คู่มือพลเมืองเน็ต: เข้าใจเน็ต และใช้เน็ตให้ปลอดภัย
•
3 likes•2,138 views
คู่มือพลเมืองเน็ต เป็นหนังสือที่รวบรวมความรู้เบื้องต้นที่พลเมืองเน็ตทั่วไปควรรู้ ตั้งแต่อินเทอร์เน็ตทำงานอย่างไร หลักการรักษาความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวเบื้องต้น โดยเฉพาะในยุคที่เครือข่ายสังคมออนไลน์กำลังเป็นที่นิยมสูง รวมทั้งกฎหมายคอมพิวเตอร์ที่ควรรู้ เพื่อให้พลเมืองเน็ตสามารถใช้อินเทอร์เน็ตอย่างรู้เท่าทัน ปลอดภัย และรักษาความเป็นส่วนตัวของตัวเองได้อย่างเหมาะสม และไม่กระทำผิดกฎหมายคอมพิวเตอร์อย่างรู้เท่าไม่ถึงการณ์ จัดทำโดย: @thainetizen เครือข่ายพลเมืองเน็ต สนับสนุนโดย: มูลนิธิไฮน์ริค เบิลล์ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ผู้เขียน: @public_lewcpe วสันต์ ลิ่วลมไพศาล และ @Fringer สฤณี อาชวานันทกุล บรรณาธิการ: @isAMare ทวีพร คุ้มเมธา ภาพประกอบ: ลักษวงษ์ ประกิตภูพิสุทธิ์ พิสูจน์อักษร: @pigtheday จิรนันท์ หาญธำรงวิทย์ ที่ปรึกษา: @bact อาทิตย์ สุริยะวงศ์กุล
Recommended
More Related Content
Viewers also liked
Viewers also liked (20)
More from Satapon Yosakonkun
More from Satapon Yosakonkun (20)
คู่มือพลเมืองเน็ต: เข้าใจเน็ต และใช้เน็ตให้ปลอดภัย
- 2. คูมือพลมืองนใต: ขา฿จนใต ละ฿ชนใต฿หปลอดภัย จัดท�าดย: ครือขายพลมืองนใต คูมือพลมืองนใต ป็นหนังสือทีไรวบรวมความรูบืๅองตนทีไพลมืองนใตทัไวเปควรรู ตัๅงต อินทอร์นใตท�างานอยางเร หลักการรักษาความปลอดภัยละความป็นสวนตัวบืๅองตน ดยฉพาะ฿นยุคทีไครือขายสังคมออนเลน์ก�าลังป็นทีไนิยมสูง รวมทัๅงกฎหมายคอมพิวตอร์ ทีไควรรู พืไอ฿หพลมืองนใตสามารถ฿ชอินทอร์นใตอยางรูทาทัน ปลอดภัย ละรักษาความ ป็นสวนตัวของตัวองเดอยางหมาะสม ละเมการกระท�าผิดกฎหมายคอมพิวตอร์อยาง รูทาเมถึงการณ์ ผูขียน: วสันต์ ลิไวลมเพศาล ละ สฤณี อาชวานันทกุล บรรณาธิการ: ทวีพร คุมมธา ภาพประกอบ: ลักษวงษ์ ประกิตภูพิสุทธิ์ พิสูจน์อักษร: จิรนันท์ หาญธ�ารงวิทย์ ทีไปรึกษา: อาทิตย์ สุริยะวงศ์กุล การงิน: พิชฐ ยิไงกียรติคุณ ประสานงาน: ศุภณัฐ ตุงคะบูรณะ พิมพ์ครัๅงทีไ ป: มษายน ผฟฟภ จัดท�าดย: ครือขายพลมืองนใต ภมผนฟบทฟผ ซอยจริญกรุง ผย ขวงบางรัก ขตบางรัก กทมธ ปบฟบบ thainetienธorg สนับสนุนดย: มูลนิธิเฮน์ริคบิลล์ มฟ ซอยสุขุมวิท ฟฝ ฒเปดีทมาดีณ ขวงคลองตันหนือ ขตวัฒนา กรุงทพฯ ปบปปบ
- 3. สารบัญ หนา บททีไ ป ฿ชนใต฿หปลอดภัย ฟ บททีไ ผ ฿ชนใต฿หป็นสวนตัว ผร บททีไ 3 ความป็นสวนตัวกับฟซบุก ฟฝ บททีไ พ กฎหมายคอมพิวตอร์ทีไพลมืองนใตควรรู ภผ ภาคผนวก กฎบัตรวาดวยสิทธิความป็นสวนตัวของผู฿ชนใต ภย ฒอonsumer Privac Bill of เightsณ
- 5. คูมือพลเมืองเน็ต 7 เครือขายพลเมืองเน็ต บทที่ 1ใชเน็ตใหปลอดภัย มืไอราพูดถึงความปลอดภัย ราคงคุนคยกับการรักษาความปลอดภัย ฿นลกนอกคอมพิวตอร์ ชน กุญจลใอคบาน หรือหลใกดัดตามหนาตาง หาก อยูอาศัย฿นยานทีไคอนขางปลอดภัย ราอาจจะรูสึกวาเมจ�าป็นตองปองกันบาน ของรานนหนาหมือนกับยานทีไมีสถิติการกิดอาชญากรรมสูง฿นลกอินทอร์นใตนัๅน ความปลอดภัย฿นการ฿ชอินทอร์นใตละคอมพิวตอร์กใคลายกัน ทีไอาจมีคนราย ลักลอบขามาขมยขอมูล฿นครืไองคอมพิวตอร์ของรา ชนดียวกับจรทีไอบ ขามาขมยของ฿นบานของรา หรืออาจจะมี฿ครสักคนอบสะกดรอยตามวารา ขาวใบ฿ดบาง คลายกับลกความป็นจริงทีไอาจจะมีคนอบฝามองละดินสะกด รอยตามราจริงโ ฿นบทนีๅราจะพูดถึงความป็นเปเดตางโ ทีไอาชญากรอาจจะขามารุกล�ๅา ความปลอดภัยตามปกติของรา การรุกล�ๅา฿นลกของคอมพิวตอร์นัๅนอาจจะมอง เมหในหมือนกับ฿นลกออฟเลน์ทีไมีขาวของสูญหายเปจริงโ ต฿นลก คอมพิวตอร์ ความสียหายกิดจากการทีไผูอืไนสามารถขาถึงขอมูลสงวนของรา ละอาจมาท�าส�านาขอมูลดังกลาวพืไอน�าเปท�าการฉอฉลตางโ การขมยขอมูล อาจเมเดท�า฿หขอมูลหายเปตอยาง฿ด อาจป็นพียงการบุกรุกขามาท�าส�านา หรือขามาดัดปลงกเขขอมูลบางอยาง หรือมกระทัไงการท�าลายขอมูล฿นครืไอง ของราเปลย การบุกรุกอาจท�า฿หคอมพิวตอร์เดรับความสียหาย ตกใสามารถ ซอมซมเดเมยาก หากความสียหายทีไกิดจากการทีไขอมูลถูกขมย ดัดปลง หรือท�าลายเป กใอาจมีมูลคาสูงกวา
- 6. NETIZEN HANDBOOK8 เครือขายพลเมืองเน็ต ความสีไยงทีไป็นเปเดทีไจะน�าสนอ฿นบทนีๅอาจจะท�า฿หหลายคนกังวลมากขึๅน ทุกครัๅงทีไ฿ชงานคอมพิวตอร์ละอินทอร์นใต ตมันกใป็นการดีทีไราจะเดตระหนัก ถึงความสีไยงทีไป็นเปเดตางโ ละรียนรูวิธีลดความสีไยง พืไอ฿หราสามารถ฿ชงาน คอมพิวตอร์ละอินทอร์นใตเดอยางปลอดภัย฿นระดับทีไสมหตุสมผล นืไองจาก ความพยายามจะจาะระบบเมเดกิดขึๅนบอยละมักเมจาะจงปาหมายส�าหรับผู฿ช ทีไ฿ชงานทัไวโเปการระมัดระวังทีไพอหมาะกลาวคือเมระมัดระวังมากจนสรางความ ล�าบากกับการ฿ชงาน จึง฿หความปลอดภัยทีไดีพอ ความปลอดภัยของคอมพิวเตอรคืออะไร ฿นภาษาอังกฤษ มีค�าศัพท์ทีไกีไยวกับความปลอดภัยอยูสองค�า คือ safet ละ securit สองค�านีๅมจะปลวา “ความปลอดภัย” หมือนกัน ตมืไอ มาพิจารณาความหมายจริงโลวทัๅงสองค�านีๅกลับมีความตางกันอยูมากพืไอปองกัน ความสับสน ฿นคูมือนีๅจะ฿ชค�าวา “ความปลอดภัย” ฿นความหมายของ safet ละ฿ช “การรักษาความปลอดภัย” ทนความหมายของ securit ความปลอดภัยคืออะไร มืไอราพูดถึงความปลอดภัยดยทัไวเป มักจะพูด฿นความหมายทีไตรงกันขาม กับความสีไยงกิดหตุการณ์ทีไราเมปรารถนา ชน อุบัติหตุบนทองถนน การมี ความสีไยงหลานีๅอยูมากโ กใคือการเมมีความปลอดภัย การพิไมความปลอดภัย หรือลดความสีไยงบนถนน ท�าเดดวยการติดปายจราจร หรือการพิไมเฟสองสวาง นัไนอง หากพูดถึงความปลอดภัยทีไบาน การพิไมความปลอดภัย หรือลดความสีไยง อาจกระท�าดยลือกสรางบาน฿นขตทีไมีอัตราอาชญากรรมต�ไา เมอยู฿นพืๅนทีไปลีไยว ป็นตน การรักษาความปลอดภัย มักจะถูกพูดถึง฿นความหมายของการกระท�า฿ห กิดความสียหายดยจง฿จ การรักษาความปลอดภัย คือการปองกันจากการกระท�า ดยจง฿จนัๅน ชน หากมีผูตองการบุกรุกบานของราพืไอขมยทรัพย์สิน ราจึง
- 7. คูมือพลเมืองเน็ต 9 เครือขายพลเมืองเน็ต ท�า฿หน฿จวาบานของรานัๅนถูกบุกรุกเดยาก เมวาจะป็นการติดตัๅงอุปกรณ์ ปองกันตางโ ชน หลใกดัด หรือมกุญจขนาด฿หญยากตอการงัดงะ ดยทีไรารูวามกุญจนัๅนสามารถปองกันจรผูรายเดจริง นัไนจึงป็นการรักษา ความปลอดภัยทีไเดผล ฿นลกของคอมพิวตอร์ละอินทอร์นใตนัๅนราควรตองระวังทัๅงสองรูปบบ เมวาจะป็นการดูลความปลอดภัยละการรักษาความปลอดภัย ความปลอดภัย ดยทัไวเปของอินทอร์นใตนัๅนสามารถดูลเดจากการปองกันครืไองดวยซอฟต์วร์ เฟร์วอลล์ ฒfirewallณ ละซอฟต์วร์ปองกันเวรัส ฒantivirusณ ทีไปจจุบัน มีวางขายอยูมากมายหรือหลายยีไหอกใจก฿ห฿ชงานเดฟรี การดูลความปลอดภัย พืๅนฐานชนนีๅชวย฿หคอมพิวตอร์ของราปลอดภัยจากการถูกจมตีดยภัยตางโ ชน วิร์มทีไป็นรูปบบหนึไงของเวรัสทีไสามารถพรกระจายเปทางอินทอร์นใต เดดวยตัวองดยสุมครืไองปาหมายป็นครืไอง฿นอินทอร์นใต หรือเวรัสทีไมากับ เฟล์ตางโ ทีไราเดรับจากคนรอบตัว นอกจากการดูลความปลอดภัยลว รากใควรท�าการรักษาความปลอดภัย ทีไป็นการปองกันจากความจง฿จท�า฿หกิดความสียหาย ชน ฮกกอร์ท�าการดักฟง การ฿ชอินทอร์นใตผานวายฟาย ฒWiทะiณ ลวหาผูทีไก�าลังขา฿ชงานวใบธนาคาร หากผู฿ชเมเดรักษาความปลอดภัยอยางดีพอ ฮกกอร์กใสามารถดักอารหัสผาน ขาวใบธนาคารเปฉอกงงินจากบัญชีเด ระบบรักษาความปลอดภัยคอมพิวเตอร ดยทัไวเปลวระบบคอมพิวตอร์ทีไดี จะตองตัๅงอยูบนหลักความปลอดภัย พืๅนฐานหาประการ เดก ท ระบบจะตองรักษาความป็นสวนตัว ฒprivacณ ของผู฿ชเดชน อีมล ของรา฿นบริการตางโ จะตองเมปด฿หคนอืไนโ ขามาอานเด ระบบจะตองรักษา ความถูกถวนฒaccuracณของขอมูลเดชนหากอีมลทีไเดรับทีไปลายทางมีนืๅอความ ตกตางจากอีมลทีไถูกสงจากตนทาง สดงวาระบบเมมีความปลอดภัย
- 8. NETIZEN HANDBOOK10 เครือขายพลเมืองเน็ต ท ระบบจะตองยืนยันผูกระท�าเด ฒauthenticationณ ระบบรักษาความ ปลอดภัยคอมพิวตอร์ทีไดีจะตองสามารถยืนยันตัวผูกระท�าส�าหรับตละการ กระท�าเด ระบบทีไหละหลวมหรือหละหลวมพราะอาจจะถูกออกบบมานานลว มักมีปญหา฿นการระบุตัวผูกระท�าส�าหรับตละการกระท�าเดตัวอยางชนวใบบอร์ด บางวใบทีไปด฿ห฿ครกใเดมาพสต์ขอความ฿ดโ ดยเมตองระบุตัวตน ถือป็นวใบ ทีไมีระบบยืนยันผูกระท�าทีไหละหลวม ท ระบบจะตองรักษาสิทธิการขาถึงบริการตางโอยางถูกตองฒauthoriationณ ชน ระบบรายงานคาทรศัพท์ ควรรายงานฉพาะจาของหมายลขทานัๅน ผู฿ชอืไนโ ตองเมสามารถขาดูเด หรือเฟล์ภาพทีไราพสต์฿นวใบครือขายสังคมออนเลน์ตางโ มืไอราก�าหนดผูทีไมีสิทธิขาดูภาพนัๅนลว ผูอืไนทีไอยูนอกรายการกใเมควรขาดูเด ท ระบบสามารถยืนยันความรับผิดชอบของผู฿ชบริการ หากระบบเมมี ความปลอดภัยพียงพอ ชน ขอความสามารถปลอมปลงเด บางครัๅงอาจจะกิด การ฿ชบริการทีไตัวผู฿ชสามารถปฏิสธเดวาเมเดป็นผู฿ชงาน ชน บัตรครดิตทีไ ทุกวันนีๅบัตรมหลใกมีความสีไยงตอการถูกส�านาขอมูล฿นบัตรออกเปท�า฿หสามารถ เปรูดบัตรตามรานคาเด มืไอกิดรายการขึๅน จาของบัตรกใมักจะปฏิสธวาเมเด ป็นผูกระท�า การพูดถึงหลักการกวางโ ชนนีๅอาจจะท�า฿หหในภาพเดยาก ต฿นความ ป็นจริงรา฿ชงานระบบทีไมีการรักษาความปลอดภัยชนนีๅกันอยูทุกวัน ชน ระบบ ทรศัพท์บบสองจี ฒผัณ ฿นระบบ ัแื นัๅนมืไอราปดครืไองทรศัพท์ขึๅนมา จะมีขัๅนตอนการตรวจสอบวาซิมการ์ดนัๅนป็นซิมการ์ดหมายลข฿ด กระบวนการ การปลอมปลงหมายลขซิมการ์ดนัๅนท�าเดยากดยภาย฿นซิมการ์ดองมีกระบวนการ ขารหัสทีไท�า฿หการท�าส�านาซิมการ์ดป็นเปเดนอยมาก หากผู฿ชหมายลขทรศัพท์ เมเดจงซิมการ์ดสูญหาย กในาชืไอถือวาซิมการ์ดหมายลขนัๅนถูก฿ชงานดยจาของ ฒการยืนยันผูกระท�าเดณ ละมืไอยืนยันซิมการ์ดเดลว กระบวนการสงขอมูล ทัๅงสียงหรืออสอใมอสทัๅงหมดกใจะมีการขารหัสพืไอปองกันการดักฟง ฒการรักษา ความป็นสวนตัวณ กระบวนการทีไซับซอนภาย฿นทรศัพท์มือถือหลานีๅชวย฿หรา
- 9. คูมือพลเมืองเน็ต 11 เครือขายพลเมืองเน็ต สามารถ฿ชงานทรศัพท์เดดยเมตองกังวลวาจะมีผูอืไนสวมรอยหมายลขทรศัพท์ ของราพืไอ฿ชงาน หรือจะมี฿ครมาดักฟงการสนทนาของราเด อยางเรกใตาม ระบบ ัแื ทีไรา฿ชกันอยู ถูกออกบบมามากกวา ผบ ปลว กระบวนการรักษาความ ปลอดภัยเมสามารถท�างานเดอยางทีไผูออกบบตัๅง฿จเวตรกอีกตอเป ทุกวันนีๅ วงการคอมพิวตอร์ริไมมีรายงานการดังฟงการสนทนาทรศัพท์มือถือ฿นรูปบบตางโ หรือการปลอมปลงหมายลขทรศัพท์ดวยทคนิคทีไซับซอนขึๅนรืไอยโ ความเปนสวนตัวและการดักฟง ความป็นสวนตัว หมายถึง การทีไราสามารถก�าหนด฿หขอมูลของรา สดงตอกลุมคนทีไราตัๅง฿จ฿หเดหในหรือขาถึงเด ละเมสดงตอกลุมคนทีไรา เมเดก�าหนดเวชนมืไอราชร์ขอความหรือภาพ฿หกับคนกลุม฿ดกลุมหนึไงดยฉพาะ นัไนหมายความวา ราตองการ฿หสิทธิกคนกลุมนีๅขาถึงทานัๅน ละคนนอกกลุมนีๅ เมมีสิทธิขาถึง นับตัๅงตวใบครือขายสังคมออนเลน์ป็นทีไนิยมละขามามีบทบาท฿นชีวิต ประจ�าวันของรามากขึๅนการรักษาความป็นสวนตัวเดกลายมาป็นความกังวลหลัก ของผู฿ชอินทอร์นใตมากขึๅนรืไอยโ พราะบริการครือขายสังคมออนเลน์มัก สนับสนุนละกระตุน฿หผู฿ชลือกบงปนขอมูลสวนตัวของตัวอง มากกวาทีไจะมุง รักษาความป็นสวนตัวของผู฿ช ผู฿ชจ�าป็นตองรูทาทันละมีความขา฿จ฿นการ ตัๅงคาความป็นสวนตัว พืไอเม฿หขอมูลสวนตัวของตนรัไวเหลเปอยางทีไเมตองการ ซึไงหนังสือลมนีๅจะกลาวถึงการดูลความป็นสวนตัวส�าหรับการ฿ชครือขายสังคม ออนเลน์฿นบททีไ ผ ละ ฝ ภัยคุกคามความป็นสวนตัวทีไพบบอย กิดจากผูประสงค์รายท�าการดักฟง ฒsniffingณปญหาการดนดักฟงนัๅนกิดขึๅนสมอโนับตมีการสืไอสารอิลใกทรอนิกส์มา ราอาจคยจอหตุการณ์ของการพวงทรศัพท์บาน ทีไครืไองทีไพวงอยูอาจจะยก สายขึๅนฟงการสนทนาเด฿นทันที การสืไอสาร฿นระบบคอมพิวตอร์ละอินทอร์นใต นัๅนกใสามารถท�าบบดียวกันเด
- 10. NETIZEN HANDBOOK12 เครือขายพลเมืองเน็ต มืไอรา฿ชงานอินทอร์นใตผานครือขายเรสาย ครืไองคอมพิวตอร์ของรา ก�าลังผยพรขอมูลทัๅงหมดทีไราดาวน์หลดจากอินทอร์นใตหรือสงออกเปยังครืไอง อืไนโ ทางอากาศ฿นทุกทิศทางดวยรัศมีถึง พบ มตร หากผู฿ชเมมีการขารหัสทีไดีพอ ฮกกอร์มือสมัครลนกใสามารถดักฟงขอมูลหลานีๅเดอยางงายดาย ดยทัไวเปลวบริการอินทอร์นใตตามสถานทีไสาธารณะชนหางสรรพสินคา มักมีวายฟาย฿ห฿ชงานเมวาจะฟรีหรือสียงินบริการหลานีๅทบทัๅงหมดเมมีการขา รหัส฿ดโ ท�า฿หราสีไยงตอการถูกดักฟง อานวใบครือขายสังคมออนเลน์ อีมล หรือ ชตเดดยทีไราเมรูตัวดยทีไฮกกอร์อาจป็นคนทีไอยูหางจากราเปเกลชนคนละ ชัๅนของอาคาร ฿นลกอินทอร์นใตนัๅนการปองกันการดักฟงทีไพืๅนฐานทีไสุดคือการขารหัส ฒencrptionณ มันป็นกระบวนการทางคณิตศาสตร์ทีไซับซอน ตผลลัพธ์นัๅน ตรงเปตรงมาคือ ขอมูลทัๅงหมดทีไสงจากครืไองตนทางเปยังครืไองปลายทางนัๅน มอาจถูกดักฟงเปเดระหวางทาง ตผูทีไดักฟงกใจะเดขอมูลทีไเมสามารถ อานขา฿จเด กลาวคือ ผูดักฟงเมสามารถลวงรูเดวาราสงขอมูลอะเรขาออก ครืไองคอมพิวตอร์ของราบางมืไอ฿ชการขารหัส ภาพทีไ ป ตัวอยางภาพทีไตนฉบับ ฒดานซายณ ละภาพขารหัสลว ฒดานขวาณ มฮกกอร์จะสามารถดักฟงเฟล์ภาพเปเดตกใจะเมสามารถ บอกเดวาภาพนัๅนป็นภาพอะเร
- 11. คูมือพลเมืองเน็ต 13 เครือขายพลเมืองเน็ต กระบวนการขารหัสนีๅสามารถท�าเดหลายรูปบบ ตัวอยางชน ครือขาย วายฟายบางทีไอาจจะมีการขารหัสเวลวมาตรฐานการขารหัสทีไพบบอยโคือWฯP WฯPผ WPห WPหผ ซึไงป็นการขารหัสจากครืไองของราเปยังจุดบริการวายฟาย อีกตัวอยางหนึไงคือการขารหัสบบ าโโPแ ทีไ฿ช฿นการรับสงขอมูลวใบ จะขารหัส จากครืไองของราเปยังซิร์ฟวอร์ปลายทาง ภาพทีไ ผ สดงครือขายวายฟายทีไมี฿หลือกมืไอชืไอมตอ อินทอร์นใตวินดวส์จะตือนราวาครือขาย฿ด ขารหัส หรือเมเดขารหัส ครือขายทีไเมเดขารหัส การชืไอมตอจะถูกสดงดวยครืไองหมายตก฿จ สีหลือง การขาวใบผานครือขายหลานีๅ หากเมเดขารหัสจะมีอกาสถูกดักฟงทัๅงหมด ภาพทีไ 3 ปรียบทียบการสงขอมูลสองบบ คือการขาวใบดวย าโโP ทีไเมขารหัสชืไอมตอผาน วายฟายทีไขารหัส ฉพาะการชืไอมตอกับจุด฿หบริการวายฟายจะมีความปลอดภัย ตหลังจากจุด฿หบริการเปยังซิร์ฟวอร์ขอความซึไงเมถูกขารหัส อาจถูกดักฟงเด ขณะทีไการขาวใบดวย าโโPแ ปลอดภัยกวาพราะขารหัสเปจนถึงปลายทาง
- 12. NETIZEN HANDBOOK14 เครือขายพลเมืองเน็ต การขารหัสตละบบนัๅนมีขอจ�ากัดตางกันเป ชน กรณีของการขารหัส วายฟายนัๅนป็นการขารหัสจากครืไองของราเปยังจุด฿หบริการวายฟาย ฒaccess pointณ ทานัๅน มืไอจุด฿หบริการวายฟายรับขอมูลทีไขารหัสมาลว กใจะถอดรหัสขอมูลลวสงตอเปยังครืไองอืไนโ ฿นอินทอร์นใตผานสายทรศัพท์ หรือชองทางอืไนโ ฿นการชืไอมตออินทอร์นใต ฮกกอร์อาจดักฟงขอมูลทีไออกจาก จุด฿หบริการวายฟาย ดยขอมูลทีไดักฟงจากจุดหลานัๅนกใจะเมมีการขารหัส฿ดโ มการลือก฿ชจุด฿หบริการวายฟายทีไขารหัสจะชวยลดความสีไยงทีไจะถูกดักฟง เปเด ตการลือก฿ชวใบทีไ฿หบริการ าโโPแ กใยังปลอดภัยกวาพราะขารหัส เปจนถึงปลายทาง นอกจากการขารหัสทีไการชืไอมตอวายฟายลวอีกทางหนึไงคือ฿ชบริการ จากวใบทีไ฿หบริการบบขารหัส บริการหลักโ หลายบริการชน จีมล ฟซบุก ทวิตตอร์ หรือฮอทมลนัๅนลวนรองรับการขารหัสจากตัววใบ มการสืไอสาร วายฟายจะถูกดักฟงเด ตขอมูลทีไฮกกอร์พยายามดักฟงกใจะเมสามารถ ถอดรหัสเด การ฿ชบริการวใบทีไขารหัสชนนีๅรารียกวาการชืไอมตอผาน าโโPแ ฒการขาวใบปกติรียกวา าโโPณ การดักฟงมิเดมีจุดประสงค์พืไอจารกรรมขอมูลส�าคัญโ ทานัๅน หากยังมี การดักฟงพืไอตรวจสอบพฤติกรรมทัไวโ เป ชน การ฿ชวใบคนหา ฒsearch engineณ ภาพทีไ พ วใบทีไขารหัสดวย าโโPแ ชองยูอาร์อล จะกลายป็นสีขียวละมีรูปมกุญจ
- 13. คูมือพลเมืองเน็ต 15 เครือขายพลเมืองเน็ต กใป็นรืไองทีไมีการท�าอยูทัไวเป฿นขณะนีๅ ดยทีไผู฿หบริการอินทอร์นใต ฒInternet แervice Providerฤ IแPณ บางรายอาจท�าการดักฟงลูกคามืไอลูกคา฿ชงานวใบคนหา พืไอดูวาลูกคาคนหาค�าอะเรบาง฿นอินทอร์นใต ละน�าขอมูลหลานีๅเปวิคราะห์ พืไอประยชน์ทางการตลาด การกระท�าชนนีๅ ถือป็นการกระท�าทีไผิดกฎหมาย ตามกฎหมายกีไยวกับการปกปองความป็นสวนตัว฿นหลายประทศ ชน ประทศ ยอรมนี ฿นกรณีของประทศเทยนัๅนกฎหมายทีไบังคับตอความป็นสวนตัวยังมีนอย เมมีกฎหมายฉพาะ ละการบังคับ฿ชยังจ�ากัด ตั้งคาเว็บยอดนิยมใหเขารหัสตลอดเวลา พืไอหลีกลีไยงการถูกดังฟงจากฮกกอร์ ราควรชืไอมตอกับบริการ ส�าคัญโ ชน อีมล ดยขารหัส หรือ าโโPแ ตลอดวลาทีไ฿ชงาน วใบทีไเด รับความนิยมสูง ชน กูกิล ฟซบุก ละทวิตตอร์นัๅนลวนมีทางลือก฿หรา สามารถ฿ชงานผานทาง าโโPแ ซึไงป็นการขารหัส มขณะนีๅวใบสวน฿หญจะเมรองรับการขา฿ชงานวใบบบขารหัสตลอด วลาชนนีๅ ตวใบจ�านวนมากกใรองรับการขา฿ชงานผาน าโโPแ ซึไงผู฿ชอาจ ลือก฿ชบริการขารหัสดวยการพิมพ์ าโโPแ ทีไยูอาร์อล ฒใniform เesource ึocatorฤ ใเึณ ดยตรง ดวยตัวอง ชน พิมพ์ httpsฤนนwwwธ blognoneธcom ทนทีไจะพิมพ์ httpฤนนwwwธblognoneธcom หรือพิมพ์ ค wwwธblognoneธcom ซึไงจะป็นการขาวใบบบเมขารหัส สําหรับเฟซบุกนั้นการตั้งคาเพื่อเลือกใชงานแบบเขารหัสตลอดเวลา ทําไดดังนี้ ปธ ขาหนา หccount แettingsนตัๅงคาบัญชีผู฿ช ศ แecuritน ความปลอดภัย ผธ ลือก แecure Browsingนรียกดูบบปลอดภัย
- 14. NETIZEN HANDBOOK16 เครือขายพลเมืองเน็ต ฝธ ติๆกลือกออปชัไน Browse ะacebook on a secure connection ฒhttpsณwhenpossibleนรียกดูฟซบุกบนการชืไอมตอบบปลอดภัย ฒhttpsณ มืไอป็นเปเด ส�าหรับทวิตตอร์นัๅนสามารถตัๅงคาดังนีๅ ปธ ขาหนา แettings ผธ ติๆกลือก หlwas use าโโPแ ภาพทีไ ภ ติๆกลือกชอง ฿นกรอบสีดง พืไอ฿ชงานทวิตตอร์บบขารหัส ภาพทีไ ฟ ติๆกลือกชอง ฿นกรอบสีดงพืไอ฿ชงานฟซบุกบบขารหัส
- 15. คูมือพลเมืองเน็ต 17 เครือขายพลเมืองเน็ต นอกจากบริการสองบริการนีๅลว ทางลือก฿ห฿ชงานบบขารหัสทานัๅน กใริไมเดรับความนิยม฿นหลายโ วใบ ราอาจจะตรวจสอบหนานะน�าการ฿ช งานของตละวใบวารองรับการรียก฿ชบบนีๅหรือเม การปองกันการดักฟงดวยการขารหัสการชืไอมตอนับป็นวิธีทีไเดผล คอนขางดีมาก อยางเรกใดี วใบจ�านวนมากยังคงเมรองรับการขารหัส ดวยหตุผลตางโ ชน การขารหัสท�า฿หซิร์ฟวอร์ท�างานหนักขึๅน อาจท�า฿หผู฿ช ฿ชงานเดชาลง มืไอราตอง฿ชงาน฿นพืๅนทีไทีไสีไยงตอการถูกดักฟง ราอาจจะลือก฿ช ปลัๆกอินส�าหรับบราว์ซอร์ชนะorceทโึแส�าหรับเฟร์ฟอกซ์ละีBแแึฯnforcer ส�าหรับครม ทีไจะบังคับ฿หชืไอมตอบบขารหัสดยอัตนมัติ หากป็นเปเด ถึงมวา ราจะรียนรูละปองกันการถูกละมิดความป็นสวนตัวเวอยาง นนหนาลว ตบางครัๅงกใกิดขอผิดพลาดจากผู฿หบริการอง ซึไงนนอนวา ป็นรืไองนอกหนือการควบคุมของผู฿ชนใต ชน มืไอครัๅงทีไฟซบุกมีขอผิดพลาด ฿นการออกบบ ละขอผิดพลาดนีๅถูกคนพบ฿นชวงตนดือนธันวาคม ผฟฟฝ ซึไงท�า฿หทุกคนสามารถขาเปดูภาพของผู฿ชคนอืไนโ เดมจะเมมีสิทธิตาม ปกติกใตาม ความผิดพลาดครัๅงนัๅนท�า฿หภาพจ�านวนมากของคนดังหลายคนรวมถึง มาร์ก ซักคอร์บิร์ก ฒืark ่uckerbergณ ผูกอตัๅงวใบองถูกปดผยออกมา สูสาธารณะ อยางเรกใตาม ความผิดพลาดดยผู฿หบริการชนนีๅกิดขึๅนเมบอยนัก การปลอมแปลงขอมูล การพิสูจน์ความถูกตองของขอมูลป็นประดในทีไชาวนใตเทยมักผชิญ฿นชวง ทีไมีวิกฤติ฿นลกออฟเลน์ ซึไงน�าเปสูการชร์ขอมูลอยางลนหลาม฿นลกออนเลน์
- 16. NETIZEN HANDBOOK18 เครือขายพลเมืองเน็ต ชน วิกฤติน�ๅาทวม฿หญ ป ผฟฟพ ทีไมีการชร์ขอมูลเรทีไมาซึไงท�า฿หกิดความ ขา฿จผิดหรือความตืไนตระหนกจ�านวนมากกีไยวกับหตุการณ์น�ๅาทวม ฿นครือขาย สังคมออนเลน์ ความ฿ส฿จตอความถูกตองของนืๅอความวาเมเดถูกปลงขอความ ระหวางการสงตอเปมา฿นอินทอร์นใตจึงป็นรืไองส�าคัญ บางครัๅงการปลงกิดจาก การพสต์ขอความหรือภาพขึๅน฿หม฿นวใบครือขายสังคมออนเลน์ ชน ขาวน�ๅาทวม ทีไมีการน�าภาพจากหตุการณ์฿นประทศอืไน มาขียนนืๅอหา฿หกลายป็นรืไองราว ของเทย สรางความวิตก฿หกับผูอาน ตบางครัๅงป็นการปลอมปลงขอความ ป็นขอความบนหนาวใบทีไราขาทุกวัน ดยฮกกอร์อาจหาทางดักกลางทาง ของขอมูลพืไอปลีไยนปลงนืๅอหาดยทีไราเมรูตัวเด ซึไงมืไอราจอขอมูลทีไ นาสงสัย฿ดโ ราควรตระหนักวาขอมูลทุกอยาง฿นลกอินทอร์นใตนัๅนป็นขอมูล ดิจิตอล ซึไงงายทีไจะปลอมปลงเดนบนียน ฟชชิ่ง: phishing การปลอมปลงทีไกิดขึๅนบอย฿นลกออนเลน์คือการปลอมปลงหนาวใบ ทีไรียกวาฟชชิไง ฒphishingณ หรือการท�าวใบปลอม พืไอ฿หผู฿ชสับสน หลงชืไอละ ฿หขอมูลกับวใบปลอมนีๅเป วใบหลานีๅจะถูกสรางขึๅน฿หมีหนาตาคลายคลึงกับ วใบจริงทบทุกประการ นอกจากนีๅ ยังตัๅงชืไอดมน฿หดูคลายวใบจริง ชน การ฿ช ลขศูนย์ “บ” ทนตัวอ฿นภาษาอังกฤษ “ู” ซึไงหากผู฿ชเมทันสังกต กใอาจตกป็น หยืไอการหลอกลวงนีๅ ฟชชิไงมักท�าพืไอมุงอารหัสผานของวใบทีไส�าคัญโ ชน วใบธนาคาร ป็นตน กระบวนการดยทัไวเปของการจมตีบบฟชชิไงนัๅนมักริไมจากการสงอีมล หรือขอความหลอกลวง฿นวใบครือขายสังคมออนเลน์ พืไอลอ฿หผู฿ชขาเปยังวใบ ทีไเดปลอมปลงเว มืไอผู฿ชสงรหัสผานขาเปยังวใบปลอมลว ตัววใบกใจะบันทึก ขอมูลนัๅน ละน�ากลับมา฿ชงานกับวใบจริง฿นภายหลัง ผูรายอาจจะน�าอารหัสผาน มา฿ชอนงินออกเปยังบัญชีของตัวองพืไอถอนงินดวยบัตรอทีอใม ป็นตน ปจจุบันบราว์ซอร์สวน฿หญมีระบบการปองกันฟชชิไงทีไคอนขางดี มีการรายงานวาวใบทีไราก�าลังขาชมป็นวใบทีไถูกสรางขึๅนพืไอปลอมตัว
- 17. คูมือพลเมืองเน็ต 19 เครือขายพลเมืองเน็ต ป็นวใบอืไนโ ดยรายชืไอของวใบทีไถูกสรางขึๅนพืไอท�าฟชชิไงนีๅมักถูกผู฿ชทีไเป พบวใบทีไพยายามปลอมปลงตัวหลานีๅชวยกันรายงานภาย฿นวลาเมนานนัก หลังจากวใบปลอมริไมปด฿ชงาน ศูนย์฿หบริการตรวจสอบซึไงมักป็นบริการทีไติดมา กับบราว์ซอร์จะจงตือนเปยังบราว์ซอร์วา ยูอาร์อล฿ดป็นอันตรายตอผู฿ชบาง รายงานครัๅงรกโ มืไอรากดลิงก์ขาเปยังวใบหลานีๅทีไถูกรายงานวาป็นวใบ ปลอมปลง บราว์ซอร์จะตือนละถามย�ๅาวาราตองการขาวใบทีไมีการรายงาน หลานีๅจริงหรือเม อยางเรกใตามบางครัๅงราองอาจป็นผูทีไจอวใบฟชชิไง ซึไงยังเมคยมีประวัติถูกรายงานวาป็นฟชชิไงมากอน ท�า฿หบราว์ซอร์เมเดท�าการ ตือนรา ดังนัๅนการขาวใบจากการเดรับอีมลหรือลิงก์จากทีไอืไนโ ทีไนาสงสัย กใควรขาดวยความระมัดระวังสมอ อยางเรกใตามมราจะระมัดระวังป็นอยางดีกใยังมีฮกกอร์ทีไมีความสามารถ ทีไสามารถปลอมปลงตัวองป็นวใบปลายทางเดอยางสมบูรณ์บบ ทัๅงยูอาร์อล ละขอมูลตางโ บนวใบลวนดูหมือนวใบจริงทุกประการ ปจจุบันวใบธนาคารหรือ วใบส�าคัญโ หลายวใบ฿ชการยืนยันชืไอดมนบบพิศษ ฒดูลอมกรอบ แแึ ฯไณ พืไอ ฿หงายตอการสังกตวาป็นวใบจริงหรือเมยิไงขึๅน ขอแนะนําตอผูใชอินเทอรเน็ต เพื่อปองกันจากการถูกหลอกแบบฟชชิ่ง: ปธ อีมลชักชวน฿หขาวใบองค์กร ชน วใบธนาคาร อยางเมมีหตุผล อันสมควร ตัวอยางชน อีมลทีไสงมาดยบอกวา ฿หกดลิงก์เปยังวใบทีไดูหมือนวใบ ธนาคารพืไอกขอมูลสวนบุคคลทีไปกติเมมีการกเขหากมีอีมลมาชนนีๅละเมน฿จ ควรทรสอบถามหนวยงานพืไอความน฿จอีกครัๅง ผธ อัปดตบราว์ซอร์อยางสม�ไาสมอ พราะบราว์ซอร์รุน฿หมมีระบบ การปองกันทีไดีกวา ฝธ สังกตยูอาร์อลดยฉพาะสวนของดมนวามีความผิดปกติเปจากทีไ รา฿ชงานอยูหรือเม หากผิดปกติลองลบทิๅงทัๅงหมดลวพิมพ์ยูอาร์อลของวใบ ดวยตัวอง
- 18. NETIZEN HANDBOOK20 เครือขายพลเมืองเน็ต พธ หากป็นบริการทีไมีรงจูง฿จ฿หมีการปลอมสูงโ ชน วใบธนาคาร ควรลือก฿ชบริการตอมืไอมีการปองกันดวยการขารหัสละยืนยันตัวบุคคล ดวย แแึ ฯไ ทานัๅน การทํางานอินเทอรเน็ตพื้นฐาน ขัๅนตอนการท�างานอินทอร์นใตพืๅนฐาน ปธ จาของวใบจดชืไอดมน ละชีๅดมนเปยังวใบซิร์ฟวอร์ ผธ ผู฿ชขาบราว์ซอร์ พิมพ์ชืไอดมน ฝธ คอมพิวตอร์ถามเปยัง IแP พธ IแP ถามหมายลขเอพีเปยังผู฿หบริการจดทะบียน ฟธ ผู฿หบริการจดทะบียนตอบหมายลขเอพี ฒInternet Protocol addressฤ IP addressณ กลับเปยัง IแP ภธ IแP ตอบหมายลขเอพี มธ วใบดาวน์หลดขอมูลผานหมายลขเอพี ภาพทีไ ม สดงการท�างานอินทอร์นใตพืๅนฐาน ผ http:นนwwwธthainetizenธorgน ัoDaddy โrue Internet thainetizenธorg ผบ3ธปฟบธผ3ปธปฟฟ ฟ Dุแ: ผบ3ธปฟบธผ3ปธปฟฟ พ Dุแ: thainetizenธorg ภ Dุแ:ผบ3ธปฟบธผ3ปธปฟฟ 3 Dุแ:thainetizenธorg ม ัEโ: http:นนwwwธthainetizenธorgน ป(ลงทะบียนthainetizenธorgณ
- 19. คูมือพลเมืองเน็ต 21 เครือขายพลเมืองเน็ต พืๅนฐานของอินทอร์นใตนัๅนคือการสงขอมูลระหวางคอมพิวตอร์ สองครืไอง฿นลกทีไมีการชืไอมตอหลากหลายสนทางจนนับเมถวนการชืไอม ตอคอมพิวตอร์หลานีๅขาหากันตอง฿ชกระบวนการสงตอขอมูลระหวาง ผู฿หบริการ฿นประทศตางโ ดยผู฿หบริการจะรูวาตองสงขอมูลชุด฿ด เป฿หกับผู฿หบริการราย฿ดกใดวยหมายลขเอพีทีไป็นหมายลขอางอิง สมือน ป็นหมายลขทรศัพท์ หลักการท�างานของหมายลขเอพีนัๅนคลายกับหมายลขทรศัพท์มาก ทีไริไมตนดวยรหัสประทศ ตอดวยรหัสจังหวัด ลวจึงป็นหมายลขประจ�า ครืไอง หมายลขเอพี฿ชกระบวนการคลายกันคือ หมายลขดานหนานัๅน จะบอกเดวาคือผู฿หบริการราย฿ด ชนหมายลขเอพีของ thainetienธorg นัๅนคือ ผบฝธปฟบธผฝปธปฟฟ หมายลขสวนหนาคือ ผบฝธปฟบ ป็นหมายลข ทีไบอกวาผู฿หบริการอินทอร์นใตคือบริษัท อินทอร์นใตประทศเทย จ�ากัด ฒมหาชนณ สวนหมายลขตอจากนัๅนป็นหมายลขทีไ฿ชพืไอคนหาครืไองวา ป็นครืไอง฿ด฿นศูนย์ขอมูล หมายลขเอพีนัๅนพียงพอทีไจะ฿ชทองวใบตางโ หรือ฿ชบริการอืไนโ เด ต฿นทางปฏิบัติลวการจ�าหมายลขหลานีๅพืไอขา฿ชงานวใบป็นรืไองยุงยาก ละล�าบากกินเป วิศวกรทีไออกบบอินทอร์นใตจึงสรางระบบชืไอดมน ฒฮomain ุame แstemฤ ฮุแณ ขึๅนมาพืไอ฿หสามารถตัๅงชืไอ฿หกับ ครืไองตางโ ฿นอินทอร์นใตพืไอจดจ�าเดงาย ระบบชืไอดมนนัๅนราสามารถ เปขอ฿ชบริการจากผู฿หบริการจดทะบียนดมนดยสียคาบริการละจองชืไอ ทีไยังเมมี฿คร฿นลกคยจดทะบียนเปกอน จากนัๅนจึงตัๅงคาวาชืไอดมนนัๅนโ จะป็นของครืไอง฿ด มืไอตัๅงคารียบรอยลวกใจะสามารถ฿ชชืไอดมน ทนหมายลขเอพีเด ทุกครัๅงทีไราพิมพ์ชืไอดมน฿นปรกรมตางโ ฿นคอมพิวตอร์ของรา ชน มืไอราปด thainetienธorg ฿นบราว์ซอร์ ครืไองคอมพิวตอร์จะสงค�าถามเปยังผู฿หบริการอินทอร์นใตทีไรา฿ชบริการอยู
- 20. NETIZEN HANDBOOK22 เครือขายพลเมืองเน็ต พืไอสอบถามวาชืไอดมนนีๅป็นของครืไอง฿ดผู฿หบริการอินทอร์นใตจะคนหา วาผู฿หบริการจดชืไอดมนราย฿ดทีไ฿หบริการชืไอดมนทีไราตองการคนหาอยู ละสอบถามวาครืไองชืไอทีไหานัๅนมีหมายลขเอพี฿ด จากนัๅนตอบหมายลข เอพีมายังครืไองของรา พืไอ฿หสามารถชืไอมตอกับครืไองปลายทางเด ชื่อโดเมน: ใครจดอะไรก็ได มืไอราขา฿ชงานวใบเซต์ตางโ ราจะหในทีไอยูของวใบ หรือทีไรียกกันวา ยูอาร์อล มันคือทีไอยูของตละหนาวใบเซต์ของลกอินทอร์นใต ตัวอยางชน ยูอาร์อลของวใบครือขายพลมืองนใตคือ httpฤนนwwwธthainetienธorg มืไอมีการสรางวใบเซต์โ หนึไงขึๅนมา จ�าป็นตองมีชืไอดมนพืไอ฿ชอางอิงวา บราว์ซอร์จะติดตอกับวใบเดทาง฿ด ชืไอนีๅตองมีการลงทะบียนกับผู฿หบริการ จดชืไอดมน ดยผูตองการ฿ชชืไอตองสียคาธรรมนียมป็นรายป ราคาของชืไอโ หนึไงอาจจะอยูทีไเมกีไรอยบาทเปจนถึงหลายพันบาท ซึไงการซืๅอขายชืไอดมนหลานีๅ ป็นการกระท�าผานระบบอัตนมัติทบทัๅงสิๅน มืไอป็นระบบอัตนมัติ จึงป็นเปเด เมยากทีไผูประสงค์รายจะตัๅงชืไอดมนทีไสรางความสับสนกับวใบอืไนชนวใบธนาคาร SSL EV: ปองกันการปลอมแปลงเว็บดวยการยืนยันหนวยงาน ชืไอดมนป็นชืไอทีไมีขึๅนพืไออ�านวยความสะดวก฿นการอางถึงครืไองอืไนโ ฿นอินทอร์นใตทีไปกติลวการสืไอสารระหวางกันจะ฿ชหมายลขเอพีซึไงจดจ�า เดยาก ละ฿ชงานเดล�าบาก วิศวกรผูออกบบอินทอร์นใตจึง฿หมีการตัๅงชืไอ ฿หกับหมายลขเอพี การตัๅงชืไอนีๅรียกวาชืไอดมน ละการหาวาชืไอดมน฿ด คือหมายลขเอพี฿ดนัๅนสามารถท�าเดดวยการถามจากซิร์ฟวอร์ ฮุแ ชน thainetienธorg นัๅนมีหมายลขเอพีจริงคือ ผบฝธปฟบธผฝปธปฟฟ
- 21. คูมือพลเมืองเน็ต 23 เครือขายพลเมืองเน็ต อันตราย฿นอินทอร์นใตนัๅนมีหลายประการ ชน มีฮกกอร์ตองการ ดักจับขอมูลผูขา฿ชวใบ thainetienธorg ขาจะมีทางลือกหลายทาง เดก ปธ ชืไอดมนถูกลียนบบดวยชืไอทีไคลายกัน หรือชืไอทีไชวน฿หขา฿จผิด ชน อาจจะมีผูประสงค์รายเปจดดมน thainetienทnetworkธorg ขึๅนมา พืไอหลอก฿หผู฿ชสับสนวาป็นวใบทางการ ผธ ขมยชืไอดมนดวยวิธีการอืไนโ ฿นกระบวนการทีไฮกกอร์สามารถ ทรกตัวอยูตรงกลางระหวางครืไองผู฿ชกับครืไองซิร์ฟวอร์เด ฮกกอร์ สามารถน�า฿หผู฿ชเป฿ชคอมพิวตอร์ครืไองอืไน ทีไถูกหลอกวาป็น thainetienธorg เด การขา฿ชวใบดยทัไวเปนัๅนจะป็นการ฿ชงานทีไเมเดขารหัส หรือทีไรียก วาปรตคอล าโโP หากขอมูลมีการปลอมปลงหรือถูกดักฟงกใเมมีกลเก ฿ดโ ฿นการปองกัน ตภายหลังกใมีพัฒนากระบวนการขารหัสป็นปรตคอล าโโPแทีไท�า฿หบราว์ซอร์สามารถตรวจสอบวาครืไองซิร์ฟวอร์ทีไบราว์ซอร์ ก�าลังติดตออยูป็นครืไองจริงมืไอราขาวใบทีไขารหัสดวยาโโPแบราว์ซอร์ จะสดงตัวอักษร าโโPแ หนายูอาร์อล พรอมกับสดงสัญลักษณ์รูปกุญจ สีขียวพืไอสดงวาวใบทีไรา฿ชอยูนีๅสงจากดมนทีไสดงอยู ภาพทีไ ย สดงกระบวนการทีไกิดขึๅน มืไอผู฿ชรียกดูวใบ thainetienธorg
- 22. NETIZEN HANDBOOK24 เครือขายพลเมืองเน็ต อยางเรกใดี กระบวนการตรวจสอบวาขอมูลมาจากดมนทีไระบุอยูจริง เมเดระบุวาดมนนัๅนมาจากหนวยงาน฿ด ฿นระบบอินทอร์นใตจึงมี กระบวนการลงทะบียนการขารหัสทีไนาชืไอถือกวากระบวนการปกติ ทีไรียกวา ฯไ ฒฯxtended ไalidationณ ดยหนวยงานทีไตองการลงทะบียน การขารหัสบบนีๅ จะตองสงอกสารพิไมติมเปยังบริษัทผู฿หบริการ ลงทะบียน ป็นอกสารทางกฎหมายยืนยันถึงตัวตน ทีไอยูของผูลงทะบียน ละชืไอของหนวยงานวาตรงกับชืไอดมนจริง มืไอ฿ช฿บรับรองบบ ฯไ ลวบราว์ซอร์จะสดงชืไอหนวยงานทีไราก�าลังติดตออยู ชน หาก ครือขายพลมืองนใตตองการ฿บรับรอง thainetienธorg บบ ฯไ กใตองสงอกสารนิติบุคคลวาป็นหนวยงานทีไ฿ชชืไอ thainetien จริง จึงจะสามารถขอ฿บรับรองเดพรอมโ กับการสดงชืไอหนวยงานตใม ละรหัสประทศ ้โา] พืไอลดอกาสทีไจะมีผูประสงค์รายจดทะบียน ชืไอหนวยงานคลายกัน ขอดีของการลงทะบียน ฯไ นีๅคือมืไอบราว์ซอร์ขาเปยังหนาวใบทีไ ลงทะบียนบบ ฯไ เว ตัวบราว์ซอร์จะสดงชืไอหนวยงานจาของดมน ท�า฿หผู฿ชสามารถมองหในเดดยงายวาก�าลังขาดมนของหนวยงาน฿ด หนวยงานทีไตองการความนาชืไอถือ ชน ธนาคารหลายโ หงจึงลือก฿ช บริการลงทะบียนขารหัสชนนีๅ ชนดังภาพ การลือก฿ชงานธนาคารออนเลน์ องกใควรพิจารณาระบบรักษาความปลอดภัยของตละธนาคาร บางธนาคาร ทีไลินลอหรือละลยทีไจะขารหัสบริการธนาคารออนเลน์นัๅนควรงดการ ฿ชบริการ ภาพทีไ ร ถบทางดานซาย ซึไงมีชืไอบริษัท ธนาคารกรุงทพอยู สดงวา ธนาคารกรุงทพนัๅน ป็นจาของดมนทางดานขวาจริง
- 23. คูมือพลเมืองเน็ต 25 เครือขายพลเมืองเน็ต ตัวตนออนไลน การยืนยันตัวบุคคลป็นรืไองทีไรา฿ชงานทุกวันดวยระบบลใอกอิน ฒloginณ วใบตางโ ทัไวลก การ฿สชืไอผู฿ชละรหัสผานทีไป็นความลับป็นตัวยืนยันวา ราป็นจาของบัญชีผู฿ชงานจริงโ การขมยตัวตนหรือทีไรียกวา identit theft ป็นปญหาส�าคัญทีไกิดขึๅนทัๅง฿นลกออนเลน์ละลกออฟเลน์ ราอาจจะคย เดยินขาวหยืไอจ�านวนหนึไงถูกน�าส�านาบัตรประชาชน ละหลักฐานอืไนโ เป฿ช พืไอการท�าทุจริตตางโ ท�า฿หหยืไอผูคราะห์รายถูกจาหนาทีไสอบสวน สียวลาละ สรางความตกอกตก฿จ฿หกับหยืไอ การขา฿ชวใบตางโทีไตองมีการลใอกอินลวนกีไยวของกับตัวตน฿นลกออนเลน์ ทัๅงสิๅน สิไงหลานีๅมักป็นสิไงทีไชีๅวาผูทีไ฿ชตัวตนหลานีๅป็นตัวราหรือเม ปญหาการ ขมยตัวตนออนเลน์ท�า฿หกิดตัๅงตปญหาลใก ชน ท�า฿หเดรับความสืไอมสีย ชืไอสียง อับอาย เปจนถึงปญหา฿หญ ชน การสียทรัพย์สิน หรือตองตกป็น ผูตองสงสัย฿นคดีอาญา การน�าตัวตนออนเลน์เป฿ชงานพืไอสรางความอับอาย ป็นรืไองทีไกิดขึๅนสมอโ ชน คน฿กลชิดน�าคอมพิวตอร์เป฿ชงานลวพบวาสามารถ ขาถึงบริการทีไลใอกอินทิๅงอาเว ลวนึกสนุกจึง฿ชลใอกอินนัๅนพืไอกระท�าการตางโ สวนปญหา฿หญนัๅน ชน คนรายสวมรอยราพืไอขาถึงบัญชีธนาคาร หรือน�าหลักฐาน ของราเปสรางบัญชีธนาคาร฿หมพืไอ฿ชอนงินจากธุรกิจผิดกฎหมาย ป็นตน การขมยตัวตนออนเลน์นัๅนมักจะท�ารวมกับการกระท�าอืไนโชนการปลอมปลง วใบหลอกอาชืไอผู฿ชละรหัสผานลวจึงน�าขอมูลทีไเดมาปลอมตัวอีกครัๅงหรือกระทัไง การดารหัสผานอยางป็นระบบกใท�า฿หราถูกขมยตัวตนออนเลน์เดมจะเมเดผลอ ปดผยขอมูลเวทีไเหนกใตาม พฤติกรรมทีไมีความสีไยงทีไจะถูกขมยตัวตนออนเลน์ ประกอบดวย ปธ กใบขอมูลสวนตัวอยางลินลอ ชน กใบรหัสผานดวยการจดเวบนหนาจอ คอมพิวตอร์ หรือบอกรหัสผานนัๅนกับผูอืไน ผธ ตัๅงรหัสผานทีไงายตอการคาดดา ดวยระบบคอมพิวตอร์นัๅนการดารหัส ผานสามารถท�าเดถึงหลายพันหรือหลายหมืไนครัๅง฿นวินาทีดียว ละ
- 24. NETIZEN HANDBOOK26 เครือขายพลเมืองเน็ต วใบเซต์บางวใบเซต์เมมีระบบการปองกันการดารหัสผาน การตัๅงรหัสผาน ทีไงายตอการดา ชน สัๅนกวา ภ อักขระ ฿ชค�า฿นพจนานุกรม ฿ชขอมูลสวน ตัวทีไหาเดงาย ชน ชืไอ วันดือนปกิด ฮกกอร์สามารถ฿ชขอมูลหลานีๅ สรางรายการรหัสผานทีไป็นเปเดสูง ละทดสอบตามรายการอัตนมัติเด ฿นวลาเมนาน ฝธ ฮกกอร์อาศัยการดักฟง ชน การ฿ชอินทอร์นใตเรสายทีไเมขารหัส พธ ฟชชิไง ดังทีไเดกลาวเปลวขางตน ฟธ ฿ชครืไองคอมพิวตอร์รวมกับผูอืไนลวเมเดออกจากระบบ ฒsign outณ ท�า฿หผูอืไนขา฿ชงานตอเด ภธ ฿ชบริการทีไมีชองหว ซึไงฮกกอร์สามารถขาเปดึงขอมูลจากฐานขอมูล ของผู฿หบริการเดดยตรง คําแนะนําสําหรับการตั้งรหัสผาน การตัๅงรหัสผานป็นการรักษาความปลอดภัยขัๅนพืๅนฐานทีไราควร฿หความ฿ส฿จ ดวยระบบคอมพิวตอร์ท�า฿หฮกกอร์สามารถดารหัสผานเดนับพันโ ครัๅงตอวินาที ละสามารถดาค�าจากพจนานุกรมทัๅงลมเด฿นวลาเมกีไชัไวมง การตัๅงรหัสผาน฿หมี ความทนทานตอการคาดดาจึงป็นรืไองส�าคัญ ค�านะน�าตอเปนีๅป็นค�านะน�า฿นการตัๅงรหัสผานทีไนาจะทนทานตอการ ดารหัสผานดวยทคนลยี฿นปจจุบัน ราเมจ�าป็นตองตัๅงรหัสผาน฿หซับซอนทานีๅ ฿นทุกโ บริการ อยางเรกใดีบริการทีไส�าคัญ ชน ธนาคารออนเลน์ บริการจายงิน วใบครือขายสังคม ละอีมล ควรตัๅงรหัสผาน฿หซับซอน ละควรตัๅงรหัสผาน฿ห ตกตางกันส�าหรับตละบริการ ลวจึงซักซอมทองจ�ารหัสผานหลานีๅ คําแนะนําตอการตั้งรหัสผาน: ปธ รหัสผานควรยาว ปผ ตัวอักษรขึๅนเปหากบริการรองรับ
- 25. คูมือพลเมืองเน็ต 27 เครือขายพลเมืองเน็ต ผธ หลีกลีไยงการ฿ชค�า฿นพจนานุกรม ฝธ หลีกลีไยงการ฿ช ชืไอทนามสกุล วันกิด ลขทีไบาน ทะบียนรถ หรือขอมูล สวนตัวทีไเมป็นความลับอืไนโ เมวาจะของตัวอง ครอบครัว หรือคูรัก พธ หลีกลีไยงการ฿ชตัวอักษรรียงตามล�าดับ หรือการรียงตามการวางตัวของ คีย์บอร์ด ชน “qwert” ฟธ พยายามผสมตัวลข อักษรพิศษ ละผสมอักษรลใกน฿หญ เว฿นรหัสผาน บริการตละบริการมีนวทางละขอก�าหนดการตัๅงรหัสผานทีไตกตางกันเป หลายบริการอาจจะก�าหนดเมตางจากค�านะน�านีๅนัก บางบริการอาจจะมีขอก�าหนด อืไนโ หากป็นบริการทีไส�าคัญชนบริการดานการงิน ราควรลือก฿ชธนาคารออนเลน์ ทีไรองรับการตัๅงรหัสผานทีไซับซอน ซึไงจะป็นผลดีตอความปลอดภัยของราอง การปองกันเม฿หตัวตนของราถูกผูอืไนน�าเป฿ชนัๅนจึงตองริไมจากการลือก บริการทีไนาชืไอถือ มีกระบวนการดูลความปลอดภัยของราทีไหมาะสมตอความ ส�าคัญละความสียหายทีไกิดขึๅนเดจากบริการ ตอนืไองมาจนถึงการลือกสถานทีไ ขา฿ชบริการ การตัๅงรหัสผานละการดูลรักษาสิไงยืนยันตัวตนของราอง บริการทีไ฿หความส�าคัญกับความปลอดภัยสูงนัๅน จะมีการตรวจสอบความ พยายามขมยตัวตนของราอยูสมอโ ชน ธนาคารมักมีหนวยฝาระวังการ ปลอมปลงอีมล มืไอกิดหตุการณ์ผูเมประสงค์ดีปลอมปลงอีมลวาสงมาจาก ธนาคารพืไอขอขอมูลสวนตัวจากลูกคา ธนาคารทีไมีหนวยฝาระวังหลานีๅจะสามารถ จงตือนอยางรวดรใวเม฿หลูกคาหลงชืไอเดรวมถึงการติดตอกับลูกคาทีไตกป็นหยืไอ ฿หรีบปลีไยนรหัสผาน บริการส�าคัญโ จ�านวนมาก ชน อีมลละธนาคาร มักตองการการยืนยัน ตัวบุคคลซ�ๅาซอนพืไอพิไมความปลอดภัย หมือนการเปธนาคารจริงโ ทีไธนาคาร อาจจะ฿ชสมุดบัญชีรวมกับบัตรประชาชนละตรวจสอบผูมาท�าธุรกรรมวาตรงกับ รูป฿นบัตรหรือเม฿นลกออนเลน์หลายวใบเซต์มผู฿ชจะลใอกอินดวยรหัสผานทีไถูกตอง ลวกใตามตการกระท�าบางอยางชนการท�าธุรกรรมทางการงินกใตองอาศัยรหัสผาน บบ฿ชงานครัๅงดียว ฒูne โime Passwordฤ ูโPณ พืไอยืนยันตัวบุคคลอีกครัๅง
- 26. NETIZEN HANDBOOK28 เครือขายพลเมืองเน็ต รหัสผานนีๅจะสงตรงเปยังหมายลขทรศัพท์ทีไผู฿ชลงทะบียนเว การทีไผู฿ชสามารถ ฿สรหัสนีๅเดถูกตองป็นการยืนยันวาป็นผู฿ชงานหมายลขทรศัพท์นัๅนจริง จึงนาจะป็นผู฿ชตัวจริงเปดวย การ฿ชรหัสผานชนนีๅชวยพิไมระดับความปลอดภัย เดมากพราะมราจะผลอท�ารหัสผานหลุดออกเป การท�าธุรกรรมส�าคัญโ กใยังเดรับการปองกันอยู Gmail 2-Step Verification: การปองกันการขโมยตัวตนดวยรหัสผาน สองชั้นของจีเมล ฿นบรรดาบริการอีมลนัๅนบริการจีมลฒัmailณของกูกิลนับวาป็นบริการ ทีไมีมาตรการปองกันการขมยตัวตนทีไนนหนากวาบริการอืไน มืไอราปด฿ช งานจีมลตามปกติ การ฿ชงานจะป็นชืไอผู฿ชละรหัสผานธรรมดา ตจีมล ปด฿หมีการ฿ชงานกระบวนการยืนยันตัวบุคคลซ�ๅาสองชัๅน ทีไรียกวา ผทstep verification มืไอราปดการ฿ชงานระบบนีๅ ทุกครัๅงทีไราลใอกอินจีมล฿หม หลังจากถาม รหัสผานลวจีมลจะขอรหัสยืนยันซ�ๅาอีกครัๅง ดยรหัสผานชัๅนทีไสองนัๅน ตองเดมาจากทาง฿ดทางหนึไงจากสามทางคือ ปธ อสอใมอสทีไทางจีมลจะสงรหัสผานมาตามหมายลขทรศัพท์ทีไรา ลงทะบียนเว ผธ รหัสผานชุดหนึไงจะสดงบนหนาวใบมืไอราลใอกอินส�ารใจ ราสามารถ ฿ชรหัสผานชุดนีๅ฿นกรณีทีไเมสามารถรับอสอใมอสชนเปตางประทศ หรือปลีไยนหมายลขทรศัพท์ ฝธ อปพลิคชันส�าหรับติดตัๅงลงบนทรศัพท์มือถือ มืไอปดอปพลิคชัน นีๅ หนาจอจะสดงรหัสผานชัๅนทีไสองทีไ฿ชเด฿นชวงวลาพียง ภบ วินาที นอกจากรหัสผานบบ฿ชงานครัๅงดียวลว ระบบนีๅยังสรางรหัสผาน ส�าหรับอปพลิคชันอืไนโ ของกูกิลชน ัoogle โalk หรือ Picasa ตลอดจนอีมล฿นทรศัพท์มือถือนืไองจากอปพลิคชันหลานีๅมักกใบรหัสผาน
- 27. คูมือพลเมืองเน็ต 29 เครือขายพลเมืองเน็ต เวบนทรศัพท์มือถือ ท�า฿หมืไอทรศัพท์สูญหายอาจจะท�า฿หรหัสผาน หลุดออกเปดวย พืไอปองกันกรณีชนนีๅ กูกิลปด฿หราสรางรหัสผานบบสุม ความยาวถึง ปภ ตัวอักษร รียกวา หpplication แpecific Password ซึไงยาวจนดาเดยาก฿หราน�ารหัสนีๅเป฿ชงานกับอปพลิคชันบางอยางทีไสีไยง ตอการท�ารหัสผานรัไวเหล ชน ทรศัพท์มือถือ ราสามารถ฿ชรหัสนีๅจาก ทรศัพท์พืไอลใอกอินอีมลเดหากวันหนึไงราตองการยกลิกการ฿ชงานอุปกรณ์ หรือซอฟต์วร์หลานัๅน ราสามารถขาหนาวใบจัดการรหัสผานพืไอยกลิก รหัสผานหลานัๅนเปเด ดยทีไหากรหัสผานหลานัๅนหลุดออกเป กใยังคงเม฿ช รหัสผานหลัก อยางเรกใดี วใบจ�านวนมาก หรือทบทัๅงหมดนัๅน สวนมากเมเดรองรับ การขารหัสเว การ฿ชวใบทีไเมเดขารหัสเวชนนีๅ มราจะเมเดลใอกอินผานการ ชืไอมตอทีไเมเดขารหัส ตฮกกอร์กใอาจจะปลอมตัวเดชนกัน ดยอาศัยซอฟต์วร์ ทีไสรางขึๅนพืไอการปลอมตัวดยฉพาะ ชน ะiresheep หรือ ะacesniff ปรกรม หลานีๅอ�านวยความสะดวก฿หผูทีไตองการขา฿ชวใบตางโ ภาย฿ตชืไอผูอืไน สามารถ เปดักฟงการ฿ชอินทอร์นใตเรสายทีไเมเดขารหัส ลวดึงขอมูล฿นการชืไอมตอนัๅน ออกมาพืไอปลอมตัวเดทันที พืไอการรักษาความปลอดภัยของตัวตน฿นลกออนเลน์ ราควรระมัดระวังตัว ดวยมาตรการดังนีๅ ปธ ลือก฿ชบริการทีไนาชืไอถือ มีประวัติความปลอดภัยทีไดี ชน วใบครือขาย สังคมออนเลน์ชัๅนน�าตางโ มักรองรับการขารหัสทัๅงหมด ละมีประวัติการท�า รหัสผานหลุดออกมานอยมาก ฿นกรณีวใบธนาคารออนเลน์ควรลือกวใบขารหัส อยางถูกตอง มีการ฿ช แแึ ฯไ พืไอสดงชืไอธนาคารบนบราว์ซอร์ ละปด฿ห ตัๅงรหัสผานเดยาวพียงพอ ผธ ตัๅงรหัสผานทีไยากตอการดา ซับซอนพียงพอ ละเม฿ชรหัสผานซ�ๅาซอน กันหลายวใบ
- 28. NETIZEN HANDBOOK30 เครือขายพลเมืองเน็ต ฝธ ระมัดระวัง฿นการ฿ชคอมพิวตอร์รวมกับผูอืไน ระมัดระวังสมอมืไอตอง฿ช คอมพิวตอร์รวมกับผูอืไน ลือก฿ชบราว์ซอร์หมดสวนตัว ฒPrivate Browsing ฿นเฟร์ฟอกซ์ ละ Incognito ฿นครมณ สมอ ละหลีกลีไยงการลใอกอิน ขาบริการทีไมีความส�าคัญ ชน อีมล ละวใบธนาคาร มืไอ฿ชงานคอมพิวตอร์ สาธารณะ นอกจากนีๅปดบราว์ซอร์ทุกครัๅงหลัง฿ชงานพืไอปองกันการสวมรอย พธ หลีกลีไยงการ฿ชบริการวายฟายกับวใบทีไเมเดขารหัสพราะสีไยงตอการ ถูกดักฟงเดดยงาย มืไอวใบมีบริการทัๅงบบขารหัสละเมขารหัส ฿หลือก฿ชบริการ บบขารหัสลวสมอ คําแนะนําในการตั้งรหัสผานที่ปลอดภัย และทําใหเราจําไดดวย มืไอราตองตัๅงรหัสผานทีไยากตอการดา ซับซอนพียงพอ ละเม฿ชรหัส ผานซ�ๅาซอนกันหลายวใบ ปญหาทีไมักจะกิดขึๅนคือ ราจ�ารหัสผานหลานัๅน เมเด ค�านะน�าพืไอสรางรหัสผานทีไซับซอนละงายกการจดจ�า คือ ทุกรหัสผานนัๅนตองริไมจากกฎริไมตนขอดียวกันทัๅงหมด ชน สรางประยค “Ialwasbrowseto็ahooซonืondanightธ”ลวลือกสองอักษรรก จากทุกค�า กลายป็น “Ialbrto็aonืoni” จากนัๅนจึงอาจจะพิไมตัวอักษร พิศษ฿นจุดดิมสมอ ชนพิไม “ญผพ”ระหวางตัวทีไ ผ ละ ฝ รหัสผานสุดทาย จะกลายป็น “Iaญผพlbrto็aonืoni” สวนวใบอืไนโ อาจะปลีไยนเปตาม ล�าดับชนวใบตอมาอาจจะพิไมตัวลขขึๅนทีละหนึไง หรือปลีไยนคาบางอยาง ราอาจจะสรางประยค฿หมป็น “I alwas browse to ะacebook on โuesda morningธ” ตัวอักษรพิศษทีไน�ามาสริมปลีไยนป็น “ญผฟ” คือ พิไมลขขึๅนทีละหนึไง รหัสผานจะกลายป็น “Iaญผฟlbrtoะaonโumo” ป็นตน