1. Ζ ΔΞΗΓΟΑΠΖ ΡΖΠ ΖΙΗΑΘΖΠ
ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ ΠΡΝ ΓΔΟΚΑ
Ππλέπεηεο & Κέηξα Ξξνζηαζίαο
ΘΓΒ
Αξρίαηξνο
Θσλζηαληίλνο Γ. Βέξξνο
Γληεο Γεξκαηνινγηθήο Θιηληθήο
411 ΓΠΛ ΡΟΗΞΝΙΖΠ

2. Ν ΖΙΗΝΠ
• Ο
ήιηνο
είλαη
έλαο
αιεζηλφο
ζηαζκφο
παξαγσγήο
ειεθηξνκαγλεηηθήο αθηηλνβνιίαο.
• Παξάγεη έλα επξχ θάζκα, απφ ηελ θνζκηθή αθηηλνβνιία κέρξη
ηα ξαδην-ειεθηξηθά θχκαηα. Οη αθηηλνβνιίεο πνπ επεξεάδνπλ
ην δέξκα καο, είλαη έλα κφλν κηθξφ ηκήκα ηνπ ειηαθνχ
θάζκαηνο.
• Οη αθηηλνβνιίεο απηέο είλαη νη :
- Τπέξπζξε αθηηλνβνιία (InfraRed)
- Οξαηφ θσο (Visible Light)
- Τπεξηψδεο αθηηλνβνιία (UltraViolet)
ΘΓΒ

3. ΦΑΠΚΑ ΖΙΔΘΡΟΝΚΑΓΛΖΡΗΘΖΠ
ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
ΘΓΒ

4. ΞΔΟΗ UV ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
Ζ Τπεξηψδεο αθηηλνβνιία ππνδηαηξείηαη ζε 3
ηχπνπο :
1. UVA κε κήθνο θχκαηνο 400 - 320 nanometers (nm),
2. UVB (320 - 290 nm).
3. UVC (290 - 200 nm).
ΘΓΒ

5. Ζ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑ ΡΝ΢ ΖΙΗΝ΢
• Απφ ηηο νξαηέο θαη αφξαηεο αθηηλνβνιίεο πνπ εθπέκπεη
ν ήιηνο, νη αφξαηεο ππεξηψδεηο (UVA & UVB), θηάλνπλ
ζηελ επηθάλεηα ηεο γεο θαη πξνθαινχλ ηα πην πνιιά
πξνβιήκαηα.
• Ζ ππεξηψδεο αθηηλνβνιία δηεηζδχεη ζην δέξκα θαη ηνπο
νθζαικνχο θαη ζπρεηίδεηαη κε ηελ εκθάληζε ζνβαξψλ
λνζεκάησλ, φπσο ν θαξθίλνο ηνπ δέξκαηνο θαη ν
θαηαξξάθηεο.
• Γελ ππάξρεη «αζθαιήο» ππεξηψδεο αθηηλνβνιία.
ΘΓΒ

6. Ρ΢ΞΝΗ UV ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
• Ζ UVA (320 - 400 nm) είλαη ε κεγαιχηεξε πεγή
ειηαθήο αθηηλνβνιίαο ζηελ επηθάλεηα ηεο γεο θαη
δηεηζδχεη θάησ απφ ηηο επηθαλεηαθέο ζηνηβάδεο ηνπ
δέξκαηνο.
•
ΘΓΒ
Ζ UVB (280 - 320 nm) θηάλεη ζε κηθξφηεξα πνζά
ιφγσ ηεο απνξξφθεζεο κεγάινπ κέξνπο ηεο απφ ηε
ζηνηβάδα ηνπ φδνληνο. Θαη πάιη φκσο αξθεί γηα λα
πξνθαιέζεη δεκηά.
• Ζ UVC (190 - 280 nm) είλαη εμαηξεηηθά βιαβεξή γηα
ην δέξκα, αιιά απνξξνθείηαη ηειείσο απν ην φδνλ ηεο
ζηξαηφζθαηξαο θαη έηζη δελ θηάλεη ζηελ επηθάλεηα ηεο
γεο.

7. ΚΔΟΗΘΔΠ ΓΗΑΦΝΟΔΠ UVA - UVB
• Οη εμσηεξηθέο ζηνηβάδεο ηνπ δέξκαηνο, ιακβάλνπλ
πεξίπνπ
18 θνξέο πην πνιχ ελέξγεηα απφ ηελ UVA
παξά απφ ηελ UVB.
• Ζ UVA παίδεη δξαζηηθφηεξν ξφιν ζηε δηαηήξεζε ηνπ
καπξίζκαηνο.
• Ζ
UVA
φκσο
είλαη
1000
εξπζεκαηνγφλνο απφ ηελ UVB.
θνξέο
ιηγφηεξν
• Αλ θαη νη δχν έρνπλ ηελ κεγαιχηεξε έληαζε ην
κεζεκέξη, κεγάιν κέξνο ηεο UVA «εθηείλεηαη» θαη ζηηο
πξστλέο θαη ζηηο απνγεπκαηηλέο ψξεο.
ΘΓΒ

8. ΚΔΟΗΘΔΠ ΓΗΑΦΝΟΔΠ UVA – UVB
(2)
• Δλψ ην 72% ηεο εηήζηαο δφζεο UVB ιακβάλεηαη θαηά
ην θαινθαίξη θαη ην 28% ιακβάλεηαη θαηά ηνλ ππφινηπν
ρξφλν, κφλν ην 48% ηεο εηήζηαο δφζεο UVA
ιακβάλεηαη θαηά ην θαινθαίξη θαη ην 52% θαηά ηνλ
ππφινηπν ρξφλν.
• Ζ UVA (ζε αληίζεζε κε ηελ UVB), δελ θηιηξάξεηαη απφ
ηα ηδάκηα ησλ παξαζχξσλ.
• Ζ UVA είλαη ζρεηηθά αλεπεξέαζηε απφ ην πςφκεηξν θαη
ηηο αηκνζθαηξηθέο ζπλζήθεο.
ΘΓΒ
• Ζ UVA δηεηζδχεη θη απηή ζην δέξκα, θηάλνληαο ζε
βάζνο φπνπ πνιιέο δηαδηθαζίεο θσηνγήξαλζεο
ιακβάλνπλ ρψξαλ.

9. «ΦΗΙΡΟΑΟΗΠΚΑ» ΖΙΗΑΘΖΠ
ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
Σν ειηαθφ θσο θηιηξάξεηαη θαζψο πεξλά κέζα απφ ηελ
αηκφζθαηξα (απφ ην φδνλ, ηα ζσκαηίδηα ηεο ζθφλεο, ηνλ
θαπλφ, ηνπο πδξαηκνχο), ελσ ηαπηφρξνλα εκπνδίδεηαη
θαη ε δηέιεπζε ησλ επηθίλδπλσλ κεθψλ θχκαηνο
(θνζκηθή αθηηλνβνιία, αθηίλεο γάκα, αθηίλεο Υ θαη
αθηηλνβνιία
UVC). Ζ
ελαπνκείλαζα
αθηηλνβνιία
δηεηζδχεη ζην δέξκα, φπνπ θαη πξνθαιεί δηάθνξα
βηνινγηθά θαη κεηαβνιηθά απνηειέζκαηα. Από ην
ζύλνιν ηεο ειηαθήο ελέξγεηαο πνπ θηάλεη ζηελ
επηδεξκίδα, κόλν ην 10% απνηειείηαη από UV
αθηηλνβνιία, αιιά ηα βξαρέα απηά κήθε θχκαηνο είλαη
πνιχ ελεξγεηηθά θαη πνιχ δξαζηηθά απφ βηνινγηθήο
άπνςεο.
ΘΓΒ

10. UVC
ΘΓΒ

11. ΣΑΟΑΘΡΖΟΗΠΡΗΘΑ UV
ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ ΘΑΗ ΝΟΑΡΝ΢ ΦΩΡΝΠ
Τύπνο
% αθηηλνβνιία πνπ
θηάλεη
ζηελ
επηθάλεηα
ηεο γεο
Μήθνο
Κύκαηνο
(nm)
UVC
0
200-290
Επιδεπμίρ
-
+++
+++
-
UVB
1,7
290-320
Επιδεπμίρ
- Θηλώδερ
σόπιο
-
++
++
++
UVA
6,3
320-400
ΘηλώδερΔικηςωηό
σόπιο
+
+
+
+
Ορατό
92
400-800
Δικηςωηό
σόπιοΥποδόπιο
+
-
-
+
ΘΓΒ
Βάζνο
δηείζδπ
ζεο
Γηείζδπζε
από ην
γπαιί ηωλ
παξαζύξωλ
Δξπζεκα
ηνγόλνο
Καξθηλνγέλε
ζε
Δπηβξαδπλόκελν
δξάζε
Μαύξηζκα

12. Δ΢ΔΟΓΔΡΗΘΔΠ ΔΞΗΓΟΑΠΔΗΠ ΡΖΠ
ΖΙΗΑΘΖΠ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
Παξφιν πνπ ν ήιηνο είλαη απαξαίηεηνο γηα :
# Σε ζσκαηηθή θαη ζπλαηζζεκαηηθή καο
ζηαζεξόηεηα,
# Παξαγσγή ζεξκόηεηαο (απνηέιεζκα ηεο ππέξπζξεο
αθηηλνβνιίαο)
# ΢χλζεζε βηηακίλεο D ζην δέξκα (απνηέιεζκα ηεο
UVB αθηηλνβνιίαο – αξθεί έλα 10ιεπην ηελ εκέξα)
# Φσηνζύλζεζε ησλ θπηψλ,
παξακέλεη έλαο θίινο ηνλ νπνίν δελ ζα πξέπεη λα
επηζθεθηφκαζηε ππεξβνιηθά ζπρλά, εάλ δελ ζέινπκε
λα αληηκεησπίζνπκε αξγφηεξα ηηο θαηαζηξεπηηθέο
ΘΓΒ
ζπλέπεηέο ηνπ.

13. ΘΓΒ

14. Ζ «ΡΟ΢ΞΑ ΡΝ΢ ΝΕΝΛΡΝΠ»
Ρν όδνλ είλαη έλα θπζηθό αέξην πνπ βξίζθεηαη ζηελ
αηκόζθαηξα ζε 2 ζηνηβάδεο.
΢ηελ ΣΡΟΠΟ΢ΦΑΗΡΑ πνπ πεξηβάιιεη ηελ επηθάλεηα ηεο
γεο ην «θαθό» φδνλ είλαη έλαο ξππνγφλνο παξάγσλ
πνπ ζπκβάιιεη ζηε δεκηνπξγία ηεο αηζαινκίριεο.
΢ηελ ΢ΣΡΑΣΟ΢ΦΑΗΡΑ φκσο, ην φδνλ είλαη «θαιό» θαη
απνξξνθά ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο UVB θαη φιε ηε
UVC
αθηηλνβνιία.
Ρν
ζηξαηνζθαηξηθό
όδνλ
βξίζθεηαη ζε ύςνο 10 - 50 ρικ από ηελ επηθάλεηα
ηεο γεο.
ΘΓΒ

15. Ζ «ΡΟ΢ΞΑ» ΡΝ΢ ΝΕΝΛΡΝΠ
(ζπλέρεηα)
• Ζ ζηνηβάδα ηνπ φδνληνο ηεο ζηξαηφζθαηξαο, δξα ζαλ
έλα
πνιχ
ηζρπξφ
«θίιηξν»,
απνξξνθψληαο
έλα
κεγάιν πνζφλ ππεξησδψλ αθηίλσλ ηνπ ήιηνπ, πνπ
δηαθνξεηηθά ζα έθηαλαλ ζηελ επηθάλεηα ηεο γεο.
• Σα
ρεκηθά
πνπ
θπξίσο
είλαη
ππεχζπλα
γηα
ηελ
θαηαζηξνθή ηεο ζηνηβάδαο, είλαη νη αινγνλσκέλνη
πδξνγνλάλζξαθεο (chlorofluorocarbons, CFC's),
πνπ βξίζθνληαη ζηα αέξηα ησλ ςπγείσλ, ζηα δηάθνξα
ΘΓΒ
sprays, ππξνζβεζηήξεο θαη αιινχ ζηε βηνκεραλία.

16. Ζ «ΡΟ΢ΞΑ» ΡΝ΢ ΝΕΝΛΡΝΠ
(ζπλέρεηα)
• Οηαλ νη πδξνγνλάλζξαθεο απηνί απνζπληεζνχλ ζηελ
ζηξαηφζθαηξα,
απειεπζεξψλνπλ
ριψξην,
ην
νπνίν
«επηηίζεηαη» ζην φδνλ. Θάζε άηνκν ρισξίνπ δξα ζαλ
θαηαιχηεο θαη πξνθαιεί ηε δηάζπαζε 100.000 κνξίσλ
φδνληνο.
ΘΓΒ

17. Ζ «ΡΟ΢ΞΑ» ΡΝ΢ ΝΕΝΛΡΝΠ
(ζπλέρεηα)
•Αλ ζπλερηζηεί ε ρξήζε ησλ sprays πνπ πεξηέρνπλ ηνπο
βιαπηηθνχο
γηα
ην
φδνλ
ηεο
ζηξαηφζθαηξαο
πδξνγνλάλζξαθεο, κέρξη ην 2075 ε δψλε ηνπ φδνληνο ζα
έρεη θαηαζηξαθεί θαηά ην 40%.
•Δρεη δε ππνινγηζηεί φηη:
 1% ηνπ όδνληνο   2% ηεο UVB
πνπ
θηάλεη
ζηε
γε
κε
ζπλέπεηα
ηειηθά
ηα
αθαλζνθπηηαξηθά θαη βαζηθνθπηηαξηθά θαξθηλψκαηα ηνπ
ΘΓΒ
δέξκαηνο λα απμάλνπλ θάζε ρξόλν θαηά 1-3%.

18. ΔΛΡΑΠΖ ΢ΞΔΟΗΩΓΝ΢Π
ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
•
•
•
•
•
•
•
ΘΓΒ
Ζ έληαζε ηεο UVΒ πνπ θηάλεη ζην ζεκείν πνπ
βξηζθόκαζηε, εμαξηάηαη από :
Δπνρή
Χξα ηεο εκέξαο
Γεσγξαθηθφ πιάηνο
Τςφκεηξν πνπ βξηζθφκαζηε
Αληαλάθιαζε ηνπ ειηαθνχ θσηφο ζηελ επηθάλεηα ηεο
γεο
Γηάρπζε ζηελ αηκφζθαηξα
΢χλλεθα

19. ΔΛΡΑΠΖ UV ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
(ζπλέρεηα)
Ξαξαδείγκαηα:
• Ζ έληαζε ηεο UVB είλαη κεγαιχηεξε ην κεζεκέξη απφ
ην πξστ ή ην απφγεπκα, κεγαιχηεξε ην θαινθαίξη απ’
φηη ηνλ ρεηκψλα
• Κεγαιχηεξε ζηνλ Ηζεκεξηλό απ’ φηη ζηελ Δπξψπε
• ΢ε πςόκεηξν 1500 κ. ε έληαζε ηεο UV απμάλεη θαηά
20% !
• Σν γξαζίδη αληαλαθιά κφλν ην 3%, ην λεξό ηεο
ζάιαζζαο 5%, ε άκκνο 17% θαη ην ρηόλη 85% !!
• Σα ζύλλεθα απνξξνθνχλ ην 30-80% ηεο αθηηλνβνιίαο
(αλάινγα κε ην χςνο πνπ βξίζθνληαη, ηελ ππθλφηεηα
θιπ), ΟΥΗ ΟΚΧ΢ ΟΙΖ ηελ αθηηλνβνιία.
ΘΓΒ

20. ΓΔΗΘΡΖΠ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
(UV INDEX)
Πξνγλσζηηθφο δείθηεο ηεο αθηηλνβνιίαο
Πξνιεπηηθά κέηξα ρξεηάδνληαη φηαλ ν δείθηεο είλαη > 5
UV Index
ΣΟΝΛΝΠ ΑΠΦΑΙΝ΢Π
ΔΘΘΔΠΖΠ
>9
ΑΘΡΑΗΑ
< 15 ιεπηά
7-9
ΤΦΖΙΖ
< 20 ιεπηά
4-7
ΘΓΒ
Θαηεγνξία
ΚΔΣΡΗΑ
πεξίπνπ 30 ιεπηά
0-4
ΥΑΚΖΙΖ
> 1 ψξα

21. ΓΔΗΘΡΖΠ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
(ζπλέρεηα)
ΘΓΒ

22. ΔΞΗΓΟΑΠΔΗΠ ΡΖΠ ΢ΞΔΟΗΩΓΝ΢Π
ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ ΠΡΝΛ ΝΟΓΑΛΗΠΚΝ
• ΞΟΝΩΟΖ ΓΖΟΑΛΠΖ ΡΝ΢ ΓΔΟΚΑΡΝΠ
(Φσηνγήξαλζε)
• ΘΑΟΘΗΛΝΗ ΓΔΟΚΑΡΝΠ
• ΝΦΘΑΙΚΗΘΔΠ ΒΙΑΒΔΠ
• ΘΑΡΑΠΡΝΙΖ ΑΛΝΠΝΞΝΗΖΡΗΘΝ΢ Π΢ΠΡΖΚΑΡΝΠ
ΘΓΒ

23. ΝΦΘΑΙΚΗΘΔΠ ΒΙΑΒΔΠ
Ακόμα και μικπά ποσά ηλιακήρ ακτινοβολίαρ, αςξάνοςν
τιρ πιθανότητερ ουθαλμικήρ βλάβηρ
• Θαηαξξάθηεο : Κηα απφ ηηο θχξηεο αηηίεο ηχθισζεο
• Φσηνθεξαηίηηο από ειηαθό θώο: «έγθαπκα» ηνπ
νθζαικνχ. Σν ζχκπησκα εμαθαλίδεηαη ζε έλα
48σξν, αιιά πξνδηαζέηεη ζε επηπινθέο αξγφηεξα ζηε
δσή.
Ζ βιάβε ζηνπο νθζαικνχο απφ ππεξηψδε
αθηηλνβνιία, είλαη αζξνηζηηθή, έηζη δελ είλαη πνηέ αξγά
ΘΓΒ
λα αξρίζνπκε λα πξνζηαηεχνπκε ηα κάηηα καο.

24. ΘΑΡΑΠΡΝΙΖ ΑΛΝΠΝΞΝΗΖΡΗΘΝ΢
Π΢ΠΡΖΚΑΡΝΠ
• Ζ ππεξβνιηθή έθζεζε ζηνλ ήιην κπνξεί λα αιιάμεη ηελ
θαηαλνκή θαη ηε ιεηηνπξγία ησλ ΙΑ (ηα θπξίσο
ππεχζπλα θχηηαξα γηα ηελ άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ).
• Δπαλαιακβαλφκελε ππεξέθζεζε ζηελ αθηηλνβνιία
κπνξεί λα πξνθαιέζεη κείσζε ηεο ακπληηθήο ηθαλφηεηαο
ηνπ νξγαληζκνχ.
ΘΓΒ

25. ΑΙΙΔΠ ΔΞΗΒΙΑΒΔΗΠ ΔΞΗΓΟΑΠΔΗΠ
ΡΖΠ ΢ΞΔΟΗΩΓΝ΢Π ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ
• ΕΟΘΔΕΘΜΩΡΗ ΜΞΡΗΛΑ΢ΩΜ - ΦΩ΢ΞΕΣΑΘΡΘΗΡΘΑ :
Ρνδφρξνπο Λφζνο, Απινχο Δξπεο, Αλεκεπινγηά,
Φσξίαζε (10%), Δξπζεκαηψδεο Ιχθνο αιιά θαη άιιεο
δεξκαηνπάζεηεο ζπγγελείο θαη κε.
• ΑΚΚΕΠΓΘΙΕΡ ΑΜ΢ΘΔΠΑΡΕΘΡ
Οη αληηδξάζεηο απηέο νθείινληαη ζε :
1. Αιιεξγία ζην Ζιηαθφ θψο (Ζιηαθή Θλίδσζε)
2. Αιιειεπίδξαζε αθηηλνβνιίαο κε θαιιπληηθά, αξψκαηα,
θπηά, ηνπηθέο θξέκεο θαη αληηειηαθά.
Χξηζκέλα ΦΑΟΚΑΘΑ, φπσο ηα αληηζπιιεπηηθά,
αληηυπεξηαζηθά, ηα αληηθιεγκνλψδε, αληηθαηαζιηπηηθά
θ.ά κπνξεί λα πξνθαιέζνπλ θσηναιιεξγηθφ εμάλζεκα.
ΘΓΒ

26. Φσηναιιεξγηθή Γεξκαηίηηο
ΘΓΒ

27. ΑΟΛΖΡΗΘΔΠ ΔΞΗΓΟΑΠΔΗΠ
΢ΞΔΟΗΩΓΝ΢Π ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ ΠΡΝ
ΓΔΟΚΑ (1)
ΔΞΗΒΟΑΓ΢ΛΝΚΔΛΑ ΑΞΝΡΔΙΔΠΚΑΡΑ
(νθείινληαη θπξίσο ζηελ UVB αθηηλνβνιία)
ΘΓΒ
•Ρν ειηαθό εξύζεκα, ην θιαζζηθό «έγθαπκα»
– Πνηθίιιεη απφ έλα ήπην θνθθίληζκα έσο ηελ
εκθάληζε θπζαιίδσλ.
– Ζ βαξχηεηά ηνπ εμαξηάηαη απφ ηελ έληαζε θαη ηνλ
ρξφλν έθζεζεο ζηνλ ήιην θαζψο θαη απφ ηνλ
θσηφηππν ηνπ δέξκαηνο.
– Οη αθηίλεο UVA επηδεηλψλνπλ ην έγθαπκα.
• Ζ επηβξαδπλόκελε κειάγρξσζε ή «καύξηζκα»
– Δκθαλίδεηαη 2 κέξεο κεηά ηελ έθζεζε ζηνλ ήιην,
έρεη ηε κέγηζηε έληαζε ηελ 20ε πεξίπνπ εκέξα θαη
κεηά ππνρσξεί ζηαδηαθά.
– Πξνθαιείηαη απφ ηελ UVB.
– H UVA αθηηλνβνιία, δηεγείξεη επίζεο ηελ παξαγσγή
κειαλίλεο, αιιά γηα ηνλ ζθνπφ απηφ απαηηείηαη
1000 θνξέο πεξηζζφηεξε ελέξγεηα αθηηλνβνιίαο.

28. ΑΟΛΖΡΗΘΔΠ ΔΞΗΓΟΑΠΔΗΠ
΢ΞΔΟΗΩΓΝ΢Π ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ ΠΡΝ
ΓΔΟΚΑ (2)
ΣΟΝΛΗΑ ΑΞΝΡΔΙΔΠΚΑΡΑ
(νθείινληαη ζηηο UVA θαη UVB αθηηλνβνιία)
Θπξηψηεξα :
Γήξαλζε ηνπ δέξκαηνο (Φσηνγήξαλζε)
Πξφθιεζε ΢πίισλ θαη Γεξκαηηθψλ Θαξθίλσλ
Γηάθνξεο
βιάβεο:
επξπαγγείεο,
θιεβηθέο
ππνκειάλσζε, θ.ά
ΘΓΒ
Γηάρπηε
ιίκλεο,
εξπζξφηεηα,
ζηαγνλνεηδήο

29. ΦΩΡΝΓΖΟΑΛΠΖ : ΚΖΣΑΛΗΠΚΝΠ
• Κέζσ ελφο ΢ΤΛΘΔΣΟΤ ΓΔΛΔΣΗΘΟΤ ΚΖΥΑΛΗ΢ΚΟΤ, ην
Ζιηαθφ θσο θαηαζηέιιεη ηε παξαγσγή θνιιαγφλνπ
αδξαλνπνηψληαο ηα γνλίδηα πνπ «παξάγνπλ» ην
θνιιαγφλν. Σαπηνρξφλσο, ην ειηαθφ θσο ελεξγνπνηεί
θαηαζηξεπηηθά γηα ην θνιιαγφλν έλδπκα.
• ΢ΤΛΔΠΔΗΑ: Θαηαζηξνθή ηνπ δέξκαηνο. Σν δέξκα έρεη
έλα ηξαχκα πνπ πξέπεη λα επνπισζεί. Ζ επνχισζε
ελφο ηξαχκαηνο δελ είλαη πνηέ ηέιεηα. Κπνξεί λα είλαη
99.9% ηέιεηα, αιιά πνηέ 100%. Ζ κηθξννπιή απηή
δελ είλαη νξαηή κε ην κάηη, αιιά κεηά απφ πξνθιήζεηο
ρηιηάδσλ ηέηνησλ νπιψλ ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο, νη
κηθξννπιέο γίλνληαη καθξν-νπιέο θαη νξαηέο.
• Πξαθηηθά θαη θαζψο κεγαιψλνπκε, νη ίλεο ηνπ
θνιιαγφλνπ θαη ηεο ειαζηίλεο πνπ δηαηεξνχλ
ειαζηηθφ ην δέξκα, αδπλαηίδνπλ ή θαηαζηξέθνληαη.
ΘΓΒ

30. ΦΩΡΝΓΖΟΑΛΠΖ
(2)
• Σν δέξκα αξρίδεη θαη θαίλεηαη ζακπφ, ραιαξφ θαη
καιαθφ, γίλεηαη ιεπηφηεξν, ράλεη ην ιίπνο ηνπ θαη
γίλεηαη πην πιαδαξφ.
• Σαπηνρξφλσο, ε βαξχηεηα παίδεη ην δηθφ ηεο ξφιν,
«ηξαβψληαο» ην δέξκα πξνο ηα θάησ θάλνληαο ην
επίζεο ραιαξφ θαη «θξεκαζκέλν».
• Δπί πιένλ : Φαθίδεο, Γπζρξσκίεο – Γεξνληηθέο θαθέο,
Βαζηέο ξπηίδεο, θαγέζσξεο θ.ά
• ΢ηνλ απρέλα επίζεο
Ρνκβνεηδήο Απρέλαο
ΘΓΒ
κπνξνχκε
βιάβεο
φπσο
ν

31. ΘΓΒ
΢ΖΚΑΛΣΗΘΟ΢ Ο ΡΟΙΟ΢ ΣΖ΢ UVA

32. ΘΓΒ

33. ΦΩΡΝΓΖΟΑΛΠΖ: Δλα αζξνηζηηθό
θαηλόκελν
• Ζ ζπζζώξεπζε ζην δέξκα ηεο δξάζεο ηεο ειηαθήο
αθηηλνβνιίαο, ζπλερίδεηαη από ηε βξεθηθή ειηθία
κέρξη ην ζάλαην.
• Ρν 60-80% ηεο ζπλνιηθήο δξάζεο
ηεο αθηηλνβνιίαο έρεη «απνθηεζεί»
κέρξη ηα 18 ρξόληα ηεο δσήο καο !!!
ΘΓΒ

34. ΦΩΡΝΓΖΟΑΛΠΖ : ΑΘΟΝΗΠΡΗΘΖ
ΔΞΗΓΟΑΠΖ ΡΖΠ ΣΟΝΛΗΑΠ ΔΘΘΔΠΖΠ
ΠΡΝΛ ΖΙΗΝ
Πηελ ειηθία ησλ 18 κελώλ, νη βιάβεο δελ είλαη
ΘΓΒ
αθόκα νξαηέο

35. ΘΓΒ
Πηελ ειηθία ησλ 4 εηώλ θαίλεηαη πξώτκε βιάβε από
ηνλ ήιην κε ηε κνξθή «θαθίδσλ» ζηε κύηε θαη
ηηο παξεηέο

36. Πηελ ειηθία ησλ 17 εηώλ, ε έθεβε απηή έρεη ήδε
ζεκαληηθή βιάβε από ην παξαηεηακέλε θαη
ΘΓΒ
απεξίζθεπηε ειηνζεξαπεία

37. Πε κηα γπλαίθα 37 εηώλ, νη βιάβεο θαίλνληαη
ΘΓΒ
μεθάζαξα ζην ππεξηώδεο θσο.

38. Κηα γπλαίθα 52 εηώλ θαίλεηαη κε «γεξαζκέλν»
δέξκα ζην νξαηό θσο θαη κε ζεκαληηθή
ΘΓΒ
θσηνγήξαλζε ζην ππεξηώδεο.

39. Κηα 64ρξνλε θνιπκβήηξηα. Ρν δέξκα είλαη μεξό,
αλειαζηηθό, κε βαξηά κειαγρξσκαηηθή θειίδσζε
ΘΓΒ
θαη ξπηίδεο.

40. ΦΩΡΝΡ΢ΞΝΠ ΓΔΟΚΑΡΝΠ
ΣΤΠΟ΢
ΔΕΡΜΑΣΟ΢
ΕΤΑΙ΢ΘΗ΢ΙΑ ΢ΣΗΝ
UV-ΑΚΣΙΝΟΒΟΛΙΑ
Ι΢ΣΟΡΙΚΟ ΕΓΚΑΤΜΑΣΟ΢ ΚΑΙ
ΜΑΤΡΙ΢ΜΑΣΟ΢. ΑΝΣΙΔΡΑ΢Η
ΣΟΤ ΔΕΡΜΑΣΟ΢ ΜΕΣΑ ΣΑ
ΠΡΩΣΑ 30 ΄ ΣΗ΢ ΕΚΘΕ΢Η΢
I
Εγκαυμα πάντα εύκολα / ποτέ
μαύρισμα (κόκκινα μαλλιά)
II
Πολύ ευαίσθητο
Εγκαυμα πάντα εύκολα / ελάχιστο
μαύρισμα (ξανθοί)
III
Ευαίσθητο
Μέτριο έγκαυμα / μαύρισμα
βαθμιαίο και ομοιόμορφο (ο μέσορ
όπορ στη Λεςκή υςλή)
IV
Μετρίως ευαίσθητο
Ελάχιστο έγκαυμα / πάντα καλό
μαύρισμα (καστανόσπωμοι)
V
ΘΓΒ
Πολύ ευαίσθητο
Λίγο ευαίσθητο
΢πάνια έγκαυμα / έντονο μαύρισμα
(μελαγσποινοί)
VI
Καθόλου ευαίσθητο
Ποτέ έγκαυμα / βαθιά μελάγχρωση
(μαύροι)

41. ΞΟΝΘΑΘΝΖΘΔΗΠ & ΘΑΘΝΖΘΔΗΠ
ΒΙΑΒΔΠ ΞΝ΢ Π΢ΠΣΔΡΗΕΝΛΡΑΗ ΚΔ
ΡΖΛ ΢ΞΔΟΗΩΓΖ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑ
ΞΟΝΘΑΘΝΖΘΔΗΠ
• ΑΘΡΗΛΗΘΔΠ ΢ΞΔΟΘΔΟΑΡΩΠΔΗΠ – ΓΔΟΚΑΡΗΘΝ
ΘΔΟΑΠ
• Γ΢ΠΞΙΑΠΡΗΘΝΗ ΠΞΗΙΝΗ – ΘΑΘΝΖΘΖΠ ΦΑΘΖ –
Π΢ΓΓΔΛΔΗΠ ΚΔΙΑΓΣΟΩΚΑΡΗΘΝΗ ΠΞΗΙΝΗ
ΘΑΘΝΖΘΔΗΠ
• ΒΑΠΗΘΝΘ΢ΡΡΑΟΗΘΝ ΔΞΗΘΖΙΗΩΚΑ (BCC)
• ΑΘΑΛΘΝΘ΢ΡΡΑΟΗΘΝ ΔΞΗΘΖΙΗΩΚΑ (SCC)
• ΚΔΙΑΛΩΚΑ
ΘΓΒ

42. ΑΘΡΗΛΗΘΔΠ ΢ΞΔΟΘΔΟΑΡΩΠΔΗΠ
• Σν πνζνζηφ ησλ αλζξψπσλ πνπ έρεη ηέηνηεο βιάβεο
είλαη >50% (ηδηαίηεξα ζε αγξνηηθνχο πιεζπζκνχο).
• Γελ είλαη θαξθίλνη, αιιά βιάβεο πνπ κπνξεί λα
εμαιιαρζνχλ ζε Αθαλζνθπηηαξηθά θαξθηλψκαηα ή θαη
ζε Βαζηθνθπηηαξηθά ζε σξηζκέλνπο αζζελείο.
• Ζ ΑΤ θαίλεηαη ζαλ κηα ηξαρηά εξπζξή ή θαθέ πιάθα κε
ιέπηα ζηελ επηθάλεηα ζπλήζσο ζε εθηεζεηκέλεο ζηνλ
ήιην πεξηνρέο.
• Ξνζνζηό εμαιιαγήο: 8-10 %
ΘΓΒ

43. ΘΓΒ

44. ΘΓΒ

45. ΘΓΒ

46. ΘΓΒ

47. ΘΑΟΘΗΛΝΗ ΓΔΟΚΑΡΝΠ
(Γεληθά ζηαηηζηηθά ζηνηρεία)
• Πεξίπνπ 1 ζηνπο 5 Ακεξηθαλνχο ζα εκθαλίζεη
δεξκαηηθφ θαξθίλν θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ θαη
in their lifetime, θαη έλαο ζηνπο 71 ζα εκθαλίζεη
Κειάλσκα.
• Δλαο άλζξσπνο πεζαίλεη απφ Κειάλσκα θάζε ψξα
ΘΓΒ

48. ΒΑΠΗΘΝΘ΢ΡΡΑΟΗΘΝ ΘΑΟΘΗΛΩΚΑ
(ΔΞΗΘΖΙΗΩΚΑ)
• Ζ ζπρλφηεξε κνξθή δεξκαηηθνχ θαξθίλνπ (>75%).
• Δκθαλίδεηαη θπξίσο ζε ππεξ-εθηεζεηκέλεο ζηνλ ήιην
πεξηνρέο φπσο πξφζσπν (ηδίσο ζηε κχηε), αιιά θαη ζε
πιάηε, ψκνπο.
• Αξρηθά, ε ζπλεζέζηεξε εκθάληζή ηνπ είλαη έλα ζππξί, ή
κηα πιεγή πνπ δελ θιείλεη.
• Δμειίζζεηαη ζπλήζσο αξγά : είλαη θπξίσο ηνπηθά
θαηαζηξεπηηθφο φγθνο θαη δίλεη ζπάληα κεηαζηάζεηο
(4%).
ΘΓΒ

49. ΘΓΒ

50. ΘΓΒ

51. ΘΓΒ

52. ΑΘΑΛΘΝΘ΢ΡΡΑΟΗΘΝ ΘΑΟΘΗΛΩΚΑ
(ΔΞΗΘΖΙΗΩΚΑ)
• Ζ 2ε ζε ζπρλφηεηα κνξθή δεξκαηηθνχ θαξθίλνπ
(20%).
• Δκθαλίδεηαη θπξίσο θαη απηή ζε ππεξ-εθηεζεηκέλεο ζηνλ
ήιην πεξηνρέο φπσο πξφζσπν, ηδίσο ζηε κχηε, ζην θάησ
ρείινο, ζην πηεξχγην ηνπ απηηνχ, ζην κέησπν θαη ζηα
ρέξηα.
• Αλαπηχζζνληαη ζπλήζσο πάλσ ζε κηα αθηηληθή
ππεξθεξάησζε. Δπίζεο ζε κηα πεξηνρή ηνπ δέξκαηνο
πνπ είρε παιηφ έγθαπκα, πνπ είρε εθηεζεί ζε ρεκηθέο
νπζίεο ή πνπ είρε αθηηλνβνιεζεί.
• Δμειίζζεηαη πην γξήγνξα θαη είλαη πην επηθίλδπλν απφ ην
Βαζηθνθπηηαξηθφ δίλνληαο πην ζπρλά κεηαζηάζεηο ζηνπο
επηρψξηνπο ιεκθαδέλεο.
ΘΓΒ

53. ΘΓΒ

54. ΘΓΒ

55. ΘΓΒ

56. ΔΓΘΑΗΟΖ ΓΗΑΓΛΩΠΖ & ΘΔΟΑΞΔΗΑ
Νη 3 θπξηώηεξεο κέζνδνη ΘΔΟΑΞΔΗΑΠ ΔΛΑΗ :
Υεηξνπξγηθή Αθαίξεζε
Θξπνρεηξνπξγηθή (Θξπνζεξαπεία)
Αθηηλνβνιίεο (ζε πνιχ κεγάιεο βιάβεο)
• Δαλ ε πξνζέιεπζε ζηνλ εηδηθφ Γεξκαηνιφγν γίλεη
έγθαηξα,
ην
πνζνζηό
πιήξνπο
ίαζεο
ησλ
Βαζηθνθπηηαξηθψλ
θαη
Αθαλζνθπηηαξηθψλ
θαξθηλσκάησλ, μεπεξλά ην 95% κεηά απφ ηε ζσζηή
ζεξαπεία.
ΘΓΒ
ΞΟΝΠΝΣΖ !!! Ν ΞΝΛΝΠ ΓΔΛ ΔΗΛΑΗ ΘΟΗΡΖΟΗΝ
ΓΗΑ ΡΝΛ ΘΑΟΘΗΛΝ ΓΔΟΚΑΡΝΠ !!!

57. ΚΔΙΑΛΩΚΑ
• ΔΠΗΘΔΣΗΘΟ΢ ΟΓΘΟ΢, δίλεη ζχληνκα κεηαζηάζεηο
• Σν Κειάλσκα ραξαθηεξίδεηαη απφ έλα αλεμέιεγθην
πνιιαπιαζηαζκφ
ησλ
κειαλνθπηηάξσλ
ηεο
επηδεξκίδαο.
• Κπνξεί λα εκθαληζηεί μαθληθά, ρσξίο πξνεηδνπνίεζε,
αιιά θαη πάλσ ζε έλα πξνυπάξρνληα ζπίιν.
• Δληνπίδνληαη ζπρλφηεξα ζηε ξάρε - πιάηε αλδξψλ θαη
γπλαηθψλ θαη ζηηο θλήκεο ησλ γπλαηθψλ αιιά θαη
νπνπδήπνηε ζην ζψκα.
ΘΓΒ

58. ΠΡΑΡΗΠΡΗΘΑ ΠΡΝΗΣΔΗΑ ΓΗΑ ΡΝ
ΚΔΙΑΛΩΚΑ
• 45,000 - 50,000 λέα πεξηζηαηηθά δηαγηγλψζθνληαη
θάζε ρξφλν ζηηο ΖΠΑ.
• Δλσ ην Κειάλσκα αθνξά ην 4% ησλ Γεξκαηηθψλ
Θαξθίλσλ, είλαη ππεχζπλν γηα ην 80% ησλ ζαλάησλ
απφ απηνχο.
• 9,800 άλζξσπνη ζα πεζάλνπλ απφ δεξκαηηθφ θαξθίλν
ην 2001 ζηηο ΖΠΑ : νη 7800 ζα είλαη απφ Κειάλσκα
θαη νη 2000 απφ ηηο άιιεο κνξθέο.
ΘΓΒ
• Ζ 5εηήο επηβίσζε είλαη 80%. Ζ ζλεζηκφηεηα απφ ην
Κειάλσκα θηάλεη ην 20%, δεχηεξν ζηε ζεηξά κεηά
ηνλ Θαξθίλν ησλ Πλεπκφλσλ.

59. ΠΡΑΡΗΠΡΗΘΑ ΠΡΝΗΣΔΗΑ ΓΗΑ ΡΝ
ΚΔΙΑΛΩΚΑ
(2)
• Σα λέα πεξηζηαηηθά απμάλνπλ θαηά 4% εηεζίσο, έρνπλ
δηπιαζηαζηεί ηελ ηειεπηαία δεθαεηία θαη απμάλνληαη
πεξηζζφηεξν απφ νπνηαδήπνηε άιιε κνξθή θαξθίλνπ. Ζ
αχμεζε απφ ην 1930 είλαη 1900 % !
• Σν 2001, ΔΛΑ΢ ΢ΣΟΤ΢ 71 Ακεξηθαλνχο ζα έρεη ζνβαξφ
θίλδπλν εκθάληζεο κειαλψκαηνο.
• Σν Κειάλσκα είλαη ν πην ζπρλφο Θαξθίλνο ζε γπλαίθεο
ειηθίαο 25-29 εηψλ.
• Δίλαη ν 6νο πην ζπρλφο θαξθίλνο ζηνπο άλδξεο θαη ν 7νο
ζηηο γπλαίθεο.
ΘΓΒ
• Ζ επαγγεικαηηθή δηαγλσζηηθή αθξίβεηα θηάλεη ην
60%...

60. ΞΟΩΪΚΑ ΠΖΚΔΗΑ ΚΔΙΑΛΩΚΑΡΝΠ
Ξ ΙΑΜΞΜΑΡ ABCD των Αμερικανών
• A (Asymmetry)
• B (Border irregular)
• C (Color Varied)
• D (Diameter >6 mm)
ΘΓΒ

61. ABCD
(2)
ΑΠ΢ΚΚΔΡΟΗΑ : ην έλα κηζφ δελ κνηάδεη κε ην
ΘΓΒ
άιιν κηζφ

62. ABCD
(3)
ΝΟΗΑ: Κε νκαιά, νδνλησηά ή αζαθή
ΘΓΒ

63. ABCD
(4)
ΣΟΩΚΑ ΑΛΝΚΝΗΝΚΝΟΦΝ: Γηάθνξεο θαθέ,
ζθνχξεο ή καχξεο απνρξψζεηο, κπνξεί λα είλαη ηα
πξψηα ζεκάδηα Κειαλψκαηνο. Θαζψο ην Κειάλσκα
εμειίζζεηαη κπνξεί λα εκθαληζηνχλ θαη θφθθηλεο,
ΘΓΒ
άζπξεο ή κπιέ απνρξψζεηο.

64. ABCD
(5)
ΓΗΑΚΔΡΟΝΠ : Γ > 6 mm, είλαη ν θαλφλαο
ΘΓΒ

65. ΘΓΒ

66. ΘΓΒ

67. ΞΑΟΑΓΝΛΡΔΠ ΘΗΛΓ΢ΛΝ΢ ΓΗΑ
ΔΚΦΑΛΗΠΖ ΚΔΙΑΛΩΚΑΡΝΠ
• Οηθνγελεηαθφ ηζηνξηθφ
• Αηππνη ζπίινη
• Αηνκηθφ ηζηνξηθφ κειαλψκαηνο
• Δμαζζελεκέλν αλνζνπνηεηηθφ ζχζηεκα
• Πνιινί θπζηνινγηθνί ζπίινη (> 50)
• Τπεξηψδεο (UV) αθηηλνβνιία
• ΢νβαξά εγθαχκαηα
(βι. επφκελν slide)
• Φαθίδεο
• Αλνηρηφρξσκα δέξκαηα
ΘΓΒ

68. Ζ ΑΞΝΦ΢ΓΖ ΔΓΘΑ΢ΚΑΡΩΛ ΑΞΝ ΡΝΛ ΖΙΗΝ
ΠΡΖΛ ΞΑΗΓΗΘΖ θαη ΔΦΖΒΗΘΖ ΖΙΗΘΗΑ,
ΚΔΗΩΛΔΗ ΡΗΠ ΞΗΘΑΛΝΡΖΡΔΠ ΔΚΦΑΛΗΠΖΠ
ΚΔΙΑΛΩΚΑΡΝΠ.
ΘΓΒ

69. ΑΡ΢ΞΝΗ (Γ΢ΠΞΙΑΠΡΗΘΝΗ) ΠΞΗΙΝΗ:
Πύγθξηζε κε Π΢ΛΖΘΗΠΚΔΛΝ΢Π
• Οη Σπίινη («ειηέο») ηνπ δέξκαηνο έρνπλ νξηζκέλα
ραξαθηεξηζηηθά πνπ θη απηά καο πξνεηδνπνηνύλ γηα ηνλ
θίλδπλν λα εμειηρζνύλ ζε ΜΔΛΑΝΩΜΑ. Έηζι αν ζηο ζύνολό
ηοςρ είναι πάνω από 50, αν αςηέρ ζηον κοπμό έσοςν ανώμαλη
πεπιθέπεια και ηο σπώμα ζηην επιθάνειά ηοςρ δεν είναι
ομοιόμοπθα καηανεμημένο, ηόηε μια εξέηαζη από Δεπμαηολόγο
είναι επιβεβλημένη.
• Ειδικόηεπα :
ΘΓΒ

70. Π΢ΓΘΟΗΠΖ ΑΡ΢ΞΩΛ ΚΔ
Π΢ΛΖΘΗΠΚΔΛΝ΢Π ΠΞΗΙΝ΢Π: ΤΠΩΛΑ
Νκνηόκνξθν ρξώκα:
Νινη νη ζπίινη ηείλνπλ
λα είλαη ίδηνη
Γηάθνξα ρξώκαηα :
Καύξν, θαθέ,
εξπζξό/ξνδ.
ΘΓΒ

71. Π΢ΓΘΟΗΠΖ ΑΡ΢ΞΩΛ ΚΔ
Π΢ΛΖΘΗΠΚΔΛΝ΢Π ΠΞΗΙΝ΢Π: ΡΤΗΛΑ
Πηξνγγπιό ή Ωνεηδέο κε
ζαθή όξηα από ην άιιν
δέξκα.
Αζαθή ή νδσλησηά όξηα.
«Γηαρένληαη» ζην γύξσ
δέξκα.
ΘΓΒ

72. Π΢ΓΘΟΗΠΖ ΑΡ΢ΞΩΛ ΚΔ
Π΢ΛΖΘΗΠΚΔΛΝ΢Π ΠΞΗΙΝ΢Π:
ΕΟΘΦΑΜΕΘΑ
Αξρίδνπλ
ζαλ
επίπεδεο,
ιείεο
θειίδεο ζην δέξκα (1a); Κπνξεί
λα είλαη επεξκέλεο (1b) θαη λα
ζρεκαηίδνπλ έλα νκαιό νγθίδην
(1c).
Ζ επηθάλεηα κπνξεί λα
είλαη νκαιή, ιίγν
ιεπηδώδεο ή ηξαρεηά.
ΘΓΒ

73. Π΢ΓΘΟΗΠΖ ΑΡ΢ΞΩΛ ΚΔ
Π΢ΛΖΘΗΠΚΔΛΝ΢Π ΠΞΗΙΝ΢Π:
ΛΕΓΕΘΞΡ
΢πλήζσο < 5 mm.
΢πλήζσο > 5mm
ΘΓΒ

74. Π΢ΓΘΟΗΠΖ ΑΡ΢ΞΩΛ ΚΔ
Π΢ΛΖΘΗΠΚΔΛΝ΢Π ΠΞΗΙΝ΢Π:
ΑΠΘΘΛΞΡ
Δλαο ελήιεθαο κπνξεί λα
έρεη 10-40 ζπίινπο
Κπνξεί
ηνπο
λα
100.
μεπεξλνύλ
Κεξηθνί
θαη
όκσο
έρνπλ ιίγνπο δπζπιαζηηθνύο
ΘΓΒ
ζπίινπο.

75. Π΢ΓΘΟΗΠΖ ΑΡ΢ΞΩΛ ΚΔ
Π΢ΛΖΘΗΠΚΔΛΝ΢Π ΠΞΗΙΝ΢Π:
ΕΜ΢ΞΟΘΡΗ
Ππλήζσο βξίζθνληαη ζηνλ
θνξκό, πάλσ από ηε κέζε ζε
εθηεζεηκέλα ζεκεία ζηνλ ήιην.
Ρν θεθάιη ηα ζηήζε θαη νη
γνθνί, ζπάληα έρνπλ
θπζηνινγηθνύο ζπίινπο.
Δληνπίδνληαη
νπνπδήπνηε
αιιά πην ζπρλά ζηε πιάηε
θαη ζε πεξηνρέο εθηεζεηκέλεο
ζηνλ ήιην. Δπίζεο θαη θάησ
από ηε κέζε, ζηα ζηήζε, ζην
ηξηρσηό ηεο θεθαιήο θαη ζε
ΘΓΒ
γνθνύο

76. ΑΙΙΔΠ ΒΙΑΒΔΠ ΞΝ΢ ΔΣΝ΢Λ
Α΢ΜΖΚΔΛΝ ΘΗΛΓ΢ΛΝ ΔΚΦΑΛΗΠΖΠ
ΚΔΙΑΛΩΚΑΡΝΠ
Π΢ΓΓΔΛΔΗΠ ΚΔΙΑΛΝΘ΢ΡΡΑΟΗΘΝΗ ΠΞΗΙΝΗ
ΘΓΒ
(ζρεη. θίλδπλνο =21)

77. ΑΙΙΔΠ ΒΙΑΒΔΠ ΞΝ΢ ΔΣΝ΢Λ
Α΢ΜΖΚΔΛΝ ΘΗΛΓ΢ΛΝ
ΔΚΦΑΛΗΠΖΠ ΚΔΙΑΛΩΚΑΡΝΠ
(2)
Lentigo Maligna
(ΘΑΘΟΖΘΖ΢ ΦΑΘΖ,
ζρεη. θίλδπλνο =10)
ΘΓΒ

78. ΠΣΔΡΗΘΝΠ ΘΗΛΓ΢ΛΝΠ ΔΚΦΑΛΗΠΖΠ
ΚΔΙΑΛΩΚΑΡΝΠ
ΞΑΟΑΓΩΛ ΘΗΛΓ΢ΛΝ΢
ΠΣΔΡΗΘΝΠ ΘΗΛΓ΢ΛΝΠ (*)
•
Αηππνη ζπίινη & Πξνζωπηθό Ιζηνξηθό Μειαλώκαηνο & Οηθνγελεηαθό
ηζηνξηθό ζηελ νηθνγέλεηα
500
•
Σπίινο πνπ επίκνλα άιιαδε ή αιιάδεη
> 400
•
Αηππνη ζπίινη & Ιζηνξηθό Μειαλώκαηνο
ζηελ νηθνγέλεηα
148
•
Ηιηθία (>15 εηώλ vs < 15)
88
•
Αηππνη ζπίινη αιιά όρη Ιζηνξηθό Μειαλώκαηνο ζηελ νηθνγέλεηα
30-50
•
Σπλεζηζκέλνη Μει. Σπίινη (>150)
50
•
Σπλεζηζκέλνη Μειαλνθπηηαξηθνί Σπίινη (>50 vs <10)
15-25
•
Πξνεγνύκελν Γεξκαηηθό Μειάλωκα πξηλ ηελ ειηθία ηωλ 40
23
•
Σπγγελήο Μειαλνθπηηαξηθόο Σπίινο (>15 εθ)
17 – 21
•
ΠΙΛΟΤΟΙ
15 (!)
•
Αζπξε Φπιή (vs Μαύξε θπιή)
10 - 12
•
Καθνήζεο Φαθή (Lentigo maligna)
10
•
Πξνεγνύκελν δεξκαηηθό κειάλωκα
9
•
Φξεζηκνπνίεζε Tanning Beds πξηλ ηελ ειηθία ηωλ 30
7-8
•
Γεξκαηηθό Μειάλωκα ζε γνλείο, παηδηά ή αδεξθνύο
-8
•
Φαθίδεο, Αλνηρηόρξωκα κάηηα
5
•
Αλνζνθαηαζηνιή
4-8
•
Αθηηληθέο θαθέο (actinic lentigines)
3,5
•
BCC ή SCC
3-5
•
Δπαηζζεζία ζηνλ ήιην
3
•
Υπεξβνιηθή έθζεζε ζηνλ ήιην
ΘΓΒ
3
3

79. Α΢ΡΝΔΜΔΡΑΠΖ
ΕΟΘΟΚΕΞΜ : ΞΡΞΘ ΑΜΗΙΞΣΜ ΡΕ ΞΛΑΔΕΡ
ΑΣΝΗΛΕΜΞΣ ΙΘΜΔΣΜΞΣ, ΘΑ ΟΠΕΟΕΘ ΙΑΘΕ 3-6
ΘΓΒ
ΛΗΜΕΡ ΜΑ ΕΝΕ΢ΑΖΞΜ΢ΑΘ ΑΟΞ ΔΕΠΛΑ΢ΞΚΞΓΞ

80. ΚΔΡΟΑ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ
• Φ΢ΠΗΘΑ ΚΔΡΟΑ
• ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΑ ΠΘΔ΢ΑΠΚΑΡΑ
ΘΓΒ

81. Φ΢ΠΗΘΑ ΚΔΡΟΑ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ
ΟΝ΢ΣΑ
ΘΑΞΔΙΙΑ
Γ΢ΑΙΗΑ
ΘΓΒ
ΝΚΞΟΔΙΙΔΠ

82. Φ΢ΠΗΘΑ ΚΔΡΟΑ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ
(2)
Ονύρα & ΢θάζκαηα
Κηα ιεπηή βακβαθεξή κπινχδα, έρεη δείθηε SPF >
10. Όηαλ είλαη απφ αθξπιηθφ, ν δείθηεο είλαη > 5, ελψ
φηαλ είλαη απφ κεηάμη, ν δείθηεο είλαη > 15. Αιια είδε
ξνχρσλ
έρνπλ
κεγαιχηεξν
δείθηε.
Σα
εθαξκνζηά
ξνχρα έρνπλ κεγαιχηεξν δείθηε απφ ηα θαξδηά.
Πύλλεθα
΢ε κηα αξαηή ζπλλεθηά, ε δφζε ηεο UV είλαη ην 5070% ηεο δφζεο κηαο ειηφινπζηεο εκέξαο.
Αθφκα θαη ζε κηα γθξίδα, βξνρεξή κέξα, ε δφζε
ηεο UV είλαη ην 10-20% ηεο δφζεο κηαο ειηφινπζηεο
ΘΓΒ
κέξαο.

83. Φ΢ΠΗΘΑ ΚΔΡΟΑ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ
(3)
Ωξεο & Δπνρέο
Ζ ζπλνιηθά πξνζιακβαλφκελε εξπζεκαηψδεο
δφζε ζε φιν ην δίκελν Γεθεκβξίνπ - Ηαλνπαξίνπ, είλαη
φζν απηφ κηαο ειηφινπζηεο θαινθαηξηλήο κέξαο.
Σν 50% ηεο ζπλνιηθήο εκεξήζηαο δφζεο,
ιακβάλεηαη ζην ηξίσξν 11-12 κε 14-15. Ζ έληαζε ηεο
UVB πέθηεη γξήγνξα πξνο ην ηέινο ηεο εκέξαο. Ζ
UVA φκσο παξακέλεη ζρεηηθά ζηαζεξή θαζ’ φιε ηε
δηάξθεηα ηεο εκέξαο.
ΘΓΒ
Γπαιί, απηνθίλεηα θιπ.
΢ην ζπίηη θαη ην απηνθίλεην, ηα ηδάκηα
«θηιηξάξνπλ»
ηελ
αθηηλνβνιία
θαη
πξαθηηθά
«θφβνπλ» φιε ηελ
UVB αθνχ απνξξνθνχλ ηελ
αθηηλνβνιία κε κήθνο θχκαηνο < 320 nm.
Ζ UVA φκσο δελ θηιηξάξεηαη θαη δηαπεξλά ην
γπαιί.

84. ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΑ
ΘΓΒ

85. ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΑ
ΓΔΗΘΡΖΠ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ (SPF) –
Π΢ΚΒΑΡΗΘΝΠ ΝΟΗΠΚΝΠ
Κέζε Δξπζεκαηoγόλνο δόζε (MED)
ΓΔΗΘΡΖΠ
ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ=
ΚΔ Αληηειηαθό
Κέζε Δξπζεκαηνγόλνο δόζε (MED)
ΣΩΟΗΠ Αληηειηαθό
MED είλαη ε ειάρηζηε εξπζεκαηνγφλνο δφζε (Minimum Erythemal
Dose) δει. ην
πνζφ ηεο UV αθηηλνβνιίαο πνπ πξνθαιεί εξχζεκα
ζην δέξκα. Ζ πνζφηεηα απηή είλαη αλάινγε κε ην ρξφλν έθζεζεο ηνπ
δέξκαηνο ζηε ππεξηψδε αθηηλνβνιία. ΠΑΡΑΓΔΗΓΚΑ: Ο ρξφλνο γηα λα
«θνθθηλίζεη» έλα δεδνκέλν δέξκα είλαη 15 min. Δαλ ν άλζξσπνο
απηφο ρξεζηκνπνηήζεη δείθηε SPF=20 ηφηε ζα έρεη 15 min. x 20 =
ΘΓΒ
300 min. ειηνπξνζηαζίαο (5 ψξεο)

86. SPF : ΞΟΝΠΝΣΖ !
Ιφγσ ηεο δηαθνξεηηθφηεηαο ηνπ ρξψκαηνο ησλ
αηφκσλ, ησλ πξντφλησλ, ηεο έθζεζεο ζηνλ ήιην θαη
ησλ ζπλζεθψλ ρξήζεο (ζχλλεθα θιπ), δελ κπνξεί
ζηελ πξαγκαηηθφηεηα λα νξηζζεί ζαθψο ν Γείθηεο
Πξνζηαζίαο (SPF).
Δηζη, ν δείθηεο ζήκεξα δελ ρξεζηκνπνηείηαη γηα
λα καο πεί πόζν ζα κείλνπκε θάησ από ηνλ ήιην.
Ζ ςεπδήο αίζζεζε αζθαινχο ρξνληθνχ πεξηζσξίνπ
πνπ καο παξέρεη ην αληηειηαθφ, δελ ζα πξέπεη λα
παξαηείλεη ηελ έθζεζή καο ζηνλ ήιην.
ΘΓΒ

87. Ξεξη SPF (ζπλέρεηα)
• ΑΘΟΚΑ ΘΑΗ ΚΔ ΑΛΣΗΖΙΗΑΘΟ ΓΔΛ ΠΡΟΙΑΚΒΑΛΔΣΑΗ
ΟΙΖ Ζ ΠΗΘΑΛΖ ΕΖΚΗΑ ΠΟΤ ΘΑ ΓΗΛΔΗ ΢ΣΟ ΓΔΡΚΑ.
Αθόκα θαη κε ΢ΞΝ-ΔΟ΢ΘΖΚΑΡΝΓΝΛΔΠ ΓΝΠΔΗΠ
ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑΠ (κε έθζεζε δει. ζηνλ ήιην πνπ
δελ πξνθαιεί εξπζξόηεηα ζην δέξκα), αξρίδεη ε
δηαδηθαζία ηεο θαηαζηξνθήο ηνπ δέξκαηνο.
• Πέξηζπ ην FDA πξφηεηλε ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο
αλαγξαθήο ησλ δεηθηψλ (SPF) ζην 30. Πξντφληα κε
πςειφηεξνπο δείθηεο λα αλαγξάθνπλ "30+" (ή "30
plus"). Οη ιφγνη ήηαλ:
1. Αλεπάξθεηεο ζηηο κεζνδνινγίεο δνθηκαζηψλ ζηα
ιεγφκελα αληηειηαθά κε πςεινχο δείθηεο θαη,
2. Αλεζπρία φηη ε αλαγξαθή πςειφηεξσλ δεηθηψλ
ζα νδεγεί ηνπο θαηαλαισηέο ζε κεγαιχηεξνπο
ρξφλνπο έθζεζεο.
ΘΓΒ

88. ΔΞΗΙΝΓΖ ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΝ΢
• Πξψηα απν φια, ειέγμηε ηνλ Γείθηε Ξξνζηαζίαο
(SPF): Πξέπεη λα είλαη πάλσ απφ 15.
• Οη Δπξσπατθνί δείθηεο δελ είλαη ίδηνη κε εθείλνπο ησλ
ΖΠΑ θαη ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο νη θαηαζθεπαζηέο
ρξεζηκνπνηνχλ δηθνχο ηνπο δείθηεο. Βεβαησζείηε φηη ην
αληηειηαθφ ζαο έρεη επξσπατθφ δείθηε (ε πιεξνθνξία
απηή αλαγξάθεηαη ζηε ζπζθεπαζία). Θαη ε Διιάδα
ρξεζηκνπνηεί ηνπο Δπξσπατθνχο δείθηεο.
ΘΓΒ

89. ΔΞΗΙΝΓΖ ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΝ΢
(2)
• ΢ηε ζπλέρεηα, δηαιέμηε έλα πξντφλ αλάινγα κε ηνλ
ηχπν ηνπ δέξκαηφο ζαο :
Δαλ καπξίδεηε εχθνια θαη έρεηε ζθνπξφρξσκε
επηδεκίδα (κεζνγεηαθφο ηχπνο), επηιέμηε έλα αληηειηαθφ
κε δείθηε 15.
Δαλ ζηελ αξρή θνθθηλίδεηε θαη κεηά καπξίδεηε, επηιέμηε
έλα αληηειηαθφ κε δείθηε πξνζηαζίαο 20.
Δαλ καπξίδεηε κε κεγάιε δπζθνιία θαη ην δέξκα ζαο
θνθθηλίδεη
πνιχ
γξήγνξα,
ρξεζηκνπνηείζηε
έλα
αληηειηαθφ κε δείθηε πξνζηαζίαο κεγαιχηεξν ηνπ 20.
ΘΓΒ
Γεδνκέλνπ φηη ην δέξκα ησλ παηδηψλ είλαη πνιχ
επαίζζεην, ζα πξέπεη λα πξνζηαηεχνληαη πάληα κε
αληηειηαθά κε δείθηεο > 25.

90. ΔΞΗΙΝΓΖ ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΝ΢
(3)
• Δπηιέμηε έλα επράξηζην ζηε ρξήζε αληηειηαθφ. Απηφ
είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ, γηαηί ζα ην ρξεζηκνπνηείηε
ζπρλά.
• Διέγμηε
–ην άξσκα (θαιχηεξα λα ιείπεη),
–ηελ πθή (ζα ην αλαλεψλεηε ζπρλά) θαη
–ηελ ηηκή ηνπ (ηηο αθξηβέο θξέκεο κάιινλ δελ ζα ηηο
ρξεζηκνπνηήζεηε ζπρλά).
–Σελ εκεξνκελία ιήμεσο
–Δάλ αλαγξάθνληαη ηα ζπζηαηηθά ηνπ ζηε ζπζθεπαζία.
ΘΓΒ
Ο δεξκαηνιόγνο θαη ν θαξκαθνπνηόο ζα ζαο
ζπζηήζνπλ αληηειηαθά κε πςειφ δείθηε πξνζηαζίαο ηα
νπνία ηαπηφρξνλα είλαη θαη πνηνηηθά πξντφληα,
ππναιιεξγηθά (φζν είλαη δπλαηφλ), απνηειεζκαηηθά θαη
αζθαιή.

91. ΡΟΝΞΝΠ ΣΟΖΠΗΚΝΞΝΗΖΠΔΩΠ ΡΩΛ
ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΩΛ
Σα αληηειηαθά είλαη άρξεζηα, αλ δελ ρξεζηκνπνηνχληαη
ζσζηά.
1. Θα πξέπεη λα εθαξκφδεηε ην αληηειηαθφ ζαο 20 κε 30
ιεπηά πξηλ βγείηε έμσ, ζε θάζε ζεκείν ηνπ ζψκαηνο
πνπ εθηίζεηαη ζηνλ ήιην.
2. Θα πξέπεη λα δίλεηε ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηηο επαίζζεηεο
πεξηνρέο: απηηά, κχηε, ρείιηα (sticks), πέικαηα, παιάκεο,
ην V ηνπ ιαηκνχ, ηνπο αγθψλεο θαη ην θεθάιη (sprays).
ΘΓΒ

92. ΡΟΝΞΝΠ ΣΟΖΠΗΚΝΞΝΗΖΠΔΩΠ ΡΩΛ
ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΩΛ (2)
3. Αλαλεψλεηε ην αληηειηαθφ ζαο θάζε 2 ψξεο, γηα φζν
εθηείζεζηε ζηνλ ήιην, αθφκα θαη ζην ηέινο ηεο εκέξαο.
΢ην βνπλφ (πρ ζθί), ην εθηεζεηκέλν δέξκα ζα πξέπεη
λα
πξνζηαηεχεηαη
θάζε
κία
ψξα
(κε
ηελ
ίδηα
ζπρλφηεηα ρεηκψλα - θαινθαίξη) !!!
4. Σν θνιχκπη, ν αέξαο θαη ε ππεξβνιηθή εθίδξσζε,
αθαηξνχλ ηελ θξέκα πην γξήγνξα απφ ην δέξκα, γη
απηφ
θαη
ζηελ
πεξίπησζε
απηή
αλαλεψλεηε ην αληηειηαθφ πην ζπρλά.
ΘΓΒ
ζα
πξέπεη
λα

93. ΡΟΝΞΝΠ ΣΟΖΠΗΚΝΞΝΗΖΠΔΩΠ ΡΩΛ
ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΩΛ (3)
• Οη πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη απιψλνπλ ηε κηζή κφλν
πνζφηεηα απφ απηή πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηηο
εηαηξείεο γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ Γείθηε SPF. Απηφ έρεη
ζαλ ζπλέπεηα ηε κείσζε ηνπ δείθηε απφ 15, ζε 8.
Γηα πιήξε εμαζθάιηζε, πξέπεη λα απιψλεηε ζε
πξφζσπν θαη ιαηκφ κηζφ θνπηαιάθη ηνπ ηζαγηνχ.
• Γπλαίθεο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ην αληηειηαθφ ζαλ βάζε
γηα makeup, δελ ην αλαλεψλνπλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο
εκέξαο... ΟΚΧ΢, ε πιήξεο πξνζηαζία ηνπ
ΘΓΒ
αληηειηαθνχ, ράλεηαη κεηά απφ 2 ψξεο...

94. ΝΓΖΓΝΠ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ ΑΞΝ ΡΖΛ
ΖΙΗΑΘΖ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑ
• Πεξηνξίζηε ηελ έθζεζε ζηνλ ήιην ηηο ψξεο πνπ ε
αθηηλνβνιία ηνπ είλαη ηζρπξφηεξε, δει. 10πκ - 4κκ.
• Φνξάηε θαπέιια θαη κπινπδάθηα κε καθξχ καλίθη
φηαλ είζηε έμσ ζηνλ ήιην. Γηαιέγεηε εθαξκνζηά
πθάζκαηα γηα κεγαιχηεξε πξνζηαζία απφ ηηο αθηίλεο
ηνπ ήιηνπ.
• Πάληα λα μαλαβάδεηε ην αληηειηαθφ φηαλ βγαίλεηε
απφ ην λεξφ θη αο ηζρπξίδεηαη ν θαηαζθεπαζηήο φηη ην
αληηειηαθφ είλαη αδηάβξνρν.
• Υξεζηκνπνηείηε ην ηδηαίηεξα φηαλ βξίζθεζηε ζε κεγάιν
πςφκεηξν θαη αζρνιείζηε κε δξαζηεξηφηεηεο φπσο
ΘΓΒ
νξεηβαζία, ζθη ή πεδνπνξία.

95. ΝΓΖΓΝΠ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ ΑΞΝ ΡΖΛ
ΖΙΗΑΘΖ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑ
(2)
ΘΓΒ
• Κε μεγειηέζηε απν κηα ζπλλεθηαζκέλε ή θαη βξνρεξή
κέξα, νη αθηίλεο ηνπ ήιηνπ είλαη θαη ηφηε επηβιαβείο.
• Ηδηαίηεξα ηα άηνκα πνπ δηαηξέρνπλ κεγαιχηεξν
θίλδπλν γηα ηελ εκθάληζε κειινληηθά θαξθίλνπ ηνπ
δέξκαηνο, πξέπεη λα βάδνπλ θαζεκεξηλά αληηειηαθφ.
Οκάδεο πςεινχ θηλδχλνπ είλαη νη εξγαδφκελνη ζε
εμσηεξηθνχο ρψξνπο, νη αγξφηεο, νη αλνηρηφρξσκνη
θ.ά.
• Δάλ εκθαληζηεί αιιεξγηθή αληίδξαζε απφ ην
αληηειηαθφ (εξπζξφηεηα, θλεζκφο ή ηζνχμηκν ζην
δέξκα), ζηακαηήζηε ην ακέζσο θαη επηζθεθηείηε ηνλ
δεξκαηνιφγν ζαο.
• Πξνζνρή ζηηο αληαλαθιψζεο επηθάλεηεο! Ζ άκκνο, ην
ρηφλη, ην λεξφ ηεο ζάιαζζαο, αληαλαθινχλ ηελ
αθηηλνβνιία ηνπ ειίνπ. Δηζη, ην λα θάζεζηε ζηε ζθηά
κηαο νκπξέιιαο ή ελφο δέλδξνπ, δελ είλαη επαξθήο
πξνζηαζία.

96. ΝΓΖΓΝΠ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ ΑΞΝ ΡΖΛ
ΖΙΗΑΘΖ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑ
(3)
• Απνθχγεηε ηηο ιάκπεο καπξίζκαηνο ζε νξηζκέλα
ηλζηηηνχηα αηζζεηηθήο. Ζ αθηηλνβνιία πνπ
εθπέκπνπλ, πξνθαιεί έγθαπκα, πξφσξε γήξαλζε
ηνπ
δέξκαηνο
θαη
απμάλεη
ηνλ
θίλδπλν
κειινληηθήο εκθάληζεο θαξθίλνπ ηνπ δέξκαηνο.
• Κεγάιε πξνζνρή ζηα ΠΑΗΓΗΑ: ΥΡΖ΢ΗΚΟΠΟΗΔΗΣΔ
ΑΛΣΗΖΙΗΑΘΑ ΢ΣΑ ΠΑΗΓΗΑ ΑΠΟ ΣΖΛ ΖΙΗΘΗΑ ΣΧΛ
6 ΚΖΛΧΛ ΘΑΗ ΑΛΧ.
• Δθπαηδεχζηε ηα παηδηά ζαο ζηε ρξήζε αληηειηαθψλ
ΘΓΒ

97. ΝΓΖΓΝΠ ΞΟΝΠΡΑΠΗΑΠ ΑΞΝ ΡΖΛ
ΖΙΗΑΘΖ ΑΘΡΗΛΝΒΝΙΗΑ
(4)
• Οη ΔΦΖΒΟΗ εηδηθά, ζα πξέπεη λα πιεξνθνξεζνχλ φηη
ηα αλζεθηηθά ζην λεξφ (water-resistant) αληηειηαθά
είλαη θαιά γηα 40’ θνιπκβήζεσο, ελψ ηα αδηάβξνρα
(waterproof) είλαη απνηειεζκαηηθά γηα 80’ πεξίπνπ.
• ΓΔΛΗΘΟ΢ ΘΑΛΟΛΑ΢ : ΢ΣΖΛ νινήκεξε παξακνλή ζαο
ζηελ παξαιία (ή θαη ζην βνπλφ γηα ζθη), ΑΠΙΧΛΔΣΔ
ΣΟ ΑΛΣΗΖΙΗΑΘΟ (αλεμαξηήησο ηνπ δείθηε), ΘΑΘΔ
ΩΟΑ θαη ΑΘΟΚΑ ΢ΤΥΛΟΣΔΡΑ ΑΛ ΚΠΑΗΛΟΒΓΑΗΛΔΣΔ
΢ΣΟ ΛΔΡΟ.
ΘΓΒ

98. ΝΦΔΙΝΠ ΑΞΝ ΡΖ ΣΟΖΠΖ
ΑΛΡΗΖΙΗΑΘΝ΢ - ΓΔΟΚΑΡΗΘΝΗ
ΘΑΟΘΗΛΝΗ
Θαλνληθή ρξήζε αληηειηαθώλ (κε SPF >15)
κέρξη ηελ ειηθία ησλ 18 εηώλ,
ΚΔΗΩΛΔΗ θαηά 78% ΡΝΛ ΘΗΛΓ΢ΛΝ ΔΚΦΑΛΗΠΖΠ
ΓΔΟΚΑΡΗΘΝ΢ ΘΑΟΘΗΛΝ΢
αξγόηεξα ζηε δσή καο.
ΘΓΒ

99. ΘΓΒ