1. Νέα Ελληνική Λογοτεχνία για την Α’ Τάξη του Γενικού Λυκείου
(Ενότητα: «Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση»)
ΖΩΗ ΚΑΡΕΛΛΗ (1901-1998)
[ΣΤΟΡΓΗ]
Eίναι λυπητερό πράγμα ένας άρρωστος άντρας.
Άρρωστος στην πλήρη ακμή του.
Oι άντρες είναι καμωμένοι να μένουν δυνατοί.
Tο αισθάνονται αυτό
κι όταν πέσουν στο στρώμα
έχουν την έκφραση του προσώπου περίλυπη.
Kάποτε το βλέμμα τους χάνεται.
Σα ν' απορούν γι' αυτό που τους συμβαίνει.
Σα να μη μπορούν να καταλάβουν την αδυναμία τους,
θυμώνουν κι αγαναχτούν,
ύστερα όμως είναι πιο λυπημένοι.
Έχουν μιαν άλλη μελαγχολία στην αρρώστια τους.
Παραδίνονται σαν παιδιά.
Σαν εκείνα τα παιδιά που έχουν πρόωρη γνώση.
Σε κοιτάζουν στα μάτια,
περιμένουν να τους βεβαιώσεις...
Όχι μόνο πως θα γίνουν καλά,
όχι πως δεν έχουν τίποτα,
μα πως η δύναμή τους είναι ακέρια.
Πως εσύ το θέλεις και τους περιποιείσαι
κι αυτοί το δέχονται.
Δέχονται την περιποίηση για το χατίρι σου.
Eίναι λυπητερό να βλέπεις έναν άντρα άρρωστο,
να βλέπεις να κείτεται ένας λεβέντης.
Σε σφάζει το βλέμμα του.
Σε παρακαλεί μ' έναν τρόπο που σου πονεί.
Σε πειράζει που δέχεται τη βοήθειά σου.
Σε πειράζει να αισθάνεσαι χτυπημένη την περηφάνεια του,
την υπομονή του.
Γι' αυτό δε θα πιστέψεις
πως εκείνος δεν είναι ο πιο δυνατός κοντά σου.
Tούτο περιμένει να δεί στο βλέμμα σου,
για να γιάνει.
Aυτό πρέπει να σου μαθαίνει η αγάπη σου.
Πως δεν του φτάνει μονάχα να τον αγαπάς.
Θέλει ακόμα πιο πολύ,
να πιστεύεις πάντα σ' αυτόν.
(από τη συλλογή « Αντιθέσεις» του1957, περιλαμβάνεται στα Ποιήματα, Eρμής,
Νοέμβριος 1996,)

2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
α.
α1. Να εντάξετε το ποίημα στην παραδοσιακή ή στη μοντέρνα ποίηση. (5 μονάδες)
α2. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας αναγνωρίζοντας τέσσερα αντίστοιχα χαρα-
κτηριστικά στο ποίημα (12 μονάδες)
α3. Να δικαιολογήσετε τον τίτλο του ποιήματος με βάση το περιεχόμενό του
(απαντήστε σύντομα). (4 μονάδες). Ποιο θέμα, νομίζετε, ότι είναι το επίκεντρο
του ενδιαφέροντος της ποιήτριας ; (4 μονάδες)
ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ : 25
β.
β1. Να αναζητήσετε στο ποίημα τα εκφραστικά μέσα και να το χαρακτηρίσετε με
βάση τον πλούτο ή την έλλειψη τους. (3 μονάδες) Ποιο, νομίζετε, ότι είναι το
χαρακτηριστικότερο; Να το αναφέρετε και να προσδιορίσετε τη λειτουργία του στο
ποίημα. (10 μονάδες)
β2. Να καταγράψετε 2 περιπτώσεις μεταφορικής χρήσης του λόγου στο ποίημα (3
μονάδες). Τι επιτυγχάνεται με τον τρόπο αυτό ; ( 3 μονάδες )
β3. Να χαρακτηρίσετε τη γλώσσα του ποιήματος, το ύφος και τον τόνο.(6 μονάδες)
ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 25
γ.
γ1. Γιατί νομίζετε ότι το ποίημα , αν και εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1957 ,
περιλαμβάνεται σε μια ποιητική συλλογή του 1996. Ποιά χαρακτηριστικά του,
ως προς τη μορφή και το περιεχόμενο, συνετέλεσαν σ’αυτό; (20 μονάδες)
γ2. «Oι άντρες είναι καμωμένοι να μένουν δυνατοί» . Να σχολιασθεί ο στίχος (5
μονάδες ).
ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 25
δ.
δ1. «Σε σφάζει το βλέμμα του.
Σε παρακαλεί μ' έναν τρόπο που σου πονεί.
Σε πειράζει που δέχεται τη βοήθειά σου.
Σε πειράζει να αισθάνεσαι χτυπημένη την περηφάνεια του,
την υπομονή του.»
Ποιο πρόσωπο του λόγου χρησιμοποιεί στους παραπάνω στίχους το ποιητικό

3. υποκείμενο και γιατί; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με βάση το
περιεχόμενο και το αισθητικό αποτέλεσμα. (10 μονάδες)
δ2. «Aυτό πρέπει να σου μαθαίνει η αγάπη σου.
Πως δεν του φτάνει μονάχα να τον αγαπάς.
Θέλει ακόμα πιο πολύ,
να πιστεύεις πάντα σ' αυτόν.»
Να σχολιαστούν οι παραπάνω στίχοι με βάση το περιεχόμενό τους. (15 μονάδες )
ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 25