1. CƠ SỞ KỸ THUẬT VÔ TUYẾN TRUYỀN HÌNH MÁY THU HÌNH ĐEN TRẮNG 9.1. Định nghĩa và khái niệm cơ bản Vô tuyến truyền hình là sự truyền đi xa các hình ảnh chuyển động nhờ sóng điện từ. Tần số hình ảnh: 30Hz  6,5 MHz Siêu cao tần VHF (Very High Frequency) có tần số từ 30MHz  300MHz. Chứa được 12 kênh truyền hình, đánh số từ kênh 1  12. Thậm cao tần UHF (Ultra High Frequency) có tần số từ 300MHz  3000MHz. Chứa được 60 kênh truyền hình, đánh số từ 21  81. Tần số âm thanh: 20Hz  20 kHz

2. VỊ TRÍ A VỊ TRÍ B

3. VỊ TRÍ B

4. VỊ TRÍ A ĐiỂM ẢNH (PIXEL) PICTURE ELEMENT

5. Cho đến nay, chưa thể truyền đi cả một bức ảnh trong một lúc. Muốn truyền, trước hết ta phải phân chia hình ảnh thành nhiều phần tử rất nhỏ gọi là điểm ảnh (pixel). Những điểm này được lần lượt gửi đi và lần lượt ráp lại theo thứ tự. Khi các điểm ráp nối chớp nhoáng, ta thấy lại trọn vẹn bức ảnh. Sở dĩ ta có cảm giác là xem trọn vẹn một bức ảnh, mà không phải là từng điểm ảnh, là nhờ ánh sáng còn lưu lại một thời gian ngắn, trong võng mạc của mắt.

6. Sau khi tắt ánh sáng kích thích trên võng mạc, phải mất một khoảng thời gian cở 0,1 giây, võng mạc mới phục hồi như cũ. Trong khoảng thời gian đó, cảm giác sáng chưa bị mất và người quan sát vẫn còn thấy hình ảnh của vật. Để thấy ảnh chuyển động người ta truyền đi nhiều hình ảnh trong một giây. Số hình này tuỳ theo hệ truyền hình Hệ FCC (Federal Communications Commission) chọn 30 hình/s Hệ OIRT (Organisation International Radio and Television) chọn 25 hình/s Điện ảnh chọn 24 hình/s

7. 9.2.Phân ảnh trong vô tuyến truyền hình Trong vô tuyến truyền hình, phân ảnh là chia ảnh thành nhiều hàng ngang (horizoltal line). Còn gọi là dòng Số dòng tuỳ thuộc tiêu chuẩn của từng hệ truyền hình, số dòng càng lớn độ phân giải càng cao, hình tái tạo càng rõ nét Mỗi hàng ngang lại chia ra làm nhiều điểm. Những hàng và điểm kết hợp lại thành một khung ảnh (frame).

8. Trên hình có nhiều đường ngang (horizoltal line), nhưng mắt ta không thấy các đường ngang này là do năng suất phân ly của mắt. Năng suất phân ly của mắt là góc trông nhỏ nhất φ min giữa hai điểm A và B mà mắt còn có thể phân biệt được. Năng suất phân ly của mắt phụ thuộc vào từng con mắt. Phép đo đạc thống kê cho ta kết quả

9. Khoảng cách dễ nhìn nhất: từ 4h đến 6h φ = 10 o ÷ 14 o Số dòng n: n = 600 dòng ÷ 840 dòng Hệ FCC chọn 525 dòng Hệ OIRT chọn 625 dòng HDTV (High Definition Televíion) chọn trên 1000 dòng (khoảng 1024 dòng) 1.920x1.080 pixel 1.366 x 768 pixel 1.024 x 768 pixel φ β d h

10. 3 4 9 16

11. 16 9

12. LG 50PB2RR - TV Plasma với chức năng ghi hình vào ổ cứng Samsung F8 - dòng TV LCD 100 Hz mới nhất của Samsung

13. Số điểm ảnh trong một khung ảnh được tính theo công thức: n: Số điểm ảnh trong một khung ảnh. H: Số hàng ngang (dòng) trong một khung ảnh. Điểm ảnh Điểm ảnh

14. Tổng số điểm gởi đi trong một giây của mỗi hệ: Hệ FCC: N = 367.500 đ x 30 = 11.025.000 đ Chu kỳ biến điệu bé nhất bằng thời gian cần thiết để truyền đi 2 phần tử, do đó tần số hình ảnh cực đại: Hệ OIRT: N = 520.833 đ x 25 = 13.020.825 đ Tần số hình ảnh của hệ FCC: 30Hz ÷ 4,2 MHz Tần số hình ảnh của hệ OIRT: 30Hz ÷ 6 MHz Tần số hình ảnh cực đại của FCC: Tần số hình ảnh cực đại của OIRT:

15. 9.3. Phân ảnh bằng tia điện tử: Trong vô tuyến truyền hình, phân ảnh được gọi là quét. Có hai phương pháp quét: 9.3.1.Quét liên tục: 1 A 2 C 3 4 5 6 7 8 625 B D Tia điện tử chịu tác dụng của từ trường do cuộn lái tia ngang và dọc tạo ra. Nó sẽ lái tia điện tử từ trái sang phải (A đến B), đến cuối dòng, tia điện tử sẽ trở về bên trái (đường hồi ngang) để tiếp tục quét đường thứ hai (C), đến dòng cuối cùng (D) tia điện tử quay trở lại góc trái hàng trên cùng (đường hồi dọc). Một xung xóa sẽ xuất hiện để xóa không cho các đường hồi xuất hiện trên màn hình. Cuộn lái tia được gọi là cuộn Yoke. Quét thuận: đường hối ngang đường hồi dọc

16. 9.3.2.Quét xen dòng Quét liên tục đưa đến một khuyết điểm là hình ảnh thu được ở máy thu bị nhấp nháy. Muốn khắc phục ta phải tìm cách tăng gấp đôi số hình gởi đi trong một giây. Điều này làm tăng dải tần số hình ảnh đã quá lớn. Muốn tăng biểu kiến số hình ảnh gởi đi trong một giây mà không làm tăng thêm dải tần số hình ảnh, ta dùng phương pháp quét xen dòng. Phương pháp này có nhiều ưu điểm, vì vậy các hệ truyền hình đều dùng phương pháp quét xen dòng để phân ảnh. Như vậy, 25 ảnh, mỗi ảnh có 625 dòng vẫn được truyền đi trong một giây, nhưng trong 1/50 giây đầu tiên có 312,5 dòng lẻ được truyền đi. 1/50 giây sau có 312,5 dòng chẵn được truyền đi. Kết quả là một giây có 50 khung ảnh truyền đi. Sự nhấp nháy không còn nữa. 1 3 5 7 625 2 4 6 8 624