IKAAPAT NA KABANATA SA PAG-AARAL NG RETORIKA

14. ANG
PAGBABAS
A
]

16. PAGHIHINUHA
ito ay kasanayan sa pag-alam kung
ano ang mangyayari o kalalabasan ng
mga bagay na ating binabasa.

17. Paghihinuha: Pagsasanay 1
“Mag-aral kayo ng panggagamot o kung kayoý lisensyado na ay mag-asawa kayo
sa isang mayaman at masambahing dalaga. Sikapin ninyong makapanggamot at huwag
makialam sa bayan. Magsimba kayo at lagi ninyong isaisip na ang kawanggawa ay sa sarili
nagsisimula, sapagkat ang nilalang ay hindi dapat mag-bayad ng kaligayahan nang higit sa
para sa kanya. Kapag sumali kayo sa pulitika ay lalayuan kayo ng sariling mga kababayan.
Manalig kayo sa akin at mawiwika ninyong hindi kayo nagsisinungaling kapag nagkaroon
kayo ng uban sa ulong katulad ko. “
“Ginoo, kapag nagkaroon na ako ng uban, tulad ninyo at lumingon sa aking
pinagdaanan at nakitang ang mga sinikap ko ay para sa sarili lamang at hindi sa bayang
nagkaloob sa akin ng lahat ng bagay. Ginoo, ang bawa’t uban koý nagiging isang tinik at sa
halip na magalak ay mahihiya ako.”
Hango sa Kabanata XI, Si Ginoong Pasta
sa El Filibusterismo ni Rizal

18. Paghihinuha: Pagsasanay 2
Natatandaan ko na minsan ay napaaway ako sa aking paglalako ng
kakanin. Dalawang bata ang nakisabay sa lakad ko at tuwing itatawag ko ang
aking tinda ay ginagaya ako. Nakipagbabag ako dahil doon. Umuwi ako nang
ngumangalngal, dumurugo ang bibig; may kalmot sa leeg sa pisngi.
Nagsumbong ako kay Ina, nguni’t ako ang kanyang sinisi. Hinid ko na raw
dapat pinansin ang panunukso at lalong hindi ako nararapat na
makipagbasag-ulo nang dahil lamang doon. Pinadapa niya ako sa tatlong
sunod na pinalo ng patpat. “Di mo dapat ikahihiya ang paghahanapbuhay.”
Sabi niya inulit ang pangaral na ito sa aking mga kapatid, kinabigahan.
“ayoko ng ikahihiya ng sino man sa inyo ang hanapbuhay natin. HIndi tayo
magnanakaw. Pinaghirapan natin ito.”Ngunit ang higit daw na pinag-uukulan
niya ay si Kuya, na diumano, sapagkat binata na ay malimit magparamdam
kay Ate ng pagkahiya sa pagtao sa bibingkahan at puto bumbungan.”
Hango sa,
“Ang Gilingang Bato” ni Edgardo M. Reyes

19. PAGHULA
kailangang makita ang kaugnayan ng mga ibinigay na
pahayag o katotohanan. Pagkatapos, maaring
magbigay ng maaring mangyari o kalalabasan ang
mambabasa. Maari siyang manghula at palatandaan
ito ng aktibong pagbasa. Maaring gamitin ang dati
nang kaalaman sa gagawing paghula

20. Paghula: Halimbawa 1
Maraming nangyayaring bugbugan o “hazing” mula sa mga miyembro
ng praterniti sa kolehiyo. Sa loob ng isang buwan. Dalawampung mag-aaral ang
gumagamit ng mga klinika ng pamantasan para sa inisyal na pagpapatingin. Ang
isa ay nabalita pang patay.
Ang pangulo ng pamantasan ng kararating lamang mula sa dalawang
buwang seminar sa ibang bansa ay nasabihan ng ukol sa kasalukuyang mga
insidente ng praterniti at kaguluhan sa kolehiyo.
Ano kaya ang maaring maging pinakamalapit na katanungan sa mga sumusunod
na ideya?
1. Ipag-utos ng pangulo ng pamantasan ang pagpapasara sa ikuwela.
2. Suspendihin ang lahat ng miyembro ng praterniti.
3. Lahat ng mga gawain ng praterniti ay idadaan sa lalong mahihigpit
na mga panuntunan.
4. Wala nang mga magiging praterniti sa kampus.

21. Paghula: Halimbawa 2:
Nawalan ng pasok ang maraming bilang ng mga paaralan sa buong bansa
noon Setyembre 29, 2004. Lunes dahil sa kailangang masusugpo ang pagpasa ng
House Bill 9935 lalong kilala sa tawag na Magna Carta for Students
Ang batas na nabanggit ay walong taon nang pinagtatalunan at imumungkahi ito ng
Kinatawan Edsel Lagman. Binibigyan nito ng napakabibigat na karapatan ang mga
estudyante di lamang para sa buhayin ang kanilang kinabukasan kundi maging sa
pagpapatakbo ng kanilang eskwelahan.
Sa ilalim ng batas na ito, binibigyan ng puwesto ang kinatawan ng mga estudyante sa
board ng eskwelahan na siyang gumagawa ng mga policies na di maaring kontrahin
maging ng may-ari ng eskwelahan. May mga probisyon ito na tulad ng may karapatan
ang mga estudyante na mamili ng magtuturo sa kanila, bumoto o tumanggi sa pagtaas
ng tuition fee.
Ano kaya ang positibong mangyari kung maipapasa ang HB na ito?
1. Handa na ang ating lipunan para pagharian ng kabataan.
2. Bawa’t karapatan ay may kaakibat na pananagutan o responsibilidad.
3. Di na kailangan ng awtoridad na susundin ang mga kabataab, gayundin ng mga
titser na paniniwalaan.
4. Nakatutuwa para sa mga estudyante ang dalang larawan ng HB 9935.

22. PAGBUBUO
D