2. Programimi i zhvillimit ekonomik dhe social të vendit
bëhet nëpërmjet 3 dokumenteve themelore :
1. Strategjia Kombëtare e Zhvillimit Ekonomik e
Social (SKZHES)
2. Programi Afatmesëm Buxhetor (PAB)
3. Buxheti Vjetor i Shtetit
3. CIKLI I PLOTË I PROGRAMIMIT
SKZHES PAB
Buxheti Vjetor
4. SKZHES përcakton:
Objektivat afatmesme të zhvillimit ekonomik e social,
Planin e masave dhe veprimeve prioritare për
arritjen e këtyre objektivave
PBA perputh:
objektivat afatmesme dhe veprimet prioritare të
zhvillimit me burimet e financimit
5. SKZHES duhet të përfshijë:
Strategjitë e Zhvillimit Sektorial
Ministritë janë përgjegjëse për hartimin dhe zbatimin e politikave
sektoriale te zhvillimit.
Strategjitë e Zhvillimit të Qarkut
Qarku është përgjegjës për koordinimin dhe harmonizimin e politikave
rajonale përmes hartimit të strategjive rajonale të zhvillimit.
Neni 110 e Kushtetutës:
“Qarku është njësia ku ndërtohen e zbatohen politikat rajonale dhe ku ato
harmonizohen me politikën shtetërore.”
6. SKZHES përbën dokumentin e parë të një
Strategjie të Zhvillimit afatmesëm të miratuar nga
Qeveria në vitin 2001, me nisiativë të BB sipas
modeleve të Programeve të Reduktimit të
Varfërisë.
SKZHES dhe PBA përfshijnë periudha 4 vjeçare
dhe azhornohen çdo vit nëpermjet raporteve
vjetore të progresit
SKZHES dhe PBA deri tani i referohen nivelit
qëndror, ato nuk përfshijnë nivelin e pushtetit
vendor.
7. Hartimi i SKZHES dhe PBA në nivel qendror
nuk përfshijnë proçesin e programimit të
zhvillimit rajonal (territorial)
Hartimi i Strategjive të Qarkut duhet të bazohet
në fondet e parashikuara në PBA për qarqet
Procedurat e hartimit të SKZHES dhe të PBA
nuk jane të institucionalizuara, mungon ligji
organik i programimit të zhvillimit ekonomik e
social
8. Nevoja e institucionalizimit të proçesit të programimit
të zhvillimit ekonomiko-social
të vendit dhe atij rajonal.
Institucionalizim i proçesit të programimit të
zhvillimit do të thotë hartimi i një kuadri ligjor, që
përfshinë:
ligji organik i programimit të zhvillimit ekonomik,
amendamentet në ligjet ekzistuese
akte të tjera të qeverisë dhe të organeve të
pushtetit vendor.
9. Ligji organik duhet te institucionalizoje:
• Dokumentin e SKZHES dhe PBA ku të jenë të
përfshirë programimi i zhvillimit ekonomik e social
të qarkut nëpërmjet Strategjive të Zhvillimit të
Qarkut
• Institucionet dhe strukturat e hartimit dhe
miratimit të dokumenteve në nivel qëndror dhe në
nivel qarku.
• Proçedurat e hartimit, miratimit dhe të zbatimit
të SKZHES dhe PBA.
• Fondet e financimit.
• Afatet e programimit
10. Dokumenti i SKZHES
Duhet të përbëhet nga:
a) Gjëndja e zhvillimit ekonomik e social të vendit
b) Drejtimet kryesore të zhvillimit të vendit
c) Strategjitë kryesore të zhvillimit sektorial
d) Treguesit kryesorë të zhvillimit të qarqeve
e) Matricat e programit te masave dhe veprimeve
prioritare
f) Treguesit e monitorimit sipas sektorëve dhe
qarqeve
11. Dokumenti i SZHESQ
Duhet të përbëhet nga:
a) Diagnostikimi i gjëndjes ekonomike e sociale të
qarkut
b) Drejtimet kryesore të zhvillimit, prioritetet dhe
masat e realizimit të tyre.
c) Matricat e programit të masave dhe veprimeve
prioritare të specifikuara në nivel komune, bashkie
dhe qarku
d) Struktura e fondeve të financimit.
12. Institucionalizimi i PZHR
Institucionet dhe strukturat
Në nivel qëndror:
Kuvendi i Shqipërisë
Këshilli i Ministrave
Komiteti i Programimit të Zhvillimit Ekonomik
Drejtoria e Programimit të Zhvillimit Ekonomik e Rajonal
Në nivel vendor:
Këshilli i Qarkut
Forumi i Qarkut
Zyrat e Programimit të Zhvillimit të Qarkut
13. PZHESQ është programim i negociuar
Këshilli i Ministrave
Subjekte Subjekte
Publike Këshilli i Qarkut
Private
Këshillat e Bashkive dhe Komunave
14. PZHESQ kërkon
Marrëveshje Institucionale
Këshilli i Qarkut Këshilli i Ministrave
Marrëveshje Institucionale
Këshilli Komunave Këshilli i Qarkut Këshilli Bashkive
16. Këshilli i Ministrave
Keshilli
Biznesi
Programimit Shoqeria Civile
Ekonomik e
Social
Keshillat e Qarqeve
17. Faza l: Faza pregatitore dhe e miratimit të
RVGJES të Qarkut dhe Sektorve(pikat 1-5)
1. Grumbullimi i të dhënave dhe krijimi i databazës
2. Analiza paraprake e gjëndjes
3. Dixhitalizimi i të dhënave dhe hartimi i hartave
tematike (sistemi GIS)
4. Raporti i Vlerësimit të Gjëndjes Ekonomike e
Sociale të Qarkut dhe te Sektoreve
5. Diskutimi i Raportit në Forumin e Qarkut
18. Faza ll: Pregatitja dhe miratimi i Strategjise së
Zhvillimit të Qarkut dhe te Sektoreve(pikat 6-14)
6. Përcaktimi i drejtimeve kryesore të zhvillimit të qarkut, priori-
teteve dhe projekteve
7. Hartimi i PSZHQ
8. Promovimi i PSZHQ në median lokale dhe me aktivitete.
9. Diskutimi e miratimi PSZHQ në Forumin e Qarkut.
10. Diskutimi dhe miratimi SZHQ në Këshillin e Qarkut
11. Marrëveshja Institucionale midis Këshillit të Qarkut dhe
Kryetarëve të Bashkive dhe Komunave të qarkut
12. Dërgimi SZHQ në DPZHER.
13. Miratimi i SZHQ në KPZHE
14. Marrëveshja Institucionale midis Këshillit të Ministrave dhe
Këshillit të Qarkut
19. Faza lll: Pregatitja dhe miratimi i Dokumentit të
PZHQ (pikat 15-19)
15. Hartimi i Projekt-Programit të Zhvillimit të
Qarkut (PPZHQ)
16. Promovimi i PPZHQ në median lokale e aktivitete
të tjera
17. Diskutimi dhe miratimi i PPZHQ në Forumin e
Qarkut
18. Miratimi i PZHQ në Këshillin e Qarkut
19. Nënshkrimi i Paktit Territorial (të Qarkut)
20. Faza lV: Pregatitja e miratimi i Dokumentit të
PZHES (20-23)
20. Dërgimi i PZHQ në Drejtorinë e Programimit të
Zhvillimit Ekonomik e Rajonal
21. Hartimi i Projekt-Programit të Zhvillimit
Ekonomik e Social të vendit
22. Miratimi PPZHES në KPZHE
23. Miratimi i PZHES në Kuvend.
21. Me rregullim ligjor përcaktohen modalitetet e
shkëmbimit të informacionit midis Zyrës së PZHQ,
Bashkive,Komunave, Drejtorive të dikastereve që
ushtrojnë veprimtarinë në qark si dhe midis
dikastereve dhe Komitetit te Programimit te Zhvillimit
Ekonomik dhe Social
Koordinimi i të gjitha hallkave do të bëhet nëpërmjet
krijimit të një kuadri të plotë ligjor (amandamente të
legjislacionit ekzistues, vendime të KM dhe të
organeve të pushtetit vendor).
22. Proçesi i Programimit të Negociuar përbën zgjidhjen
më të mirë për të bashkërenduar kompetencat e të
gjitha strukturave të pushtetit qëndror dhe atij vendor.
Gjithçka është paraqitur në parim, duke patur
parasysh modelet dhe eksperiencën e disa vendeve
europiane dhe të vetë Bashkimit Europian.
Këtu paraqitëm një model të thjeshtuar, që
plotësohet gjatë diskutimit dhe hartimit të ligjit.
Fund