Omgevingscommunicatie

1. | 1
v
10 observaties
over omgevings-
communicatie
30 november 2023
30 november 2023
10 observaties over
omgevingscommunicatie
v

2. | 2
Wie ben ik?
Bart Derison
Managing Partner Connect
• 27 jaar in het communicatievak,
vooral omgevingscommunicatie.
• 2004-2005 : communicatie heraanleg
van de Antwerpse Ring
• 2006-2007 : stakeholdermanagement
Randweg Eindhoven
• 2011-2018 : communicatie A2-tunnel
Maastricht en aanleg Groene Loper
• 2005- (…) : Noord-Zuidverbinding
Limburg

3. | 3
Eindhoven
Hasselt
Brussel
65
medewerkers

4. | 4
De Werkvennootschap
MIVB
AWV Waterschap Limburg

5. | 5

6. | 6

7. | 7
connect.be/werkmodellen

8. | 8
De héél korte samenvatting van ‘Shit!’:
Iedereen kent iets
van communicatie

9. | 9
De héél korte samenvatting van ‘Shit!’ :
Daarom is niemand
er echt van
Iedereen kent iets
van communicatie

10. | 10
De héél korte samenvatting van ‘Shit!’:
Daarom is niemand
er echt van
Iedereen kent iets
van communicatie
Dus loopt het
vaak fout

11. | 11
De heel korte samenvatting:
Daarom is niemand
er echt van
Iedereen kent iets
van communicatie
Dus loopt het
vaak fout
Waarom geven we
daar eigenlijk geld aan
uit ?

12. | 12
En in maatschappelijke
gevoelige projecten -
een tunnel, trambaan of
circulatieplan - wordt dat
juist extra zichtbaar.

13. | 13
Klopt dit ook voor andere domeinen ?

14. | 14
Klopt dit ook voor andere domeinen ?
Ik ken niets van IT.

15. | 15
Klopt dit ook voor andere domeinen ?
Ik ken niets van IT.
Ik weet niets van sociaal recht.

16. | 16
Klopt dit ook voor andere domeinen ?
Ik ken niets van IT.
Ik weet niets van sociaal recht.
Ik kan geen brug tekenen
die blijft recht staan.

17. | 17
Ik pas dus wel op wat
ik daar over zeg.

18. | 18
Maar communicatie lijkt
helaas te makkelijk om
echt slecht te doen.

19. | 19
Wat niet wil zeggen dat
het niet moeilijk is
om het echt goed te doen.

20. | 20
Maar de voorbije jaren
zie ik een kanteling.
En wel hierom…

21. | 21

22. | 22
Dankzij de weerstand die
projectorganisaties uit
de omgeving ervaren.

23. | 23
• Burgers willen meedenken
op de inhoud.
Ze laten zich horen.

24. | 24
• Burgers willen meedenken
op de inhoud.
Ze laten zich horen.
• De samenleving zegt:
ik ken ook iets van een nieuwe
trambaan. Of tenminste:
waar die best komt te liggen.

25. | 25
• Burgers willen meedenken
op de inhoud.
Ze laten zich horen.
• De samenleving zegt:
ik ken ook iets van een nieuwe
trambaan. Of tenminste:
waar die best komt te liggen.
• Eigenlijk wil een bewoner,
actiegroep of ondernemersclub
op de stoel gaan zitten van
de projectmanager, ingenieur
of planoloog. En hoe ga je daar
mee om ?

26. | 26
Die weerspannige samenleving
heeft communicatie
terug een volwaardige plaats
aan tafel gegeven.

27. | 27
Mijn 10 observaties
over omgevingscommunicatie

28. | 28
Met weerstand ga
je constructief om en
niet ‘strategisch’.
#1

29. | 29
Nr. 1
10 observaties over omgevingscommunicatie
A C
maximale
voorstel
minimale
voorstel

30. | 30
Nr. 1
10 observaties over omgevingscommunicatie
A B A C
B maximale
voorstel
minimale
voorstel
compromis
voorstel
weerstand

31. | 31
Nr. 1
10 observaties over omgevingscommunicatie
A B A
start
voorstel

32. | 32
Nr. 1
10 observaties over omgevingscommunicatie
B A
B
start
voorstel weerstand
participatie
A

33. | 33
Nr. 1
10 observaties over omgevingscommunicatie
B A
B C D
start
voorstel weerstand
participatie
A

34. | 34
Nr. 1
10 observaties over omgevingscommunicatie
B A
C D
start
voorstel weerstand
participatie
B
A

35. | 35
Nr. 1
10 observaties over omgevingscommunicatie
B A D E
start
voorstel weerstand
participatie keuzes?
C
B
A

36. | 36
Vanuit een belang is
het makkelijker een
compromis te vinden
dan vanuit een standpunt.
#2

37. | 37
Nr. 2
10 observaties over omgevingscommunicatie

38. | 38
Nr. 2
10 observaties over omgevingscommunicatie

39. | 39
Nr. 2
10 observaties over omgevingscommunicatie

40. | 40
Nr. 2
10 observaties over omgevingscommunicatie
Standpunten zijn beweegbaar,
belangen zijn stabieler.
Nr. 2
10 observaties over omgevingscommunicatie

41. | 41
Nr. 2
10 observaties over omgevingscommunicatie
“Laat stakeholders vanuit hun
eigenbelang kiezen voor de
maatschappelijk beste oplossing.”
Marc Wesselink

42. | 42
#3
Bij omgevingscommunicatie
zijn de omgekeerde
informatiepiramides, euh…
omgekeerd.

43. | 43
Nr. 3
10 observaties over omgevingscommunicatie
weinig mensen
willen veel info
veel mensen
willen weinig info
Doelgroep-
piramide
Informatie-
piramide

44. | 44
Nr. 3
10 observaties over omgevingscommunicatie
Doelgroep-
piramide
Informatie-
piramide
Maar bij omgevingscommunicatie...

45. | 45
Nr. 3
10 observaties over omgevingscommunicatie
veel mensen
willen veel info
Doelgroep-
piramide
Informatie-
piramide
weinig mensen
willen weinig info

46. | 46
Nr. 3
10 observaties over omgevingscommunicatie
betrokkenheidsafstand
veel mensen
willen veel info
Doelgroep-
piramide
Informatie-
piramide
weinig mensen
willen weinig info

47. | 47
#4
Als de overheid in
een vertrouwenscrisis zit,
dan moet je werken aan
een stevige reputatiematras.

48. | 48
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
Stel dat iemand tegen jou…

49. | 49
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
Stel dat iemand tegen jou…
• open communiceert,

50. | 50
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
Stel dat iemand tegen jou…
• open communiceert,
• doet wat hij zegt,

51. | 51
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
Stel dat iemand tegen jou…
• open communiceert,
• doet wat hij zegt,
• ook nog sneller dan verwacht

52. | 52
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
Stel dat iemand tegen jou…
• open communiceert,
• doet wat hij zegt,
• ook nog sneller dan verwacht
• en op een vriendelijke manier.

53. | 53
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
Stel dat iemand tegen jou…
• open communiceert,
• doet wat hij zegt,
• ook nog sneller dan verwacht
• en op een vriendelijke manier.
Dan mag hij wel eens een keertje
de mist in gaan, toch?

54. | 54
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
Of een keer iets zeggen
wat niet zo leuk is.
Dan ligt er best
een dikke reputatiematras.

55. | 55
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
• Vaak niet open en transparant
• Doen ze niet altijd wat ze zeggen
• Zeker niet sneller
• En ook niet altijd even aangenaam
Tja, dan heb je dus een probleem.
Helaas zijn overheden in projecten:

56. | 56
Nr. 4
10 observaties over omgevingscommunicatie
• Vaak niet open en transparant
• Doen ze niet altijd wat ze zeggen
• Zeker niet sneller
• En ook niet altijd even aangenaam
Tja, dan heb je dus een probleem.
Helaas zijn overheden in projecten:
Hier kunnen
overheden
écht op
werken!

57. | 57
#5
Voor de burger is er
maar één overheid.

58. | 58

59. | 59

60. | 60
Nr. 5
10 observaties over omgevingscommunicatie
Val de burger niet lastig met
je interne organisatie.
Durf een white label te bedenken
voor je communicatie.

61. | 61
#6

62. | 62
Nr. 6
10 observaties over omgevingscommunicatie
Als je hinder gaat veroorzaken,
dan moet je informatie aan vier
basisprincipes voldoen.

63. | 63
Nr. 6
10 observaties over omgevingscommunicatie

64. | 64
Nr. 6
10 observaties over omgevingscommunicatie

65. | 65
Nr. 6
10 observaties over omgevingscommunicatie

66. | 66
Nr. 6
10 observaties over omgevingscommunicatie

67. | 67
Nr. 6
10 observaties over omgevingscommunicatie

68. | 68
Nr. 6
10 observaties over omgevingscommunicatie
Is je organisatie
hier op ingericht?

69. | 69
#7
De slechtste communicatie-
strategie is die waar
je blijft over nadenken.

70. | 70
Nr. 7
10 observaties over omgevingscommunicatie
Vaak zijn strategiediscussies een
excuus om niets te doen.

71. | 71
Nr. 7
10 observaties over omgevingscommunicatie
Stakeholders klagen nooit
over een slechte
communicatiestrategie

72. | 72
Nr. 7
10 observaties over omgevingscommunicatie
Stakeholders klagen nooit
over een slechte
communicatiestrategie
maar wel over te weinig informatie.

73. | 73
Nr. 7
10 observaties over omgevingscommunicatie
Soms is het beter
van achter naar voor te denken:
eerst communicatiemiddelen,
dan inhoud, dan strategie.

74. | 74
Nr. 7
10 observaties over omgevingscommunicatie
Soms is het beter
van achter naar voor te denken:
eerst communicatiemiddelen,
dan inhoud, dan strategie.

75. | 75
Nr. 7
10 observaties over omgevingscommunicatie
Soms is het beter
van achter naar voor te denken:
eerst communicatiemiddelen,
dan inhoud, dan strategie.

76. | 76
Nr. 7
10 observaties over omgevingscommunicatie
Soms is het beter
van achter naar voor te denken:
eerst communicatiemiddelen,
dan inhoud, dan strategie.

77. | 77
#8
De interne organisatie
is soms een groter probleem
dan de weerstand buiten.

78. | 78
Nr. 8
10 observaties over omgevingscommunicatie
Hoe komt dat toch ?

79. | 79
Nr. 8
10 observaties over omgevingscommunicatie
Dunning-kruger effect:
mensen overschatten hun eigen
competenties.

80. | 80
Nr. 8
10 observaties over omgevingscommunicatie
Dunning-kruger effect:
mensen overschatten soms hun
eigen competenties.
En we onderschatten onze
overschatting.

81. | 81
Nr. 8
10 observaties over omgevingscommunicatie
Doe een omgevingsstresstest
Is de besliskracht van de organisatie
voldoende snel en sterk ?
1

82. | 82
Nr. 8
10 observaties over omgevingscommunicatie
Doe een omgevingsstresstest
Is de besliskracht van de organisatie
voldoende snel en sterk ?
1
Zijn de interne resources aanwezig
om externe input te verwerken ?
2

83. | 83
Nr. 8
10 observaties over omgevingscommunicatie
Doe een omgevingsstresstest
Is de besliskracht van de organisatie
voldoende snel en sterk ?
1
Zijn de interne resources aanwezig
om externe input te verwerken ?
2
Is er inhoudelijke en budgettaire ruimte
om mee te bewegen met de omgeving ?
3

84. | 84
#9
Stop met verleiden,
probeer eens de realiteit

85. | 85
Laat de realiteit zien : waar loopt het fout ?

86. | 86
Waar is gevaar?

87. | 87
Overzicht “bijna’’-conflicten
Ongevallen
Verkeersconflicten
(Ab)normaal gedrag en
verkeerssituaties
(snelheid, laterale positie,
uitwijken,
voorrangsgedrag, interacties,…)

88. | 88

89. | 89
#10
We moeten als
communicatie-specialist
onze plaats claimen.

90. | 90
Directie
Communicatie

91. | 91
Omgevingscommunicatie
in de praktijk: wat en hoe?
Wanneer?
Dinsdag 30 januari 2024
Waar?
AP Hogeschool Inovant Antwerpen
Inschrijven via
kortom.be/opleidingen

92. | 92
Eerste
10
boekjes
gratis!

93. | 93
Brussel
Koloniënstraat 11
1000 Brussel
+32 (0)11 45 68 45
info@connect.be
www.connect.be
Hasselt
Maastrichterstraat 71
3500 Hasselt
+32 (0)11 45 68 45
info@connect.be
www.connect.be
Eindhoven
Kastanjelaan 400
5616 LZ Eindhoven
+31 (0)40 309 80 01
info@connect-nederland.nl
www.connect-nederland.nl
/connectcom1
/connect.communicatie
Volg ons op sociale media
/connect-belgium