2. Smocze łodzie
• to drużynowy sport wodny. Wywodzi się z
południowej Azji (Chiny) gdzie na tradycyjnych
smoczych łodziach pływano od tysiącleci.
Współczesne, sportowe łodzie, mniejsze od
tradycyjnych, mieszczą 22 osoby, w tym 20 wioślarzy.
3. Historia
• Początki smoczych łodzi sięgają kilku tysięcy lat wstecz. Co roku
w Chinach, na brzegach rzeki Jangcy, u progu pory gorącej, kiedy
to ludność trapiły susze i epidemie – odbywały się obrzędy
przebudzenia śpiącego dotąd Boga – Smoka. Ów władca rzek i
mórz sprowadzać miał zbawcze deszcze, dzięki którym obfite
plony oddalały widmo głodu i chorób. Obrzędy, w formie zmagań
zdobnych łodzi, pociągały za sobą liczne utonięcia, co
traktowano jednak jako konieczną bóstwu ofiarę.
• Istnieje też legenda przedstawiająca inną genezę smoczych łodzi,
związana z postacią żyjącego na przełomie IV i III wieku p.n.e.
poety Qu Yuana. Protestując przeciw niesprawiedliwości
społecznej Qu popełnił samobójstwo, rzucając się w odmęty
rzeki Miluo. Okoliczna ludność próbowała go ratować, spławiając
swoje łodzie. Choć poeta utonął, na pamiątkę tego wydarzenia
co roku w dzień jego śmierci obchodzone jest święto Duanwujie,
podczas którego urządzane są wyścigi łodzi.
4. Ewolucja
• Od lat osiemdziesiątych XX wieku wyścigi smoczych
łodzi zaczęły zyskiwać na popularności na całym świecie
– począwszy od Ameryki Północnej i Europy
Zachodniej. Szybko też przekształciły się w jedną z
najszybciej rozwijających się dyscyplin sportu.
Międzynarodowa Federacja Smoczych Łodzi grupuje
ponad 50 federacji narodowych a liczba uprawiających
ten sport osób szacowana jest na kilkadziesiąt
milionów. Jako najbardziej zespołowy z popularnych
sportów wodnych – jest szczególnie ceniony przez
szkoły, duże firmy i inne instytucje pragnące integrować
swoich pracowników.
5. Łódź
We współczesnym kształcie istnieje od ok. 1980 roku, kiedy
w Londynie, podczas chińskiego festiwalu, pojawiły się drewniane
oryginały, na podstawie których opracowano standardowe parametry ich
uproszczonej wersji:
• Długość (bez smoczej głowy na dziobie i smoczego ogona na rufie) 12,40 m
• maksymalna szerokość 1,14 m
• przestrzeń między ławkami 67,5 cm
• ciężar minimalny 250 kg
Podczas zawodów ciężar łączny łodzi z załogą wynosi ok. 2000 kg.
Smocze głowy i ogony montowane są w zasadzie jedynie na zawody;
podczas treningów często rezygnuje się także z bębna.
6. Wyposażenie i załoga
• Wiosło to rodzaj pagaja o długości 105 – 130 cm. Do
niedawna najczęściej spotykane były wiosła drewniane.
• Kamizelka asekuracyjna jest wymagana w wielu krajach, także
podczas zawodów.
• Wioślarze siedzą po dwóch na ławeczce. Ławki umieszczone
są w 10 rzędach, twarzą do kierunku płynięcia. Pierwsza para
wioślarzy (licząc od dziobu) to szlakowi. Oni narzucają całej
osadzie rytm wiosłowania.
• Bębniarz siedzi na krzesełku, umieszczonym na dziobie, tyłem
do kierunku płynięcia. Jego zadaniem jest wybijanie na bębnie
rytmu wiosłowania. Bębniarz w trakcie zawodów zagrzewa też
głosem osadę do walki, podając także komunikaty o aktualnej
sytuacji w wyścigu.
• Sternik steruje w pozycji stojącej, za pomocą długiego wiosła.
W miarę potrzeby wspiera głosem bębniarza.
7. Zawody
• Rywalizacja w oficjalnych zawodach toczy się z reguły na dystansach
250 m (lub 200 m), 500 m, 1000 m i 2000 m. Coraz częściej
rozgrywane są wyścigi długodystansowe różnej długości.
• Z reguły podczas zawodów osady wiosłują w tempie 60 – 100
pociągnięć wiosłem na minutę w zależności od dystansu. Łódź
płynie wówczas z prędkością kilkunastu kilometrów na godzinę.
8. Smocze łodzie w Polsce
Początek sportu łodzi smoczych w Polsce to rok 1997,
kiedy to Włodzimierz Schmidt, działacz sportowy i trener
zorganizował wraz z Jerzym Walczykiem pierwsze zawody
międzynarodowe na Motławie w Gdańsku. Zawody mogły się
odbyć tylko dlatego, że zaproszone z Niemiec kluby przywiozły
dwie łodzie. Ścigało się 7 osad z Niemiec i jedna polska.
Gdańska osada o nazwie Gdańskie Smoki, zajęła 3. miejsce, a
puchar prezydenta Gdańska zdobyła załoga z Hamburga.
9. Osiągnięcia Polaków
• 1999 - Pierwszy start reprezentacji Polski w mistrzostwach
świata (Nottingham). Drużyna polska uplasowała się w środku
stawki zajmując w ogólnej punktacji klasy Open VIII miejsce na
15 startujących krajów, a V w Europie.
• 2000 - Reprezentacja Polski w Mistrzostwach Europy
w Malmö w wyścigu na 500 metrów zdobyła brązowy medal –
pierwszy medal w imprezie mistrzowskiej.
• 2001 - Na Klubowych Mistrzostwach Europy w Bremie osada
Wikinga Gdańsk zdobyła brązowy medal w wyścigu na 250
metrów.
• 2005 - Berlin. W mistrzostwach świata startowała tylko polska
osada juniorek (oparta na zawodniczkach Nogatu Malbork).
Rywalizując dwukrotnie na dystansie 500 metrów zdobyła
srebrny i brązowy medal.
• 2005 - 10 września w Gdańsku po raz pierwszy w historii
rozegrano Mistrzostwa Polski.
10. • 2006 - W Pradze odbyły się Mistrzostwa Europy Reprezentacji
Narodowych. Polska reprezentacja składała się z zawodników z
klubów: Wiking Gdańsk, Polski Klub Przygody, Gdańskie Lwy,
PSZS Malbork.
• 2009 - Praga. 177 osób reprezentowało Polskę na
Mistrzostwach Świata w Czechach ( w tym Powiatowy Szkolny
Związek Sportowy w Malborku. Największym sukcesem
reprezentacji Polaków było zdobycie złotego medalu na
dystansie 1000 m w kategorii junior. Złoto na tych zawodach
było pierwszym w historii złotem dla Polaków zdobytym na
Mistrzostwach Świata.
