3. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Fedakarlık nedir?
isim (feda:) Arapça fid¥¢
isim Bir amaç uğrunda bir değer veya varlıktan vazgeçme,
uğruna verme
İçten, samimi bir şekilde kendi istek ve arzularımızı sevdiğimiz
bir kişi veya bir kardeşimiz için ikinci planda tutup, o kişinin
ihtiyacı olanı vermek için harcadığımız çaba…Sevdiği birini
veya bir kardeşini kendinden daha çok düşünmek, karşılık
beklemeden kendinden bir şeyler vermek, insanın sahip olduğu,
sevdiği, değer verdiği şeylerden hiç düşünmeden ve seve seve
ferağat etmesi, kendi menfaatleriyle, inandığı değerler ya da
sevdiği insanların menfaatleri arasında seçim yapması
gerektiğinde kendi çıkarlarından vazgeçebilmesi, bu uğurda
maddi manevi her türlü özveride bulunabilme… Mustafa Kaplan
3
4. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Fedakarlık nedir?
isim (feda:) Arapça fid¥¢
isim Bir amaç uğrunda bir değer veya varlıktan vazgeçme,
uğruna verme
Nelerden feda edilir, ne feda edilmeli?
Ali İmran 92. Sevdiğiniz şeylerden (Allah yolunda)
harcamadıkça «iyi»ye eremezsiniz. Her ne harcarsanız, Allah
onu hakkıyla bilir.
Zamandan, kazandıklarından, bedeninden, ilminden… Neyiniz
varsa…
Kim için feda edilir?
Kendiniz, çocuklarınız, aileniz, komşunuz, mahalleniz,
kardeşleriniz… Allah için.
4
5. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Nihai hedef kurtuluşsa…
Nihai hedefimiz kurtuluş, ferahlama değil mi? Peki kurtuluşa giden
yol yalnız yürünür mü?
3/104. Sizden, hayra çağıran, iyiliği emredip kötülüğü meneden bir
topluluk bulunsun. İşte onlar kurtuluşa erenlerdir.
Müfessirler, bu âyetin emri uyarınca, müslümanlar içinde, iyiliği
emreden, kötülükten alıkoyan bir içtimaî kontrol müessesesinin
bulunmasının farz-ı kifâye olduğunu belirtmişler; ancak, bu görevi
üstlenen kişilerde, görevin iyi ve hakkaniyete uygun olarak yerine
getirilmesini mümkün kılacak bazı şartların bulunması gerektiğine
de işaret etmişlerdir.
nisa 13 …Allah onu, zemininden ırmaklar akan cennetlere
koyacaktır; orada devamlı kalıcıdırlar; işte büyük kurtuluş budur.
En’âm 16 (Mekkî 55) O gün kim azaptan kurtarılırsa, gerçekten
Allah onu esirgemiştir. İşte apaçık kurtuluş budur.
5
6. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Her şey sizin için, size göre… Siz kimin içinsiniz?
Başıboş mu yaratıldık?
Kıyame 36. İnsan, kendisinin başıboş bırakılacağını
mı sanır!
6
7. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Kur’an’a göre İnsanın Yaratılış Amacı
Kur’an’da “O, yerde ne varsa hepsini sizin için yarattı.
Sonra (kendine has bir şekilde) semaya yöneldi, onu
yedi kat olarak yaratıp düzenledi (tanzim etti). O, her
şeyi hakkıyla bilendir.” (Bakara suresi, 29. ayet.)
buyrulmaktadır. Her şey insana ve onun amaçlarına
hizmet için yaratılmıştır. Yine Kur’an’da yer alan; “Sizi
boş ve anlamsız yere yarattığımızı ve bize dönmek
zorunda olmadığınızı mı sanıyorsunuz?”(Mü’minûn
suresi, 115. ayet.) ayeti hayatın amaçsız ve boş
olmadığını vurgulamaktadır. Dünya hayatı geçicidir ve
insanlar, imtihan için yaratılmıştır. Bu konu ile ilgili Allah
şöyle buyurmaktadır: ”O, hanginizin daha güzel iş
yapacağını denemek için ölümü ve hayatı yarattı. O,
üstündür, bağışlayandır.” (Mülk suresi, 2. ayet.)
7
8. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Sosyal varlık olmak neyi gerektiriyor?
Sosyal: Toplumla ilgili, toplumsal, içtimai
Nasıl ki şahsiyet akliyet ise, cemaat de akıllı
birlikteliktir. Sürüler bedenlerin toplamından,
cemaat akılların toplamından oluşur.
Sorumluluk…
Kendine, ailene, topluma, Allah’a…
Aile nedir, sülale nedir, komşu nedir, mahalle
nedir?
8
9. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Mahalle baskısı nedir? En son kime nasıl müdahale
ettiniz ve nasıl karşılık aldınız?
Hikmetle müdahale etmek nedir?
Fussilet 34. İyilikle kötülük bir olmaz. Sen
(kötülüğü) en güzel bir şekilde önle. O zaman
seninle arasında düşmanlık bulunan kimse, sanki
candan bir dost olur.
9
10. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Emr-i bil maruf nehy-i anil münker…
Maide 79. Onlar, işledikleri kötülükten, birbirini vazgeçirmeye çalışmazlardı.
Andolsun yaptıkları ne kötüdür!
Daha sonra Peygamberimiz şöyle buyurdu: «Hayır hayır!. Ya iyiliği emredip
kötülükten alıkorsunuz, zalimin elinden tutup onu hakka karşı kesinlikle boyun
eğdirir, kendisini hakkın sınırları içinde tutarsınız veya Allah önce kalplerinizi
birbirinizinkine benzetir ve arkasından da İsrail oğulları gibi size de lanet eder.» —
Ebu Davut, Tirmizî
Ali İmran 104. Sizden, hayra çağıran, iyiliği emredip kötülüğü meneden bir topluluk
bulunsun. İşte onlar kurtuluşa erenlerdir.
Tevbe 71. Mümin erkeklerle mümin kadınlar da birbirlerinin velileridir. Onlar iyiliği
emreder, kötülükten alıkorlar, namazı dosdoğru kılarlar, zekâtı verirler, Allah ve
Resûlüne itaat ederler. İşte onlara Allah rahmet edecektir. Şüphesiz Allah azîzdir,
hikmet sahibidir.
Ali İmran 110. Siz, insanların iyiliği için ortaya çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz; iyiliği
emreder, kötülükten meneder ve Allah'a inanırsınız.
Hud 116. Sizden önceki asırlarda yeryüzünde (insanları) bozgunculuktan
alıkoyacak faziletli kimseler bulunsaydı ya! Fakat onlardan, kurtuluşa erdirdiğimiz az
bir kısmı müstesnadır (bunlar görevlerini yaptılar). Zulmedenler ise, kendilerine
verilen refahın peşine düştüler. Zaten günahkâr idiler.
Lokman 17. Yavrucuğum! Namazı kıl, iyiliği emret, kötülükten vazgeçirmeye çalış,
başına gelenlere sabret. Doğrusu bunlar, azmedilmeye değer işlerdir.
10
11. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Kutsal meslekler nelerdir?
Mesaiden sonra ne yapıyor?
Karşılığını almadan ne yapyıor?
Yaptığı işin hakkını veriyor mu?
11
12. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Nankör kelimesi ve insan insan ilişkileri…
İyilik bilmez…
Karşılığını insandan beklemeyiz…
Bakara 262
(Medenî 87) Mallarını Allah yolunda harcayıp
da arkasından başa kakmayan, fakirlerin gönlünü
kırmayan kimseler var ya, onların Allah katında has
mükafatları vardır. Onlar için korku yoktur, üzüntü
de çekmeyeceklerdir.
12
14. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Pasif iyinin aklı, iradesi ve
vicdanı da pasiftir. Akıl,
irade ve vicdan pasifse yok
hükmündedir. Aklı
olmayana deli derler. Aklı
olup da kullanmayana
akılsız derler.
14
15. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
Pasif İyi, Aktif İyi, Kötü
Pasif iyilerin göz ardı ettikleri bir gerçek var: İyiliğin
pasif olduğu her yerde, kötülük kendiliğinden aktif
hale geliyor. Bu, kötülüğün tabiatı icabıdır. Kötülük
karanlık gibidir. Bizatihi var değildir. Aydınlığın
yokluğu halidir. Soruyorum kendi kendime: İyilerin
tümünün pasif olduğu bir dünyada, iyilik yaşar
mıydı?
Cevabım "asla" oluyor. Zira fıtrat iyi üzerine
formatlanmıştır. Hazreti insan, en iyidir. En iyi
bozulunca, en kötü olur. Yatan iyi olmak yetmez.
Zira pasif iyi, iyi değildir. Her pasif iyi, aktif kötünün
teşvikçisidir. En yaman çelişkilerden biri de, pasif
iyilerin aktif kötülerden şikâyet etmesidir. Birileri
çıkıp, onlara, "Sayenizde beyim" demeli. M.İ.
15
16. TOPLUMSAL FEDAKÂRLIK
10 dakika feda et her gün.
Yahut daha fazlasını…
Sana ne kadarı yeter?
16