3. ACTIVIDADE ECONÓMICA: é o conxunto de actuacións realizadas polos seres humanos para
organizar a produción, a distribución e o consumo de bens.
BENS: produtos cos que os seres humanos satisfacemos as nosas necesidades.Poden ser mate-
riais ( alimentos, manufacturas, …) ou inmateriais (educación, xustiza, sanidade, …)
Debemos ter en conta que as necesidades dos seres humanos poden considerarse
ilimitadas, mentres que os recursos son limitados.
PRODUCIÓN: é o conxunto de bens proporcionado pola actividade económica.
Para obter os bens utilízanse recursos naturais e recursos humanos.
4. * RECURSOS NATURAIS: proceden do medio natural.Poden ser:
biolóxicos (vexetais e animais)
minerais (metais, non metais e minerais preciosos)
rochas industriais (granito, arxila, calcaria, mármore, …)
combustibles fósiles (carbón, petróleo, gas natural) e minerais
enerxéticos (uranio)
O aproveitamento destes recursos orixina actividades económicas básicas: agricultura, gande-
ría, pesca, explotación forestal (= sector primario), minería, produción enerxética e produ-
ción industrial (= sector secundario).
* RECURSOS HUMANOS: formados por:
- o traballo (man de obra, traballadores)
- o capital (ou bens dispoñibles para producir: instalacións,
maquinaria, diñeiro)
- a tecnoloxía (conxunto de coñecementos e métodos
utilizados para producir)
5. DISTRIBUCIÓN: consiste no traslado da produción e na súa venda no mercado. mercado.As acti-
vidades vinculadas a este concepto forman parte do sector terciario.
MERCADO: ten un dobre significado, xa que pode significar o conxunto formado polos produtores
que ofrecen os seus bens e os consumidores que os demandan ou pode referirse ao
lugar concreto onde se realizan as operacións de compravenda.
CONSUMO: é a adquisición ou uso dos bens producidos para satisfacer as necesidades humanas.
Lembremos que:
- os recursos naturais son limitados.
- as necesidades humanas son ilimitadas.
6. As actividades económicas agrúpanse en tres grandes sectores ou conxuntos de actividades que presentan
certos trazos comúns:
sector primario: comprende as actividades económicas dedicadas a obter recursos directamente da nature-
za (agricultura, gandería, explotación forestal e pesca)
sector secundario: comprende as actividades económicas que permiten a transformación de materias pri-
mas noutros produtos que poidan satisfacer distintas necesidades (industria, construción,
produción de enerxía e, dadas as súas dimensións, orientación e estrutura, tamén se in-
clúe aquí a minería)
sector terciario (ou de servizos): inclúen as actividades que non producen bens materiais pero proporcionan
servizos que satisfán as necesidades das persoas ou doutros sectores produtivos .Engloba
un grupo de actividades moi heteroxéneas e inmateriais: sanidade, educación, xustiza, co-
mercio, transporte, ocio e turismo, información e comunicación, administración, finanzas,
cultura, atención social e/ou persoal, asesoramento, etc.
Dentro deste, e na análise das economías dos países máis desenvolvidos, algúns autores
diferencian o chamado SECTOR TERCIARIO SUPERIOR ou SECTOR ECONÓMICO CUATER-
NARIO que estaría constituído polo conxunto de servizos caracterizados pola alta cualifica-
ción dos profesionais que os levan a cabo: investigación, alta administracción e finanzas,
etc.
7. PRODUCIÓN: cando se fala de produción nun deteminado sector da actividade, xeralmente refí-
rese ao valor absoluto dos bens ou servizos producidos.
PRODUTIVIDADE: é unha medida que relaciona un valor total cunha ou máis variables.Permite
comparar situacións ou ámbitos territoriais diferentes, xa que independiza a avaliación
dos valores absolutos, que non son comparables.
8. PRODUTO INTERIOR BRUTO (PIB)
É o valor total dos bens e servizos producidos nun territorio durante un período de tempo
(xeralmente un ano).Reflicte a riqueza ou renda xerada nese territorio.
PIB PER CÁPITA
Resulta da división do PIB dun territorio entre o número dos seus habitantes.É un valor máis
eficaz, xa que permite comparar distintos ámbitos territoriais.
Se imos á páxina do INE (Instituto Nacional de Estatística) podemos achegarnos a valores actuais.
Interesa o seguinte apartado do mesmo porque nos presenta valores globais actualizados:
http://www.ine.es/ss/Satellite?L=0&c=INEPublicacion_C&cid=1259924856416&p=125473511067
2&pagename=ProductosYServicios%2FPYSLayout¶m1=PYSDetalleGratuitas
Do informe filtramos a seguinte información:
9. PRODUTO INTERIOR BRUTO (PIB)
11%
34%
9%
46%
Estrutura do PIB español en 1970
Agricultura e pesca
Industria e enerxía
Construción
Servizos
3%
16%
10%
71%
Estrutura do PIB español en 2010
Agricultura e pesca
Industria e enerxía
Construción
Servizos
10. PRODUTO INTERIOR BRUTO (PIB)
Agricultura e
pesca
Industria e
enerxía
Construción Servizos
% PIB 11 34 8.8 46.3
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
%devalor
Estrutura do PIB español en 1970
Agricultura e
pesca
Industria e
enerxía
Construción Servizos
% do PIB 2.7 15.6 10.1 71.6
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Valorporcentual
Estrutura do PIB español en 2010 0
10
20
30
40
50
60
70
80
1970 2010
Agricultura e
pesca
Industria e
enerxía
Construción
Servizos
11. VALORES DO PIB ESPAÑA
O valor total do PIB no ano 2013 foi:
(a variación -0,6% é con respecto ao ano 2012)
Os diferentes sectores participan do seguinte xeito:
12. VALORES DO PIB ESPAÑA
O PIB per cápita desde 2008 a 2013 tivo os seguintes valores e evolución:
13. VALORES DO PIB ESPAÑA
Por CC. AA. foi o seguinte: Levado a un mapa porcentual de coropletas:
14. VALORES DO PIB ESPAÑA
Tamén se estuda e reflicte a porcentaxe de participación na xeración do mesmo de cada CC.AA.
(en vermello rodeamos a porcentaxe coa que aprticipou Galicia: o 5,4% do total)
15. VALORES DO PIB ESPAÑA
Que posición de PIB per cápita ten España na U.E.:
no 2012, dánolo esta táboa.
Neste outro gráfico vemos a evolución do PIB de
España e da UE dos 28 entre os anos 2005 e 2013:
cando atopamos o peor momento da crise?
16. MERCADO LABORAL
Dende o punto de vista do mercado laboral, debemos lembrar estes conceptos:
POBOACIÓN ACTIVA: está integrada polo conxunto de persoas que teñen traballo remunerado e
subministran man de obra para a produción de bens (Poboación activa ocupada) ou aquelas ou-
tras que non traballan pero se atopan dispoñibles para incorporarse ao proceso produtivo (Po-
boación activa parada ou desocupada)
POBOACIÓN INACTIVA: a que non realiza un traballo remunerado nin está dispoñible para de-
sempeñalo.Integrado por pensionistas, estudantes, rendistas, persoas adicadas ás labores do fo-
ga, …
TAXA DE ACTIVIDADE: porcentaxe da poboación activa en relación co total de persoas en idade
de traballar.
Taxa de actividade = Poboación activa x 100/ Poboación > 16 anos
TAXA DE PARO: porcentaxe de poboación activa desocupada respecto ao total da poboación acti-
va.
Taxa de paro = Poboación activa desocupada x 100/ Poboación activa
17. MERCADO LABORAL
Podemos ver algúns datos referentes ao mesmo no citado informe do INE:
Datos xerais relativos ao ano 2013:
18. MERCADO LABORAL
Como evolucionaron as variables
na última década:
E por sector económico:
(a variación interanual é con
respecto a 2012)
E por CC.AA.
E en valores
porcentuais
en Europa
somos unha
potencia
20. UNHA BREVE PANORÁMICA HISTÓRICA
Ata o s. XIX, todos os paíse mantiñan un predominio do sector primario, e boa parte da súa po-
boación activa dedicábase a obter alimentos e outros bens de primeira necesidade.
Só entón algúns países iniciaron un proceso de industrialización (“Revolución in-
dustrial”) que fixo que o sector secundario se convertese no máis importante na
súa economía.
Nas últimas décadas deste s.XIX, os países máis desenvolvidos mantiveron a redu-
ción progresiva do sector primario e, paulatinamente, xa no s. XX, do sector secun-
dario fronte a un rápido crecemento do sector terciario ou de servizos.
A comezos do s. XX, España era aínda unha sociedade rural, onde apenas 1/5 parte da súa po-
boación vivía en cidades.Contaba cunha economía agraria amplamente dominante,
na que 2/3 ( aprox 65%) da poboación activa traballaba no sector primario, fronte a
1/3 que se repartía a partes moi semellantes entre os sectores secundario e tercia-
rio.
No período franquista, tras o abandono da política autárquica e o inicio do período
“desarrollista”, iniciado co Plan de Estabilización de 1959, modifícase esa situa-
ción ao acelerar o proceso de industrialización e, en paralelo, provocar un éxodo
rural asociado a unha intensa desagrarización.
Por primeira vez, no censo de 1970, os ocupados no sector primario (29%) foron superados tanto
polos da industria (37%) como polos do terciario (34%)
21. Na actualidade, inverteuse a situación de hai un século: o sector primario só dá emprego ao
4,5% da poboación activa ocupada e xera un valor algo inferior (4%) do PIB, moi
por debaixo do secundario (29% da poboación activa) e, sobre todo, do terciario
(66%)
Na chamada sociedade posindustrial, as actividades agrarias non poden competir con ou-
tras que xeran maior riqueza, nin tampouco cos produtos procedentes doutros paí-
ses, o que aumenta a súa dependencia exterior nesta materia.
De todos os xeitos, actualmente a produción final agraria é un 30% superior á de
hai un cuarto (25 anos) de século grazas ao seu maior grao de tecnificación, cun
evidente aumento da produtividade.
