2. Η «Οδύσσεια», το επιδραστικότερο στον κόσμο
ηρωικό αφήγημα, συνεχίζει να αποτελεί πηγή
έμπνευσης για τους σύγχρονους μαθητές και
εκπαιδευτικούς. Στο πλαίσιο του πολιτιστικού
προγράμματος “Ας «κεντήσουμε» τον μύθο του
Οδυσσέα”, που υλοποιήσαμε κατά τη σχολική
χρονιά 2021-22,επιλέξαμε κορυφαίες μορφέςτου
μύθου, προκειμένου να τις επεξεργαστούμε
λογοτεχνικά στο μάθημα Ομήρου Οδύσσεια και
ψηφιακά στο μάθημα της Πληροφορικής .
Όπως είναι γνωστό, κέντημα είναι η διαδικασία
διακόσμησης ενός υφάσματος με σχέδια, η οποία
γίνεται με βελόνα και κλωστή κεντήματος, τις
βελονιές. Παράλληλα, εικονοστοιχείο (pixel) είναι
ένα «σημείο» μιας εικόνας που εμφανίζεται στην
οθόνη του υπολογιστικού συστήματος και έχει ένα
μόνο χρώμα τη φορά. Στον υπολογιστή η εικόνα
αναπαριστάται υπό τη μορφή «ψηφιδωτού». Το
εικονοστοιχείο αποτελεί απλώς, μια ψηφίδα στο
ψηφιδωτό, όπως είναι και η βελονιά στο κέντημα.
3. Έτσι, συνδυάσαμε την παραδοσιακή και την
καινοτόμο διαδικασία του «κεντήματος» με την
ποιητική απόδοση μορφών στον «καμβά» της
Οδύσσειας μέσω ποιημάτων ή γρίφων,
αφήνοντας ελεύθερη τη φαντασία και τη
δημιουργικότητα των μαθητών μας.
Βοηθός στο ψηφιακό μας «κέντημα» ήταν το
piskelapp, ένα δωρεάν πρόγραμμα
επεξεργασίας εικονοστοιχείων στον ιστό.
Στο τελικό ψηφιακό δίπτυχο έργο, από τη μία
πλευρά, οι μαθητές «κέντησαν» με τη
σύγχρονη τεχνολογία, ενώ από την άλλη,
απέδωσαν με τη δική τους σύγχρονη οπτική
τις τυπικές μορφές του έπους,
απολαμβάνοντας τόσο τη διαδικασία όσο και το
αποτέλεσμα του έργου τους.
5. Αφορά το αίνιγμα αυτό
μία θεά που το μεγαλείο της είναι γνωστό.
Κόρη του παντοδύναμου Διός
και τα μάτια της να λάμπουν είναι φαινόμενο
συχνό.
Κρατάει κοντάρι ακονισμένο από χαλκό,
που είναι θεόρατο και στιβαρό,
συνοδευόμενο από το σαντάλι το χρυσό,
όπλο της είναι παντοτινό.
Ποια είναι;
7. A+
Ήταν πιστή και αφοσιωμένη,
καμία άλλη γυναίκα σαν αυτήν
δε θα μπορούσε να περιμένει.
Υπέφερε πολύ,
αγάπησε πολύ,
και έμεινε πιστή.
Δεν απελπίστηκε ποτέ
και πάντα περίμενε στοργικά
τον άντρα της ζωής της να γυρίσει
και όλα τα δάκρυά της να τα σβήσει.
Όπως τα σκυλιά μένουν αφοσιωμένα στο
αφεντικό τους
και τον αγαπάνε μέχρι το τέλος της ζωής τους,
έτσι και η Πηνελόπη περιμένει τον άντρα της
να γυρίσει από το μακρινό ταξίδι του
και να δει και αυτός και αυτή ξανά την
ευτυχία…
9. Στο ένα χέρι κρατάει γερά,
τον κεραυνό και κυβερνά.
Με τρόπο δίκαιο και όλοι για αυτό,
μπροστά του στέκονται με σεβασμό.
Είναι ο Δίας πατέρας των Θεών.
Άξιος αρχηγός και πολύ αυστηρός.
Ζητάει απ΄ όλους να είναι σωστοί,
γιατί αλλιώς, τους τιμωρεί.
Έχει παιδιά πάρα πολλά
και ερωτεύεται πολύ συχνά.
Όμως αγάπησε τρελά,
την Ήρα, πανέμορφη θεά.
11. Με τις πνοές του ανέμου
μετακινούμαι γοργά
το έργο μου να εκτελέσω
χωρίς καμία πονηριά.
Φορώντας τα χρυσά σανδάλια
στα πόδια μου δίνω φτερά,
με το κηρύκειο στο χέρι
το μήνυμα φέρνω στους θνητούς με σιγουριά.
Όμορφος, φωτεινός και αποτελεσματικός,
στου Δία τις εντολές πιστός,
μα κι αν τύχει κι άλλος θεός
κάτι να θελήσει,
εύχομαι για κάθε θνητό
κάτι καλό να ευνοήσει.
Έδωσα έμπνευση στον Πραξιτέλη
για ένα άγαλμα κλασσικό,
μα και τα σύμβολά μου
κάνει χρήση το Ταχυδρομείο το Ελληνικό.
Ποιος είμαι;
13. Ήταν στο δώμα. Κάτω η θάλασσα κοιμότανε,
λευκή στο φεγγαρόφωτο και στους ατμούς,
μια νιότη όπως ο θάνατος αιώνια.
Εκεί με τα μεγάλα μάτια της κλειστά
πεισματικά, θαρρείς για να κρατήσει
φυλακισμένο το όνειρο,
η Κίρκη με περίμενε. Κορμί ντυμένο
μόνο με την αρμύρα του νερού,
της γης την άχνη, του καιρού το ρίγος,
παιδική σάρκα σφριγηλή, αφημένη στο άγνωστο
Το πόσο περπατήσαμε ο ένας του άλλου
τη μοναξιά, διαβαίνει η πίκρα και το παίρνει.
Κι ο Έρωτας έχει πάντα ένα σκυμμένο πρόσωπο
όταν κοιτάει στη χώρα της ανάμνησης,
ψάχνοντας για μια κίνηση, για μια γραμμή,
για έναν ίσκιο πνιγμένο, για ένα θρόισμα,
ζώντας ξανά το μυστικό κύμα, ανεβαίνοντας
την ερημιά.
15. Μέντης και Τηλέμαχος
ώρα πολλή μιλούνε,
γιατί για τον πατέρα του
πολλά έχουν να πούνε.
Μα δε γνωρίζει ο Τηλέμαχος
με ποιον συνομιλεί,
με τη θεά Αθηνά,
που είναι τολμηρή.
Και μόλις κατάλαβε ο Τηλέμαχος
ποιος ήτανε ο Μέντης,
με θάρρος πήγε στους μνηστήρες,
για να τους δείξει πως αυτός είναι ο αφέντης!
17. Είναι του Οδυσσέα ο γιος,
καλότροπος και γνωστικός.
Στην αρχή είναι παιδαρέλι ανώριμο,
όμως οι συμβουλές τις Αθηνάς Παλλάδας,
τον κάνουν πρόθυμο!
Να αναζητήσει τον θεϊκό Οδυσσέα,
που ο θεός Ήλιος του άρπαξε του γυρισμού τη
μέρα!
Στη Πύλο και στη Σπάρτη θα μάθει πολλά,
ώστε να αντικρίσει τον πατέρα του ξανά.
Κι όταν συναντηθούν στην Ιθάκη,
οι μνηστήρες θα χαθούν μες το σκοτάδι.
Έτσι, ο Τηλέμαχος, καλός κι έμπιστος γιος,
βοήθησε τους γονείς του κι έγινε ήρωας
ξακουστός.
19. Ένας από τους κύριους θεούς
Είχε για σύζυγο την Αμφιτρίτη,
μια από τις 50 Νηρηίδες
Ήταν το πέμπτο και προτελευταίο παιδί
του Κρόνου και της Ρέας
Είχε πολλές εξωσυζυγικές σχέσεις
και επομένως πολλά παιδιά.
Είχε και πέντε αδέρφια.
Γιός του Κρόνου και της Ρέας,
ο Ποσειδώνας, κοσμοσείστης θεός,
αδέρφι του Δία και του Άδη,
όμορφος είναι και δυνατός.
Βαθιά μέσα στη θάλασσα,
ζει και βασιλεύει,
στο χέρι του την τρίαινα κρατά.
Την Αμφιτρίτη γνώρισε,
πεντάμορφη νεράιδα,
την ερωτεύτηκε τρελά,
μαζί της έκανε τρία παιδιά.
21. Είναι ο βασιλιάς ο τιμημένος,
της Ιθάκης ο πολυαγαπημένος,
που έφτασε στης γης τα πέρατα,
πολέμησε γίγαντες και τέρατα.
Δυσκολεύτηκε στον νόστο του πολύ,
διένυσε δρόμο μακρύ,
χάνοντας τους συντρόφους του
σε μια στιγμή.
Τον βοήθησαν –ευτυχώς- άνθρωποι καλοί,
θνητοί, ακόμη και θεοί,
τίποτε όμως δεν τον σταματά
να γυρίσει στην πατρίδα του ξανά.
23. Η πιο γλυκιά μορφή
στην Οδύσσεια είναι αυτή.
Βασιλοπούλα ευγενική,
του Αλκίνοου και της Αρήτης παιδί.
Δεν τρόμαξε στου Οδυσσέα
τη φοβερή την όψη,
φιλοξενία του πρόσφερε
αυτή απ΄ όλους πρώτη.
Ο Οδυσσέας θαύμασε
την ομορφιά και την ψυχή της,
χίλιες ευχές της έδωσε
για ευτυχία στη ζωή της.
Κι όταν η ώρα έφτασε
αυτός τον νόστο του να συνεχίσει,
έφηβη αλλά ώριμη έγινε,
αφού πολύ την είχε συγκινήσει…
Ποια είναι;
25. Ποια είναι η καλλιπλόκαμη νεράιδα
που το νησί της θαυμάζουν πολύ
άνθρωποι και θεοί?
Ποιον θνητό αγαπάει και βασανίζεται πολύ;
Σαν κοιτάς προσεκτικά τον Οδυσσέα βλέπεις
στην ακρογιαλιά,
Η αθανασία δεν τον θαμπώνει,
με την ευτυχία μαλώνει.
Γιατί το σπίτι του ζητά,
δεν αντέχει άλλο μακριά.
Ποια είναι αυτή η όμορφη και ξακουστή;