1. Materiał został opublikowany dzieki uprzyjemościm magazynu „Medycyna Sportowa
www.medycynasportowa.edu.pl
www.akademiasiatkówki.com.pl

2. Te wszystkie wymienione w skrócie zalety sprawiaj , e na ka dych zaj ciach z minisiatkówki
mo e by inaczej, a przez to dzieci si nie nudz . Wr cz przeciwnie np. cz sto, z racji krótkich meczy
musz wykaza maksymaln koncentracj i determinacj w szybkim i skutecznym dzia aniu.
Ponadto bardzo istotna jest mo liwo dopuszczenia dziecka do decydowania o elementach gry
takich jak: zasady punktacji czy ustalenie sk adu dru yn -sprawia im to du o przyjemno ci i atwiej
przyjmuj wspólnie ustalone zasady ni te narzucone przez nauczyciela. Poniewa regu y gry formu uj
prawa graj cych wówczas dzieci ucz si ponosi konsekwencje w przypadku ich naruszenia. Drobne
czynno ci jak liczenie punktów czy podejmowanie decyzji w roli s dziego czyni dziecko kompetentnym
i wa nym. Uczniowie poprzez rywalizacj we wspó zawodnictwie nabywaj ca gam po danych
zachowa spo ecznych, które stanowi pewne warto ci wychowawcze. Respektuj c decyzje s dziego
ucz si pokory i szacunku do drugiego cz owieka. Graj c „fair play”, ucz si uczciwo ci i umiej tno ci
przyznawania si do b du.
Nauczanie
Uwa am, e jak w ka dej dyscyplinie wa ne jest dobre i stopniowe do niej wprowadzenie. Je eli
zrozumiemy t podstawow zasad -prze amiemy stereotyp minisiatkówki jako gry zbyt trudnej dla
dzieci. Wa na jest droga post powania, która u atwi i przyspieszy uczenie si techniki gry.
Moim zdaniem na wst pie ogromnie wa n rol pe ni GRY I ZABAWY WPROWADZAJ CE do
minisiatkówki -rozwijaj ce zwinno , szybko czy skoczno ,a tak e umiej tno ci rzutnie i bie ne,
u atwiaj ce pó niej dzieciom nauk w a ciw . Zanim bowiem rozpoczniemy nauczanie danego elementu
techniki musimy dzieci do tego w miar precyzyjnie przygotowa , wykorzystuj c liczne, bardzo proste i
lubiane przez dzieci wiczenia ukierunkowane takie jak np.: „dwa ognie”, „walka o pi k ”, „ dzie i noc”,
„berek ze zmiana w kole”, „mistrz skoków”, „deszcz pi ek” czy „rzucanka”. Wprowadzenie przez zabaw jest
dla ma ych sportowców du pomoc w opanowaniu p ynno ci ruchów i nowych elementów. Nale y mie
bowiem mie na uwadze, e ruchy wykonywane w minisiatkówce w niczym nie przypominaj naturalnych
ruchów wyst puj cych w innym grach jak kopni cia w pi ce no nej, rzuty jednor cz wpi cer cznej czy rzuty
obur cz w koszykówce. Wynika z tego, e zwa ywszy na trudno ci techniczne stawiane dzieciom, maj one
du o pracy do wykonania zanim b d mog y rozegra mecz z przeciwnikiem Tym bardziej podkre lam, e
prawid owo rozpoczynaj c nauk minisiatkówki zapobiegamy powstaniu wielu b dów, które hamuj tempo
uczenia si i których eliminacja w dalszym szkoleniu by aby trudna -przez co wzrasta efektywno pracy i
dziecka i instruktora.
Dopiero po takim wprowadzeniu mo na przej do WIELOETAPOWEGO NAUCZANIA
METODYKI GRY. Równie na tym etapie warto pami taj c o stosowaniu zasady stopniowania
trudno ci polegaj cej na tym, e je eli który z etapów nauczania nie zosta przyswojony lub sprawia
trudno nale y wróci do niego i wiczy do a do jego opanowania.
W siatkówce mamy sze podstawowych elementów techniki gry s to:
1. Zagrywka
2. Odbicie sposobem górnym (wystawa)
3. Odbicie sposobem dolnym (nagranie)
4. Atak
5. Blok (zastawienie)
6. Gra w obronie i asekuracja
www.akademiasiatkówki.com.pl

3. Trudno polega na tym, e w grze, w szybko zmieniaj cych si sytuacjach, dziecko musi
dokonywa w a ciwego wyboru i w krótkich odst pach czasu przestawia si z jednych na inne elementy
gry. Tym wi ksze znaczenia ma dok adne opanowanie ka dego elementu z osobna by móc je nast pnie z
powodzeniem stosowa w rozgrywce.
Ca y czas podczas zabaw gier czy treningów zaszczepiajmy naszym podopiecznym potrzeb
ruchu, wysi ku, waleczno ci, rywalizacji oraz wspó pracy ze wspó wicz cymi. W mojej dotychczasowej
pracy stosuj zasad , e wszelkie mecze niezale nie od rangi maj opraw w a ciw zawodom.
Zach cam uczniów do rozpoczynania ka dego meczu od przywitania si dru yn, okrzyków sportowych
czy zako czenia meczy poprzez podanie sobie rak pod siatk . Uwa am za bardzo wa ne wychowawczo
podsumowanie zako czonych rozgrywek, ustalenie miejsc i og oszenie wyników -bowiem dzieci
oczekuj uznania i oceny. Nie powinno si dopuszcza do gry bez liczenia punktów bo jest to
pozbawione warto ci szkoleniowych i wychowawczych.
Rola minisiatkówki w szkole
Jak wynika z wy ej opisanych spostrze e minisiatkówka jest tak sam gr co siatkówka tylko
dostosowan do mo liwo ci dzieci, ró nice dotycz jedynie wielko ci, wagi pi ki, rozmiarów boiska,
wysoko ci siatki oraz uproszczenia zasad gry.
Jak ka da gra zespo owa zmusza do koncentracji uwagi, wyrabia wol walki, rozwija ambicj i
ch podnoszenia umiej tno ci ruchowych. Dziecko graj c uczy si rozpoznawa najbardziej
zró nicowane sytuacje gry a przyjemno i rado , które towarzysz w tym wieku grze i zabawie s
nieroz cznie zwi zane z sukcesem w nauczaniu.
Nie nale y ba si , eb dzie to gra zbyt trudna. Szybko przekonamy si , e dzieci w wieku 9 –13
lat s w fazie optymalnego rozwoju ruchowego i warto to wykorzysta . Jest to doskona y wiek do
nauczania minisatkówki bowiem uczniowie w tym czasie s w okresie swoistej doskona o ci
motorycznej, nast puje ogólne wzmocnienie aparatu kostnowi zad owego i usprawnienie funkcji
oddychania i kr enia. Obok zwi kszonej wydolno ci organizmu nast puje wzgl dne zrównowa enie
emocjonalne i proporcjonalny rozwój procesów poznawczych. Ruchy dziecka s wiadome, szybkie i
silne, po czone z wysokim poczuciem rytmu, wp ywaj cym na ogóln koordynacj ruchów. W efekcie
dziecko bardzo szybko opanowuje nowe, nawet skomplikowane formy ruchowe.
Ponadto w tym wieku dzieci coraz bardziej licz si z opini klasy. W d eniu do pozytywnej
samooceny zaczyna si ujawnia tendencja do wspó zawodnictwa, wzrasta zainteresowanie sportem bo
w a nie na zaj ciach sportowych dzieci poszukuj zaspokojenia swoich g ównych potrzeb tego wieku. I
tylko od nas, nauczycieli zale y czy ten dobry czas wykorzystamy.
Najcz ciej definiowane w literaturze potrzeby dziecka to:
1. Potrzeba pobudzenia, stymulacji – jest podstawowa potrzeba tkwi ca w ka dej jednostce. Jej
zaspokojenie dziecko odczuwa wtedy gdy, w jak dzia alno jest ca kowicie zaanga owane i ma
kontrol nad tym co wykonuje. Nie odczuwa wtedy ani zaniepokojenia ani znu enia. Warto wi c
organizowa nauk minisiatkówki w taki sposób by zadania by y adekwatne do poziomu umiej tno ci
cz onka grupy, a równocze nie by by y stymulatorem dalszego ich rozwoju.
2. Potrzeba doskonalenia – czyli d enia do uzyskania kompetencji w dzia aniu, odczuwania w asnej
warto ci. Motywuje dziecko do uczenia si nowych umiej tno ci,
jest ona skarbnic energii i zapa u, nale y aktywizowa mechanizmy podtrzymuj c spontaniczn ch do
uczenia si .
3. Potrzeba przynale no ci – opiera si na naturalnej potrzebie przynale no ci do grupy spo ecznej a
minisiatkówka – jak ka da gra zespo owa -jest aktywno ci wymagaj c sta ych relacji oraz wzajemnego
oddzia ywania ucznia z dru yn i nauczycielem.
www.akademiasiatkówki.com.pl

4. Wymienione przeze mnie potrzeby s podstawowe, przyk adowe, najbardziej widoczne, ale
istnieje przecie równie naturalne, biologiczne pragnienie zabawy, rozrywki, rado ci czy wy ycia si
ruchowego. W praktyce spotykam dzieci u których obserwuj mniej lub bardziej wyra ne d enie do
zaspokojenia wszystkich lub tylko pojedynczych potrzeb. Jestem przekonany, e je li uda si nam
wywo a zainteresowanie minisiatkówk i rozbudzi zami owanie do systematycznych wicze oraz
udzia u w zaj ciach wychowania fizycznego czy Szkolnego Ko a Sportowego mo emy zapewni naszym
uczniom zaspokojenie tych w/w potrzeb. Natomiast bez zrozumienia tych podstawowych potrzeb dzieci
zwi zanych z ich psycho -fizycznym rozwojem uzyskanie satysfakcjonuj cych wyników jest praktycznie
niemo liwe.
My l , e rol nauczyciela czy trenera jest dodatkowo sta e oddzia ywania na dziecko
wychowawczo. Nauczaj c minisiatkówki mamy doskona mo liwo kszta towa system warto ci,
wpaja normy i zasady post powania w grupie sportowej, uczy w a ciwych nawyków higienicznych
zwi zanych z aktywno ci ruchow (zmienianie stroju sportowego, higiena osobista po zaj ciach,
higiena otoczenia, od ywianie, sen itp). Przygotowuj c dzieci do wspó zawodnictwa uczymy je
zwyci a i przegrywa .
Podsumowanie
Dostosowanie rozmiarów boisk, wysoko ci siatki, wielko ci pi ki czy przepisów znacznie
u atwiaj dzieciom nauczanie si siatkówki. Minisiatkówka z powodzeniem uzupe nia ca y wachlarz gier
i zabaw, w których z przyjemno ci bior udzia dzieci w tym etapie rozwojowym. Jednak e zanim
b dzie mo na rozegra mecz z przeciwnikiem trzeba przej mudn drog wprowadzenia przez zabaw
a nast pnie stopniowego nauczania techniki gry. Treningi, wpisane w codzienn szkoln rzeczywisto
kszta tuj osobowo m odego cz owieka, ucz samodyscypliny, dobrej organizacji swojego czasu i
godzenia wielu zaj jednocze nie. Pami tajmy wi c, e prowadzony przez nas trenerów proces
nauczania minisiatkówki jest przede wszystkim procesem wszechstronnego kszta towania osobowo ci
dziecka w rodowisku spo ecznym, szkolnym, rówie niczym i rodzinnym. Wa ne byw tym ca ym
procesie nauczania i wychowywania nie zapomnie o najistotniejszym -o potrzebach dzieci.
Uczestniczenie w grze powinno by dla nich nie tylko ci k prac czy rywalizacj , ale przede
wszystkim przyjemno ci i rado ci , powinno dawa mo liwo wy ycia si ruchowego, realizowa
potrzeb kompetencji (odczuwania w asnej warto ci) i optymalnie pobudza do tego by by coraz
lepszym w tym co robi .
Jeszcze raz zach cam wszystkich do wprowadzania minisiatkówki do szkó i ycz sukcesów.
Literatura
1. Bodasi ska A. „Minisiatkówka gr stwarzaj c niezapomniany nastrój, wyzwalaj ca rado
rywalizacji”. W: U. Parnicka, K. Piech (red.) Zabawy i gry ruchowe w sporcie dla wszystkich.
ZWWF, Bia a Podlaska, s.121-128.
2. Cichy D. „Rola minisiatkówki w szkole podstawowej”, http://www.lider.baler.pl .
3. Czajkowski Zbigniew, „Psychologia sprzymierze cem trenera”, Biblioteka Trenera, Warszawa.
4. Klugawczuk R., Mini pi ka siatkowa, Warszawa 1994.
5. Klugawczuk R., Pi ka siatkowa. Nauczanie i doskonalenie gry, Warszawa 1990.
6. Litwin E., „Minisiatkówka, Droga metodycznego nauczania siatkówki” http://www.lider.baler.pl
.
7. Litwin E., „Gry i zabawy wprowadzaj ce do minisiatkówki dla dzieci i m odzie yw wieku 8—12
lat”, http://www.lider.baler.pl/down/LITWIN.doc .
8. Seweryniak Tomasz, Minisiatkówka [W:] Wo yniec Józef(red.), „Przepisy zespo owych gier
sportowych w zakresie podstawowym”, WBK, Wroc aw, 2000.
9. Woluch J., Szuppe W., Doniek R., Jarochowska J., Pi ka siatkowa. Zasób wicze i wskazania
organizacyjno – metodyczne., AWF, Warszawa 1981.
www.akademiasiatkówki.com.pl