2. Neler Öğreneceğiz?
1. Sakai Nedir?
2. Sakai’nin Farkı?
3. Sakai’nin Özellikleri
4. Moodle Sakai Karşılaştırılmaları
5. Sakai’nin Tarihsel Gelişim Süreci
6. Sakai Uygulamasının Yıllar İçindeki Değişimi
7. Sakai Yol Haritası
2CANER ÖZTÜRKTEN
3. Sakai Nedir?
• Sakai, daha çok yüksek öğrenime özelleşmiş ve dünya üzerinde yaygın kullanıma sahip
açık kaynak kodlu bir öğrenme yönetim sistemidir.
• Indiana Üniversitesi,Massachusetts Teknoloji Enstitüsü, Stanford Üniversitesi, Michigan
Üniversitesi ve Valencia Polytechnic Üniversitesi önderliğin de oluşturulan
“SakaiFoundation” organizasyon yapısı altında akademik, ticari ve bireysel katılımlarla
geliştirilen iş birliği ve öğrenme ortamıdır (Collaboration andLearning Environment
(CLE)
3CANER ÖZTÜRKTEN
4. • Sakai, dünya çapında 350’ın üzerinde eğitim kurumunun kullandığı 1000’nin üzerinde
kişinin desteklediği her bir sistem için 200’den 200.000 kadar değişen kullanıcı sayısıyla,
ücretsiz ve eğitimi destekleyen birçok özelliği ile web tabanlı, platform bağımsız bir
uygulamadır.
• Uygulamanın geliştirilmesi Sakai Foundation yapısı altında üyelik esasına dayalı olarak
kar amacı gütmeden bireyler, eğitim kurumları ve üniversiteler tarafından yapılmaktadır.
• Aynı zamanda bu organizasyon eğitim ve araştırma toplulukları için açık standartların
belirlenmesi, yazılım çözümleri ve bunların entegrasyon konusunda çalışmalar
yapmaktadır.
4CANER ÖZTÜRKTEN
5. Sakai’nin Farkı
• Sakai Java tabanlı, servis mimarisine dayalı uygulama paketi ölçeklenebilinir, platform
bağımsız genişletilebilir bir yapıya sahiptir.
• Java tabanlı olması, bütün işletim sistemlerinde sorunsuz olarak çalışabileceğini gösterir.
• İş birlikçi çalışma ortamı sunan araçları ile araştırmacıların ve proje gruplarının
kullanımına da uygundur.
• Sakai’nin kullanımı ve yönetimi biraz zor olduğundan profesyonel ekip tarafından
kullanılabilir. Yönetici ara yüzü karmaşıktır.
5CANER ÖZTÜRKTEN
6. Sakai’nin Özellikleri
Sakai bünyesinde farklı ihtiyaçlara cevap verebilecek birçok aracı bünyesinde barındırmaktadır .
CANER ÖZTÜRKTEN 6
Genel İşbirliği Araçları:
1. Duyurular (Announcements)
2. Kaynaklar (Resources)
3. Katılımcı Listeleri (Site Roster)
4. Eposta Arşivi (Email Archive)
5. Viki (Wiki)
6. Günlük (Blog)
7. Ajanda (Calendar)
8. Sohbet (Chat)
9. Tartışma Ortamı (Discussion Forum)
10. Sözlük (Glossary)
11. Web Sayfası (Web Page)
12. Haberler (News) : RSS destekli
dinamik içerik sunumu.
Eğitim ve Öğretim Araçları:
1. Ders İzlencesi (Syllabus)
2. Ders Oluşturma Aracı (Lesson Builder)
3. ÖdevDeğerlendirme (Assignments)
4. Özel Dosya Paylaşımı (Drop Box)
5. Not Defteri (Gradebook)
6. Test ve Kısa Sınav (Tests & Quizzes)
7. Sakai’nin Özellikleri
Sakai bünyesinde farklı ihtiyaçlara cevap verebilecek birçok aracı bünyesinde barındırmaktadır .
CANER ÖZTÜRKTEN 7
Yönetim Araçları:
1. Hesap Yönetimi (Accounts)
2. Üyelik (Membership)
3. Site Oluşturma Aracı(Site Setup)
4. Site Editörü (Site Editor)
5. Bölüm Bilgisi (Section Info):
6. Yetkili Kullanıcı (Super User(SU))
7. Kullanıcılar (Users)
8. Yetkilendirme ve Roller (Realms)
9. İstatistikler (On-Line):
10. Görev Yöneticisi (Job Selector)
Portfolyo (Ürün Dosyası) Araçları:
1. Portfolyo tasarlamak, yayınlamak,
paylaşmak için kullanılan araçlardır.
2. Sihirbazlar ve Matrisler: Kullanıcıların
kolayca yapılandırılmış belge
oluşturmalarına yönlendirme ve yardım
sağlayan araç ve sihirbazlardır.
3. Değerlendirme (Evaluations)
4. Raporlar (Reports)
5. Düzen ve Tasarımlar (Layouts & Styles)
6. Portfolyo Temaları (Portfolio Templates)
8. Moodle Sakai Karşılaştırılması
• Lisans/Maliyet/Kaynak Kod:
• Her iki LMS’de açık kaynak kodlu olup Moodle GNU lisansına, Sakai Educational Community Lisansına
sahiptir. Her iki üründe internet ücretisiz olarak indirilebilir ve kurulabilir.
•Dosya Yapısı
•Moodle “Php-MYSQL” dil ve veritabanı ilişkisi ile çalışmaktadır. Sakai java dili çalışmakta olup hem MSQL
hemde Oracle ile etkileşimli çalışmaktadır. Sakai’nin java ve oracle ile beraber çalışması, sayfaların daha
hızlı etkileşmesi ve biraz daha görsel bir ekran görünümü sunmaktadır.
•Kurulum
•Moodle kurulumu için mutlaka bir Php-MSQL ilişkisini kuracak bir yazılıma ihtiyaç vardır. Örneğin
“EasyPhp” gibi bir yazılım. Kurulum başlamadan önce bir veritabanı oluşturmak ve bunu kurulum
sırasında ilişkilendirmek gerektir. Sakai de ise Java SE 7 sürümünü indirip kurulumu yapıldıktan sonra
indirilen Sakai dokümanın içerindeki bat dosyası çalıştırılarak kurulumu gerçekleştirilebilir. Tomcat yazılımı
ile veritabanı bağlantısı sağlanmaktadır.
CANER ÖZTÜRKTEN 8
9. Moodle Sakai Karşılaştırılması
• Sakai’nin iki farklı sistemi bulunmaktadır. Bunlardan ilki “CLE” olarak ifade edilen ve işbirliği ve öğrenme
ortamı anlamına gelen sistemidir. Bu sistem klasik LMS sistemlerinde yer alan ders, sınav, dosya
paylaşımı, duyurular, takvim gibi bileşenleri içermektedir. Bu bileşenler Moodle sisteminde de
bulunmaktadır. İkincisi “OAE” olarak ifade edilen eğitim yönetim sistemine ek olarak sosyal ağların yer
aldığı, karşılıklı bilgi paylaşımını ve anlık mesaj yazma gibi sosyal aktiviteler yer almaktadır.
• İçerik: Moodle kurs mantığı ile çalışan öğretmen – öğrenci etkileşimini sağlayan bir araç olarak
görülmektedir. Genel olarak, kurslar, orta öğretim kurumları ve yardımcı ders materyali olarak
kullanılması yaygındır. Sakai uzaktan eğitim çalışmalarında yüksek öğretim alanında biraz daha yatkın
olduğu ifade edilebilir. Bu sistemde sadece öğretmen – öğrenci ilişkisi değil, eğitim- öğretim sisteminde
yer alan ara birimleri de bu sistemde dahil etmek mümkündür. Örneğin bir öğrenci işleri, destek, sorun
çözme gibi kullanıcılar açılarak ve gerekli yetkilendirmeler verilerek bu sisteme artılar yapılabilmektedir.
Bu Sakai’ye esneklik sağlamaktadır.
CANER ÖZTÜRKTEN 9
10. Moodle Sakai Karşılaştırılması
• Portfolyo:Ürün dosyası tasarlamak, yayınlamak, paylaşmak ve görüntülemek için kullanılan araçlardır.
Özellikle yükseköğrenimde ödev çalışmasının bir üst derecesi olarak adlandırmak mümkündür.
Değerlendirmeler yapılabilir, raporlar hazırlanabilir. Sakai de yer alan bu eklenti Moodle için
bulunmamaktadır. Bunun için ücretli Moodle eklentileri sisteme dahil edilmektedir.
• İletişim ve Etkileşim Araçları: Her iki sistemde de forum, dosya aktarım işlemleri, eş zamanlı sohbet
bulunmaktadır. Bu sistemlere Bigbluebutton yada Openmeetings eklentisi ile hem beyaz tahta, hemde
video konferans desteği sağlanmış olur.
• Verimlilik Araçları: Her iki sistemde de takvim, yardım seçenekleri bulunmaktadır. Sakai içerisinde yer
alan yardım seçeneği Moodle yardım seçeneğinden biraz daha gelişmiş durumda oluğu söylenebilir.
• İşbirliği araçları: Sakai içerisinde yer alan viki, blok gibi araçlar Moodle sisteminde de yer almaktadır.
Ancak portfolyo Sakai sistemini bir adım daha öne çıkarmaktadır.
CANER ÖZTÜRKTEN 10
11. Moodle Sakai Karşılaştırılması
• Yönetim araçları: kullanıcı hesabı açma, yönetme Moodle sisteminde daha kullanışlı olarak
görülmektedir. Özellikle Moodle sisteminde toplu kullanıcı hesabı eklemek, Sakai de bunun eksikliği net
bir şekilde görülmektedir. Moodle sisteminde admin tarafından kullanıcı ekleme, derse tanımlama işlemi
gerçekleştirilirken, Sakai tarafında kullanıcı üye olmadan sisteme eklenememekten, kullanıcı davet
edilerek yine kayıt olma işleminin başlatılması gerektiği kullanıcıya iletilmektedir. Sakai sisteminde
öğrenci açılan dersleri görebilmekte ve kayıt olabilmekte, ancak Moodle sisteminden derslerin görülmesi
engellendiğinde ilgili öğrenciler sadece aldıkları dersi görmektedirler. Bu Moodle’ın kurs mantığı ile
çalıştığının, Sakai’nin ders alma, verme mantığı ile yani yükseköğrenimdeki uygulamanın içeriğini ortaya
koymaktadır. Bu açıdan Sakai bir adım önce çıkmaktadır.
• Ders dağıtım araçları: Her iki sistemde de farklı türde sınav soruları hazırlamak ve bunların yönetimi,
yayınlanması mümkündür. Kaynak dosya ekleme, erişim ve yayınlama açısından iki sistem arasında birini
diğerinin önüne geçirecek artı bulunmamaktadır.
CANER ÖZTÜRKTEN 11
12. Moodle Sakai Karşılaştırılması
•İçerik Geliştirme Araçları: Her iki sistemde de SCORM standartlarına sahip içeriklerin eklenmesi
mümkündür. Ancak Sakai sisteminde ders şablonu, görünüm özelleştirme ve öğretim tasarım
araçlarının varlığı Moodle sistemine göre daha esnek ve eğitime uygunluk açısında öne
çıkmaktadır.
•Raporlama Araçları: Sakai yükseköğretime yatkınlık noktasında öğrenci, öğretmen, yönetici gibi
tanımlanan roller çerçevesinde raporlar sunabilmektedir. Bu noktada Moodle sisteminden bir
adım öne çıkmaktadır.
•Dil Desteği: Her iki sistemde Türkçe dil desteği bulunmaktadır. Menüler Türkçe olarak
görülmektedir. Ancak yine her iki sistemde de yardım seçeneğinin Türkçe olmaması ikisi için de
bir eksikliktir.
CANER ÖZTÜRKTEN 12
13. Sakai’nin Tarihsel Gelişim Süreci
• Sakai aslen “Sakai Projesi” olarak Mellon Vakfı tarafından hibe ile desteklenen bir proje olarak
hayata geçti (Seevrance, 2007). İlk sürümleri destekleyen kurumların hali hazırda kullandıkları
araçlara dayanmakla birlikte temelini Michigan Üniversitesi’nin ders yönetim sistemi “CHEF”
oluşturmaktadır. Sakai ismi “CHEF” ismine de esin kaynağı olan japon televizyon programı
“Iron Chef” in meşhur Japon şefi Hiroyuki Sakai’den esinlenilerek verilmiştir (Wikipedia, 2009
).
CANER ÖZTÜRKTEN 13
14. Sakai’nin Tarihsel Gelişim Süreci
2004 yılının şubat ayında ilgili kurumların girişimiyle düzenlenen toplantıya;
• Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT): Stellar , Stanford Universitesi: CourseWork ,
• Michigan Universitesi: CTools, (CourseTools,CHEF uygulama çatısını temel alan)
• Indiana Universitesi: Oncourse CL , Valencia Polytechnic Universitesi: CourseTools
• Open Knowledge Initiative (OKI) uPortal uygulamasıyla her bir kurum kendi geliştirmiş olduğu
ders yönetim sistemiyle katkıda bulundu.
• Sakai’nin ilk sürümünün herkes açık hale gelmesiyle birlikte kurucu 5 üniversite diğer
kurumları "Sakai Partners Program" adını verdikleri birlikteliğe davet ettiler. Böylece ortakların
projeyi mali yönden desteklemeleri ve kod gönderiminde bulunmaları sağlanmış olundu.
CANER ÖZTÜRKTEN 14
16. Sakai’nin Yıllar İçindeki Değişimi
CANER ÖZTÜRKTEN 16
• 2005 – SAKAI 1.5 (Pilot)
• LMES (Learning Management & EvaluationSystem) olarak adlandırıldı.
• SCORM destek araçı dahil edildi (Java Applet kullanılarak)
• 2006 – SAKAI 2.0 ve SAKAI 2.1 yükseltmesi
• Test & Quiz,
• Gelişmiş notlandırma(değerlendirme),
• Jforum tartışma platformu,
• Wiki & RSS Haberleri,
• Sakai 1.5’ten 2.0’a geçişte temel yapıdaki değişikliklerden dolayı SCORM desteği 2.0 ve 2.1 sürümlerinde eksik kaldı.
17. Sakai’nin Yıllar İçindeki Değişimi
CANER ÖZTÜRKTEN 17
• 2007 – LMES 2.1 için SCORM desteği
• AJAX kullanılarak SCORM desteği yenilendi
• Kaynak araçları entegre edildi.
• Kaynaklara erişim izleme ve raporlama araçları
• 2008 – SAKAI 2.4 yükseltmesi
• Ödev, değerlendirme, not defteri, test araçları geliştirildi.
• Birçok araçla daha iyi grup desteği sağlandı.
• E posta, günlük(blog), podcast ve anketler eklendi.
• 2009 – Çekirdeğinde yapılan güncelleme ve düzenlemelerle Sakai 2.5 sürümü yayınlanmıştır (Sakai 2.5
Release Notes, 2009). Paralel olarak anlamsal ağ (semantic web) perspektifinde Sakai
3.0 prototip çalışmaları devam etmektedir (Sakai 3.0,2009).