2. Stereotipet gjinore
Atributimi i roleve
karakteristike të secilit
nga sekset, qon deri te
pritjet për sjelljen e tyre
dhe supozimet për atë se
çfarë janë veçoritë e tyre.
Besimet e përhapura për
atë se ÇFARË janë
meshkujt e çfarë janë
femrat, paraqesin
STEREOTIPET GJINORE.
3. Dominuese
aktive
pasive
Vetëbesim
Të vrazhdë
Manipuluese
Të dobët
Të fortë
Te butë
i dobishëm
Paqësorë
Sinqertë
Bashkëpunues
Konkurruese
4. A ka “kokërr” të vërtetë në stereotipet gjinore?
Pritjet për atë se çfarë janë femrat e çfarë
janë meshkujt në masë të madhe
INTERNALIZOHEN, e mandej karateristikat
stereotipe bëhen pjesë e identitetit
Nga matrica shoqërore patriarkale,
stereotipizimi gjinor bëhet edhe bazë për
diskriminim në bazë
Dallimet interpretohen si të lindura dhe si
bazë legjitime për trajtim të ndryshëm të
meshkujve dhe femrave
5. Trajtimi i pabarabartë institucionalizohet (si normë
sociale ose ligj) dhe bëhet “normale“ në interaksionet e
përditshme
Njëqind thasëve ua lidhë gojën, por një gruaje nuk mundesh
Maqedoni
Kur lindë vajzë edhe strehët qajnë
Shqipëri /Maqedonisë
Grave, daulleve, analfabetëve dhe kafshëve ju duhet “qytek”
Indi
Djemtë i hapin dyert e parajsës. Vajzat i hapin dyert e problemeve
Nepal
Kur lindë vajzë, ajo është sikur gjashtë hajna të kenë grabitur shtëpinë
Poloni
Rrahe gruan çdo mëngjes; nëse vetë nuk e dinë pse, ajo sigurisht do ta dinë
Arabia Saudike
6. SEKSI, GJINIA DHE
QASJA NDAJ RESURSEVE
Gratë dhe burrat, marrë në përgjithësi, nuk
kanë qasje të njëjtë ndaj arsimit, shërbime
shëndetësore dhe juridike, mundësi për
punësim, për përparim dhe për fitim, ose për
pjesëmarrje në jetën politike.
Për shkak të kësaj, gratë mund të shikohen si
grup social më pak i fuqishëm (grup i
margjinalizuar).
Kjo dukuri quhet edhe stratifikim gjinor
7. SEKSI, GJINIA DHE FUQIA
(punësim dhe rrogë)
mesatarisht gratë fitojnë më pak se
sa burrat
pothuajse nuk ka shtet në të cilin
nuk ka DALLIME GJINORE,
përkatësisht, dallim në të ardhurat
në mes të burrave dhe grave
edhe në shtetet e zhvilluara, në
mes të atyre me paga më të mëdha,
mezi 10% janë gra
gratë shumë më pak gjinden në
vende udhëheqëse se meshkujt
(ILO, 2009)
8. Në Maqedoni...
gratë janë ekonomikisht më pak aktive se burrat
Përqindja e të punësuarit, gjithashtu, është më e
vogël për gratë (në 2007 ka qenë 44,1: 28,4)
shumë më rrallë gjinden në rol të punëdhënësit
(për shembull, në vitin 2007, vetëm 24% prej
punëdhënësve kanë qenë gra)
distribuimi gjinor në lidhje me sektorë të
ndryshëm është qartë i stereotipizuar (feminizimi
i profesioneve)
9. SEKSI, GJINIA DHE FUQIA (arsimi)
Qasja ndaj arsimit ende është sfidë e madhe për
një numër të madh të vajzave nga shtetet në
zhvillim
Në Maqedoni, qasja ndaj arsimit është
problematik vetëm për një proporcion të vogël të
vajzave
Arsim të lartë mbarojnë më shumë gra sesa burra,
por në tregun e punës, nuk është e reflektuar kjo
përparësi e grave
10. SEKSI, GJINIA DHE FUQIA (pjesëmarrje në
politikë)
Gratë ende janë shumë pak prezente në
politikë dhe në sferën e vendimmarrjes
Gjendja në suaza botërore përmirësohet -
17% në 2007 kundrejt 9% në vitin 1997
Në Maqedoni, gratë marrin pjesë në
politikë me rreth 30% (Parlament), ndërsa
me një përqindje të konsiderueshme më të
vogël në Qeveri
Janë shumë larg prej përfaqësimit
proporcional në funksionet më të larta
(vende të ministrive apo të prefektëve)
11. Një lloj siç internalizohen stereotipet
Internalizohet edhe ndjenja e fuqisë më të vogël
gratë si grup, kanë vetëbesim më
të vogël se sa burrat
hulumtimet eksperimentale
tregojnë se gratë kanë tendencë
ti përshkruajnë vetes më pak
merita se sa meshkujt
studimet pohojnë se gratë kanë
pritje se do të trajtohen në
pajtim me stereotipin
12. Aspekte gjinore të konflikteve/dhunës
Viktima në konflikt lufte
(përdhunime masovike, privime)
Dhunë seksuale (komuniteti më i gjërë)
Dhunë familjare
Praktika kulturore të dëmshme
Qasje jo e barabartë ndaj resurseve/dhunë strukturale
