Nükleer Enerji : Fizyon ve Füzyon (Fission & Fusion)
1. NÜKLEER ENERJİ
Atomu parçalamak* ve güneşi/yıldızları evcilleştirmek**…!
Avantajları, Dezavantajları ve Riskleri
* FİZYON (ing. Fission)
** FÜZYON (ing. Fusion)
2.
3. Nükleer Enerji
Nedir? Tanımı ve Tarihçesi
Nükleer kelimesi, İngilizce "nucleus" adının
sıfatlaşmış halidir.
Çekirdeksel, çekirdek ile ilgili anlamını ifade
etmektedir (Collins-Metro, 1995: 496)
Dolayısıyla nükleer enerji, benzer şekilde atomik
enerji, çekirdek enerjisi şeklinde de ifade edilebilir.
4. Nükleer Enerji
Farklı Türleri
Esasen ikiyi ayrılırlar:
- FİZYON_ing.FISSION (atomu parçalamak)
- FÜZYON_ing. FUSION (atomların kaynaşarak
daha büyük bir atom oluşması. Yıldızlardaki enerji
reaksiyonları)
5. Nükleer Enerji
Tarihçe
Terim dünyada ilk kez 2. Dünya Savaşı sırasında
duyulmuştur.
6 Ağustos 1945 tarihinde Japonya’nın Hiroşima, 9
Ağustos 1945’de Nagazaki kentlerine atılan
bombalarla ilgili çalışmaların başlangıcı 20. yy’ın
başlangıcına kadar iner.
Rutherford, Hans, Strasman, Oppenheimer ve
Einstein bu enerji kaynağı üzerinde ilk çalışan
bilim adamları olmuşlardır (Karabulut, 1999: 119).
KAYNAK:
https://whatisnuclear.com/articles/nuclear_timeline.html
6. Bu enerjinin barışçıl amaçlı kullanımı 1930’lu yıllara
dayanmasına karşılık deneysel anlamda ilk reaktör
1942 yılında Enrico Fermi tarafından Chicago
Üniversitesi bahçesindeki tesiste gerçekleştirilmiştir.
Nükleer enerji kaynaklarından ilk enerji üreten ülkeler
1955 yılı sonlarında ABD ve eski Sovyetler Birliği
olmuştur.
Nükleer Enerji
Tarihçe
7. Nükleer Enerji
Ana Kullanım Alanları
Silah sanayii
(kıtalar arası balistik füzeler, atom bombaları gibi)
Elektrik üretimi
Nükleer Tıp
8. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Nedir?
NEDİR?
Ağır bir çekirdeğin (Uranyum ve Plutonyum gibi)
nötron ve gama yayımı eşliğinde birbirine yakın
kütleli iki (çok ender olarak daha fazla) parçaya
bölünmesi sonucu oluşan zincirleme reaksiyon!
İlk ticari enerji santrali 1950’li yıllarda inşaa edildi.
9. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Reaktör Tipleri
BWR (Boiling Water Reactor): Kaynar Su Reaktörleri
Kaynar su reaktörleri (BWR) dünyada PWR’den sonra en
yaygın olarak kullanılan reaktör türüdür. Bu gün,
Japonya’daki dünyanın ilk 3. nesil ileri tasarım reaktörleri
olmak üzere, işletme halinde 33 adet kaynar su reaktörü
bulunmaktadır. Sadece Japonya ve ABD’de toplam 77
adet BWR/ABWR bulunmaktadır. 2 adet ileri tasarım
ABWR da Tayvan’da inşaat halindedir. BWR (Boiling
Water Reactor), kaynar su reaktörlerinin İngilizcesinin baş
harflerinden oluşan bir kısaltmadır.
Günümüzde kurulu bulunan BWR’lar 570 ile 1300 MW’e
çıkış gücüne sahiptir. En belirgin farkı soğutucu suyunun
PWR’a göre daha düşük basınç altında tutulup yaklaşık
285ºC sıcaklıkta kaynamasına müsaade edilmesidir.
Oluşan buhar reaktör kalbinin üst bölgesine yerleştirilmiş
kurutuculardan geçirilerek buharla beraber taşınabilecek
su damlacıkları ayrıştırılmakta ve oluşan yüksek kaliteli
buhar doğrudan türbine gönderilmektedir.
10. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Reaktör Tipleri
PWR (Pressurized Water Reactor): Basınçlı Su Reaktörleri
Bu tür reaktörlerde hem soğutucu hem de yavaşlatıcı
olarak “su” kullanılmaktadır. PWR’ler üç adet ana
soğutucu suyu döngüsünden oluşmaktadır. Üretilen
nükleer enerji ile birinci döngü soğutucu suyu ısıtılmakta,
bu çok sıcak su buhar üretecine taşınmaktadır. Buhar
üretecinde birinci döngü suyu yardımıyla ikinci döngü su
kaynatılmaktadır. İkinci döngüde oluşan yüksek enerjili
buhar türbin kanatlarına çarparak türbinin dönmesi
sağlanmakta, böylece jeneratörde elektrik enerjisi
üretilmektedir. Denizden veya nehirden alınan soğuk
sudan oluşan üçüncü döngü yardımıyla türbinden çıkan
enerjisini kaybetmiş buhar, tekrar buhar üretecine
göndermek amacıyla yoğuşturulmakta yani suya
dönüştürülmektedir.
11. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Reaktör Tipleri
VVER (Водо-водяной энергетический реактор): Rus Tipi Basınçlı Su Reaktörü
Rusça’da tercümesi “su ile soğutulan ve su ile yavaşlatılan enerji reaktörü”
kelimelerinin baş harfleridir. Bu gün dünyada toplam 53 adet VVER türü rektör
bulunmaktadır. Bunlardan 26 tanesi Rusya Federasyonu ve Ukrayna’da
bulunmaktadır.
VVER tasarımı PWR tasarımına çok benzemektedir. En önemli farkı, buhar
üretecinin yatay olmasıdır. Yeni Rus tasarımı VVER, uluslar arası güvenlik
standartlarını karşılamaktadır ve uluslar arası pazara da girmiştir.
12. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Reaktör Tipleri
EPR (European Pressurised Reactor, veya Evolutionary Power
Reactor):
Avrupa Basınçlı Su Reaktörü veya Evrimsel Güç Reaktörü
Dünyanın en büyük ve en karmaşık tasarımına sahip reaktör
Normal operasyonda ve kazalar sırasında bilgisayarların
yönetiminde olan ilk reaktör tasarımı
Bir enerji kesintisinde, reaktörün acil durum sistemlerini
besleyebilecek güç sistemlerine sahip değil
Tasarımında bazı hata ve riskler mevcut:
http://www.nirs.org/reactorwatch/newreactors/gp2012eprreport.pdf
13. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Reaktör Tipleri
CANDU (CANada Deuterium Uranium): Kanada Tipi Ağır Su Reaktörü
CANDU “Kanada Ağır-Su Uranyum” kelimesinin İngilizcesinin baş
harflerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır. CANDU reaktörlerinde hem
soğutucu hem de yavaşlatıcı olarak ağır-su kullanılmaktadır.
Yakıt olarak doğal uranyum kullanıldığından, uranyumu
zenginleştirmek gerekmemektedir. Fakat diğer yandan deniz suyunda
%1’den çok daha az bulunan ağır suyun ayrıştırılarak %99 saflıkta ağır
su elde edilmesi büyük bir çaba gerektirmektedir.CANDU’larda
aynen PWR’lerde olduğu gibi yüksek basınç altında tutulan soğutucu,
reaktör kalbinde ısınmakta ve buhar üretecine gelmektedir. Burada
enerjisini ikinci döngüdeki suya aktarmaktadır. İkinci döngüde
buharlaşan su, türbin-jeneratöre gönderilip elektrik enerjisinin
üretilmesi sağlanmaktadır
14. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Reaktör TipleriFBR (Fast Breeding Reactor) : Hızlı Üretken Reaktör
Diğer tür reaktörler arasında bugüne kadar ticarileştirilmesi için yoğun çaba sarf edilen tasarımlardan bir
tanesi Hızlı Üretken Reaktör (FBR) tasarımıdır. FBR’ler daha henüz ticari reaktör statüsü kazanamamıştır.
Bu tür reaktörlerde yavaşlatıcı kullanılmamaktadır. Soğutucu olarak bir ağır metal olan Sodyum
kullanılmaktadır.
Bölünme sonucunda ortaya çıkan nötronlar yavaşlatılmadığından, bölünme (fizyon) tepkimesine hızlı
nötronlar sebep olmaktadır. Hızlı nötronların sebep olduğu bölünme olaylarında daha fazla yeni nötron
oluşmaktadır. Böylece ortaya çıkan nötronların bir kısmı zincir tepkimesini devam ettirip enerji üretilmesini
sağlarken, bir kısmı da bölüngen olmayan Uranyum-238’in yakıt olan Plütonyum-239’a dönüştürülmesi
amacıyla kullanılabilmektedir.
Hızlı Üretken Reaktörler, tükettikleri yakıt Uranyum-235’den daha fazla, yakıt
Plütonyum-239 üretecek şekilde tasarlanmaktadır. Bu nedenle, bu tür reaktörlere “üretken reaktör” adı
verilmektedir. Bu tip reaktörler yakıt olarak değerlendirilmeyen Uranyum-238 çekirdeklerini, yakıt olarak
kullanabilen Plütonyum-239 çekirdeğine dönüştürebildiklerinden, doğada bulunan uranyum
madenlerinin daha verimli kullanılmalarını sağlayabilecektir. 2002 yılı itibariyle Fransa, İngiltere, Almanya,
Hindistan, Japonya, Çin ve Rusya Federasyonunun, FBR teknolojisi üzerinde çalışmalar yaptığı
15. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Reaktör TipleriKurşun Soğutmalı Hızlı Reaktör Sistemi
Üretken uranyumun işlenmesi ve aktinidlerin etkin biçimde azaltılması için hızlı-spektrumlu,
kuşun ya da kurşun/bizmut ve yüksek erime yetenekli metalle soğutulan bir reaktörle,
kapalı bir yakıt döngüsünden oluşuyor. Sistem, merkezi ya da yerel yakıt döngü tesisleriyle
aktinidlerin tümüyle yeniden işlenmesini sağlayan bir yakıt döngüsüne sahip. Reaktörler,
isteme bağlı olarak 50-150 MW’lık, uzun süre yeni yakıt gerektirmeyen bir güç kaynağı,
300-400 MW gücünde bir modüler sistem (şekilde) ya da tek üniteli 1200 MW’lık büyük bir
santral olarak inşa edilebiliyor. Üretken uranyum ya da transuranik elementler içeren
yakıt, metal ya da nitrid temelli olabilir. LFR, doğal konveksiyon yoluyla soğuyor.
Soğutucunun 550 °C olan reaktör çıkış sıcaklığı, daha ileri teknolojideki malzeme
kullanımıyla 800 °C’ye kadar yükselebilir. Yüksek sıcaklık, hidrojenin termokimyasal yoldan
eldesi için gerekli. LFR güç kaynağıysa, çok uzun yakıt yenileme aralıklarıyla (15-20 y›l) ve
kapalı bir yakıt döngüsüyle çalışan, bir kaset kalp ya da yenilenebilir reaktör modülüne
sahip bir güç üretim düzeneği. Performans özellikleri; küçük ağlara elektrik üretimine
yönelik olması, ya da nükleer enerji sistemlerinde entegre bir yakıt döngü altyapısı da
kurmak istemeyen gelişme yolundaki ülkelerin gereksinmelerine yanıt vermek üzere
tasarlanmış bulunması. Bu güç kaynağı, dağıtım amaçlı elektrik ya da, örneğin hidrojen
gibi öteki diğer enerji kaynaklarının veya içme suyunun üretiminde kullanılabilir.
16. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Reaktör TipleriSodyum-Soğutmalı Hızlı Reaktör Sistemi
Hızlı spektruma sahip sodyum soğutmalı bir reaktör ve kapalı yakıt devresinden oluşuyor.
Aktinidlerin kontrolü ve üretken uranyumun çevrimi için uygun. Yakıt döngüsü, iki
seçenekle aktinidleri yeniden işliyor. Birinci seçenek, uranyum-plütonyum-küçük aktinid-
zirkon metal bileşimi yakıtla çalışan ve reaktörle entegre edilmiş bölmelerde
pirometalurjik süreçlere dayanan bir yakıt döngüsüyle desteklenen 150 –500 MW arası
güç üretmek için tasarlanmış orta ölçekte bir reaktör. ikinci seçenekse, birden çok
reaktöre hizmet veren ileri sıvı işleme süreçleriyle çalışan merkezi bir yakıt döngüsüyle
desteklenen, yakıt olarak uranyum-plütonyum oksitlerinin karışımını kullanan, sodyum
soğutmalı, orta-yüksek ölçekli (500-1500 MW) bir reaktör.
Her iki tipte reaktörün soğutucu çıkış sıcaklığı 550°C. SFR, başta plütonyum ve diğer
aktinidler olmak üzere yüksek düzeyde radyoaktif atıkların yok edilmesi ya da azaltılması
için geliştirilmiş bir tasarım. Sistemin önemli güvenlik avantajları arasında; uzun bir termal
tepki süresi, soğutucunun kaynama noktasına varmasını önleyecek bir çalışma sıcaklığı,
atmosfer basıncı civarında çalışan bir ana sistem ve ana sistemdeki radyoaktif sodyum
ile güç üreticisindeki su ve buhar arasında dolanan bir ara sodyum sistemi sayılabilir.
17. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Avantajları/Dezavantajları
AVANTAJLARI?
Potansiyel rezervleri yüksektir.Nuclear Energy
Agency (NEA)’a göre, bugünkü rezervlerin 200 yıl
boyunca nükleer santraller aralıksız çalıştırılabilir.
Hammadde hacmine göre çok yüksek miktarda
enerji sağlar. 1kg kömürden 3 kWh, 1 kg petrolden
4 kWh elektrik enerjisi üretilmekteyken 1 kg
uranyumdan ise 50.000 kWh elektrik enerjisi
üretilmektedir (TAEK, 2000: 21).
Hammadde birim maliyet fiyatları çok düşüktür.
Çünkü enerji üretiminde çok az miktarda
hammadde kullanılmaktadır.
Nükleer santraller diğer geleneksel (termik,
hidroelektrik) santrallere göre daha az arazi kullanır.
18. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Avantajları/DezavantajlarıDEZAVANTAJLARI ve RİSKLERİ
Radyoaktivite nedeniyle gerek üretimden önce,
üretim aşamasında ve gerekse atıklar nedeniyle
tehlike arz eder. Atıklar zehirliliğinin %99’unu 600 yıl
sonra kaybetmektedir.
Uranyum madeni hacimce hafif olmasına karşılık,
çıkarım esnasında çok fazla arazi işlendiği için dev
miktarlarda atık madde ortaya çıkar. Örnek olarak 1
ton uranyum elde edilmesinden sonra geriye 20 bin
ton atık madde kalır.
Normalde verilen ömür garantisi 30-50 yıl
civarında… Ancak, 80 yıllık bir ömrü olduğu da
belirtiliyor (NEİ). Sonrasında, bu santrallerin ne
olacağı halen tartışılıyor!
19. Nükleer Fizyon(ing. Fission)
Avantajları/Dezavantajları
DEZAVANTAJLARI ve RİSKLERİ
Kullanılmış yakıtın reaktörlerden alınarak işleme tesislerine
ve çıkan yüksek seviyeli atığın ise gömülmesi için taşınması
gerekmektedir. Bu esnada da potansiyel tehlike söz
konusudur (Cohen,1996a: 183). Öte yandan ticari nükleer
reaktör atıklarının nihai depolanması uygulamaya
geçmemiştir (Tanrıkut, 2001: 41)
Santralleri belirli coğrafi özellik taşıyan yerlerde kurulmak
zorundadırlar. Hammaddenin yer seçiminde önemi yoktur.
Bu konuda asıl önemli olan pazar ve soğutma suyuna
yakınlıktır. Bu nedenle deniz ve göl kıyıları, haliçler, büyük
akarsu kıyıları uygun coğrafi mekanlardır. Pazar konusunda
ise sanayi bölgelerine yakınlık önemlidir. (Tümertekin, Özgüç,
1999:420).
20. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Avantajları/DezavantajlarıDEZAVANTAJLARI ve RİSKLERİ
Nükleer santrallerde kaza riski yüksektir. Risk doğal afetlerle daha da artar.
Bu nedenle deprem, heyelanlar, çığ düşmeleri gibi doğal afetler santrallerin
yer seçiminde dikkate alınması gerekir. Ayrıca nükleer santraller büyük kentler
ve yoğun nüfuslu bölgelerden uzak konumlara kurulmalıdırlar. Teknik arızalar
nedeniyle radyoaktif kirleticiler çevreye ve havaya yayılmak suretiyle büyük
zararlara yol açarlar. Bu konuda bir çok örnek bulunmaktadır. 1957 yılında
İngiltere’de Vindscale Pile nükleer santralinde meydana gelen kazada,
santralin yanması sonucu 200 km2’lik bir alan işe yaramaz hale gelmiştir.
Kuşkusuz bu kazalardan en önemlisi Çernobil nükleer santralinde meydana
gelen kazadır.1972 yılında Ukrayna’da kurulmuş santral, 25 Nisan 1986
tarihinde infilak etmiştir. Radyasyon yayılması 25 nisan-15 ağustos tarihleri
arasında etkili bir şekilde devam etmiştir. Bu esnada 3200 kişi hayatını
kaybetmiş, 50 km yarıçaplı alandan 150 bin kişi uzaklara tahliye edilmiştir. Kaza
İsveçli bilim adamları tarafından radyoaktivite ölçümleri ile tespit edilinceye
kadar gizli tutulmuştur. Ancak radyoaktif maddelerle yüklü bulutlar çok geniş
alanlara yayılmıştır. Kaza birçok ülkeyle birlikte, ülkemizi de etkilemiştir.
Kazadan özellikle Karadeniz bölgesi tarımı etkilenmiştir. Son olarak
Fukişima’daki Hidrojen patlamaları nedeniyle tüm dünyaya ciddi radyasyon
yayılmıştır.
21. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Avantajları/DezavantajlarıDEZAVANTAJLARI ve RİSKLERİ
Nükleer santrallerin inşaatı oldukça zahmetli ve yoğun mesleki tecrübe/bilgi
gerektirir!
Yaşanan çok sayıda kaza nedeniyle, sayısız iş güvenliği alınmıştır! Zira,
çalışan neredeyse tüm ekipman YÜKSEK SICAKLIK ve BASINÇ altında
kalacaktır!
Ancak maaliyet nedeniyle bazı tasarımlarda bu iş güvenliğ
tedbirlerinden bazıları maalesef yer almaz! (Özellikle, Fransız EPR, Fransız-
Çin Atmea, Rus VVER gibi)
22. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Avantajları/Dezavantajları
DEZAVANTAJLARI ve RİSKLERİ
Tesis çok büyük olacak ağırlığını çekebilecek
temellere oturtulması gerekir. Dolayısıyla zemin
tabiatı yer seçimini etkileyebileceği gibi, tesisin
kuruluşu esnasında getirilecek parçalar için
deniz ulaşımı tercih edilir. (Tümertekin ve Özgüç,
1997: 456).
23. Nükleer Fisyon (ing. Fission)
Avantajları/Dezavantajları
DEZAVANTAJLARI ve RİSKLERİ
Uranyum madeni hacimce hafif olmasına karşılık, çıkarım
esnasında çok fazla arazi işlendiği içn dev miktarlarda atık
madde ortaya çıkar. Örnek olarak 1 ton uranyum elde
edilmesinden sonra geriye 20 bin ton atık madde kalır.
24. Nükleer Fisyon (ing. Fission)
Avantajları/Dezavantajları
DEZAVANTAJLARI ve RİSKLERİ
Nükleer güç insanlık için çok büyük tehlikedir. Atom,
Hidrojen ve Nötron bombaları sırasıyla yakıcı etkileri
artacak şekilde hep bu gücün eseridir.
25. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Dünyadaki Mevcut Santreller
Ülkelere göre nükleer reaktör sayıları (Haziran 2016)
26. Nükleer Fizyon (ing. Fission)
Dünyadaki Mevcut Santreller
Ülkelere göre nükleer enerji planları (Haziran 2016)
Şu anda inşa halinde olan 68 nükleer santral bulunmaktadır.
Bugün kurulan santraller 3. nesil
2030’lu yıllar için bugün bazı ülkeler 4 üncü nesil nükleer santral tasarımı çalışmalarını yürütmektedir.
104 Nükleer santrali bulunan ABD, Mart 2013’te 3 nükleer santralin daha temelini attı ancak 11 tesisteki 14 reaktörü kapattı.
Yüzde olarak nükleerin payının en yüksek olduğu Fransa’da da şu anda 1 ünite nükleer santral inşa halindedir.
Çin’de 26 nükleer santral inşa halindedir.
İngiltere 6 nükleer santral, Suudi Arabistan28 16 nükleer santral inşa etmeyi planlamaktadır.
Japonya kapattığı nükleer santrallerden 2 tane reaktörü tekrar işletmeye almıştır.
Diğer yandan, Almanya, İsviçre ve Belçika nükleer enerji yatırımları yapmama kararları aldı.
Almanya 17 santralden ömrü bitmiş olan 8 santrali kapatmış, kalan 9 santrali de 2022 yılında kapatmayı planlamaktadır.
27. 1970’ten beri nükleer enerji ile Nükleer Enerji üretimi ilgili tartışmalar sürüyor.
Şuanda toplam 14,700 Megawatt kurulu güce sahip 3 farklı yerde santraller
kurulması planlanıyor.
Rusya şimdiye dek 3 milyar dolar civarında yatırım yapmış durumda.
İşletme ömrünün 60 yıl
Küçük bir Uranyum madeni de planlar arasında (Temrezli ISL madeni)
KAYNAKLAR:
http://www.world-nuclear.org/information-library/country-profiles/countries-t-z/turkey.aspx
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/12/151212_akkuyu
Nükleer Fisyon (ing. Fission)
Türkiye’deki durum
28. Nükleer Füzyon (ing. Fusion)
Nedir?
NEDİR?
Daha ağır ve yeni bir atom çekirdeği
oluşturmak üzere, iki veya daha fazla atom
çekirdeğinin (hidrojen gibi) birleştirilmesi olayıdır!
(Doğanay, 1998: 456, Karabulut, 1999a: 120)
29. Nükleer Füzyon (ing. Fusion)
Nedir?
NEDİR?
Daha ağır ve yeni bir atom çekirdeği
oluşturmak üzere, iki veya daha fazla atom
çekirdeğinin (hidrojen gibi) birleştirilmesi olayıdır!
(Doğanay, 1998: 456, Karabulut, 1999a: 120)
30. Nükleer Füzyon (ing. Fusion)
Teknoloji?
YAPAY GÜNEŞ
Hidrojen atomlarının (daha doğru deyiş ile
İzotopları, Deterium, Tritium ve Helium+3) çok
yüksek sıcaklık ve basınçta kaynaşarak helyum ve
daha büyük atomlarını oluştururken , reaksiyon
sonucu ortaya enerji salması
Güneşimizi canlandıran reaksiyonlar, yıldızın
muazzam basıncı altındaki çekirdeğinde sadece (!)
15 milyon derece sıcaklıkta meydana geliyor.
Bu reaksiyonlar TORUS veya TOKAMAK (Rusça
Simit şekli) adı verilen reaktörlerde meydana
geliyor.
31. Nükleer Füzyon (ing. Fusion)
Avantajlar?
YAPAY GÜNEŞ
Gerekli olan yakıt doğada bolca mevcut:
DÖTERYUM: deniz suyunda distile edilerek elde edilebiliyor.
HELYUM+3 -- Uzayda bolca olduğu tahmin ediliyor. (özellikle Ay'da)
Küresel ısınmaya neden olacak atık üretmiyorlar. Atık olarak sadece
HELYUM çıkıyor!
Nükleer füzyon santrallerinden atom bombası yapmak mümkün değil!
Helium-3 kullanılabilirse ölümcül nötron radyasyonu oluşmuyor. (Malesef
Dünya'da çok az, ancak Ay'da çok miktarda olduğu sanılıyor.
Herhangi zehirli veya radyoaktif atık yok. Reaksiyonlar sonucu sadece
Helyum ortaya çıkıyor ki bı gaz güvenli ve tamamen zararsız olarak
bilinmektedir.
FİZYON'a göre reaksiyonları kontrol etmek çok daha kolay; zira
şuandaki sorun reaksiyonları durdurrmaktan çok sürekliliği sağlamak
(yüksek sıcaklık&basıncı korumak)
Düşük Enerji üretim maaliyetli güç elde etme (3 sent/kwh (nükleer
fizyonda 3 veya 4 kat daha düşük maaliyetli)
32. Nükleer Füzyon (ing. Fusion)
Dezavantajlar?YAPAY GÜNEŞ
Eğer Fizyon, reaksiyonu başlatmak için kullanılırsa, radyoaktif atıklar oluşabilir.
Sert nötron radyasyonu
Yüksek sıcaklık ve basınç nedeniyle Reaktör duvarlarının hızla yıpranması ve
aniden delinmesi
Yıldızlardaki basıncı dünyamızda üretmek
Yeryüzü (Dünyamız) 100 milyon dereceye ulaşmak ve yüksek sıcaklıkta
hızlanan Hidrojen atomu çekirdeklerini birbiri ile çarpıştırararak kaynaşmasını
sağlamak
Bu sıcaklıkları korumak oldukça zor!
Dünya üzerinde 50 milyon derecede erimeyen bir metal olmaması
Bazı tasarımlarda reaktif gaz kaçırma
Yüksek sıcaklık ve basınç nedeniyle patlama riski termonükleer bomba
33. Nükleer Füzyon (ing. Fusion)
Dünyadaki Mevcut Santreller
ÇİN Deneysel Gelimiş Süperiletken Tokamak* (EAST)
50 milyon santigrad derece
ALMANYA Wendelstein X-7 Stellarator
3 Şubat 2016 tarihinde Almanya Başbakanı Merkel
tarafından açıldı.
ABD ABD Ulusal Araştırma Merkezi –NIF
Lazer Füzyon
Helion Energy
2019 ilk ticari füzyon reaktörü
TIR ile taşınacak kadar küçük
JAPONYA Büyük Burma Aygıtı (LHD)
Avrupa Birliği ITER reaktörü, European Torus, JET
Fransa Cadarach Araştırma Merkezi
500 megawatt enerji
Rusya TOKAMAK
35. NÜKLEER ENERJİ
KURUM VE KURULUŞLARI
The Nuclear Instıtude (Ni)
http://www.nuclearinst.com/
US Nuclear Energy Foundation (NEF)
http://www.usnuclearenergy.org/
Nuclear Energy Institute (NEI)
http://www.nei.org
American Nuclear Society (ANS)
http://www.ans.org/
World Nuclear Association (WNA)
http://www.world-nuclear.org/
OECD Nuclear Energy Agency
https://www.oecd-nea.org/
EUROfusion
https://www.euro-fusion.org/eurofusion/
National Aeronautics and Space Administration (NASA)
https://www.nasa.gov/directorates/spacetech/niac/2012_phaseII_fellows_slough.html
39. KAYNAKLAR
NÜKLEER GÜÇ SANTRALLERİ VE ÜLKEMİZ - Prof. Dr. Meral Eral Ege Üniversitesi Nükleer
Bilimler Enstitüsü Nükleer Teknoloji Anabilim Dalı
NÜKLEER GÜÇ SANTRALLERİ ve TÜRKİYE - NÜKLEER ENERJİ PROJE UYGULAMA DAİRE
BAŞKANLIĞI
NÜKLEER ENERJİ ve TARTIŞMALAR IŞIĞINDA TÜRKİYE’DE NÜKLEER ENERJİ GERÇEĞİ /
Kadir TEMURÇİN - Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü / Alpaslan ALİAĞAOĞLU
- Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
http://www.diffen.com/difference/Nuclear_Fission_vs_Nuclear_Fusion
http://thenextgalaxy.com/disadvantages-and-advantages-of-nuclear-fusion-list/
Popüler Mechanics Türkiye - Mayıs 2016 sayısı