağlık
gözetimine tabi tutulacak
• İş kazaları ve Meslek hastalıkları kayıtları
daha etkin hale getirilecek
• Yaşanan tüm önemli olaylar kayıt altına
alınacak
• Elli ve daha fazla çalışanı olan işyerleri İş
sağlığı ve Güvenliği kurulları oluşturacak
• İş yerlerinde acil durum planları
hazırlanacak
26. KANUN TÜM ÇALIŞANLARI
KAPSIYOR
• Türkiye’de SGK’ya tabi olan tüm çalışanlar
( çırak ve Stajyerler dahil ) kanun
kapsamında değerlendirilmiştir.
• Bütün işyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir
ortam oluşturulmak istenmektedir.
27. KURALCI DEĞİL ÖNLEYİCİ
YAKLAŞIM
• Kaza olduktan sonra değil kaza
olmadan önlem alınması
sağlanacak
• Her işletme Risk
Değerlendirmesi yapacak,
riskli görülen hususlara karşı
gerekli tedbirler alınacak
28. İş yerleri Tehlike Sınıflarına Ayrıldı
• Tüm işyerleri yapılan işin
niteliğine göre tehlike
sınıflarına ayrıldı.
–Az tehlikeli
–Tehlikeli
–Çok Tehlikeli
29. Çalışma Bakanlığına Bildirim
Zorunluluğu
• İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları;
görevlendirildikleri işyerlerinde iş sağlığı
ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken
tedbirleri işverene yazılı olarak bildirir;
bildirilen hususlardan hayati tehlike arz
edenlerin işveren tarafından yerine
getirilmemesi hâlinde, bu hususu
Bakanlığın yetkili birimine bildirir.
30. SAĞLIK TARAMASI YAPILACAK
• Tüm çalışanların; ilk işe girişlerde, iş
değişikliğinde, iş kazası veya sağlık nedeni
ile verilen aralardan sonra ve belli
periyotlarda sağlık muayeneleri yapılarak
sağlık raporları düzenlenecektir.
31. Kaza ve Olay Kayıtları Tutulacak
• İş kazaları ve meslek hastalıkları
3 iş günü içinde SGK’ya
bildirilecek.
• İşveren ramak kala olaylarının
kayıtlarını tutacak.
32. Acil Durum Planları Hazırlanacak
• İlk yardım, yangın, kişilerin tahliyesi ve her
türlü tehdit unsuruna karşı acil durum
planları hazırlanacak.
• Acil durum ekipleri oluşturulacak
• Acil durum tatbikatları yapılacak
33. Acil eylem planları hazırlanması ve
uygulanması
* Yangın
* Su baskını
* Deprem
* Fırtına
* Parlama ve patlama
* Asansörde mahsur kalma
* Zehirlenme
* Kimyasallara maruziyet
34. Yangın ile ilgili periyodik kontrol planı
hazırlanması
* Yangın hortumları, yangın tüpleri,
hidrantlar, duman dedektörleri, su
motopompları, yangın dolapları, gaz
dedektörleri vb. mevzuat temelli kontrol
sistemi kurulması
* Yangın eğitim tatbikatı planlaması ve
uygulanması gereklidir.
YANGIN TATBİKATLARI
35. Tüm İş Ekipmanlarının Kontrol
ve Bakım Onarım Planlaması
• Ekipman bakım talimatları hazırlanması
* Elektrik panoları bakım talimatı
* Trafo bakım talimatı
* Brulör bakım talimatı
* Buhar jeneratörü bakım talimatı
* Çamaşırhane cihazları bakım talimatı
* Genleşme tankları bakım talimatı
* Jeneratör bakım talimatı
* Klima santralleri bakım talimatı
* Motor bakım talimatı
* Mutfak cihazları bakım talimatı
* Sıcak su kazanları bakım talimatı
36. Takip ve kontrol formlarının hazırlanması
* Arıza takip formları
* Bakım onarım takip formları
* Günlük araç kontrol formları
* Havalandırma tesisatı muayene formu
* Elektrik tesisatı kontrol raporu
* Asansörler periyodik kontrol raporu
* Kompresörler için teknik rapor
* Teknik cihazlar periyodik kontrol planı
* Periyodik kontrol sertifikalarının takibi
37. Çalışma Bakanlığı ile ilgili raporlama
sisteminin oluşturulması
• Bakanlığa sunulacak yıllık değerlendirme
raporunun hazırlanması
* Risk değerlendirmeleri
* Ortam ölçümleri
* İşe giriş muayeneleri
* Periyodik muayeneler
* Biyolojik analizler
* Fizyolojik testler
* Psikolojik testler
* Eğitim çalışmaları
* Diğer çalışmalar
38. İş Güvenliği Çalışan Temsilcisi
• İş güvenliği ile konularda işveren ile
çalışanlar arasında koordinasyonu sağlamak
amacıyla çalışan temsilcileri atanacak.
Temsilciler seçimle veya atama ile
görevlendirilecek.
• 2-50 işçi arası 1 temsilci
• 51-100 işçi arası 2 temsilci
• 101-500 işçi arası 3 temsilci
39. İş sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri
• Tüm çalışanlar İş Sağlığı ve Güvenliği
eğitimleri alacak,
• Eğitimler “Çalışanların İş Sağlığı ve
Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre ve
Risk Değerlendirme sonuçlarına göre
verilecek.
40. İSG Kurulları Oluşturulacak
• 50 ve üzeri çalışanı olan işletmelerde İş
Sağlığı ve Güvenliği kurulu oluşturulacak.
• Kurul ayda bir defa veya acil durumlarda
derhal toplanacak. Toplantı kararları kayıt
altına alınacak
• İşveren kurul kararlarını aynen uygulamak
zorundadır.
41. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM
(KKD) TESLİMİ
• İşletmeler kişisel koruyucu donanımları,
çalışan personellerine, KKD’nin
kullanılabilirliğine göre her gün/hafta
aralıklarla vermek ve ZİMMET DEFTERİNE
KAYIT EDEREK ÇALIŞANIN İMZASINI
ALMAK ZORUNDADIR.
• Bu kayıtlar personel işten çıksa bile 10 yıl
boyunca firmada saklanmak zorundadır.
42. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD)
• Kişisel koruyucu donanımların
çalışana verilmesine rağmen
kullanılmamasından ve
sonradan iş kazası ve meslek
hastalığı meydana
gelmesinden işveren sorumlu
olmayacaktır.
43. 50 İşçi ve Altı İşletmelerin Bugün
Yapması gerekenler
1- Risk Değerlendirmesi
2- İSG Eğitim sistemi kurulması
3- Acil eylem planları hazırlanması ve
uygulanması
4- Ortam ölçümleri (gerekiyorsa)
yaptırılması
44. 50 İşçi ve Üstü İşletmelerin Bugün
Yapması Gerekenler
1- Risk Değerlendirmesi
2- İSG kurulu oluşturulması
3- İSG Eğitim sistemi kurulması
3- Acil eylem planları hazırlanması ve uygulanması
4- Tüm iş ekipmanları kullanım ve bakım onarım talimatları
hazırlanması, formların oluşturulması, İSG mevzuatına
uygun periyodik bakım planlarının hazırlanması
5- Şirket İSG Yönetmeliği hazırlanması
6- Çalışanların özlük dosyalarının İSG mevzuatına uygun
hale getirilmesi
7- Çalışma Bakanlığı ile ilgili raporlama sisteminin
oluşturulması
8- Şirket içi İSG denetim mekanizması sistemi geliştirilmesi
45. 50 İşçi ve Altı İşletmeler için
İş Güvenliği Uzmanlığı ve İş Yeri
Hekimliği Hizmeti Alma Tarihleri
• Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki işletmeler
için: 01.01.2014 başlayacak.
• Az tehlikeli sınıftaki işletmeler için:
01.07.2016 da başlayacaktır.
46. İdari para cezaları
• iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi
görevlendirmeyen işverene
görevlendirmediği her bir kişi için 5.000 Türk
Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için
aynı miktar ceza uygulanmaya devam edilir.
• Diğer sağlık personeli görevlendirmeyen
işverene 2.500 Türk Lirası, aykırılığın
devam ettiği her ay için aynı miktar ceza
uygulanmaya devam edilir.
47. • Risk değerlendirmesi yapmayan veya
yaptırmayan işverene 3.200 Türk Lirası,
aykırılığın devam ettiği her ay için 4.851
Türk Lirası ceza uygulanmaya devam edilir.
48. • Bakanlığın öngördüğü İş Sağlığı ve
Güvenliği eğitimlerinin verilmemesi
durumunda;
***Her bir çalışan için aylık 1.000 TL ceza
verilir.
49. İşveren ,
• Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve
bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin
alınması, organizasyonun yapılması, gerekli
araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve
güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun
hale getirilmesi ve mevcut durumun
iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
• Yapılmayan her bir eksiklik için: 2.000
Türk Lirası
50. • İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden
çalışma ortamına ve çalışanların bu ortamda
maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik
gerekli kontrol, ölçüm (gürültü, toz vb.) ,
inceleme ve araştırmaların yapılmasını
sağlar.
• Yapılmamasının cezası: 1.500 Türk Lirası
51. • Acil durum planlarının hazırlanmaması,
• Acil durum ekiplerinin oluşturulmaması,
• Acil durum tatbikatlarının periyodik olarak
yapılmaması,
*** Her bir eksiklik için her ay 1.000’er TL
ceza kesilir.
52. • İşveren; Bütün iş kazalarının ve meslek
hastalıklarının kaydını tutar, gerekli
incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları
düzenler.
• İşyerinde meydana gelen ancak yaralanma
veya ölüme neden olmadığı halde işyeri ya
da iş ekipmanının zarara uğramasına yol
açan veya çalışan, işyeri ya da iş
ekipmanını zarara uğratma potansiyeli
olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili
raporları düzenler.
• Tutulmayan her bir kayıt için ceza: 1.500 TL
53. • İSG kurulu üyelerinin belirlenmemesi, aylık
toplantılarının yapılmaması, kurul
toplantılarının raporlanmaması, kurul
kararlarının uygulanmaması
**** Her bir eksiklik için ceza: aylık 2.000 TL
54. İşveren,
• Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı
kurum ve kuruluşların görevlerini yerine
getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve
zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını
karşılar. (Ceza: 1.500 TL)
• İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini
yürütenler arasında iş birliği ve
koordinasyonu sağlar. (Ceza:1.500 TL)
• Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı
kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve
güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve
yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine
getirir. (Ceza: 1.000 TL)
55. ÖZETLE; İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ
SİSTEMİNİN VE HİZMETİNİN İŞYERİNİZDE
OLMAMASI HALİNDE
(20 İşçisi olan bir işyeri için)
• İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI , İŞYERİNDE ÇALIŞTIRMAMA
CEZASI ;VEYA ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK
BİRİMİ (OSGB) İSG HİZMETİ ALMAMA CEZASI,
5.000 TL
• İŞYERİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMAMASI
CEZASI ;
4.500 TL
• BAKANLIĞIN ÖNGÖRDÜĞÜ İŞ SAĞLIĞI VE
GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN ÇALIŞAN PERSONELE
VERİLMEME CEZASI ;
20 PERSONEL İÇİN 20.000 TL
58. DEĞERLİ KATILIMCILARIMIZ,
• GÖRDÜĞÜNÜZ GİBİ CEZALAR
OLDUKÇA AĞIR, NEREDEYSE KÜÇÜK
BİR İŞLETMENİN SERMAYESİNDEN
FAZLADIR.
• İŞYERİ OLAN VE SİGORTALI İŞÇİ
ÇALIŞTIRAN TANIDIKLARINIZA LÜTFEN
HABER VERİNİZ, CEZALI DURUMA
DÜŞMEMEK İÇİN RİSK ANALİZLERİNİ
YAPTIRSINLAR…
61. İŞ GÜVENLİĞİ KURAL VE
TALİMATLARINA UYGUN
ÇALIŞMA
DÜZENİNİ KORUMAK
EMNİYETSİZ DURUMLARI
GİDERMEK
TEKNİK GÜVENLİK
KONULARINDA
ÇALIŞMALAR YAPILMASINI
SAĞLAMAK
YASALAR ÇIKARMAK
DENETLEMEK
TEKNİK ÇALIŞMALARIN ALT
YAPISINI OLUŞTURMAK
SORUMLULUKLAR
62. İŞVERENLERİN VE İŞÇİLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
4857 sayılı İş Kanunu Madde 77:
İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve
güvenliğinin sağlanması için;
gerekli her türlü önlemi almak,
araç ve gereçleri noksansız bulundurmak,
işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği
önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek,
işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki
riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve
sorumlulukları konusunda bilgilendirmek,
gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek
zorundadırlar.
63. İşçiler de iş sağlığı ve güvenliği
konusunda alınan her türlü önleme
uymakla yükümlüdürler.
İŞVERENLERİN VE İŞÇİLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
4857 sayılı İş Kanunu Madde 77:
64. 64
HERGÜN AYNI ÇERÇEVEDEN BAKTIĞIMIZ
VE SÜREKLİ TAKTIĞIMIZ BİR GÖZLÜK
OLMALIDIR.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
65. 65
İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİNİN
AMAÇLARI
1-Çalışanları korumak
2-Üretim güvenliğini sağlamak
3-İşletme güvenliğini sağlamak
66. H- İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı
halde yapmamakta ısrar etmesi.
I- İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini
tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp ta eli
altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri
otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve
kayba uğratması halinde;
İŞVEREN VEYA VEKİLİ TARAFINDAN
İŞ AKİDLERİNİ
TAZMİNATSIZ OLARAK FESHEDEBİLİR.
67. SİGORTALININ KASDİ VE SUÇ SAYILIR
HAREKETİ;
KASDİ VE ŞUÇ SAYILIR BİR HAREKETİ
YÜZÜNDEN İŞ KAZASINA UĞRAYAN ,
MESLEK HASTALIĞINA TUTULAN VEYA
HASTALANAN SİGORTALIYA GEÇİCİ İŞ
GÖREMEMEZLİK GELİRİ VERİLMEZ.
SİGORTALIYA YALNIZ GEREKLİ SAĞLIK
YARDIMLARI YAPILIR.
73. YAŞLILIKTAN DOLAYI İŞ YAPABİLME
GÜCÜMÜZÜ YİTİRDİĞİMİZ ZAMAN
İŞ YAPABİLME GÜCÜMÜZÜ ETKİLEYECEK
KADAR SAKATLANDIĞIMIZ ZAMAN
74. Amaan neymiş iş güvenliği yaa
eskiden iş güvenliği mi vardı.
Canım sıkkın zaten akşam olsa
da eve gitsem.
İş güvenliği kurallarının hepsine
uyacağım çünkü onlar benim sağ
salim eve geri dönebilmem için
konulmuş kurallardır.
İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARI
SİZİN İÇİN KONMUŞTUR!
75. Ooff ayağım!! KEŞKE
uysaydım iş güvenliği
kurallarına
Bütün iş güvenliği kurallarına uydum ve sağ
salim evime geri dönebildim
İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARI
SİZİN İÇİN KONMUŞTUR!
79. 79
Hangi Olaylar İş Kazası Kapsamına Girer
Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
80. 80
İşveren tarafından görevli olarak başka bir yere
veya işe gönderilmesi durumunda yolda ve çalışma
anında asıl işinin haricinde,
Hangi Olaylar İş Kazası Kapsamına Girer
81. 81
Yeni doğum yapan kadınların çocuklarına süt
vermek için gidiş-gelişlerindeki zaman süresinde,
Hangi Olaylar İş Kazası Kapsamına Girer
86. 86
Olmamış fakat, olmaya çok yakın bir
noktadan dönülmüş bir olaydır. Çok
kez “ucuz atlattık” deriz.
Herhangi bir yaralanma veya
malzeme kaybına, hasara kıl payı
farkla yol açmayan sıyırdı geçti
olaylardır.
Gerçek iş kazası gibi kabul edilmeli
ve buna yol açan çalışma koşullar,
uygunsuzluklar araştırılmalıdır.
87. 87
RAMAK KALMA OLAYI YAŞANIR İSE?
Ramak kaldı bildirimi uygunsuzlukların
giderilmesi ileride olabilecek ciddi
işkazalarının önüne geçer.
88. Ramak Kala Olaydan ders alınması
ve aynı olayın tekrar edilmemesi
için tüm çalışanlarlarla birlikte
durum değerlendirilmeli, hatalar
tartışılmalı ve gerekli önlemler
alınmalıdır…
90. ÖRNEK 1
• Bir işçi forklift kullanarak kamyonun kasasına yedek
parçaları yüklemek istemektedir.
Fokrklifti kullanırken keskin bir dönüş yapan işçi,
aracı kaydırıyor.
Forkliftin devrilme ihtimali her zaman var.
91. ÖRNEK 2
• Bir işçi ağır bir ekipmanı el arabasına koymaya
çalışmaktadır. Aracın tekerleklerine herhangi bir
durdurucu takoz koymaksızın bu işlemi
gerçekleştirmesi nedeniyle el arabası hareket
etmeye başlar.
Parçayı ayağına düşürme ihtimali oldukça yüksektir.
92. ÖRNEK 3
• İşçi sütunlu matkap kullanarak bir parçaya delik
açmaktadır.
İşlem sırasında parçanın savrulmasıyla birlikte
işçinin parçayı tutan sol elinin de savrulması her
zaman mümkündür.
93. ÖRNEK 4
• Bu işçi vinç vasıtasıyla ekskavatörün hidrolik
silindirini taşımak istemektedir.
Hareket ettirilirken silindir aniden dengesiz bir şekilde
salınım yapmaya başlar.
94. ÖRNEK 5
• İşçi hidrolik pompanın cıvatasını anahtar vasıtasıyla
gevşetmek istemektedir. Bu amaçla anahtarın arkasına
çekiç kullanarak vurmaktadır. Aniden anahtar kayar ve
işçinin eli çekici vurduğu noktaya doğru kayar.
95. ÖRNEK 6
• Bu işçi tezgâh üzerinde tamir yapmaktadır.
Bu esnada zemine ve tezgah üzerine yağ saçılmakta
ve dökülmektedir.
Çalışırken aniden ayağı kayar ve düşer.
96. ÖRNEK 7
• Bu işçi ağır bir malzemeyi el arabasından alıp
taşımak istemektedir.
Malzeme kaygan bir kapla ambalajlandığı
için aniden elinden kayar ve ayağına düşer
98. 98
Meslek hastalığı; Sigortalının çalıştırıldığı işin
niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin
yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya
sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza
halleridir.
Herhangi bir hastalığın meslek hastalığı
sayılabilmesi için meslek hastalığının klinik veya
laboratuvar bulguları ile kesinleşmesi ve meslek
hastalığına yol açan etkenin , iş yeri incelemesi
ile kanıtlanması gerekir.
99. İbrahim Güloğlu - 30
Balinler Tekstil’in Kırklareli’deki
tesislerinde 2001-2006 yılları
arasında kot kumlamada çalıştı ve
silikozis hastalığına yakalandı…
Hacı Ünal - 24
İstanbul Mahmutbey’de kot
kumlamada çalıştı ve silikozis
hastalığına yakalandı…
Ruhat Yıldırak- 24
14-15 yaşlarında İstanbul
Mahmutbey’de kot kumlama işine
başladı ve 4 yıl çalıştı.
Askere gitti, çürük raporu verdiler…
100. 100
1. ) TÜM KAZALAR ÖNLENEBİLİR.
İŞ GÜVENLİĞİ ANA İLKELERİ
EĞER KAZALARI GEREKTİĞİ GİBİ İNCELERSEK;
HER KAZANIN BİR NEDENİ OLDUĞU VE BU
SEBEPLERİN GEREK PARASAL ÖNLEMLER,
GEREKSE EĞİTİM VE DİKKATLE YOK
EDİLEBİLECEĞİNİ GÖRÜRÜZ.
101. 101
2. ) İŞ GÜVENLİĞİ; ÜRETİM
VE KALİTE KADAR ÖNEMLİDİR.
ÜRETİM / KALİTEİŞ GÜVENLİĞİ
İŞ GÜVENLİĞİ ANA İLKELERİ
102. 102
3. ) İŞ GÜVENLİĞİ KONUSUNDA;
HER ÇALIŞAN ÖRNEK DAVRANIŞLAR
İÇİNDE OLMALIDIR.
İŞ GÜVENLİĞİ ANA İLKELERİ
103. 103
4. ) HER ÇALIŞAN; İŞ
GÜVENLİĞİNDEN
SORUMLUDUR.
İŞ GÜVENLİĞİ ANA İLKELERİ
DUR !
104. 104
5. )TÜM ÇALIŞANLAR; İŞ
GÜVENLİĞİNE İNANMALI
VE GELİŞTİRMEK İÇİN
ÇABA HARCAMALIDIR.
İŞ GÜVENLİĞİ ANA İLKELERİ
105. 105
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN
İŞLETME AÇISINDAN ÖNEMİ
Verimlilik Artar Maliyet Düşürülür
İşgücü Kaybını Önler Zaman Kaybını Önler
106. 106
İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİNDE BAŞARI
ŞARTLARI
1.İNANMAK, İNANDIRMAK
2.BİLGİLENMEK , BİLGİLENDİRMEK
3.UYGULAMAK, UYGULATMAK
111. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
ÖNCE ÜRETİM
ÖNCE İNSAN
112. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Dünya Türkiye
Her gün;
1 Milyon iş kazası olmakta,
4932 çalışan işle ilgili
hastalıklar,1096 çalışan iş
kazası nedeniyle hayatını
kaybetmektedir.
Her gün;
172 iş kazası olmakta,
4 kişi iş kazası nedeniyle
hayatını kaybetmektedir.
İSG Verileri ve Maliyetleri
113. Her 3 dk bir iş kazası oluyor
90 dk 1 kişi sakat kalıyor
6 Saatte 1 kişi hayatını kaybediyor
114.
115.
116. İş sağlığı ve güvenliği ilk kez
müstakil bir kanunda ele alındı.
İş Kanunu:
3008 sayılı, 1936
931 sayılı, 1967
1475 sayılı, 1971
4857 sayılı, 2003
30/06/2012: 6331 sayılı
ve tarihli İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu
117. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanunu
5 Bölüm
39 Madde
8 Geçici Madde
118. Temel amacımız
İşyerlerinde;
İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması
Mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
119. Kamu ve özel sektör gözetmeksizin tüm
çalışanlar kanun kapsamına alındı.
Kapsam
Sayı sınırı olmaksızın,
Memur, işçi, işveren, çırak, stajyer tüm çalışanlar,
Kamu ve özel sektöre ait bütün işler ve işyerleri,
Tarım vb. dahil tüm işkolları
İstisna
TSK, genel kolluk kuvvetleri, MİT Müsteşarlığı, afet ve acil durum müdahale
faaliyeleri, ev hizmetleri, kendi nam ve hesabına çalışanlar
120. İşverenin Genel Yükümlülükleri
İşveren
Mesleki risklerin
önlenmesi
Eğitim ve bilgi Organizasyon
Hayati ve özel tehlike bulunan yerlere
yönelik tedbir alma
Mevcut durumun
iyileştirilmesi
Gerekli araç ve
gereçlerin temini
Çalışanın işe uygunluğunu
dikkate alma
Tedbirlere uyulup uyulmadığını
izleme ve denetleme
Değişen şartlara uygunluğu
sağlama (teknolojiyi izleme)
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
Uzman kişi veya kuruluşlardan hizmet alınması,
çalışanların İSG alanındaki yükümlülükleri
işverenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz .
121. Testi kırılmadan önce…
İş kazası olmadan önce önlem almaya yöneliktir.
Kuralcı bir yaklaşım yerine önleyici yaklaşım
esas alındı.
122. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Önleyici Yaklaşım
.
Önleme, risklerin değerlendirilmesi ve
yönetilmesiyle ilgili bir konudur.
Riskler ise işbirliği halinde çalışan insanlar
tarafından yönetilebilir…
.
126. 126
İnsanlar bir hatayı neden yaparlar?
Kazayla Kasıtlı
Eğitimsizlik
Bilgisizlik
Dalgınlık
Rahatlık
Düşüncesizlik
Yeteneksizlik
Dikkatsizlik
Zorlama
İsteyerek yapmak
127. Kazalar birdenbire ortaya çıkmaz!!!
* Bana bir şey olmaz...
* Hep böyle yapıyoruz...
* Güvenli görünüyordu...
*Böyle bir kaza olacağını
hiç tahmin edemezdim...
* Daha önce hiç olmamıştı.
* Acelem vardı.
130. 130
• İş ekipmanını kullanılması konusunda eğitim almadan
kullanmak
• Araç ve ekipmanları imalatçı talimatları doğrultusunda
kullanmamak
• Acele etmek, tehlikeli yerlerden gitmek
• İkaz ve uyarılara uymamak
• Hatalı pozisyonlar
• İşyeri ve iş disiplinine uymamak
• İşin gerektirdiği Kişisel Koruyucu Ekipmanları’ları
kullanmamak
• Etrafta dikkatsiz dolaşmak
• Başkalarını meşgul etmek
• İşleri yasal mevzuatlar ve talimatlar doğrultusunda
yapmamak
• İş yerindeki tehlikeler hakkında bilgi sahibi olmamak
Güvensiz Davranışlar
131. 131
Güvensiz Ortam
• Arızalı ve bakımsız ekipmanlar
• Çalışma ortamının darlığı ve sıkışıklığı
• Yetersiz uyarı ve ikazlar
• İşe uygun eğitimli eleman çalıştırmama
• Koruyucusuz ekipmanlar
• Yetersiz havalandırma
• Yetersiz aydınlatma
• Tehlikeli ortam( tozlu, gazlı, gürültülü vb.)
• Düzensiz ortam
• Kaygan veya düzgün olmayan zemin
• Gerekli yerlerde ve merdivenlerde
yetersiz korkuluklar
• Taşeron faaliyetleri
132. İş kazalarını ve meslek hastalıklarını
önleme adına risk değerlendirmesi
yapılacak.
Bütün işyerlerine
risk değerlendirmesi zorunluluğu
getirilmektedir.
Temel hedef; işyerinde çalışanların sağlık
ve güvenliğini etkileyecek tehlikelerin
önceden belirlenerek gerekli tedbirlerin
alınmasını sağlamaktır.
133. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Risk Kontrol Tedbirlerinin Kararlaştırılması
Risk Analizi
Risklerin Belirlenmesi
Tehlikelerin Belirlenmesi
Risk değerlendirmesi
Genel bir önleme politikası geliştirilir
134. Risklerden Korunma İlkeleri
• Risklerden kaçınmak,
• Risklerle kaynağında mücadele etmek,
• Riskleri önlemek, önlenemiyor ise en aza
indirmek,
• Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli
olanla değiştirmek,
• Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma
tedbirlerine göre öncelik vermek.
• Tutarlı ve genel bir önleme politikası
geliştirmek.
Çalışanlara uygun talimatlar
vermek.
İşyerlerinin tasarımı, iş ekipmanı, çalışma şekli ve üretim
metotlarının seçimini ve tekdüze çalışma ve üretim
temposunun sağlık ve güvenliğe olumsuz etkilerinin
önlenmesine yönelik tedbir alma
135. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
İŞVEREN
Çalışanları arasından iş
güvenliği uzmanı, işyeri
hekimi ve diğer sağlık
personeli
görevlendirebilir.
Çalışanları arasında belirlenen
niteliklere sahip personel
bulunmaması hâlinde, bu hizmetin
tamamını veya bir kısmını ortak
sağlık ve güvenlik birimlerinden
hizmet alarak yerine getirebilir.
Belirlenen niteliklere ve
gerekli belgeye sahip
olması hâlinde, tehlike
sınıfı ve çalışan sayısı
dikkate alınarak, bu
hizmetin yerine
getirilmesini kendisi
üstlenebilir.
Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına
yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin sunumu
136. Bütün işyerlerinde iş güvenliği uzmanı,
işyeri hekimi gibi profesyoneller görev
yapacak.
• İş Güvenliği Uzmanı
• İşyeri Hekimi
• Diğer Sağlık Personeli (hemşire, sağlık memuru, acil tıp teknisyeni veya çevre sağlık
teknisyeni)
137. İşyerleri, yapılan işin niteliğine göre tehlike
sınıflarına ayrıldı.
Tehlike sınıfları tespitinde; işyerlerinin yaptığı asıl iş esas alınır.
İşyeri hekimi, her tehlike sınıfında çalışabilir.
A B
Sınıfı
Uzman
• Çok tehlikeli
B C
Sınıfı
Uzman
• Tehlikeli
C Sınıfı
Uzman
• Az tehlikeli
138. Çalışanlar sağlık gözetiminden
geçirilecek.
Bütün çalışanlar için
•İşe giriş,
•İş değişikliği
•İş kazası ve meslek
hastalığı
durumunda sağlık
gözetimi zorunluluğu
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde
çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten
sağlık raporu olmadan işe başlayamayacak.
139. Meslek hastalıklarının kayıtları daha etkin
ve güncel hale getirilecek.
İşyeri hekimi
İşveren
SGK
Sağlık hizmeti
sunucusu
(aile hekimi,
poliklinik, tıp
merkezi, özel
hastane)
Yetkili sağlık
hizmeti sunucusu
(Hastane)
140. İSG ile ilgili politika ve stratejilerin belirlenmesi amacıyla ve
155 sayılı ILO sözleşmesinin bir gereği olarak 2005 yılında
kurulan Konsey yasal dayanağına kavuşmuştur.
Kamu ve sosyal taraflardan paydaşları bir araya getiren geniş
katılımlı bir platformdur.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
141. Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu altı
aydan fazla süren işlerin yapıldığı tüm
işyerlerinde,
iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturulacak.
İşverenin yükümlülükleri:
İş sağlığı ve güvenliği
mevzuatına uygun Kurul
kararlarının uygulanması
Aynı çalışma alanındaki
diğer işverenlerin
bilgilendirilmesi
142. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
İş Sağlığı ve
Güvenliği Kurulu
Asıl İşveren Alt İşveren Açıklama
Yükümlü Yükümlü
Ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise; iş birliği ve
koordinasyon asıl işverence sağlanır.
Yükümlü Yükümlü Değil
Koordinasyonu sağlamak üzere kurula, alt
işveren vekâleten yetkili bir temsilci atar.
Yükümlü Değil Yükümlü
Koordinasyonu sağlamak üzere kurula, asıl
işveren vekâleten yetkili bir temsilci atar.
Yükümlü Değil (Toplam çalışan sayısının
elliden fazla olması durumunda)
Koordinasyonu asıl işverence yapılmak
kaydıyla, asıl işveren ve alt işveren
tarafından birlikte bir kurul oluşturulur.
143. Birden fazla işverenin olduğu yerlerde, iş
sağlığı ve güvenliği konusunda
koordinasyon sağlanacak.
Birden fazla işyerinin bulunduğu
iş merkezleri, iş hanları,
sanayi bölgeleri veya siteleri gibi yerlerde,
yönetim tarafından sağlanır.
Aynı çalışma alanını
paylaşan işyerlerinde
işverenler tarafından,
144. İşyerlerinde acil durum planları
hazırlanacak.
Acil Durum Planlarının hazırlanması,
Tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım
ve benzeri konularda uygun donanıma
sahip ve bu konularda eğitimli yeterli
sayıda kişi görevlendirilmesi
145. Büyük endüstriyel kaza riski taşıyan
işyerleri, güvenlik raporu ve kaza önleme
politika belgesi olmadan işe
başlayamayacak.
İşyerleri işletmelerini güvenlik raporlarının içerik ve
yeterliliği Bakanlıkça incelenmesinden sonra
açabilecek.
146. İşveren tüm çalışanlarını, iş sağlığı ve
güvenliği ile çalışma hayatına dair hak ve
sorumlulukları hakkında bilgilendirecek.
•Riskler
•Tedbirler
•Hak ve
sorumluluklar
•İSG kayıtlarına
erişim
147. Çalışanlar işyerlerindeki iş sağlığı ve
güvenliği faaliyetlerine aktif katılım
sağlayacak.
Eğitim
Görüşlerin
alınması
Katılımlarının
sağlanması
Temsil edilme
148. Çalışan Temsilcisi
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
“Çalışan temsilcisinin görevi, çalışanların yönetim seviyesindeki
karar alma sürecine katkıda bulunmalarını sağlamaktır.”
149. Çalışan Temsilcisi Sayısı
Çalışan Sayısı Çalışan Temsilcisi Sayısı
2 -50 1
51 - 100 2
101 - 500 3
501 - 1000 4
1001 - 2000 5
2001 ve üzeri 6
"Tam katılım istişarenin ötesindedir –
çalışanlar ve çalışan temsilcileri de karar
alma sürecine katılmalıdırlar…”
150. Çalışan, ciddi ve
yakın tehlikeyle
karşı karşıya
kaldığında
çalışmaktan
kaçınma hakkını
kullanabilecek.
151. Hayati tehlike durumunda işyerlerinin tamamında veya
bir bölümünde iş durdurulabilecek.
Maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli
kimyasallarla çalışılan sektörler ve büyük
endüstriyel kazaların olabileceği
işyerlerinde risk değerlendirmesi
yapılmamışsa iş durdurulacaktır.
152. Kanunun uygulanmasını kolaylaştırmak
için etkin idari yaptırım uygulanacak.
İşverenin genel yükümlülüğü - 2.000 TL.,
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri - İH ve İGU 5.000.TL. DSP 2.500.
TL.Her Ay
Risk değerlendirmesi – 3.000.TL. Devamı 4.500.TL.
İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi – 1.500 TL.2.000.TL.
Sağlık Kuruluşları – 2.000.TL.
Çalışanların eğitimi , Mesleki Eğitim – 1.000.TL. Her kişi
İş sağlığı ve güvenliği kurulu – 2.000. TL.
İşin durdurulması – 10.000.TL.
Büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporu –
50.000TL.,80.000TL.
Yönetmelik hükümlerine aykırılık - her hüküm için tespit edildiği tarihten
itibaren aylık olarak 1.000. TL.
153. Kanunun bazı hükümleri aşamalı olarak
hayat geçirilerek, gerekli alt yapının
oluşması sağlanacak.
30 Haziran 2012 Yayım
1 Ocak 2013 Yürürlük
1 OCAK 2014
İSG
Profesyonelleri
(6,7,8. maddeler)
50’den az çalışanı olan, tehlikeli
ve çok tehlikeli sınıfta yer alan
işyerleri
1 TEMMUZ
2016
İSG
Profesyonelleri
(6,7,8. maddeler)
Kamu kurumları ile 50’den az
çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta
yer alan işyerleri
154. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Alt Düzenleme
Çalışmaları*
1 İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
29.12.2012 tarihli ve 28512
sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır.
2 İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri
29.12.2012 tarihli ve 28512
sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır.
3
İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki ve Sorumluluk ve
Eğitimleri Hakkında Yönetmelik
29.12.2012 tarihli ve 28512
sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır.
4 İSG Tehlike Sınıfları Tebliği
26.12.2012 tarihli ve 28509
sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır.
5
Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında
Yönetmelik
Başbakanlığa gönderilmiştir.
6 İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik Taslağı
Başbakanlığa gönderilmiştir.
* Yayınlanan 3 Yönetmelik, 1 Tebliğin dışında 2 si Başbakanlığa gönderilmiş olan 31 Yönetmelikle ilgili hazırlık
çalışmaları devam etmektedir.
155. İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA
YÖNETMELİK (29.12.2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
İş güvenliği uzmanlarının görev süreleri yeniden düzenlenmiştir.
İş güvenliği uzmanlarının görevleri revize edilmiştir.
Eğitim kurumlarının fiziki şartları yeniden düzenlenmiştir.
Eğitim kurumlarındaki sorumlu müdürün görev, yetki ve sorumlulukları belirlenmiştir.
Diğer sağlık personelinin eğitimleri ile ilgili hükümler düzenlenmiştir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ (29.12.2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanmıştır.)
OSGB’ lerdeki sorumlu müdürün görev, yetki ve sorumlulukları belirlenmiştir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kapsamında Yayınlanan
Yönetmeliklerde Yapılan Değişiklikler
