Ndihma e parë në Konvulsionet febrile tek fëmijët MSc. Babeta Rexhepi Hyrje:Konvulsion febril është një ngjarje që shfaqet tek një latant ose fëmijë në moshë ndërmjet 6 muaj dhe 5 vjeç, i shoqëruar me temperature mbi 38 grade celcius.Konvulsione febrile prekin 2% deri 5% të të gjithë fëmijëve dhe janë lloji më i zakonshëm i konvulsioneve në fëmijëri. Mosha kulmore e fillimit është afërsisht ajo14-18 muajshe dhe incidenca i afrohet 3-4% te fëmijët e vegjël në moshë. Vënia e theksit në anamnezën familjare për të gjetur konvulsione febrile te motrat/vëllezërit e fëmijës dhe prindërvetë tij, sugjeron për një predispozitë gjenetike. Tek fëmijët me një ose me më shumë konvulsione komplekse febrile rreziku për epilepsi, është shumë më i lartë sesa në popullatën e përgjithshme. Edhe pse konvulsioni febril është një ngjarje e frikshme, ende është një gjendje e mirë. Qëllimi: Të njohim Konvulsionet febrile, manifestimet klinike dhe menaxhimin infermieror kur paraqitet nje pacient me konvulsion febril ne Institucionin shendetesor. Metoda e përdorur: Eshte perdorur metoda demostrative, ku nëpërmjet një video paraqitet një rast klinik me konvulsion febril dhe manipulimet që do të kryehen për të përmirësuar gjëndjen e pacientit Rezultati: Në përfundim të prezantimit, personeli shëndetësor është i aftë të kuptojë dhe të ndërhyjë duke kryer manipulimet e duhura në rastet e një konvulsioni febril.

1. Ndihma e parë në konvulsionet
febrile tek fëmijet
Babeta Rexhepi

2. Përkufizimi
Konvulsioni febril është një ngjarje e lidhur me temperaturën, por pa
evidenca të infeksionit intrakranial apo çrregullim akut te
elektroliteve, që ndodhin tek infantët ose fëmijët midis moshës 6 muaj
deri 6 vjec.

3. Epidemiologjia
● 2-5 % e fëmijëve në Evropë kalojnë një konvulsion febril
● Vetëm 20% kalojnë konvulsion febril komplex
5% status febril epileptik
75% konvulsione febrile të thjeshta
● Predispozita gjenetike për të kaluar k.f : 27% nga nëna
6% nga babai
● Nje shkak i mundshëm lidhet me : Aneminë nga defiçiti i Fe

4. Predispozita për të bërë konvulsion febril është më e
lartë tek:
Vetëm ⅓ e fëmijëve që kanë kaluar një episod febril mund të
kalojnë një të dytë; ku më të predispozuar janë:
- Histori familjare me konvulsion febril
- Episodi i parë përpara 18 muajsh
- Temperature mbi 38 grade celcius
- Kur njëri nga pjesëtarët vuan nga epilepsia

5. Konvulsionet Febrile dhe rreziku i Epilepsise
Incidenca që një fëmijë që ka kaluar KF të bëjë Epilepsi është e
lartë se në fëmijët që nuk kanë kaluar një të tillë.
● 2.4 % pas një KF
● 7% nese ekziston një faktor rrisku
● 22 %nese ekzistojne dy faktorë rrisku
● 49% në prani të tre faktorëve të gravitetit

6. ETIOLOGJIA
Etiologjia e saktë e konvulsioneve febrile është e panjohur, por
konsiderohet të jetë rezultat i ndërveprimit të faktorëve gjenetikë me
faktorët ambiental.
Temperatura në konvulsionin febril është e lidhur kryesisht me :
- Infeksioni viral
- Otit media
- tonsilit

7. Duhet të dyshojmë për KF në këto raste:
● Temperaturë më e lartë se 38 grade celcius
● Mosha më e vogël se 5-6 vjec, kryesisht 1-3 vjeç
● Seksi femër prioritar
● Histori familjare pozitive

8. Shenjat klinike
● Temperature mbi 38 grade celcius
● E qare qe nuk qetesohet me asgje
● Fiksim te syve
● humbje të ndërgjegjjes,
● ngërc fokal ose i pergjithshem,
● lëvizje të pakordinuara të këmbëve dhe duarve,
● vështirësi në frymëmarrje, shkumë nga goja,
● zbehje ose një ngjyrë të lëkurës si blu, dhe fiksim të syve.
● Pas konvulsionit fëmijët janë të përgjumur dhe ndonjëherë konfuz,
dhe ju duhen mbi 30 minuta të zgjohen plotësisht.

9. Konvulsionet febrile i klasifikojmë në dy grupe:
● Konvulsione febrile të thjeshta
- 95% e konvulsioneve
- Lidhen me ngritjen e menjëhershme të temperaturës
● Konvulsione febrile komplekse
- 5% e konvulsioneve
- Kanë origjinë intrakraniale

10. Karakteristikat e KF te thjeshta
- Shfaqen midis moshës 9muaj deri 5 vjec
- Zgjasin me pak se 1 min dhe nuk shkojne asnjehere mbi 10 min
- Aktivitet toniko-klonik dhe pa karakteristika të një dridhje fokale
- Kriza ndalon spontanisht
- Nuk kemi përsëritje të konvulsionit brenda 24 orëve
- Shfaqen në fëmijë pa vonesë psiko motore
- Karakterizohen nga mungesë e anomalive neurologjike
- Kategorizimi i KF ne këtë grup bëhet vetëm me ekzaminimin fizik
pa nevojen e investigimeve të thelluara
- Trajtimi konsiston vetëm ne trajtimin e temperatures

11. Konvulsionet febrile komplekse
- çdo konvulsion zgjat më shumë se 10 minuta
- Kemi përsëritje të konvulsioneve brënda 24 orëve
- Kemi dridhje fokale, psh konvulsioni ndodh vetëm nga njëra anë e
trupit
- Ndërgjegjja e plotë rikthehet vone(pas një ore)
- Kemi shfaqje të anomalive neurologjike
- Kemi një periudhë të shkurtër paralize, e njohur si Pareza e toddit,
pas konvulsionit
- Status epileptik febrile

12. Në varësi të seriozitetit të konvulsionit febril kompleks dhe rritjes
së rrezikut të ripërsëritjes apo epilepsisë në të ardhmen bëhen
eksplorime të mëtejshme si:
● Konsultë neurologu
● EEG (elektroencefalogramë)
● CT skaner
● Rezonance magnetike etj
- Vendosja e trajtimit epileptik

13. Vendosja e diagnozës bazohet në:
● anamnezë ë hollësishme dhe të kujdeshme
- Natyrën e konvulsionit
- Kohezgjatjen e konvulsionit
- Semundjet e kaluara dhe temperaturen
- Perdorimin e antibiotikeve
- Simptoma të tjera , si vështirësi në frymëmarrje apo diarre
- Histori të konvulsioneve febrile apo diagnoza te me përparshme të
çrregullimeve neurologjike
- Përdorim të antipiretikëve
- Përdorim të antikonvulsivanteve si diazepam, midazolam, për të

14. Ekzaminimin fizik
● Në fazën post kritike vlerësojmë:
- Rrugët ajrore( vlerësimi i hapjes së rrugëve ajrore dhe
eventualisht ndërhyrje për rifillimin e përshkueshmërisë
- Respiracioni (vlerësimi i respiracionit dhe ventilimi artificial në
rast arresti kardiak)
- Qarkullimi (Kërkimi i pulsit arterial dhe eventualisht masazhi
zemres në rast mungese të pulsit

15. ● Monitorimi i kujdesshëm neurologjik
- reagimi pupilar( niveli i ndërgjegjjes)
- ngrirja e qafës (meningit apo enecefalit
- kryerja e punksionit lumbar nëse dyshohet për infeksione të
kokës

16. ● diagnozat diferenciale për të gjetur shkakun e temperaturës
Diagnozat diferenciale përfshijnë:
- Rigiditet pa humbje të ndërgjegjjes
- Gjendje deliri, konfuzion i lidhur me temperaturen
- Sinkop febril
- Atake frymemarrje, ku femija humb ndergjegjjen dhe aftesinë për të
marrë frymë
- Epilepsi
- Infeksion i SNQ: meningit, encefalit

17. Menaxhimi
● Nëse fëmija paraqitet në momentin e krizes
NESE KRIZA ESHTE E THJESHTE
- Ruajmë qetësinë dhe mundohemi mos të shfaqim panik tek familjarët
- Qëndrojmë pranë fëmijës
- Mbrojmë fëmijën nga dëmtimet në momentin e krizës, për shkak të dridhjeve
toniko-klonike
- I vendosim afer kokës dicka të butë(jastek)
- Vlerësojmë kohën e zgjatjes së krizës
- Pasi mbaron kriza konvulsive,pozicionojmë fëmijën anash, (në rast të vjellash)
- Mbështesim fëmijën duke i buzëqeshur, duke i folur me butësi rreth gjëndjes që
kaloi

18. Cfarë nuk duhet të bëni:
- Mos bëni përpjekje për të ndaluar krizën e fëmijës me forcë
- Në kundërshtim me besimet popullore se fëmijët në raste konvulsioni mund të
dëmtojnë gjuhën ose gjuha bie poshtë,:
NUK DUHET TE VENDOSNI ASGJE NE GJUHEN E PACIENTIT!
(Perpjekjet për të ulur gjuhën poshtë, mund të dëmtojnë nofullën dhe dhëmbët e pacientit)
- Mos fusni gishtat në gojën e fëmijës, pasi vetëm do dëmtoni gishtat tuaj
- Vetëm pasi të ketë mbaruar kriza plotësisht, ofrojini uje apo ushqim

19. Fëmijët me konvulsione febrile të thjeshta, me një diagnozë të qartë infeksioni, dhe që e
marin veten mirë, nuk kanë nevojë për mbikqyrje të mëtejshme mjekësore dhe mund të
përcillen për në shtëpi pas disa orësh.
Gjithësesi, rekomandohet mbajtja nën mbikëqyrje në këto raste:
- Fëmija është nen 18 muajsh
- Femija vazhdon te jete semure
- Ka kaluar konvulsion febril te zgjatur dhe kompleks
- Ekziston rreziku i riperseritjes
- Dyshohet per meningit dhe encefalit
- Femija shfaq anomali neurologjike
- Kur familja nuk duket se eshte në gjëndje të monitorojë femijën klinikisht

20. Trajtimi i KF ne departamentin e urgjencës
- Reanimimi i menjehershëm
- Vendoset fëmija në pozicionin decubitis lateralis(pozicion sigurie)
- Kontrollohen dhe lirohen rrugët e sipërme respiratore
● Ekstension i qafës
● Hapje e gojës
● Luksacion anterior i Mandibulës
● Aspirim i përmbajtjes Gastrike
● Vendosja e një Kanjule në rast oksigjeno terapie

21. Për trajtimin e Temperaturës së lartë
● Zbulohet fëmija
● Rryma ajrore të freskëta (Ventilator)
● Hapja e një rruge intravenoze dhe vendosja e një
kateteri
● Fillohet perfuzioni venoz me solucion fiziologjik

22. Nëse kriza zgjat mbi 5 minuta
Trajtimi do mbeshtetet në katër veprime
Mjekimi i hipoksisë
- Lirimi i rrugëve të frymëmarrjes me anë të aspirimit
(oksigjen me sondë, kaskën hood, në raste të rënda frzmëmarrja artificiale)
Verifikimi i glicemisë (
- matja e glicemise, dhe dhënia e menjëhershme e glukozes 10% IV, sipas urdhërit
të mjekut psh tek neonatët 3 ml/kg peshë

23. Ndalimi i konvulsionit
- Përdorimin e qetësuesve
Valium 0,2mg/kg IV ose rrugë rectale- përsëritet pas 10-15 minutash nese K.F
vazhdojne
Si rregull : nen 3 vjec jepet 5mg rectal
Mbi 3 vjec 7,5-10 mg rektal
- Për uljen e temperaturës :
Paracetomol 15 mg / kg në një marrje
Ibuprofen 5-10 mg / kg në një marrje

24. Emri Doza Mënyra e
administrimit
Frekuenca Maksimumi i
dozes
Kur duhet
përdorur
Paracetomol 15mg/kg Oral ose rectal, Ndermjet 4-6 orëve 4 here brenda 24
oreve
Pireksi tek femijet
me konvulsion febril
Ibuprofen 5mg/ kg oral Ndermjet 6-8 orëve 3 here brënda 24
orëve
Pireksi
Diazepam 0.25mg/kg
0.5mg/kg
Iv ose intraos
rektal
Doza e dyte 10
minuta pas te pares
Vetëm dy doza
duhen përdorur
edhe n. s janë
përdorur vec apo te
kombinuara
Për një fëmijë aktiv
ndaj KF dhe që
temp ka zgjatur më
shumë se 5 min
Lorazepam 0.1 mg/kg iv Doza e dyte 10
minuta pas te pares
Vetëm dy doza
benzodiazepan
duhen përdoru...
Për një fëmijë aktiv
ndaj KF dhe që
temp mbi 5 min
Nacl 0.9% 20 ml/kg iv Gjate reanimimit Rralle mund të
kërkohen më shume
se dy doza
Në rastet e fëmijëve
me shok; psh gjate
një temp bashke me
nje gastroenterit

25. Suporti dhe edukimi i familjarëve

26. Rendësia e edukimit dhe suportit të familjarëve
1. Familjaret e përshkruajnë krizën që kalon fëmija, si një moment tepër tronditës
2. Ato shfaqin shumë ankth, frikë dhe stres, edhe pasi fëmija i është rikthyer gjëndjes
normale
3. Ato i tremben frikës së ripërsëritjes së konvulsionit febril dhe dëmtimit serioz të
fëmijës së tyre
4. Ndihen të paaftë për të ndihmuar dhe mbështetur fëmijën
Evidencat tregojnë se mbështetja dhe edukimi i familjarëve jo vetëm
ul nivelin e ankthit dhe stresit por edhe ndihmon në bashkëpunimin
e tyre nëse fëmija kalon përsëri një konvulsion febril

27. Nëse fëmija vjen në urgjencë në momentin e krizes:
Qëndrimi i familjarëve pranë fëmijës, ka përparësi sepse:
- Ju jep atyre bindjen se janë të përfshirë në kujdesin e fëmijës së
tyre
- Ju jep fëmijëve ndjenjën e sigurisë kur pas zgjimit të shikojnë
prindërit pranë
- Prindërit binden më lehtë se fëmija i tyre ka marrë gjithë
kujdesjet e nevojshme
- Forcon marrëdhënien ndërmjet familjarëve dhe personelit

28. Si të mbështesni familjarët ?
● Kuptoni si fillim me çfarë familjarësh keni të bëni( mosha, edukimi, backgroundi)
● Dëgjoni me vëmëndje gjatë kohës që ato flasin për momentin sesi e kanë përjetuar
krizen dhe gjitha shqetësimet që kanë
● Jini empatik dhe krijoni ndjesinë tek familjarët se ju e kuptoni gjëndjen e tyre
emocionale
● Komunikoni ngrohtësisht dhe tregoni mbështetjen tuaj duke iu përgjigjur gjithë
pyetjeve të tyre
● Pajisini me gjithë informacionin e nevojshëm për të qënë të aftë ta menaxhojnë vetë nje
krizë febrile
● Tregojini gjithashtu në çfarë rastesh duhet të drejtohen apo telefonojnë menjëherë
urgjencën

29. Edukojini familjarët mbi natyrën beninjë të konvulsioneve
febrile të thjeshta
Bindini se:
- KF të thjeshta nuk dëmtojnë trurin e fëmijës
- Nuk ndikojnë në aftësinë për të mësuar
- Nuk është e njëjta gjë, si Epilepsia dhe nuk con
domosdoshmërisht në Epilepsi
- Trajtimi me antikonvulsivant nuk rekomandohet në një episod të
vetëm të konvulsionit febril

30. Konkluzione
● Konvulsioni febril është tipi më i zakonshëm i të dridhurave në fëmijëri me një
prognozë të mirë
● Diagnoza është klinike dhe është shumë e rëndësishme të kuptohet nëse këmi të
bëjmë me infeksion intrakranial, sidomos pas konvulsioneve febrile komplekse
● Menaxhimi konsiston në kontrollimin e simptomave dhe trajtimin e shkakut të
temperatures.
● Personeli infermieror dhe shëndetësorë kanë për detyrë të mbështesin familjarët,
të cilët janë shumë të stresuar, të frikësuar dhe ankthioz sepse mendojnë se do ti
përsëritet sërisht konvulsioni
● Eshtë shumë e rëndësishme të qetësohen dhe të mësohen si të menaxhojnë
këtë situatë në kushte shtëpie.

31. PPër ju infermierë :
Si infermiere, ne kemi mundesi te lartesojme
mendjen,shpirtin dhe trupin e pacienteve tane,
familjareve dhe vetvetes.Mund te te harrojne emrin
por jo si i ke bere te ndihen