2. Çka është SEKSI e çka GJINIA?
• SEKSI – ka të bënë
me karakteristikat
biologjike dhe
fiziologjike të cilat
përcaktojnë se kush
është mashkull ose
femër
3. Shembuj për dallimet mes sekseve
Mesatarisht, meshkujt kanë Femrat gjatë periudhës
eshtra më të rëndë se femrat reproduktive kanë cikle
mujore, ndërsa meshkujt jo
Qelizat gjinore te meshkujt Qelizat gjinore te femrat kanë
kanë XY kromozome XX kromozome
Në trupin e mashkullit krijohet Në trupin e femrave krijohet
më shumë testosteron se sa sasi më e madhe e estrogenit
te femrat se te meshkujt
Mesatarisht, meshkujt janë Mesatarisht, femrat kanë lëkur
rreth 15 cm më të gjatë se më te hollë se meshkujt
femrat
4. Çka është SEKSI e çka GJINIA?
• Gjinia – ka të bënë me rolet e
krijuara sociale, karakteristika,
pozicione dhe aktivitete të cilat
mjedisi i sheh si përkatëse për
meshkujt gjegjësisht femrat
• Përderisa seksi fitohet me vetë
lindjen, gjinia MËSOHET, fitohet me
socijalizim – formohet identiteti
gjinor
5. Shembuj për dallime gjinore
Femrat kalojnë së paku dyfishin e kohës më shumë
se meshkujt me punët e shtëpisë
Meshkujt kalojnë shumë më pakë kohë me fëmijët e
vetë se sa femrat
Mesatarisht, meshkujt fitojnë më shumë (para) se sa
femrat
Femrat janë konsumatorë më të mëdhenj të
produkteve dhe shërbimeve kozmetike dhe janë më
të pakënaqura me dukjen e tyre se sa meshkujt
Meshkujt marrin pjesë me më pak se një % mes të
punësuarve në institucione parashkollore
6. Rolet gjinore ndryshojnë:
• Sepse janë të përcatuara socialisht,
ato ndryshojnë nga njëra në tjetrën
kulturë, por edhe në kuadër të
kulturës së njëjtë
• Nga shkaqet e njëjta, edhe ato
ridefinohen me kalimin e kohës
7. Ajo që ndryshojnë është argument se ato
nuk janë fiks të lidhura me dallimet mes
sekseve
• Hulumtimet e Margaret Mid (М. Mead) në
fisin Çambulli – femrat janë të obliguara të
sigurojnë ushqim për familjen, ndërsa
meshkujt kujdesen për realizimin e
ceremonive dhe kalojnë kohën duke
pikturuar ose thashetheme
• Në Vietnam, trajtohet si skandaloze femra
në kibuke izraelite, në mënyrë eksplicite
këmbëngulet të mos ketë asnjë dallim në
ndarjen e aktiviteteve
• Pirja e duhanit
A ekzistojnë te ne dallime lokale në definimin e
roleve gjinore?
8. Megjithatë, në shumë kultura ka
përputhshmëri...
• Hulumtimet e G. Murdock
sugjerojnë se megjithatë, ekziston
nivel i lartë i përputhshmërisë
ndërmjet kulturave të ndryshme
rreth roleve gjinore.
• Kjo posaçërisht ka të bënë me
ndarjen e punëve të „meshkujve”
dhe „femrave“ në sferën e punës.
Meshkuj Femra
9. Stabiliteti i roleve gjinore është rezultat i
matricës patriarkale
• Stabiliteti relativ i roleve gjinore
nuk vjen nga rrënjët e tyre
biologjike, por nga aty që ata
INSTITUCIONALIZOHEN
Çfarë ndodhë kur dikush
fillon të sillet
në kundërshtim
me rolin gjinor të cilin
e dikton mjedisi?
Ajo ndjente kënaqësi gjatë drejtimit të veturë
ndërsa ai ishte i fokusuar me grimim
10. Dallimet në veçori: biologji ose socializim?
• Hulumtimet psikologjike
shumë herë kanë
konfirmuar dallime mes
meshkujve dhe femrave në
lidhje me:
-aftësitë verbale
-aftësitë numerike
-aftësitë speciale
-agresivitetin
-vetëbesimin
Shumë hulumtime e venë më pikëpyetje lidhjen mes
këtyre dallimeve dhe bazës biologjike
11. Dallimet shfrytëzohen si justifikim për stratifikimin social
• Eksperimenti i Dabs dhe
cop. (Dubbs et al.)
• Eksperiment me
simulimin e lëshimit të
bombave
12. SEKSET OSE
GJINIA?
• „test“ (рunë në grupe)
• 5 min plus 5 min prezantim