Mund te me kontaktoni ne Emailin Ram.Hajraj-Fakullteti.i.Biznesit@hotmail.de per qdo informat do te jem ketu qdo per juve

1. UNIVERSITETI PUBLIK HAXHI ZEKA
Fakullteti i Biznesit
Departamenti:Kontabilitet e financa ne biznes
Tema;Simenar
Titulli;çeku

2. HYRJE…………………………..2
PERMBAJTJA…………………3
1. KUPTIMI I Çekut……………………….4
2.ELEMENTET E Çekut………………….5
3.PUNET-VEPRIMET JURIDIKE TE
Çekut….......................................6
4.LLOJET E ÇEQEVE……………………..7
5.LETRAT KUALIFIKUESE
LEGJITIMUESE………………………….8
6.PERMBYLLJA…………………………….9
7.BAZAT E INFORMAZIONEVE…….10

3. •HYRJE
Ky siminar eshte hartuar në bazë të kërkesës
se prof.Mervete Shala nga mësimi i
lëndës,,E Drejta ne Biznes”.
Duke marr parasysh se çeku është njera nder
letrat me vlere me te perdorura ne bote,une
kam shprehur deshiren qe ta spjegoj ne
menyre me te detajuar.çeku eshte paraqitje
ne mesjete,ky u zhvillua per permisimin e
qarkullimit te pagesave

4.  Gjate pergatitjes se seminarit jam përpjekur që
faktet të jenë të paraqitura në formë të kapshme
në menyrë që të mund të kuptohen nga një publik
i gjerë e të mos i mbetet një elite të vogel
intelektuale.
 Shpresoi që ky seminar të gjejë destinacionin e
vet,duke furnizuar lexuesit me informata të
nevojshme që mund të sherbejnë në
përditshmerin dhe njëashtu edhe në jeten
profesionale nëse vjen nga lemitë e caktuara.

5. •KUPTIMI I ÇEKUT
 Çeku është paraqitur në mesjetë,u zhvillua për
rregullimin e qarkullimit të pagesave.
 Kuptimi i çekut është me domethënie nga SHBA “to
check”që do te thotë të paguash ,te kërkosh llogarinë,të
vërtetosh etj,.
 Në vitin 1931 në Paris janë nxjerr tri konventa
ndërkombëtare mbi çekun;
 -Konventa për ligjin uniform të çekut,
 -Konventa mbi taksat në materien e çekut.
 Sot çeku është një ndër letrat më të shpeshta me vlerë
të

6. Të cilat I hasim në praktikë,si në qarkullimin e
brendshëm ashtu edhe ne atë ndërkombetar.
Çeku si letër me vlerë është drejtpërsëdrejti I lidhur
me punë bankare.
Njësoj si te kambiali I trasuar edhe te çeku paraqiten
tre persona;
-personi i cili e lëshon çekun-TRASANTI,
-personi i cili e tërheq çekun-TRASATI,
-personi i cili me urdhër paguan shumën në çek-
REMITENT.

7.  ÇEKU dhe KAMBIALI dallojnë:
 Çeku është mjet pagese kurse kambiali mjet
per kreditim,
 Çeku lëshohet sipas prurësit,kurse kambiali jo,
 Te çeku trasati është vetëm banka kurse te
kambiali mund të jetë çdo person,
 Çeku nuk mund të lëshohet pa mbules kurse
kambiali po etj,.

8. •ELEMENTET E ÇEKUT
 Çeku si letër formale duhet t‟i permbajë
këto elemente;
 1.Shenjën se është çek i shkruar,
 2.Urdhërin e trasatit që të ppaguaj shumën e
të hollave,
 3. Emrin e përsonit të cilit duhet t‟i paguhet,
 4. Vendin ku duhet të kryhet pagesa,

9.  Njësoj si te kambiali elementet qenësore të çekut mund
t‟i ndajmë në katër grupe;
 1.Elementet e përgjithshme të çekut(shënimi se është
çek,urdhërin e pagesës)
 2.Elementet gjeografike(vendi i leshimit,pagesës)
 3.Elementet personale(shënimi i trasatit,nënshkrimi i
trasatit)
 4.Elementet kalendarike(shënimi I ditës së leshuarjes
së çekut).
 Prandaj formulari i cili nuk i ka këto të dhëna nuk vlen si
çek.

10. 3.PUNËT-VEPRIMET JURIDIKE TË ÇEKUT
JANË SI VIJOJNË
 1.lëshimi i çekut- lëshuesi mund të jetë çdo person i
aftë për te vepruar, i cili ka mbules në të holla në
bankë.çeku leshohet kur plotësohen të gjitha elementet
qenësore,
 2.Shumëzimi i çekut-lejohet kur vendi I pageses është
jashtë shtetit tonë dhe kur leshohet sipas prurësit,
 3.Indoksimi i çekut- kur ligji mbi çekun e njeh
institucionin e bartjes:
 4.Dorëzania e çekut- ku e ka pranuar avalin si dorëzani
dhe mund të jetë çdo person përveq trasatit :
 5.Prezentimi i çekut-bëhet në afat të caktuar me ligj dhe
dallojnë nga vendi ne vend:

11.  6.Pagesa e çekut-bëhet nga trasati dhe mund ta
bëjë në tërësi apo pjesërisht,zakonisht në të holla
të gatshme:
 7.Protesta te çeku-janë të ndryshme duke filluar
nga ato për shkak të mospagesës,shpenzimeve
protestuese,për shkak të refuzimit përllogaritës
të çekut, të amortizimit,të perkvizicionit,
 8.Notifikimi i çekut-bëhet nga shkaqet e njejta si te
kambiali.

12. 4.LLOJET E ÇEQEVE
I NDAJMË NË;
 1.çeku në emër-ku caktohet se cili është
shfrytëzues I çekut,
 2.çeku sipas urdhërit-lëshohen rrallë me emër të
cekur në çek dhe mund të barten në indoksim,
 3.çeku sipas prurësit-konsiderohet çdo person i cili
e posedon çekun dhe nuk përcaktohet remitenti,
 4.çeku alternativ-janë vete formularët e çekave
dhe trajtohet si çek sipas prurësit.

13.  Çerqet I ndajmë edhe sipas qëllimit në:
 1.çek pagues,
 2.çek virmanues,
 3.çek të bariruar(të nënvizuar)
 4.çek të udhëtimit dhe
 5.çek të akreditivit
1.Çeku pagues-ku trasati e paguan shumën e
çekut,ndërsa trasanti e shënon vetën si remitent(e
lëshonë çekun në emër të vet),dhe është mjaft i
shpeshtë në praktikë.

14. 2.Çeku virmanues –ku trasanti i jep udhër trasatit t‟i
hiqet vlera e çekut dhe ta bart tek remitenti në
3. Çeku i bariruar(nënvizuar)-ku shuma e te hollave
në çek nuk paguhet me para te gatshme.
Shfrytëzohen atëherë kur trasanti realizon kontroll
në mjetet e remitentit.
Te ky çek pagesa e trasanti realizon kontroll në
mjetet e remitentit.
Te ky çek pagesa e trasatit bëhet përmes
bankes në mënyrë të pergjithshme(tek çdo
bankë) dhe në mënyrë të veçantë(tek nje bank ).

15.  4.çekat e udhëtimit-janë paraqitur nga zhvillimi
intenziv i qarkullimit turistik
ndërkombëtar.Merret nga trasati por çdo herë
gjatë udhëtimit nënshkruhet nga trasanti.
 5.çekat e akredivit- iu lëshohen personave
për blerjen e mallrave të caktuara e sidomos
atyre bujqërore.Aplikohen me rregulla të njejta
sikur te çekat e udhëtimit.

16. 5.LETRAT KUALIFIKUESE LEGJITIMUESE
 Paraqiten në qarkullim ekonomik.
 Zakonisht këtu numërohen:
 1.Librat e kursimit,
 2. Fletëpengu,
 3.Vërtetimi i depozitës dhe
 ´4.Taloni.

17.  1.Libreza e kursimit-dokument i cili lëshohet
nga banka.Amortizimin e librezes sipas prurësit
e bënë gjyqi komunal.Afati i paraqitjes është 30
ditë nga dita e shpalljes.bartja e të drejtave nga
libreza mund të bëhet me anë të cesionit civilo-
juridik.
 2.Fletëpengu-dokument të cilin e lëshon banka
por e bëjnë edhe personat e tjerë financiar,ku
obligohen t„i paguajnë shumën e cila është
shënuar si fletëpengë(letra hipotekore).Janë
letra me vlerë ku nxjerrin dispozita të veçanta.

18.  Vërtetimi I depozitimit-letër me vlerë,leshohet
sipas urdhërit nga banka.Në këtë letër ceken
sendet e depozituara dhe shpeshë kjo letër
quhet‟‟revers‟‟dhe aplikohet me rregulla të së
drejtës sikur te kambilali.
 4.Taloni –dëshmi me shkrim për lëshimin e
kuponave të ri.Lëshohet në emër ose sipas
prurësit.Në praktikë më së shpeshti leshohet sipas
prurësit kur nuk është i shënuar shfrytëzuesi i
dokumentit.

19. 6.PERMBYLLJA
 Shpesoj qe pas degjimit te ketij prezantimi te keni marr
informacione te mjaftueshme sa i perket çekut se si
leter me vlere,rendesine e saj ne shoqeri dhe
rregullimin e rendesishem te qarkullimit te pagesave.
 Ne fund te ketij prezantimi kuptojm se çeku ka filluar te
perdoret qe nga mesjeta dhe nga ajo kohe i ka
ndihmuar shum njerezit,ne lehtesimin e marrjes se
pagesave te ndryshme.
 Ne mesuam se kuptimi i çekut vjen nga gjuha
angleze,respektivisht nga SHBA,qe do te thot te
paguash, te vertetosh,te kerkosh të llogarine etj,.

20. Çeku si letër formale duhet t‟i përmbajë këto
elemente:Shenjën se është çek i shkruar,Urdhërin
e trasatit që të paguaj shumën e të hollave,Emrin
e përsonit të cilit duhet t‟i paguhet,Vendin ku
duhet të kryhet pagesa,Shënimin e datës dhe
vendin e lëshimit,Nënshkrimin e përsonit i cili e
lëshon çekun(trasanti).
Prezantimi‟‟kuptimi i çekut‟‟,na jep informacione te
mjaftueshme rreth çeqeve si duhet ti kthejme ne
para dhe cilat elemente duhet ti permbaje ajo.

21. 7.BAZAT E INFORMACIONEVE
 Gjatë sigurimit të informacioneve për të përgaditur këtë
seminar jam bazuar në web-faqet e më poshtme:
 http://sq.wikipedia.org/wiki/portat
 http://www.workplacespirituality.info/article1026.html
 http://www.lern-business.de/
Gjatë sigurimit të informacioneve për të përgaditur këtë
seminar jam bazuar në librat e më poshtme:
1. Dr.Mazllum Baraliu.‟‟ E drejta biznesore”.Prishtinë2010
2. Dr.Riza Smaka,,E drejta biznesore”,Prishtinë,2000